Voor de komst van deSpaanseveroveraars was Peru het hart van het rijk van deInca's, waarvanCuzco de hoofdstad was. Tussen de verovering in 1572 en de onafhankelijkheid in 1821 werd het land door Spanje bestuurd. Vanaf die tijd werd Peru afwisselend door militaire en burgerregeringen bestuurd. Ook wisselden dictators en democratische regeringen elkaar af.
Tussen 1836 en 1839 vormde Peru eenconfederatie metBolivia. Van 1864 tot 1866 heeft Peru oorlog gevoerd met Spanje over de Peruaanseguano-eilanden (deBallestaseilanden). Spanje had namelijk een van deze eilanden bezet, maar daar was Peru het niet mee eens. In deze oorlog won Peru, mede dankzij de hulp vanEcuador,Bolivia enChili.
Peru heeft met Bolivia oorlog gevoerd tegen Chili tussen 1879 en 1883, de zogehetenSalpeteroorlog. Chili viel namelijk de kuststrook van Peru binnen en bezette de woestijn, waar veel kostbaarzout te vinden was. Peru verloor deze oorlog en moest twee provincies aan Chili afstaan.
Van 1980 tot 1992 ging de Peruaanse bevolking gebukt onder de gewelddadige acties van de maoïstische terreurbewegingLichtend Pad, die als doel had de bestaande orde omver te werpen. De brute willekeur waarmee dit gepaard ging heeft aan zeker dertigduizend mensen het leven gekost en voor een geschatte 29,5 miljard euro aan materiële schade aangericht. De manifestatie van Lichtend Pad vormde in de twintigste eeuw de grootste rem op de ontwikkeling van Peru, totdat de leiding in 1992 gevangen werd gezet.
Peru heeft drie landschapsvormen. De eerste is het Amazonelaagland,La selva. In hettropischeregenwoud heersen hoge temperaturen (boven 23 °C) en veelneerslag. Het regenwoud is verdeeld in laaglanden onder de 700 meter ennevelwoud vanaf 700 meter. Het nevelwoud heeft eensubtropisch klimaat met heftige regenbuien van november tot maart. In de zomermaanden kent het regenwoud de meeste zon. Deselva beslaat ongeveer de helft van de oppervlakte van het land, maar minder dan 10% van de bevolking woont hier.
In de laaglanden kent men twee verschillendeseizoenen. Allereerst is er hetdroge seizoen (van april tot oktober), met temperaturen boven de 35 °C. Tijdens deze maanden zakt het waterpeil van de rivieren en zijn de wegen in redelijke staat. Hetregenseizoen loopt van november tot maart. In deze periode regent het minimaal eenmaal per dag keihard. De modderige wegen maken het over land reizen in deze gebieden moeilijk.
De tweede landschapsvorm isLa costa, hetkustgebied.La costa bestaat vooral uit steen en zandwoestijn (deAtacama) en ligt ingeklemd tussen deStille Oceaan en de uitlopers van deAndes. Het is er fris (gem. 14 °C), behalve in het noorden. De warmste maanden zijn december, januari en februari. Het regent er bijna nooit. Van mei tot half september hangt er een hardnekkigemist (garúa) waardoor men niet kan zwemmen. Want deHumboldtstroom (of Perustroom), een koudezeestroom in deStille Oceaan, koelt het water sterk af. De kustlijn is 2000 km lang, van Chili totEcuador.
Door de verstedelijking - en vooral door de groei van de bevolking van de hoofdstadLima - woont daar ongeveer de helft van de bevolking van het land. Landbouw kan alleen worden bedreven in de dalen van de in deAndes ontspringende riviertjes, waarirrigatie mogelijk is.
Tot slot is erLa sierra, hetbergland tussen dekuststrook en hetoerwoud. Het heeft een ontoegankelijkreliëf met lage of betrekkelijk lage temperaturen. Toch woonde hier van oudsher het grootste deel van de bevolking. Dat is minder geworden door de verstedelijking, maar het gebied herbergt alsnog ca. 40 % van alle Peruanen, die in grote meerderheidindiaans zijn. Hier zijn de warmste maanden ook de regenmaanden: december tot april. HetHoogland van Bolivia is na hetTibetaans Hoogland de hoogste vlakte van de wereld. Daar ligt ook hetTiticacameer. Het regenseizoen ligt tussen december en maart. Peru telt in totaal 37 bergtoppen die de grens van 6000 meter overschrijden. De hoogste is deNevado Huascarán (6768 m).
