Gemeente inBelgië.svg) | |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Geografie | |||
| Gewest |  Brussel | ||
| Arrondissement | Brussel-Hoofdstad | ||
| Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere | 7,9 km²(2023) 2,19% 42,84% 54,97% | ||
| Coördinaten | 50° 52' NB, 4° 23' OL | ||
| Bevolking (bron:Statbel) | |||
| Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid | 130.405(01/01/2024) 49,58% 50,42% 16504,21 inw./km² | ||
| Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder | (01/01/2024) 23,56% 66,13% 10,31% | ||
| Buitenlanders | 38,48%(01/01/2024) | ||
| Politiek en bestuur | |||
| Burgemeester | Bernard Clerfayt (Liste Bourgmestre) | ||
| Bestuur | Liste Bourgmestre,Ecolo-Groen | ||
| Zetels Liste Bourgmestre Ecolo-Groen PS-Vooruit PTB*PVDA Les Engagés-CD&V MR & Citoyens | 47 17 10 9 6 3 2 | ||
| Economie | |||
| Gemiddeldinkomen | 14.880 euro/inw.(2022) | ||
| Werkloosheidsgraad | 18,07%(jan. 2019) | ||
| Overige informatie | |||
| Postcode 1030 | Deelgemeente Schaarbeek | ||
| Zonenummer | 02 | ||
| NIS-code | 21015 | ||
| Politiezone | Polbruno | ||
| Hulpverleningszone | DBDMH | ||
| Website | www | ||
| Detailkaart | |||
 | |||
| ligging in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest | |||
| |||
Schaarbeek (Frans:Schaerbeek) is eenBelgische plaats engemeente in het noordoosten van hetBrussels Hoofdstedelijk Gewest. De gemeente telt ruim 130.000 inwoners, het hoogste aantal in het gewest na dat vanBrussel-stad.
Enkele bekende plaatsen in Schaarbeek zijn hetJosaphatpark, deHallen, deKoninklijke Sint-Mariakerk en de gebouwen van deVRT. Schaarbeek grenst met de klok mee aanBrussel,Evere,Sint-Lambrechts-Woluwe, een klein stukjeEtterbeek enSint-Joost-ten-Node.
Het is een gemeente met veel diversiteit. Het westen en noorden van Schaarbeek heeft een grotendeels allochtone bevolking. Dit is zo in deBrabantwijk (omgeving van hetStation Brussel-Noord en het hele grensgebied metSint-Joost-ten-Node) en het gebied tussen het Noordstation en hetStation Schaarbeek zelf. Deze wijken vormen een opvallend contrast met de meer welgestelde wijken en straten van Schaarbeek, zoals de omgeving van hetJosaphatpark (Louis Bertrandlaan enPaul Deschanellaan) en de villa's langs deLambermontlaan.
De eerste menselijke activiteiten die zich in Schaarbeek werden geïdentificeerd zijn van in desteentijd door de ontdekking vangereedschappen invuursteen in hetdal van Josafat. Daarnaast werden Romeinse overblijfselen ontdekt tijdens graafwerkzaamheden inde 19e eeuw. Zo ontdekte menvazen enpottenbakkers uit het bewind vanHadrianus onder de Haachtsesteenweg op de plaats van de huidige middelbare school Emile Max, evenals "funderingen en gewelven" bij de huidige plaats van deKoninklijke Sint-Mariakerk op het Koninginneplein. Schaarbeek zat aan een splitsing in deRomeinse wegen vanBoulogne-sur-Mer viaBavay en ging naarKeulen enElewijt.
De eerste schriftelijke vermelding van Schaarbeek isScarenbeca in 1120 door debisschop van Kamerijk in een document waarin hij ookEverna, de naburige gemeenteEvere, citeert voor administratie en een deel van deinkomsten van de kerken in het kapittel vanZinnik.
In demiddeleeuwen maakte het grondgebied van de stad deel uit van hethertogdom Brabant. Schaarbeek maakte deel uit van het "vat", dat wil zeggen de buitenwijken van de stad Brussel: het dorp werd in 1301 aan de stad geannexeerd. Deze situatie duurde tot 1795, toen de Franse administratie van Schaarbeek een gemeente maakte. Dehertog van BourgondiëFilips de Goede en zijn zoon bezaten land in 1425 tussen deLeuvensesteenweg en de huidige Trooststraat.
