Fußballclub Gelsenkirchen-Schalke 04 e. V., kortwegFC Schalke 04 ofS04 is eenDuitsevoetbalclub uit de wijkSchalke inGelsenkirchen, uitkomend in de2. Bundesliga en opgericht in 1904. De club kende zijn succesvolste periode tijdens dejaren dertig. In 1997 wonnen de Königsblauen deUEFA Cup. Sinds 2005 is deVeltins-Arena thuishaven van Schalke 04.
FC Schalke 04 werd op4 mei1904 opgericht door enkele jeugdige mijnwerkers, destijds onder de naamWestfalia Schalke. De club speelde aanvankelijk met rood-gele kleuren. De ploeg nam de eerste jaren niet deel aan officiële kampioenschappen. De club kon niet toetreden tot de voetbalbond omdat er te veel clubs waren en er een opnamestop was. In Schalke was in deze tijdSuS Schalke 96 de grote club, die in de hoogste klasse speelde. In 1912 fuseerde de club met turnverenigingSchalker Turnverein 1877, de voetbalafdeling bleef wel zelfstandig. Door deze fusie kon de arbeidersclub zich aansluiten bijDuitse voetbalbond (DFB). Na het uitbreken van deEerste Wereldoorlog werden in 1914 de activiteiten gestaakt. Een jaar later werd er opnieuw gevoetbald tot 1917 toen de oorlog opnieuw tot stoppen leidde.
Op24 juli1919 fuseerde de club volledig metSchalker TV 1877 en de nieuwe naam werdTurn- und Sportverein Schalke 1877, nu werden ook de huidige blauw-witte clubkleuren aangenomen.Ernst Kuzorra speelde op 25 mei 1919 zijn eerste wedstrijd voor de club tegenErler SV 08, toen nog geen opmerkelijke gebeurtenis, maar Kuzorra zou later nog de landstitel pakken met de club en werd een sterspeler. In1920 telde TuS vijf seniorenelftallen en vier jeugdelftallen, dat jaar promoveerde het eerste elftal naar de A-klasse, de tweede klasse.
In1922 speelde de club voor het eerst een internationale wedstrijd tegen de Oostenrijkse bekerwinnaarWiener AF en verloor die met een klein verschil (1-2).
DeDuitse overheid was geen voorstander van sportverenigingen die zowel in balsporten als in turnen actief waren en in 1923 en 1924 werden de meeste clubs in Duitsland gescheiden, zo ook bij TuS Schalke 1877. De voetballers splitsten zich af alsFC Schalke 04.
In1925 werd voormalige internationalHeinz Ludewig trainer van de club en hij leidde zijn elftal in1926 naar de titel, waardoor de club voor het eerst promoveerde naar de hoogste klasse van deRuhrcompetitie. De sportieve resultaten van plaatselijke rivaal Schalke 96 waren de afgelopen jaren bergaf gegaan en de sterke clubs van Gelsenkirchen waren nuSC Gelsenkirchen 07 enSV Union 1910 Gelsenkirchen. Samen met Schalke promoveerde ookBV Borussia 09 Dortmund voor het eerst naar de elite, niemand wist aan de start van het seizoen dat beide promovendi zouden uitgroeien tot de succesvolste clubs van Duitsland, al degradeerde Dortmund meteen en zou deze club pas tien jaar later in opmars komen. Schalke daarentegen pakte meteen de groepswinst.
De club won veertien van zijn zestien wedstrijden en verloor geen enkele keer. De voorsprong op Union 1910 bedroeg twaalf punten. In de finale om de titel tegenBV Altenessen 06 won de club zuinig met 1-0 en na een gelijkspel in de terugwedstrijd kroonde de promovendus zich tot kampioen en ging zo naar deWest-Duitse eindronde. In een groepsfase werd Schalke tweede achterDuisburger SpV en kwalificeerde zich hierdoor ook voor denationale eindronde. De club werd echter meteen verslagen doorTSV 1860 München. De euforie na dit uitzonderlijke seizoen was groot, waardoor er besloten werd om een nieuw stadion te bouwen. Ernst Kuzzora werd geselecteerd voor hetnationale elftal en was zo de eerste Schalkespeler die daarin slaagde.
