.jpg)
Paul Celan (Cernauti, nuTsjernivtsi inOekraïne,23 november1920 -Parijs, rond20 april1970) was een Duitstaligedichter. Paul Celan was het meest gebruiktepseudoniem vanPaul Antschel (De Duitse schrijfwijze van zijn Roemeense achternaamAncel). Celan stond op de Duitse uitspraak van zijn naam: [pɑʊl 't͡selaːn].
Paul Celan werd geboren inRoemenië als enig kind van Duitstalige joodse ouders. Hij leefde ook inOostenrijk en lange tijd inFrankrijk. Zijn ouders werden door de nazi's vermoord, hijzelf ontsnapte in een werkkamp ternauwernood aan de dood. In 1952 trouwde hij met Gisèle Lestrange, met wie hij twee kinderen kreeg, François en Eric; François overleed kort na de geboorte. Rond 1960 werden de zware en ongegronde plagiaatbeschuldigingen vanClaire Goll, weduwe van de Joodse dichterYvan Goll, sterker. Deze beïnvloedden zijn correspondentie 1) en vervolgden hem tot zijn dood. In 1970 maakte Celan eeneinde aan zijn leven.
Celan schreef in hetDuits, zijn moedertaal. Door gedichten in deze taal te schrijven herdacht hij zijn moeder (zie gedicht 'Wolfsbohne').Naast zijn werk als dichter bezorgde hij deDuitse literatuur ook een groot aantal vertalingen van poëzie uit hetFrans,Engels,Russisch,Italiaans,Roemeens,Portugees enHebreeuws.
Paul Celan wordt algemeen beschouwd als een der grootste dichters van de tweede helft van de twintigste eeuw. Hij schreef, beïnvloed door hetsymbolisme en hetsurrealisme, gedichten waarin hij op zijn eigen wijze zijn ervaringen met deHolocaust verwerkte. Een van zijn bekende gedichten isTodesfuge, waarin hij bezwerend het lot van de Joden in de Tweede Wereldoorlog oproept en zijn moeder herdenkt. Zijn poëzie wordt gaandeweghermetischer, al bevatten veel van zijn gedichten verwijzingen naar historische en politieke gebeurtenissen.
Celan gaat spaarzaam met woorden om en schrijft op de rand van het zwijgen. Hij gebruikt gewaagdemetaforen enneologismen, die hij voor een deel haalde uit lectuur vangeologische boeken.
In 1960 ontving hij deGeorg-Büchner-Preis.
In alfabetische volgorde de door Paul Celan vertaalde auteurs:
Uitgegeven correspondenties, in het Duits of in het Frans, deels of in zijn geheel met:
