Zie ookHertogdom Savoye voor het voormalige hertogdom ofSavoie enHaute-Savoie voor de huidige Franse departementen.| Regio in de Alpen | |
|---|---|
 | |
| Land |  Frankrijk |
| Regio | Auvergne-Rhône-Alpes |
| Departementen | Savoie (73) Haute-Savoie (74) |
| Coördinaten | 45° 34′ NB, 5° 56′ OL |
| Oppervlakte | 10.416 km² (PCT% water) |
| Inwoners (2007) | 1.096.500 (105 inw./km²) |
| Hoogte | 200 tot 4.810 m |
| Aanvullende informatie Savoye | |
| Bestuursvorm | Assemblée des pays de Savoie |
| Gesproken talen | Savoyaards,Frans,Italiaans |
| Religie | Rooms-katholicisme |
| Volkslied | Les Allobroges |
| Website | Savoie-Mont-Blanc.com |
| Foto van het skioordLes Arcs. | |
HetPays de Savoie (ook welSavoie-Mont Blanc ofSavoye) is een natuurlijke regio in de westelijkeAlpen, bestaande uit deFranse departementenSavoie enHaute-Savoie. De naam van de streek verwijst naar de historische regio Savoye, die tot 1860 deel uitmaakte van de zelfstandige Alpenstaat "Savoye" (Hertogdom Savoye, laterKoninkrijk Piëmont-Sardinië), waardoor het in de 21e eeuw nog steeds een ontwikkelde eigen regionale identiteit heeft.
In tegenstelling tot de historische regioSavoye is de termSavoie-Mont Blanc ofPays de Savoie is relatief recent en pas sinds de jaren 80 van de twintigste eeuw in gebruik. Het voornaamste doel was het onderscheid te kunnen maken tussen het departement Savoie en de streek (die beide departementen omvat).
Het gebied is een populaire vakantiebestemming, met name voorwintersporters enwielrenners. De bekendeMont Blanc fungeert internationaal als geografisch herkenningspunt.
Voor de geschiedenis tot1860, zie ook hetGraafschap Savoye, hetHertogdom Savoye, hetkoninkrijk Piëmont-Sardinië of dehistorische regio Savoye.In 1860 werd het gebied formeel bij Frankrijk gevoegd, na een omstredenvolksraadpleging en opgesplitst in twee departementen:Savoie enHaute-Savoie. In de volksmond is men blijven praten over Savoye, hoewel dan de twee Franse departementen bedoeld worden.
Sinds het einde van de20e eeuw zijn er bewegingen in Savoye die strijden voor eenautonome regio, of een onafhankelijke staat Savoye.
Savoye maakt deel uit van de bestuurlijke regioAuvergne-Rhône-Alpes.
In februari 2001 werd de "Assemblée des Pays de Savoie" opgericht door gezamenlijke verklaring van de voorzitters van de algemene raden van beide departementen. Het is een publieke organisatie met een rechtspersoonlijkheid. Het belangrijkste doel is het faciliteren van gezamenlijke projecten tussen beide departementen. De assemblee bestaat uit leden van beide algemene raden. Bij de oprichting werd gedacht dat het een eerste stap zou kunnen zijn voor de oprichting van een nieuwe Franse bestuurlijke regio "Pays de Savoie", afgescheiden van de toenmalige regioRhône-Alpes. In 2014-2016 vond echter een tegengestelde evolutie plaats, waarbij het aantalFranse regio's werd teruggebracht van 21 naar 12.
Er zijn diverse soorten klimaten in Savoye, van eenpoolklimaat in het hooggebergte tot een Mediterraan klimaat in het zuiden. Over het algemeen is er een overgang vanlandklimaat naar eenmediterraan klimaat.
Vooral wintersporttoerisme in deskigebieden van deAlpen zijn belangrijk. Savoye kent grote skistations als:Paradiski,La Plagne,Valloire,Les Sybelles enLes Deux Alpes.
ZieKeuken van de Savoie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.In Savoye zijn de gerechten vooral streekgebonden. Een bekend gerecht is kaas in bijvoorbeeldraclette offondue.Beaufort enTomme de Savoie zijn bekende kaassoorten uit de streek. Sommige streken in Savoye, verlenen zich er ook voorwitte wijn te maken. Bekende dranken uit de streek zijnchartreuse, gemaakt van 130 alpenkruiden en specerijen, engénépi, een sterkekruidenlikeur op basis van dealsem. Génépi heeft meestal een groene of geelgroene tint en geniet een behoorlijke populariteit onder de inwoners.