Het volgende seizoen werd de club opnieuw kampioen van de Ruhr na een overwinning in de finale opSchwarz-Weiß Essen. In deeindronde werd de club derde, maar maakte wel nog kans op denationale eindronde door een testwedstrijd te spelen tegen de winnaar van de vicekampioenengroep, toevallig was dit SW Essen dat opnieuw het onderspit moest delven. In de eindronde verloor Schalke nu vanHamburger SV.
Door de sportieve opmars van de Königsblauen werd in1928 een nieuw stadion in gebruik genomen, deGlückauf-Kampfbahn, dat ingewijd werd met een prestigewedstrijd tegenTennis Borussia Berlin. Doordat de stad Gelsenkirchen het stadion betaald had, werd de naam van de club nu voluitFC Gelsenkirchen-Schalke 04. Schalke werd opnieuw Ruhrkampioen en in de eindronde, die in twee fases gespeeld werd, kon de club ook de titel behalen. In denationale eindronde, kon de club voor het eerst winnen, tegenWacker 1895 Leipzig, maar verloor dan in de kwartfinale vanHertha BSC.
De spelers werden zwaar door Schalke 04 betaald, zodat het team bij elkaar bleef; in die periode was professionalisme in sport echter niet gewenst. DeDFB greep in1930 en Schalke 04 werd het jaar erop voor bijna een half jaar geschorst. Dat resulteerde in een slecht resultaat in de competitie, waar de club gedeeld met Schalke 96 op een zesde plaats eindigde. De club bleef ondanks alles echter populair en speelde na de schorsing zijn eerste (vriendschappelijke) wedstrijd tegenDüsseldorfer TSV Fortuna 1895 voor 70.000 toeschouwers.
Het volgende seizoen herpakte de club zich en werd weer Ruhrkampioen. Nadat ook de West-Duitse titel behaald werd, kon de club opnationale vlak voor het eerst doordringen tot de halve finale, na overwinningen opPlauener SuBC 1905 enHamburger SV.Eintracht SG Frankfurt was echter te sterk voor de club in de halve finale. In 1933 won de club opnieuw de West-Duitse titel in de finale tegen Fortuna Düsseldorf. Na overwinningen tegenBFC Viktoria 1889,FSV Frankfurt enTSV 1860 München stond de club voor het eerst in de finale om de landstitel en opnieuw tegenover Fortuna. Deze keer was het Düsseldorf dat aan het langste eind trok en met 3-0 won.
In1933 kwamen denationaalsocialisten aan de macht inDuitsland en werd ook hetDuitse voetbal gereorganiseerd. De West-Duitse bond en zijn acht competities werden ontbonden en maakten plaats voor drieGauliga's. Schalke kwam terecht in deGauliga Westfalen, een van de zestien regionale divisie op het hoogste niveau. Na jaren lokale dominantie begon nu ook een succesvolle periode voor Schalke 04 op nationaal niveau. Vanaf dat jaar tot en met1942 won de club 14 van de 18 nationale finales - de tien finales van het Duitse kampioenschap en de acht van deTschammerpokal', de voorloper van deDFB-Pokal. Zes keer werd Schalke landskampioen en het pakte in1938 ook een Duitse Beker.
Na een overtuigende titel in de Gauliga plaatste de club zich voor dehernieuwde eindronde. Enkel de kampioenen plaatsten zich en de zestien clubs waren verdeeld over vier groepen van vier clubs, waarvan enkel de winnaars doorstoten naar de halve finale. Schalke plaatste zich en versloeg in de halve finaleSV Waldhof Mannheim en plaatste zich voor het tweede jaar op rij voor de finale. Tegenstander was toenmalig recordkampioen1. FC Nürnberg dat met 2:1 voor de bijl ging waardoor Schalke de eerste landstitel binnen haalde. Het volgende seizoen plaatste Schalke zich opnieuw voor de halve finale en versloeg nuPSV Chemnitz. De titel werd verlengd na een spannende 6-4 overwinning opVfB Stuttgart.
