Eenpiron is eenornament op een markant punt van eenbouwwerk, vaak in de vorm van een taps toelopende zuil met een of meerdere bolvormige figuren (bolpiron). De term grijpt in beginsel terug naar deloden ofin klei gebakken afdekking op een boven het dak uitstekendekoningsstijl ofmakelaar.
Vermoedelijk is de term piron een afgeleide van hetLatijnsepirum (peer), een verwijzing naar de vorm van het ornament. In moderne literatuur wordt ook wel eens van dakpion (zonder r) gesproken. Onduidelijk is of dit een taalfout betreft, of dat het naar iets anders verwijst, zoals de stilistische vorm vanpionnen in bordspellen, zoals eenschaakpion.
Een piron op het uiteinde van eennok van eendak wordt ook wel eennokpiron ofdakpiron genoemd. Het markeert de plek waar meerderedakvlakken bij elkaar komen en kan ook dienen als bescherming van de onderliggende daknaden. Die komen met name voor bij dakdragendestaanders (koningsstijlen) enmakelaars die boven het dak uitsteken. Een dergelijke piron is vrijwel altijd van gebakken klei, lood, zink of koper. Bij deze laatste drie is het in de regel een metalen huid op een houten grondvorm.
Het in het oog springende uiteinde van eenschilddak of eenwolfsdak dat versierd is met een piron wordt een piek genoemd.
Bronnen