De rivier deAmazone ontspringt in de PeruaanseAndes en mondt uit in Noord-Brazilië. De rivier is ongeveer 6000 km lang, waarvan 713 km in Peru. Hetstroomgebied strekt zich uit over een oppervlakte van zes miljoen vierkante kilometer. Derivieren met de grootste lengte binnen Peru zijn deUcayali (1771 km), deMarañón (1414 km) en dePutumayo (1380 km). HetTiticacameer is op 3812 m hoogte het hoogste bevaarbare meer ter wereld en met een oppervlakte van 8340 km² en is na het Maracaibomeer in Venezuela, het grootste meer vanZuid-Amerika. Dwars door het meer loopt de grens met Bolivia. Andere grote meren in Peru zijn hetJunínmeer en hetParónmeer.
Sinds de wet van 18 november 2002 zijn de departementen van Peru regio's geworden. Er zijn 25 regio's (regiones; enkelvoud:región) en de provincieLima. De Peruaanse regio's zijn opgedeeld in 194 provincies (provincias), die op hun beurt in 1821 districten (distritos) zijn onderverdeeld.
Er leven veel verschillende soortenapen, de brulaap is de luidste. Dejaguar, die de grootste en bekendste katachtige is vanZuid-Amerika, komt ook hier voor. In het hoogland leven delama en dealpaca (een soortkameel). De grootsteslang van Peru is deanaconda, die wel acht meter lang kan worden. Een andere grotewurgslang is deboa constrictor. In het water kun je eenbrilkaaiman tegenkomen en kleurigepijlgifkikkers. Ook decondor, met een spanwijdte van drie meter, is te vinden in Peru.
In het zuidoosten van hetAmazonegebied ligt hetNationaal park Manú (Spaans:Parque Nacional del Manu). Dit is een van de grootste natuurparken ter wereld. Het park beschikt over tien procent van alle vogel- en plantensoorten van de wereld en maakt deel uit van het werelderfgoed. In het park wonen ook enkeleindianenstammen.
HetSpaans is de officiële taal. In gebieden waar hetQuechua en hetAymara sterk staan zijn zij co-officieel, dus naast het Spaans. De helft van de bevolking had deze twee indiaanse talen als moedertaal, maar door deverstedelijking is dat aandeel de afgelopen decennia sterk gedaald. Het Quechua en het Aymara worden vooral gesproken in deAndes, waar de indianen het talrijkst zijn. Tegenwoordig wordt er op de Peruaanse scholen ookEngels gegeven.
Door zijn rijke geschiedenis en afwisselende landschap heeft Peru vele bezienswaardigheden te bieden, waarvan enkele wereldberoemd zijn. Zie ook dePeruaanse monumenten op de Werelderfgoedlijst.
De ruïnestadChan Chan kenmerkt zich door de overblijfselen van negen grote lemen paleizen. Te bezoeken is alleen het paleis van het Tschudi-complex, bestaande uit een plein en meerdere zalen. Chan Chan staat op dewerelderfgoed lijst vanUNESCO, maar wel als bedreigd erfgoed. Van de negen paleizen is alleen het zogenaamde paleis van Tschudi goed bewaard gebleven.
Caral is de oudst bekende stad vanAmerika.[16][17][18] Het is gelegen in een vallei, 200 km ten noorden vanLima. Het oudste bouwwerk van de Caral is eenpiramide die dateert uit de derde eeuw voor Christus.[19]
Cuzco was de vroegere hoofdstad van deInca's. De oorspronkelijke plattegrond had de vorm van eenpoema met als kop detempels vanSacsayhuamán. DeSpanjaarden hebben de Incagebouwen grotendeels vernield, maar veel fundamenten worden nog gebruikt voor moderne doeleinden. Intrigerend is, dat de Inca's grote ongelijkvormige rotsblokken gebruikten, die zij naadloos en zonder gebruik van cement op elkaar stapelden.
In de nabijheid van Cuzco zijn vele oude heilige plaatsen, waarvanSacsayhuamán (sexy woman voor toeristen) de bekendste is. Dittempelcomplex zou geheel metgoud bekleed zijn geweest.
Dehoogvlakte van Peru ligt op een hoogte van 4.000 tot 6.000 meter boven zeeniveau. Hierdoor is de lucht een stuk ijler en het is er ook niet zo warm. Tegen dehoogteziekte kauwen de Peruanencocabladeren. Deze cocabladeren kunnen overigens ook gebruikt worden als basis voor de drugcocaïne.
Op sommige plaatsen zijn, met een beetje geluk,condors te zien.
Als hoofdstad van Peru biedtLima onder andere bezienswaardige musea. Een noemenswaardig museum is het goudmuseum, waarin diverse voorwerpen van oudeindianenculturen en gouden objecten te zien zijn.
Machu Picchu is een stad van de Inca's die de Spanjaarden nooit gevonden hebben en daardoor niet is vernietigd. Er is in deze stad veel van de Inca-beschaving terug te vinden. De naam Machu Picchu betekent letterlijk Oudeman Hoogte, in het Quechua. Toeristen kunnen via deInca trail in vier dagen in Machu Picchu aankomen. Er wordt daarbij een pas van 4200 m gepasseerd.