Tot het begin van de 19e eeuw, blijft Schaarbeek een klein dorp waar de bevolking is gestegen van 600 in 1526, tot 1.131 inwoners in 1800 en tot 8.630 inwoners in 1850.
Vanaf 1819, met de vernietiging van de stadsomwalling aan de Botanische zijde en de uitbreiding van deKoningsstraat richting het Koninginneplein, werd de stad geleidelijkverstedelijkt. In 1835, met de oprichting van de eerste spoorlijn uit de groene steeg, de aanleg van hetNoordstation (Rogierplein van 1841 tot 1846) en de uitbreiding van de spoorwegen naarAntwerpen lancereert dit de verstedelijking in Laag-Schaarbeek. De combinatie van betaalbare grondprijzen, diensten enopenbaar vervoer zal de ontwikkeling van de stad ook bevorderen. In 1887 werd hetgemeentehuis gebouwd op hetColignonplein en de bevolking groeide in 1900 tot 64.000 inwoners.
Het begin van de 20e eeuw werd er gebouwd aan woningen voor deburgerij: deLouis Bertrandlaan en laterPaul Deschanellaan zitten aan de basis van de sociale- en geografische kloof tussen de laag- en hoog van Schaarbeek.
In de jaren 70 van de twintigste eeuw zou deLokettenkwestie, het taalbeleid van burgemeesterRoger Nols, de gemoederen beroeren. Nols zou tot 1989 burgemeester blijven.
_-_2264-0007-0.jpg)
Schaarbeek is, als onderdeel van hetBrussels Hoofdstedelijk Gewest, sterk verstedelijkt. De hoogte bedraagt 26-49 meter. In Schaarbeek stroomt deMaalbeek die er uitmondt in deZenne.
In Schaarbeek liggen de volgende parken:
Schaarbeek stond voorheen bekend om de teelt van deSchaarbeekse krieken, een variant van dezure kers. De Schaarbekenaars hadden het privilege om hun fruit op ezels naar de Brusselse markt te brengen om ze daar aan de producenten vankriek te verkopen. Wanneer de kriekenverkopers aankwamen, riepen de Brusselaars: "Hei! Doë zên die êzels van Schoerebeik!" (Hee, daar zijn die ezels van Schaarbeek!). De anekdote wordt nog steeds verteld, en sommige Schaarbekenaren zeggen trots te zijn in "de stad van de ezels" te wonen.
Op een bepaald ogenblik zouden er zelfs evenveel ezels als mensen in Schaarbeek gewoond hebben.
In Schaarbeek worden nu geen krieken meer gekweekt, maar de herinnering hieraan is niet verloren gegaan: er is een Kerselarenstraat, een Morellebomenplaats (Square des Griottiers), kriekelaren zijn aangegelegd in diverse straten van de Diamantkwartier (Milcampslaan, Emile Maxlaan en Felix Marichallaan) en er bestaat een cultureel centrumDe Kriekelaar. In het Josaphatpark worden wel nog ezels gehouden en Schaarbeek blijft bekend als 'de ezelsgemeente'.
.JPG)
In 1864 kreeg Schaarbeek een station in het uiterste noorden van de gemeente. Omwille van aanleg van deNoord-Zuidverbinding werd het stationBrussel-Noord in 1952 verplaatst naar de gemeente Schaarbeek. Het nieuwe Noordstation kwam dichter bij het historische centrum van Schaarbeek te liggen dan het Station Schaarbeek in het noorden waardoor dit laatste aan belang inboette. In het zuiden van de gemeente werd in 1976 hetStation Meiser geopend opspoorlijn 26. Door de gemeente lopen enkele belangrijke tramlijnen, zoals tram7,25,55 en92.
Het BrusselseNoordstation ligt op het grondgebied van Schaarbeek, terwijl hetStation Schaarbeek dan weer op het grondgebied van deStad Brussel ligt.
