Stefanus IX (X)[1], geboren alsFrederik van Verdun (Lotharingen, rond1020[2] -Florence,29 maart1058) wasbenedictijn enpaus. Hij was een zoon vanGozelo I van Verdun, hertog van Neder- en Opper-Lotharingen.[3] Hij was paus vanaf2 augustus1057.
Paus Stefanus was aanvankelijkkanunnik enaartsdiaken van het Lambertuskapittel inLuik.[3]Paus Leo IX leerde hem waarschijnlijk kennen tijdens diens reizen naar o.a. Luik en Maastricht. In 1050 haalde Leo IX hem naar Rome, waar hij op 12 maart 1051 werkzaam werd alsdiaken,bibliothecaris en kanselier. Stefanus vormde er met enige andere geestelijken rond Leo IX (met nameHumbertus van Silva Candida,Petrus Damiani enHildebrand) de kring van waaruit later de kerkhervormingen tegensimonie ennepotisme zouden uitgaan (zieInvestituurstrijd).In 1054 begeleidde Stefanus Humbertus van Silva Candida naar Constantinopel, waar het tot hetGrote Schisma zou komen. Nadat Stefanus terugkeerde naar Italië, vestigde hij zich in deAbdij van Monte Cassino. Hij werd er in mei 1057 tot abt gewijd en tegelijk in de Romeinse kerk opgenomen alskardinaal-priester (juni 1057).
Na het overlijden vanVictor II werd Stefanus tegen zijn wens tot paus gekozen. Tijdens de korte tijd van zijn ambt zette Stefanus zich in voor verschillende hervormingen. Hij streed tegen simonie en steunde een consequente invoering van hetcelibaat. Hij betrokPetrus Damiani en de laterepaus Alexander II bij zijn bestuur. Hij stierf in Florence, waar hij een veldtocht tegen de Noormannen beraamde.
Stefanus IX (X) geldt samen metLeo IX als een bezieler vankerkhervormingen, die hun hoogtepunt zouden bereiken met de pausen Alexander II enGregorius VII.
- ↑Voorheen Stefanus X genoemd. Hij geldt sinds het schrappen vanStefanus (II) in1961 als Stefanus IX, met als wetenschappelijke aanduidingStefanus IX (X). Hij nam expliciet de naam Stephanus IX. Hij ondertekende al zijn officiële documenten alsStephanus Nonus Papa (Stefanus Negende Paus), hoewel sommige lijsten vanaf de tweede helft van de 16e eeuw tot de vroege 20e eeuw hem Stefanus X noemden.
- ↑K. Mittermaier,Die deutschen Päpste. Benedikt XVI. und seine deutschen Vorgänger, 2006, p. 102.
- ↑abP. Healy,The Chronicle of Hugh of Flavigny: Reform and the Investiture Contest in the Late Eleventh Century, Ashgate Publishing, 2006, p. 50.