Reims (Nederlands, verouderd:Riemen) is een gemeente in het noordoosten vanFrankrijk. De stad ligt halverwegeParijs enLuxemburg. Het is een stad met een lange geschiedenis, die beroemd is vanwege haarkathedraal en dechampagne die ervandaan komt. De gemeente telde 178.478 inwoners op 1 januari 2022.[1]
Verouderde namen zijn Riemen in het Nederlands en Rheims in het Frans. Thans wordt Reims door Nederlandstaligen meestal uitgesproken zoals het geschreven is. De Franse uitspraak is zoals een Fransman Rince zou zeggen.
Toen deRomeinen de Gallische gebieden veroverden, woonden deRemi op de plaats waar de naar hen genoemde stad zou ontstaan. De Romeinen noemden ReimsDurocortorum en maakten er de hoofdstad van de provincieGallia Belgica en laterBelgica Secunda van. Daardoor zou de stad uitgroeien tot een van de bloeiendste steden van Gallië en later Frankrijk. Reeds in de3e eeuw had Reims eenbisschop. Reims werd in407 verwoest door deVandalen, en in451 door deHunnen.
De stad herstelde zich onder bisschopRemigius, die er in496 de Frankische koningClovis en zijn manschappen doopte. Hierdoor genoten de bisschoppen van Reims heel wat aanzien en Reims zou de kroningsstad van Frankrijk blijven tot1825.
In1210 vond in Reims een grotestadsbrand plaats, waarbij de oude kathedraal werd vernietigd. In1211 begon men met de bouw van de huidigekathedraal. DezeNotre-Dame is, ondanks de zware schade die de kerk in deEerste Wereldoorlog opliep, een van de bekendstegotische kathedralen van Frankrijk.
De stad kende een grote textielnijverheid. In de 17e eeuw kwam daar de handel in champagne bij.[2]
Te Reims zijn tot 1825 bijna alle Franse koningen gekroond en gezalfd, een traditie die teruggaat op de doop vanClovis, die zelf overigens niet in deze kathedraal werd gedoopt, maar in een kleine kerk bij hetKlooster van Saint-Remi in dezelfde stad. Daarbij werd gebruikgemaakt van olie uit eenampul die tijdens Clovis' doop door een duif uit de hemel zou zijn meegebracht.Lodewijk de Vrome kreeg er in816 van de paus de keizerskroon. De beroemdste kroning is waarschijnlijk die vanKarel VII in1429, tijdens deHonderdjarige Oorlog: dedauphin was doorJeanne d'Arc naar Reims gebracht, nadat zij de stad op de Engels-Bourgondische alliantie had heroverd.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog,1914-1918, werd de bebouwing van Reims bijna geheel verwoest doorDuitsartillerievuur. Die bebouwing bestond uit veel huizen invakwerk. De kathedraal werd door dit vuur zwaar beschadigd. Na de oorlog kon maar een klein deel van de bevolking terug naar hun eigen huis. Pas in1920 kon worden begonnen met de wederopbouw van Reims, waarbij de huizen niet in de oorspronkelijkemiddeleeuwse stijl mochten worden gebouwd.
De stad Reims werd onderscheiden met hetLegioen van Eer, het FranseOorlogskruis met depalm uit de Eerste Wereldoorlog en het Oorlogskruis uit de Tweede Wereldoorlog. Reims was op 7 mei1945 de stad waar de Duitsers de capitulatie tekenden. Dat gebeurde in het hoofdkwartier van generaalEisenhower.
Van het Romeinse verleden getuigen de Romeinse triomfboogPorte de Mars en deCryptoportique, galerijen die dienden als graanopslag.
Het circuit vanReims-Gueux is een oud stratencircuit dat in 1972 vanwege financiële omstandigheden werd gesloten. In 2002 werd het grootste gedeelte van het circuit definitief gesloopt. De vrijwilligersorganisatieLes Amis du Circuit de Gueux, de Vrienden van het Gueux-circuit, probeert zoveel mogelijk van het circuit te behouden. Hetpitcomplex en de tribunes daar tegenover zijn behouden.
HetAutomobielmuseum Reims-Champagne, opgericht in 1985 door Philippe Charbonneaux, is het vijfde automuseum in Frankrijk vanwege de omvang van zijn autocollectie die zich uitstrekt van 1903 tot heden[3]. Het museum heeft vijf collecties: auto's, motorfietsen en tweewielers, trapauto's, miniatuurspeelgoed en geëmailleerde platen[4]. Sinds 1998 wordt het automobielmuseum beheerd door een vereniging[5].
Musée des Beaux-Arts, kunstmuseum (gesloten tussen 2019 en 2025)
Musée Saint-Remi, geschiedkundig en archeologisch museum in de voormalige Abdij Saint-Rémi
Musée de la Reddition in de zaal waar de Duitsers in 1945 de capitulatie tekenden
Musée du Fort de la Pompelle rond de Eerste Wereldoorlog in Champagne
Chapelle Foujita rond het werk van kunstschilderLéonard Foujita (1886-1968)
Reims is spoorwegknooppunt en industriestad, maar vooral de stad waar beroemde champagnehuizen zijn gevestigd. Het nabijeÉpernay is het centrum van de champagneproductie.
Reims heeft sinds april 2011 een eigen tramnetwerk, detram van Reims waarvanlijn B zijn eindstation heeft vlak bij het TGV-station.
Door Reims komen de rivier deVesle en hetCanal de l'Aisne à la Marne, zij liggen in Reims maar op een paar meter afstand evenwijdig aan elkaar. De Vesle is in Reims niet meer dan een beek. Het kanaal is meestal maar enkele meters breed, maar is in Reims voor een haven breder. Schepen vanCEMT-klasse I kunnen er varen.
Stade de Reims is de professionele voetbalclub van Reims en speelt in hetStade Auguste-Delaune. De club speelde vele seizoenen inLigue 1, het hoogste Franse niveau. Stade de Reims werd zes keer kampioen van Frankrijk.
In 1938 was Reims speelstad bij hetWK voetbal. De wedstrijd werd gespeeld in het Stade Auguste-Delaune.
In 1947 werd hetWK wielrennen in Reims georganiseerd.Theofiel Middelkamp werd er als eerste Nederlander wereldkampioen bij de beroepsrenners. In 1958 werd voor de tweede keer eenWK wielrennen georganiseerd. Dit keer won de ItaliaanErcole Baldini.
Reims, met ruim 180.000 inwoners de 12e stad van het land, is de Franse gemeente met het hoogste inwonertal die geen departementshoofdstad (préfecture) is.
Onderstaande figuur toont het verloop van het inwonertal, bron:INSEE-tellingen.