| Partij of kartel | 10-10-1976[1] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[2] | 14-10-2012[3] | 14-10-2018 | 13-10-2024 | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stemmen / Zetels | % | 47 | % | 47 | % | 47 | % | 47 | % | 47 | % | 47 | % | 47 | % | 47 | % | 47 | |
| AMADA1/ PTB-PVA2/ CLAIRE3/ PTB+PVDA+4/ PTB*PVDA+5/ PTB*PVDA6 | 0,731 | 0 | - | 0,282 | 0 | 1,452 | 0 | 2,113 | 0 | 1,234 | 0 | 3,355 | 1 | 12,666 | 6 | 13,236 | 6 | ||
| IDS1/ IDS-SPE | - | - | 5,91 | 2 | 5,56E | 2 | - | - | - | - | - | ||||||||
| PS-SPD/ IDS-SPE/ PS-sp.aF/ Vooruit+1 | - | - | 13,09D | 6 | - | - | - | 18,09F | 9 | 2,251 | 0 | ||||||||
| PS1/ PS-SPD/ PS-sp.aF | 12,631 | 6 | 11,581 | 6 | 8,241 | 4 | 11,751 | 5 | 25,161 | 13 | 25,071 | 13 | 19,171 | 10 | |||||
| ECOLO1/ Ecolo-Groen2 | - | 5,91 | 2 | 8,751 | 4 | 9,891 | 5 | 20,681 | 11 | 13,791 | 6 | 13,432 | 7 | 19,392 | 10 | 17,602 | 9 | ||
| CVP1/ cdH-CD&V+A | - | - | 3,371 | 1 | - | - | - | - | 7,22A | 3 | - | ||||||||
| PSC1/ cdH2/ cdH-CD&V+A/ MR & Les Engagés 1030G | 9,511 | 4 | 7,311 | 3 | 7,251 | 3 | 7,911 | 4 | 7,461 | 3 | 10,92 | 5 | 9,052 | 4 | 18,23G | 10 | |||
| PRL1/ PRL-VLDB/ PRL-FDFC/ MR3 /MR & Citoyens4/ MR & LesEngagés1030G | 9,751 | 4 | 9,781 | 4 | - | 16,47B | 9 | 30,35C | 16 | - | 9,573 | 4 | 6,234 | 2 | |||||
| FDF1/ Liste Bourgmestre2 | - | - | 9,521 | 4 | 13,451 | 7 | 40,792 | 22 | 32,742 | 18 | 31,972 | 17 | 12,622 | 6 | |||||
| PRL-VLDB/ VLD-LIB1/ Liste Bourgmestre2 | - | - | - | B | - | 1,621 | 0 | ||||||||||||
| VU1/ VU-ID2/N-VA3 | - | - | 1,611 | 0 | 0,881 | 0 | 1,132 | 0 | - | 2,243 | 0 | 2,733 | 0 | 2,083 | 0 | ||||
| Vlaams Blok1/ DEMOL2/Vlaams Belang3 | - | - | 1,151 | 0 | 3,091 | 0 | 8,512 | 4 | 4,072 | 1 | 1,453 | 0 | 1,173 | 0 | - | ||||
| FN | - | - | 1,19 | 0 | 9,55 | 5 | - | 1,94 | 0 | - | - | - | |||||||
| Team Fouad Ahidar+1030 | - | - | - | - | - | - | - | - | 8,50 | 4 | |||||||||
| 1030 ENSEMBLE | - | - | - | - | - | - | - | - | 5,37 | 2 | |||||||||
| NOLS1/ LB2 | 51,71 | 28 | 51,521 | 30 | 45,931 | 27 | 20,462 | 11 | 15,832 | 8 | - | - | - | - | |||||
| SE | 10,45 | 5 | 6,49 | 2 | - | - | - | - | - | - | - | ||||||||
| Anderen(*) | 5,23 | 0 | 7,41 | 0 | 2,25 | 0 | 4,48 | 0 | 2,18 | 0 | 0,51 | 0 | 3,10 | 0 | 0,54 | 0 | 0,94 | 0 | |
| Totaal stemmen | 62.484 | 52.247 | 47.041 | 42.650 | 44.103 | 53.273 | 54.266 | 56.539 | 51.319 | ||||||||||
| Opkomst % | 84,62 | 84,08 | 81,28 | 88,33 | 84,01 | 83,87 | 78,52 | ||||||||||||
| Blanco en ongeldig % | 2,37 | 6,26 | 6,41 | 5,88 | 5,28 | 4,19 | 5,48 | 6,57 | 5,64 | ||||||||||
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen, rode letters duiden de kartels aan.