In1935/36 werd de club Westfaals kampioen met 35 punten van de te behalen 36 en met een doelsaldo van 94-11, een heel stuk meer dan nummer tweeGermania 06 Bochum dat een saldo van 37-20 had. In deeindronde eindigde de club samen met PSV Chemnitz op de eerste plaats in de groep en ging door omdat ze een beter doelsaldo hadden. Nürnberg stak een stokje voor een derde opeenvolgende titel en versloeg de club. Er was wel nog een wedstrijd om de derde plaats die Schalke glansrijk met 8-1 won vanVorwärts RaSpo Gleiwitz. Ook het volgende seizoen tekende de club present in de halve finale en zette VfB Stuttgart opzij. In de finale nam de club weerwraak op Nürnberg door met 2-0 te winnen en de derde titel binnen te halen.
In1937/38 glipte de club opnieuw door de mazen van het net door een beter doelsaldo danVfR Mannheim, dat evenveel punten telde als Schalke. In de halve finale werd Fortuna Düsseldorf opzij gezet. In de finale nam de club het op tegenHannover 96. Na de rust stond het 0-2 en een vierde titel leek binnen handbereik, echter werd het 3-3 na verlengingen. Omdat er in deze tijd nog geen strafschoppen bestonden om een wedstrijd te beslissen, werd een week later een replay gespeeld. Na 90 minuten stond het opnieuw 3-3 en in de verlengingen kon Hannover scoren waardoor ze de titel wonnen.
Ook het volgende seizoen plaatste de club zich voor de halve finale, waarinDresdner SC opzij gezet werd. In de finale stond de club tegenover een totaal nieuwe tegenstander. Na deAnschluss werd ook de Oostenrijkse competitie als Gauliga geïntegreerd in de Duitse.SK Admira Wien slaagde erin de finale te bereiken, maar werd totaal vernederd door Schalke, dat met 9-0 won. In1939/40 werd Waldhof Mannheim verslagen en in de finale Dresdner SC waardoor de vijfde titel een feit was. Het volgende jaar versloeg de clubVfL Köln 1899 in de halve finale en kwam in de finale opnieuw tegenover een Oostenrijkse club te staan, deze keer trokSK Rapid Wien aan het langste eind en versloeg de club met 4-3, terwijl Schalke aan de rust met 0-2 voorstond.
Vanaf1941/42 werd de eindronde geherstructureerd wegens de perikelen in deTweede Wereldoorlog en er werd nu volledig in knock-outfase gespeeld. Na overwinningen opFV Stadt Düdelingen,1. FC Kaiserslautern,SG SS Straßburg enKickers Offenbach werd de finale bereikt tegen de oudste Oostenrijkse club,First Vienna FC 1894. Schalke won met 2-0. Het volgende seizoen werdenSV 06 Kassel enSpVgg Wilhelmshaven opzij gezet, maar in de kwartfinale gebeurde iets wat niemand voor mogelijk hield.Holstein Kiel kegelde Schalke met 4-1 eruit, waardoor de club voor het eerst sinds1932 niet in de finale om de titel stond. In de laatste oorlogseindronde won de club vanTuS Neuendorf en liep dan opnieuw een blamage op in de tweede ronde door te verliezen van de oorlogsfusieclub KSGSpV/TuS Duisburg 48/99. In1944/45 werd de competitie na enkele wedstrijden stopgezet.
Die Königsblauen behaalden ook regelmatig de finale van de Tschammerpokal, maar waren daar iets minder succesvol. Schalke verloor de eerste Tschammerpokal ooit met 0-2 aan Nürnberg en faalde ook in1936,1941 en1942 in de finale. In1937 behaalde Schalke zijn toen enige Beker tegen Düsseldorf.
Schalke speelde in het dozijn seizoenen van1933 tot1945 indrukwekkende resultaten bijeen. De club won 162 van zijn 189 Gauliga matchen, speelde 21 keer gelijk en verloor slechts 6 maal. Men scoorde 924 doelpunten en incasseerde er slechts 145. Van1935 tot1939 verloor Schalke geen enkele wedstrijd. De dominantie van de club in die periode zorgde ervoor dat ze soms door het naziregime werden gebruikt als propaganda voor het "nieuwe Duitsland", dit hoewel veel spelers afstamden van Poolse immigranten, zoals de twee sterren van het team,Fritz Szepan enErnst Kuzorra.
