Pantelleria (Siciliaans:Pantillirìa,Arabisch:قوصرةQawṣra) is eenItaliaanseiland in deMiddellandse Zee, ongeveer halverwegeSicilië enTunesië. Het eiland heeft een oppervlakte van 83 km² en is daarmee het vijfde eiland van Italië. De gelijknamige gemeente maakt deel uit van de Siciliaanse provincieTrapani en telde 7495 inwoners op 31 december 2011[3]. Sinds 2016 wordt het beschermd alsNationaal park Pantelleria (Italiaans:Parco nazionale dell'isola di Pantelleria).
Het eiland behoort geologisch gezien tot hetAfrikaanse continent en is volledigvulkanisch van oorsprong. De laatste uitbarsting was in 1891 en vond onder water plaats. Het hoogste punt is de 836 meter hoge Montagna Grande. Bij helder weer kun je vanaf hier deTunesischeKaap Bon zien. De hoofdplaats heet ook Pantelleria en beschikt over een haven.
Tot 1978 werd door Tunesië aanspraak gemaakt op het eiland. Sinds deItaliaans-Tunesische akkoorden wordt het door Tunesië erkend als Italiaans grondgebied.
Uit archeologisch onderzoek blijkt dat Pantelleria reeds 36.000 jaar geleden al bewoond was, waarschijnlijk door mensen vanIberische en/ofLigurische afkomst. Het eiland is daarna waarschijnlijk weer onbewoond geraakt. De Grieken noemden het eilandCossyra. In de7e eeuw v.Chr. vestigden deCarthagers zich op het eiland en bouwden er een nederzetting. In de3e eeuw v.Chr. kwam het in handen van deRomeinen en werd het een verbanningsoord. Het speelde een belangrijke rol in dePunische oorlogen.
Het eiland was van de 7e tot de 12e eeuw in handen van deMoren. Zij noemden het eilandBent el-Rhia watDochter van de wind betekent, vanwege desirocco die vanuit deSahara over het eiland waait. Deze naam zou uiteindelijkverbasteren naarPantelleria. In 1123 kwam het eiland in handen vanRogier II van Sicilië. HetSiciliaans-Arabisch, een dialect vergelijkbaar met hetMaltees, was de volkstaal van het eiland tot aan de late 18de eeuw, toen het door hetRomaanse Siciliaans werd vervangen. De moderne Siciliaanse taal zoals die in Pantelleria wordt gesproken bevat veel Arabische leenwoorden en de meeste plaatsnamen van het eiland zijn van Arabische oorsprong. In juli 1586 vond in de buurt van het eiland een zeeslag plaats, toen een gewapende Engelse koopvaardijvloot van vijf schepen erin slaagde om een aanval van elf Spaanse en Maltesegaleien af te weren.
Tijdens deTweede Wereldoorlog werd het eiland op 10 juni 1943 door de geallieerden veroverd (Operation Corkscrew) als voorbereiding op deLanding op Sicilië. Op het eiland lag een militair vliegveld dat werd verdedigd door zo'n 12.000 soldaten. Voordat de Britse 1ste Infanteriedivisie aan land ging, werd het eiland zwaar gebombardeerd door vliegtuigen en scheepskanonnen. De Britten landden rond het middaguur en het eiland gaf zich bijna direct en zonder tegenstand over. Nog geen twee weken later begonnen Britse vliegtuigen vanaf het eiland te opereren.
Het witgeschilderde koepelvormige dak van eendammuso
Buiten de hoofdplaats zijn veel zogenaamdedammusi te vinden. Dit zijn boerderijen die opgebouwd zijn uit blokken vulkanisch gesteente. De witgeschilderde daken zijn zo gemaakt dat ze het regenwater optimaal opvangen waarna het in ondergrondse tanks wordt opgeslagen. De huizen die vaak koepeltjes in het dak hebben zijn goed geïsoleerd tegen de hitte. Deze bouwstijl is een overblijfsel van de Moorse overheersing.
Pantelleria heeft haar eigen wijn, deze wordtPantescho genoemd of meer bekend deMoscato di Pantelleria enMoscato Passito di Pantelleria. Deze zoetemuskaatwijn wordt van de lokale Zibbibo-druif gemaakt. Dekappertjes die op het eiland worden verbouwd hebben een afwijkende smaak en bezitten als enige kappertjessoort een PGI-keurmerk. De kappertjesbomen worden net als de olijfbomen klein gehouden door stenen aan de takken te hangen om ze zo beter te beschermen tegen de wind.
Dewind is een dagelijks gespreksonderwerp. Het weer wordt namelijk alleen door de wind bepaald. Pantelleria is ook het eerste eiland waar desirocco overheen waait.
De filmA Bigger Splash uit 2015 werd opgenomen op het eiland.
De belangrijkste bron van inkomsten is hettoerisme, met name deduiksport. Er is nog vulkanische activiteit op het eiland. Zo zijn erwarmwaterbronnen,fumaroles en een grot waar stoom uit de grond komt zodat een natuurlijkesauna ontstaat. Het eiland heeft meerdere archeologische vindplaatsen en een aantalprehistorische torenvormigegraftombes die enigszins te vergelijken zijn met denuraghi vanSardinië. In de hoofdplaats staat het13e-eeuwseCastello Barbacane. Hier wordt elk jaar in augustus een wijnbeurs gehouden.
.jpg)
