| Raadhuisstraat | ||||
|---|---|---|---|---|
De Galerij aan de Raadhuisstraat | ||||
| Geografische informatie | ||||
| Locatie | Amsterdam | |||
| Stadsdeel | Centrum | |||
| Begin | Nieuwezijds Voorburgwal | |||
| Eind | Keizersgracht | |||
| Algemene informatie | ||||
| Aangelegd in | 1895 | |||
| Genoemd naar | voormalig raadhuisop de Dam | |||
| Bebouwing | woningen, winkelgalerij | |||
| Openbaar vervoer | tram | |||
| ||||


DeRaadhuisstraat is een straat in deAmsterdamse binnenstad tussen deNieuwezijds Voorburgwal en deKeizersgracht. De straat kreeg op 27 februari 1895 haar naam, die verwijst naar het gebouw, dat in1808 in bestemming wijzigde vanRaadhuis of Stadhuis naarPaleis op de Dam.[1]
De Raadhuisstraat ontstond in1895 na demping van deWarmoesgracht tussen hetSingel en deHerengracht en verbreding van de Huiszittensteeg en Korte Huiszittensteeg, tussen Nieuwezijds Voorburgwal en het Singel.
Tussen de Herengracht en de Keizersgracht werd een doorbraak gemaakt, die omdat de aansluitende straten niet in elkaars verlengde lagen in een S-bocht kwam te liggen. Bij de doorbraak werden toen enkele monumentale grachtenpanden gesloopt om plaats te maken voor de latere ook monumentale Winkelgalerij (Van Gendt; 1899). De galerij is niet ontworpen door de architect zelf, maar door zijn zoons. De doorbraak is gefotografeerd, getekend en geschilderd doorGeorge Hendrik Breitner.
Op de 17e-eeuwseWestermarkt werd de Waag gesloopt en de in het verlengde liggendeRozengracht werd gedempt. Zo ontstond een brede uitvalsweg van de Dam naar de nieuwe wijken ten westen van deSingelgracht. In het verlengde van de Rozengracht werd, ook in 1895, deDe Clercqstraat aangelegd.
Ten zuiden van de Raadhuisstraat liggen tussen de grachten deNegen Straatjes.
Door de Raadhuisstraat rijden thans de tramlijnen13 en17.
Vanaf 1896 reed hier de paardentramlijn tussen de Dam en deBilderdijkstraat. Deze nieuwe route werd in 1900 verlengd naar deEerste Constantijn Huijgensstraat.In 1902 werd de lijn geëlektrificeerd en opnormaalspoor gebracht en werd hetlijn 3.
Twee jaar later reed detramlijn Amsterdam - Zandvoort van de ESM over de route Spuistraat – Raadhuisstraat – Rozengracht – De Clercqstraat. Deze lijn was inmeterspoor (1000 mm) uitgevoerd, terwijl deAmsterdamse tram opnormaalspoor rijdt. Daarom was er van 1904 tot de opheffing van deBlauwe Tram naar Zandvoort in 1957 eendrierailig traject tussen deSpuistraat ende Krommert.
In 1929 werd Lijn 3 verlegd naar hetFrederik Hendrikplantsoen. Tramlijn 13 rijdt sinds 1921 door de Raadhuisstraat. Tramlijn 14 reed hier tussen 1910-1942 en 1982-2018, tramlijn 17 van 1913 tot 1956 en verscheen weer in 1962 (tot 1971 metspitslijn 27). In recente jaren hebben de lijnen6 en20 nog korte tijd over deze route gereden.