PDP-8 | ||||
---|---|---|---|---|
![]() | ||||
![]() | ||||
Type | minicomputer | |||
Ontwikkelaar | DEC | |||
Fabrikant | DEC | |||
Serie | PDP | |||
Verschijning | 1965 | |||
Basisprijs | US$ 18.500 (equivalent van US$ 178,900 in 2023) | |||
Voorganger | PDP-5 | |||
Opvolger | PDP-12 | |||
|
DePDP-8 is een serie12 bit-minicomputers populair in de jaren zestig en zeventig van de 20ste eeuw. Het was de eerste commercieel succesvolle minicomputer, met meer dan 50.000 verkochte exemplaren gedurende de levensduur van het model.[1] De PDP-8-computers werden ontworpen en geproduceerd door deAmerikaanse computerfabrikantDigital Equipment Corporation (DEC) en waren gebaseerd op de baanbrekendeLINC, maar met een kleinereinstructieset die een uitgebreide versie was van dePDP-5-instructieset.[2] Vergelijkbare machines van DEC zijn dePDP-12, een gemoderniseerde versie van de PDP-8- en LINC-concepten, en hetindustriële automatiseringssysteemPDP-14.
Het eerste PDP-8-model, informeel bekend als een "Straight-8", werd geïntroduceerd op 22 maart 1965. Het maakt gebruik vandiode-transistorlogica (DTL) verpakt op flip-chipmodules in een machine ter grootte van een kleine koelkast. Het was de eerste computer die voor minder danUS$ 20.000 werd verkocht, waardoor het op dat moment de best verkochte computer in de geschiedenis was.
De Straight-8 werd in 1966 vervangen door dePDP-8/S, die beschikbaar was indesktop- enrackmountmodellen. Door gebruik te maken van een één-bits seriëlerekenkundig-logische eenheid (ALU) kon de PDP-8/S kleiner en goedkoper gemaakt worden, hoewel het model beduidend langzamer was dan de originele PDP-8.[3] De CPU van de POP-8/S bestond uit slechts 519logische poorten. Ter vergelijking: een kleine microcontroller uit 2008 heeft er minstens 15.000. Een PDP-8/S in basisuitvoering werd verkocht voor minder dan US$ 10.000 en ging daarmee als eerste machine onder deze magische grens.
Latere modellen (dePDP-8/I en/L, dePDP-8/E,/F en/M en dePDP-8/A) gebruikten opnieuw een snellere, volledig parallelle implementatie, maar waren voorzien van veel goedkoperetransistor-transistorlogica (TTL)MSI-schakelingen.[3] De meeste overgebleven PDP-8-exemplaren dateren uit deze periode. De PDP-8/E is een veelvoorkomend systeem dat populair was omdat er veel soortenI/O-apparaten voor beschikbaar waren.
De laatste commerciële PDP-8-modellen uit 1979 worden "CMOS-8" genoemd omdat ze gebaseerd zijn opCMOS-microprocessoren. DezeVT78- enDECmate-modellen waren echter niet concurrentieel geprijsd en kenden weinig succes.Intersil verkocht de microprocessoren tot 1982 als deIntersil 6100-familie.[4] Dankzij hun CMOS-technologie hadden ze een laag stroomverbruik en werden ze gebruikt in sommige militaireingebedde systemen.
De PDP-8 gebruikt 12 bits voor zijnwoordbreedte en berekeningen (m.a.w. gehele getallen van 0 tot 4095 of van -2048 tot +2047). Berekeningen met grotere getallen kunnen in software uitgevoerd worden. Voorfloating point-berekeningen is eeninterpreter beschikbaar. Afhankelijk van de snelheids- en geheugenbeperkingen kon de PDP-8 berekeningen uitvoeren die vergelijkbaar waren met duurdere computers uit die tijd, zoals verschillende modellen van hetIBM Systeem/360, terwijl de koppeling met externe apparaten veel eenvoudiger was.
De geheugenadresruimte is ook 12 bits, dus de basisconfiguratie van de PDP-8 heeft een hoofdgeheugen van 4.096 (212) twaalf-bits woorden, of 6 kB in moderne termen. Een optionele geheugenuitbreidingseenheid kan viabank switching gebruikt worden. Om geld te besparen gebruikte de PDP-8 het hoofdgeheugen ook voor veel doeleinden waarvoor in andere computers duurdereflipflopregisters werden gebruikt.