In de chaos inDuitsland op het einde van deTweede Wereldoorlog speelde Schalke in1945 slechts twee wedstrijden. Schalke pakte echter daarna de draad weer op. Ze zetten een record neer in een nationaal kampioenschap na een 20-0-zege tegenSpVgg Herten, maar dat duidde ook op de verzwakte toestand van het Duitse voetbal. Schalke verzwakte zelf echter ook en het beste resultaat was een zesde plaats in de nieuwe Oberliga West in1947, binnen twee jaar tijd zakten ze naar een twaalfde plaats. Het duurde tot dejaren vijftig eer het weer beter ging. Ze eindigden in1954 derde in de Oberliga West, na een strijd tot op de laatste speeldag van het seizoen voor de titel. Het jaar erop speelde men weer de finale van de Duitse Beker, maar die verloor men met 2-3 vanKarlsruher SC. Uiteindelijk werd in1958 een nieuwe Duitse titel behaald, met een 3-0-overwinning tegenHamburger SV, de laatste landstitel voor Schalke tot nu toe.
Schalke bleef de volgende jaren goed spelen en eindigde een aantal maal in de top vier. Door deze resultaten verdiende de club toegang tot deBundesliga, de nieuwe Duitse profliga die in 1963 werd gecreëerd.
De eerste jaren in de Bundesliga verliepen moeilijk. In 1965 kon Schalke slechts aan de degradatie ontsnappen, doordat de competitie net toen uitgebreid werd naar achttien teams en een overwinning in een play-off ronde tegenKarlsruher SC enHertha BSC. Er volgende nog enkele lage noteringen tot het weer beter ging en men in 1972 uiteindelijk tweede eindigde naBayern München, nadat men een groot deel van het seizoen op kop had gestaan. Datzelfde jaar won Schalke zijn tweede Duitse Beker.
Ondanks de betere resultaten, kreeg de club ook met minder aangename zaken te maken die periode. Een aantal van de spelers en officials van de club werden beschuldigd van het aanvaarden van smeergeld in het grote schandaal in de Bundesliga in 1971. Uit onderzoek bleek dat Schalke opzettelijk de wedstrijd van de 28ste speeldag op 17 mei tegenArminia Bielefeld met 0-1 verloor. Verschillende spelers van Schalke werden levenslang geschorst, waaronder drie Duitse internationals uit die tijd -Klaus Fischer,"Stan Libuda" enKlaus Fichtel. Hoewel de straffen later omgezet werden tot schorsingen van zes maanden tot twee jaar, had het schandaal zijn sporen nagelaten op wat een van de dominante Duitse clubs uit de jaren 70 kon geworden zijn.
In 1973 verhuisde de club naar het Parkstadion, dat was gebouwd voor hetWereldkampioenschap van 1974 en een capaciteit van 70.000 toeschouwers had. In de nasleep van het schandaal presteerde de club erg onregelmatig. Men behaalde toch een nieuwe tweede plaats in 1977, slechts één puntje na kampioenBorussia Mönchengladbach.
In het begin van dejaren tachtig ging het bergaf en Schalke degradeerde naar de2. Bundesliga voor het seizoen 1981/82 en opnieuw voor 1983/84. Schalke nam zijn plaats in de hoogste afdeling terug in 1984, en na nog een degradatie in 1988 speelt de club sinds 1991/92 weer in de Bundesliga. De club pakte zijn eerste prijs sinds jaren in deUEFA Cup van 1997 na een overwinning tegenInternazionale na penalty's.
Tegen de millenniumwisseling zette Schalke weer sterke resultaten neer. De club veranderde succesvol in een moderne commerciële sportorganisatie en vestigde zich als een van de dominante Bundesliga-clubs. Schalke won de Duitse Beker in 2001, 2002 en 2011 en eindigde tweede in de Bundesliga in 2001, 2005, 2007, 2010 en 2018. Vooral de tweede plaats in 2001 kwam hard aan, aangezienBayern München pas dankzij een goal in de blessuretijd op de laatste speeldag tegenHamburger SV de titel veroverde ten koste van Schalke. Daarnaast bereikte Schalke in het seizoen 2010/2011 de halve finale van deChampions League.
