Eenpenwortel is een sterkehoofdwortel die voorkomt bij een aantal planten. Hij groeit recht naar beneden.
Bij boomsoorten zoalsden,eik enes verankert de wortel deboom en zorgt ervoor dat deze ook uit dieperebodemlagen water en voedingsstoffen kan halen. Andere planten maken een sterk verdikte penwortel voor opslag van reservevoedsel. Vaak zijn dittweejarige soorten, maar hij komt ook voor bijeenjarige planten zoalsherderstasje. De vorm van de wortel kan per soort sterk verschillen. Hij kan kort tot zeer lang en min of meer rond, conisch of cilindervormig zijn.
Een aantal penwortels wordt als voedsel voor mens of dier gebruikt. Voorbeelden zijnworteltjes,schorseneren envoederbieten. Bijwitlof worden de reservestoffen uit de penwortel door middel van 'trek' omgezet in een witlofkrop. In verdikte wortels kunnen belangrijke inhoudsstoffen voorkomen, zoalssacharose insuikerbieten eninuline enfructose incichorei.
Bij een aantal plantensoorten, zoals depaardenbloem, kan een stuk van de penwortel een nieuwe plant vormen. Hierdoorvermeerderen ze zich gemakkelijk.