De PDP-8 werd deels ontworpen om toenmalige telecommunicatie en tekst te verwerken. Zes-bitstekencodering werd destijds veel gebruikt en de twaalf-bits woorden van de PDP-8 kunnen efficiënt twee van zulke tekens opslaan. Daarnaast werd een zes-bits code voorteleprinters, de zogenaamde teletypesetting- of TTS-code, veel gebruikt door de nieuwsdiensten. Een van de eerste toepassingen voor de PDP-8 was het verwerken van tekst met behulp van deze code.[5]
De PDP-8/E uit 1970 is een groter model met meer mogelijkheden, dat herontworpen werd om de efficiëntie te verbeteren en de prijs te drukken. De PDP-8/E gebruikte snellere transistor-transistorlogica, in geïntegreerde schakelingen. Het kerngeheugen werd opnieuw ontworpen. Uitbreidingen waren goedkoper omdat het model uitgerust is met de OMNIBUS in plaats van eenwire-wrapbackplane zoals eerdere PDP-8-modellen.[3]
Vroege PDP-8-systemen werden geleverd zonder vooraf geïnstalleerde software. Elke keer dat de computer opgestart werd, voerde de gebruiker handmatig instructies in met behulp van een reeks van 12tuimelschakelaars. Meestal waren deze instructies eenbootstrap-loader om een programma te lezen van deponsbandlezer. Programmaontwikkeling kon vervolgens worden voortgezet met behulp van ponsband. Er waren een aantal ponsbandversies van programmeertalen beschikbaar, waaronder de FOCAL-interpreter[6] van DEC en een 4KFORTRAN-compiler en -runtime.
Tegen het einde van het PDP-8-tijdperk waren erbesturingssystemen zoalsOS/8 en COS-310 met eencommand-line interface, een lijngebaseerdeteksteditor en compilers voor talen zoals de PAL-IIIassembleertaal, FORTRAN,BASIC en DIBOL (DEC's versie vanCOBOL).
Er waren tamelijk modernerealtimebesturingssystemen (RTOS) en multi-usersystemen metpreëmptieve multitasking beschikbaar: RTS-8 was een RTOS, COS-300 en COS-310 waren commerciële multi-usersystemen en WPS-8 was een single-usertekstverwerkingssysteem. Het TSS-8timesharingsysteem liet meerdere gebruikers toe om in te loggen op het systeem via 110-baudterminals en programma's te bewerken, compileren en debuggen.
Model | Opmerkingen | Jaar | Kostprijs | Aantal | Gewicht |
---|---|---|---|---|---|
PDP-8 | Op basis vanDTL, gebruikt ook enkele hybrideIC's | 1965-1968 | US$ 18.000 | 1450 | 113 kg[7] |
LINC-8 | Kan zowel LINC-code als PDP-8-code uitvoeren | 1966-1969 | US$ 38.500 | 142 | |
PDP-8/S | Goedkopere seriële versie van de PDP-8 | 1966-1970 | US$ 10.000 | 1024 | 38 kg[8] |
PDP-8/I | Eerste PDP-8 op basis van uitsluitend standaardTTL IC's | 1968-1971 | US$ 12.800 | 3698 | 110 kg[9] |
PDP-8/L | Goedkopere versie van de PDP-8/I | 1968-1971 | US$ 8.500 | 3902 | 36 kg[10] |
PDP-12 | PDP-8/I met ondersteuning voor LINC-instructies (ter vervanging van de LINC-8) | 1969-1973 | US$ 27.900 | 755 | 270 kg[11] |
PDP-8/E | Minder en grotere printplaten om de prijs en de efficiëntie te verbeteren | 1970-1978 | US$ 6.500 | 40,9 kg[12] | |
PDP-8/F | Goedkopere versie van de PDP-8/E | 1972-1978 | 25,9 kg[12] | ||
PDP-8/M | EenOEM PDP-8/F met een ander frontpaneel | 1972-1978 | US$ 5.000[13] | 25,9 kg[12] | |
PDP-8/A | DankzijLSI past de CPU op één printplaat | 1974-1984 | US$ 1.835 | 25 kg[14] |
CPU | Opmerkingen | Jaar |
---|---|---|
Intersil 6100 | PDP-8-compatibelemicroprocessor op één chip (gebruikt in deVT78) | 1975[15][4] |
Harris6120 | CMOS PDP-8-compatibele microprocessor op één chip (gebruikt in deDECmate-tekstverwerkers) | 1976[4] |