In Savoye worden veelwintersporten beoefend. Favoriete sporten in Savoye zijn dan ookskiën ensnowboarden. De streek bracht veel talentvolle skiërs voort zoalsJean-Luc Crétier,Jean-Claude Killy,Franck Piccard enJean-Pierre Vidal, maar bekende snowboarders alsMathieu Bozzetto,Karine Ruby enMarco Siffredi. Ook hetIJshockey is een gewaardeerde sport. Jaarlijks vindt het Internationale Mont-Blanc toernooi plaats in de regio, en bracht het internationals op alsPhilippe Bozon enYves Crettenand. De regio kwam sportief op de kaart toen men in1992 deOlympische Winterspelen organiseerde inAlbertville.
Net als elders op de wereld, isvoetbal een populaire balsport. Er zijn velevoetbalclubs, maar de bekendste club isÉvian Thonon Gaillard FC (voorheen: Olympique Croix de Savoie), die anno het seizoen2010/2011 uitkomt in deLigue 2(Franse eerste divisie). De voetbalclubSO Chambéry maakte in2011 landelijk furore door als reuzendoder vanuit deCFA 2 (de 5e divisie van Frankrijk) in de prestigieuzeCoupe de France achtereenvolgens te winnen vanAS Monaco,Stade Brestois enFC Sochaux. De uitgeschakelde clubs kwamen allen uit in deLigue 1, de hoogste Franse voetbalklasse.
In de voormaligeSavoyaardse hoofdstadTurijn, speeltJuventus FC haar wedstrijden. DeBianconeri werden reeds 27 keer kampioen in de ItaliaanseSerie A en wonnen onder meer tweemaal deEuropacup I. Hoewel Turijn sinds 1860 geen deel meer uitmaakt van de moderne regio Savoye, geniet de club nog altijd een grote populariteit in deze regio. Tijdens hetseizoen 2009/10 nam de geboren SavoyaardJean-Claude Blanc bij Juventus zelfs de honneur aan als clubvoorzitter.
Ondanks de bergachtige omgeving, is het clubvoetbal in opkomst. De regio heeft al een hoop profvoetballers geleverd, waaronderRichard Dutruel,Fabrice Fiorèse,Sébastien Frey enYounès Kaboul. Net als deBasken heeft Savoye met hetSavoyaards elftal een eigen nationaal voetbalelftal dat echter wel is uitgesloten voor deelname aan hetWK en hetEK.
Ookwielrennen is er bijzonder populair. DeTour de France is mede dankzij deSavoyse Alpen en zijnberuchte bergpassen uitgegroeid tot de belangrijkste wielerwedstrijd van het jaar.
In1924 werd de eerste editie van deOlympische Winterspelen gehouden in Savoye. Dit vond plaats inChamonix, aan de voet van deMont Blanc. Dit sportevenement was een groot succes, waarna er werd besloten dat dit voortaan elke vier jaar zou worden georganiseerd.
Jean-Claude Killy, de drievoudig medaillewinnaar, had zich in 1981 ingespannen om de Winterspelen terug naar Frankrijk te halen. Hiervoor sloeg hij de handen ineen met Michel Barnier, een politicus uit deSavoie. Op 17 oktober 1986 besliste hetIOC om de Winterspelen voor 1992 toe te kennen aan Albertville. Albertville had een zeer sterk dossier en werd waarschijnlijk ook geholpen door het feit dat de Zomerspelen van 1992 aan Barcelona, en niet aan Parijs, waren toegekend. De Spelen van Albertville waren zeer duur en kostten zo'n 12 miljardFranse frank. De hoge kosten van de Spelen hadden evenwel een positieve zijde: in de hele streek werden lang verwachte infrastructuurwerken uitgevoerd.
Turijn, de voormalige hoofdstad vanSavoye, organiseerde deOlympische Winterspelen van 2006, hoewel het al geruime tijd geen onderdeel meer uitmaakt van de moderne regio Savoie-Mont Blanc. In2008 stelde de stad Annecy zich kandidaat voor de organisatie van deOlympische Winterspelen van 2018.
| Jaar | Gaststad | Datum | Landen | Sporters | Sporten | Onderdelen | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Totaal | Mannen | Vrouwen | ||||||
| OS 1924 | Chamonix | 25 januari -5 februari | 16 | 258 | 247 | 11 | 6 | 16 |
| OS 1992 | Albertville | 8 -23 februari | 64 | 1801 | 1313 | 488 | 7 | 57 |
| PS 1992 | Tignes | 25 maart -1 april | 24 | 365 | 288 | 77 | 3 | 79 |
