Rovaniemi (Noord-Samisch:Roavvenjárga) is het bestuurlijk centrum van hetFinse landschapLapin maakunta. De stad ligt vrijwel op depoolcirkel, waar twee rivieren, deKemijoki en deOunasjoki samenvloeien. De stad heeft ongeveer 35.000 inwoners. Op 1 januari 2006 werd de aangrenzende gemeente bij de stad gevoegd, waardoor de nieuwe gemeente 64.535 inwoners telt (2022) en een landoppervlakte van 7.581,37 km² heeft.
De streek waar Rovaniemi ligt wordt waarschijnlijk al sinds desteentijd onafgebroken bewoond. Op grond van archeologische vondsten wordt aangenomen dat de streek in de eerste eeuwen na Christus bezocht werd door reizigers vanuitKarelië en de kust van deNoordelijke IJszee.
Rovaniemi in 1945Uitzicht op RovaniemiHet centrum van Rovaniemi
In de 19e eeuw kende Rovaniemi een sterke groei. Die hing samen met het begin van het 'ontginnen' van de natuurlijke rijkdommen van Lapland, de bossen. De opkomende houtindustrie zorgde voor een toestroom van werkkrachten, waarvan Rovaniemi als handelscentrum kon profiteren. In 1938 werd de stad de 'hoofdstad' van Lapland.
Rovaniemi werd vrijwel compleet verwoest tijdens deLaplandoorlog, de oorlog tussenFinland enDuitsland in de nadagen van deTweede Wereldoorlog (1944). De stad werd na de oorlog geheel opnieuw opgebouwd naar een plan van de architectAlvar Aalto die zich daarbij baseerde op de vorm van eenrendiergewei.Het geeft de stad enerzijds een moderne indruk, maar aan de andere kant is er wel erg veel grijs beton aanwezig. De snelwegE75 snijdt de stad in tweeën.
Als bestuurscentrum voor Lapland huisvest Rovaniemi veel overheidsinstanties. Daarnaast is de stad een centrum vantoerisme. Het is immers niet alleen de hoofdstad van Lapland, maar ook de poort naar Lapland. Rovaniemi is de laatste grote stad als je vanuit het zuiden komt. Ten noorden ervan vindt men de uitgestrekte en ruige natuur.
De stad heeft een directe treinverbinding metHelsinki en verder heeft het een internationaalvliegveld (ook militair). Bovendien is de stad via de E75 aangesloten op het internationale verkeersnetwerk en heeft een busstation met verbindingen naar haast alle plaatsen in Lapland.
Rovaniemi is ook een studentenstad. Er is een universiteit, deUniversiteit van Lapland en een Technische Hogeschool. Naar schatting zijn 10.000 van de 35.000 inwoners student.
WatMadrid is voorSinterklaas, is Rovaniemi voor deKerstman. Het grote verschil tussen beide is echter dat deresidentie van de Kerstman voor kinderen daadwerkelijk te bezoeken is. Even buiten de stad op de poolcirkel ligt hetSanta Park. Het is van ver te herkennen aan de autobussen vol toeristen, zelfs in de zomer, wanneer Rovaniemi een stopplaats is voor bustochten naar deNoordkaap. Een van de lokale voetbalclubs is ook naar de Kerstman vernoemd:FC Santa Claus.
Rovaniemi is de thuishaven voor de bekende bandLordi. Ze wonnen o.a. het Eurovisiesongfestival inGriekenland in 2006 met hun nummerHard Rock Hallelujah. Er is ook een plein naar Lordi vernoemd.In 2014 ging de documentaire Monsterman in première over Lordi van de Finse regisseur Antti Haase. Deze documentaire won naast een prijs op het filmfestival van Austin Texas, ook een Finse filmprijs.
MetRoPS heeft Rovaniemi een voetbalclub op het hoogste niveau van Finland. De club won in haar historie twee keer de Finse beker en haalde één keer de kwartfinale van deEuropa Cup voor bekerwinnaars. Daarnaast is er de clubFC Santa Claus op het derde niveau.