De zetels van de gevormde meerderheid staanvetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
(*)1976: UB (2,72%), PCB-KPB (2,19%), MDP (0,32%) /1982: UDRT-RAD (2,87%), DSF-DEG (2,25%), PUN-NEP (0,13%), RPR-KVV (0,22%), RSL (0,07%), UDB (0,33%), UNF (1,11%), VDL (0,43%) /1988: AVB (1,27%), POS_SAP (0,32%), RN_CDAS (0,22%), URD (0,16%) /1994: AS (0,67%), B.E.B. (0,97%), GU (0,69%), MERCI (0,34%), ROSSEM (0,24%), UNIE (0,12%) /2000: LA.G.P. (0,53%), FNB (1,33%), PIC (0,32%) /2006: MAS-LSP (0,14%), UNIE (0,37%) /2012: FGS (0,86%), PIRATES-PIRATEN (1,34%), Egalité (0,90%) /2018: Citoyens d'Europe M3E /2024: Collectif Citoyen (0,94%)
Voor Schaarbeek, net zoals voor de andere gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, geldt dat het aantal kiezers in verhouding tot het aantal inwoners erg laag ligt, zowel absoluut als in vergelijking met de rest van het land. Dit is het gevolg van het hoge aandeel niet Belgische inwoners (ook al kunnen deze onder bepaalde voorwaarden over gemeentelijkstemrecht beschikken). Daarnaast ligt ook het aantal kiezers dat niet komt opdagen, ondanks de stemplicht, erg hoog zodat het totaal aantal uitgebrachte stemmen, inclusief ongeldige en blanco, in de 19 gemeenten van het gewest slechts 44,66% van het aantal inwoners bedraagt. Schaarbeek scoort slechter met een verhouding van 42,48% uitgebrachte stemmen/inwoners.
Ter vergelijking:
Verschillende voetbalclubs speelden in Schaarbeek.CS de Schaerbeek ontstond in het begin van de 20ste eeuw en speelde vele jaren in de nationale reeksen. De club ging in 1969 op in fusieclubCrossing Club de Schaerbeek, die daarna enkele seizoenen in de Eerste Klasse speelde. Crossing Club zakte daarna weg en verliet Schaarbeek in de jaren 80. Andere clubs speelden of spelen in de provinciale reeksen, zoalsRUS Albert Schaerbeek (opgegaan inCrossing Schaarbeek),RC de Schaerbeek enKosova Schaerbeek.
| Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden | ||
|---|---|---|
| jaar | Aantal[4] | Evolutie: 1992=index 100 |
| 1992 | 102.417 | 100,0 |
| 1993 | 102.088 | 99,7 |
| 1994 | 102.392 | 100,0 |
| 1995 | 102.599 | 100,2 |
| 1996 | 103.422 | 101,0 |
| 1997 | 104.042 | 101,6 |
| 1998 | 104.757 | 102,3 |
| 1999 | 104.748 | 102,3 |
| 2000 | 105.692 | 103,2 |
| 2001 | 106.641 | 104,1 |
| 2002 | 107.736 | 105,2 |
| 2003 | 109.138 | 106,6 |
| 2004 | 110.253 | 107,7 |
| 2005 | 110.375 | 107,8 |
| 2006 | 111.946 | 109,3 |
| 2007 | 113.493 | 110,8 |
| 2008 | 116.049 | 113,3 |
| 2009 | 118.275 | 115,5 |
| 2010 | 121.232 | 118,4 |
| 2011 | 125.656 | 122,7 |
| 2012 | 127.747 | 124,7 |
| 2013 | 130.587 | 127,5 |
| 2014 | 131.604 | 128,5 |
| 2015 | 131.030 | 127,9 |
| 2016 | 132.590 | 129,5 |
| 2017 | 133.042 | 129,9 |
| 2018 | 133.010 | 129,9 |
| 2019 | 133.309 | 130,2 |
| 2020 | 132.799 | 129,7 |
| 2021 | 131.451 | 128,3 |
| 2022 | 130.690 | 127,6 |
| 2023 | 130.775 | 127,7 |
| 2024 | 130.405 | 127,3 |
Houffalize (België) (sinds 1952)Kinrooi (België) (sinds 2017)Aldeneik (België) (sinds 2018).svg)
Quebec (Canada) (sinds 1976)
Anyang (China) (sinds 1985)
Vicovu de Sus (Roemenië) (sinds 1989)
wijk Dardania (Pristina) (Kosovo) (sinds 1999)
Prairie Village (Verenigde Staten) (sinds 2000)
Al Hoceïma (Marokko) (sinds 2003)
Beyoğlu (Turkije) (sinds 2004)
Nablus (Palestina) (sinds 2022)Evere,Sint-Lambrechts-Woluwe,Sint-Joost-ten-Node,Laken
·
·