Na 2014 ging het echter langzaam bergaf. De resultaten werden minder, de club eindigde steeds lager op de ranglijst, liepEuropees voetbal mis en in het seizoen 2020/21 af naar de degradatiezone. In januari 2021 probeerde de club met enkele versterkingen het tij nog te keren, zo keerdeKlaas-Jan Huntelaar terug bij de club.[2] Maar met onder anderen Huntelaar,Sead Kolašinac enShkodran Mustafi in de ploeg kon degradatie niet meer voorkomen worden.[3] Op 20 april 2021 degradeerde de club officieel naar de2. Bundesliga.[4] Eind februari 2022 nam de club na vijftien jaar afscheid van hun hoofdsponsorGazprom omwille van deRussische invasie in Oekraïne.[5] Begin maart 2022 werd bekendgemaakt dat het Duitse bouwconcern Vivawest de nieuwe hoofdsponsor van Schalke 04 was geworden.[6]
Op 7 mei 2022 wist Schalke na 1 seizoen al weer te promoveren naar deBundesliga. Na een zwaarbevochten 3-2 overwinning tegenFC St. Pauli (0-2 ruststand) was de promotie met nog 1 speelronde te gaan een feit. Een week later, op zondag 15 mei 2022 werd Schalke door een 1-2 zege op bezoek bij1. FC Nürnberg voor de derde maal in haar bestaan kampioen van de2. Bundesliga.Simon Terodde werd namens Schalke met 30 doelpunten topscorer van de2. Bundesliga. In het seizoen 2022/23 eindigde Schalke op de voorlaatste plaats waardoor het alweer degradeerde. In het seizoen 2023/24 maakte Schalke een slechte start in de 2. Bundesliga, waardoor in oktober 2023Karel Geraerts als hoofdtrainer werd aangetrokken, en in januari 2024Marc Wilmots als sportief directeur. Deze werden eind september 2024 alweer beiden ontslagen door de club. Daaropvolgend werdKees van Wonderen aangetrokken als nieuwe hoofdtrainer van de club, met als assistent-trainerRobert Molenaar. Hij werd naHuub Stevens enFred Rutten de derde Nederlandse trainer bij Schalke.
Schalke 04 speelt zijn thuiswedstrijden sinds 2001 in deVeltins-Arena, dat tot 2005 Arena AufSchalke heette. Vroeger vonden deze in deGlückauf-Kampfbahn en het nabijgelegenParkstadion plaats.SponsorVeltins heeft sinds 1 juli 2005 voor vier miljoen euro per jaar de naam overgenomen. Bijzonder is hier de biervoorziening door middel van een vijf kilometer lange ondergrondse pijpleiding. Het stadion biedt plaats aan 62.271 toeschouwers. Tijdens hetEuropees kampioenschap voetbal 2024 in Duitsland werd het stadion gebruikt als een van de speelsteden. Het stadion droeg toen de naamArena Auf Schalke.
Op 25 december 2010 stortte door de sneeuwval een gedeelte van het dak in. Er vielen geen gewonden; het stadion was leeg.
Schalke 04 speelt sinds 1958 in diverse Europese competities. Hieronder staan de competities en in welke seizoenen de club deelnam. De editie die FC Schalke 04 heeft gewonnen isdik gedrukt:
Het officiële clublied van Schalke 04 is "Blau und Weiß, wie lieb ich Dich". Het lied, dat de clubkleuren blauw en wit bejubelt, werd geschreven in 1924. In de zomer van 2009 ontstond er een klein relletje over het lied. Binnen korte tijd stroomden er plots honderden klachtmails bij de club binnen vanmoslims die aanstoot namen aan de tekst van het tweede couplet, waarin over de islamitischeprofeet Mohammed gezegd wordt dat hij geen verstand van voetbal had, maar wel van de clubkleuren blauw en wit. De club won hierop advies in bij onder anderen Bulent Ucar, islamgeleerde aan de universiteit van Osnabrück, die stelde dat het liedje 'objectief juist' is, want "er was eenvoudigweg nog geen voetbal in de zevende eeuw." De schrijver van het liedje stond ook niet bekend als islamcriticus, maar had zich destijds laten inspireren door een ouder volksliedje, dat Mohammed omschreef als iemand die veel van kleuren af wist.[7] Ook Aiman Mazyek, de voorzitter van de Centrale Raad voor Moslims in Duitsland, zag het lied niet als godslastering. Hij vermoedde dat de racistische moord op een Egyptische vrouw inDresden, enkele maanden ervoor, de aanleiding was voor de protesten.[8]
.svg)
.svg)