DeNazcalijnen zijn een aantal midden in de woestijn gelegen eeuwenoude figuurtekeningen in het zand. Deze figuren zijn alleen vanuit de lucht goed te zien. Er zijn veel verschillende theorieën over het ontstaan van de figuren. Er is nog geen duidelijkheid over.
HetTiticacameer is op ca. 3800 meter hoogte het hoogst bevaarbare meer ter wereld. Eerder woonden op dit meer deUros oprieten eilandjes, dit verblijf heeft nu enkel nog een toeristische functie. Ook liggen er in het meer enkele bewoonde eilandjes, o.aAmantaní, waar voornamelijkAymara-indianen wonen. Toeristen kunnen tijdens een georganiseerde toer voor een nacht bij deze mensen verblijven en ervaren hoe het leven hier is. Het meer ligt voor een deel in Peru en voor een deel inBolivia.
Peru kent een zeer afwisselend landschap. Enerzijds is er dewoestijn aan dekust, anderzijds zijn er de hoogvlaktes, maar ook heeft Perutropische regenwouden. Het regenwoud kan op enkele plekken in Peru bezocht worden. Bepaalde gebieden zijn uitgeroepen tot nationaal park.
DePeruaanse keuken wordt beschouwd als een van de meest gevarieerde van de wereld, en heeft een record van grootste variëteit aan typische gerechten (491). Peru beschikt over een gastronomie van vier continenten in één land. Het heeft ongeveer 2000 verschillende soepgerechten en 250 traditionele desserts.
In Peru bestaan verschillende economische systemen naast elkaar. Vooral de mensen op het platteland, in de bergdalen en op hetHoogland van Bolivia kennen een ruilsysteem en voorzien in hun eigen behoeften. Politieke onrusten en onzekerheden belemmeren[bron?] buitenlandse investeringen en Peruaans privékapitaal ontbreekt ook.
30% van alle Peruanen leeft onder dearmoedegrens. De twee pijlers van de Peruaanse economie zijnvisserij enmijnbouw.
Landbouw: 30% van de bevolking leeft van de landbouw. Deze is nauwelijks gemechaniseerd. De belangrijkste exportproducten zijnrietsuiker,katoen,koffie,coca enrijst. De hooggelegen terrassen worden nog steeds op deIncamethode bebouwd. De velden zijn meestal klein en gelegen op een steile helling. De langevorst en de korte groeiperiodes bemoeilijken de landbouw.
In 2010 is een fabriek voor het maken vanvloeibaar aardgas in gebruik genomen. HetPeru LNG-project vergde eeninvestering van 3,8 miljard dollar en kan per jaar 4,4 miljoen tonlng produceren. Het aardgas komt uit de Camisea-gasvelden en wordt over een afstand van 408 kilometer perpijplijn naar de fabriek vervoerd. Door de verkoop van lng nemen de overheidsinkomsten van Peru met circa 320 miljoen dollar per jaar toe.
In 2014 produceerde het land 27 miljoenton olie-equivalent (Mtoe), voor 84% fossiele en 16% duurzame energie. (1 Mtoe = 11,63 TWh, miljard kilowattuur). Dat was meer dan nodig voor de energievoorziening, het TPES (total primary energy supply): 24 Mtoe. Het land exporteerde 2 Mtoe olie en gas meer dan het importeerde.
Van de energie ging ongeveer 6 Mtoe verloren bij conversie in de energie industrie. Voor eindgebruikers resteerde 17 Mtoe waarvan 3,4 Mtoe = 40 TWhelektriciteit[21] die voor 50% met waterkracht opgewekt werd.[22]
De uitstoot vankoolstofdioxide was 48 megaton, dat is 1,5 ton per persoon,[23] veel minder dan het wereldgemiddelde van 4,5 ton per persoon.[24]
In 2006 begon de bouw van de Limón-dam in de rivier de Huancabamba in het noordwesten van Peru ten zuiden vanGuabal. In 2009 kwam ze gereed. De waterkrachtcentrale kan jaarlijks 4000 GWh aan elektriciteit produceren. Het water in het stuwmeer wordt van de oost- naar de westkant van deAndes getransporteerd door een 19 km lange tunnel voorirrigatie van 150.000 ha landbouwgrond in de omgeving vanOlmos.
De hoofdstad Lima heeft de internationale luchthavenJorge Chávez met binnenlandse vluchten naar de grote steden. Er zijn twee spoorwegnetten, een van Mollendo naar Arequipa. De spoorlijn van Cuzco naar Puno en het Titicacameer staat open voor reizigers. Het busvervoer is goed in Peru, er zijn busstations in Lima, Trujillo, Chimbote, Arequipa, Puno (Titicacameer) en Cuzco.
.jpg)
.jpg)
