Gemeente inNederland | |||
|---|---|---|---|
.png) | |||
| Situering | |||
| Provincie | Friesland Friesland | ||
| Coördinaten | 52°59'13"NB, 6°17'28"OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 226,11 km² | ||
| - land | 223,42 km² | ||
| - water | 2,69 km² | ||
| Inwoners (1 januari 2024) | 25.825? (116 inw./km²) | ||
| Bestuurscentrum | Oosterwolde | ||
| Belangrijke verkeersaders |    | ||
| Politiek | |||
| Burgemeester (lijst) | Jack Werkman (VVD[1] | ||
| Zetels Gemeenteraad OB PvdA CDA VVD GroenLinks ChristenUnie D66 LSO Lijst O'werf VPO | 21 5 3 2 2 3 1 1 1 1 2 | ||
| Economie | |||
| Gemiddeldinkomen (2023) | € 34.200 per inwoner | ||
| Gem. WOZ-waarde (2024) | € 310.000 | ||
| WW-uitkeringen(2023) | 15 per 1000 inw. | ||
| Overig | |||
| Postcode(s) | 8421 - 8435 | ||
| Netnummer(s) | 0516 | ||
| CBS-code | 0085 | ||
| CBS-wijkindeling | ziewijken en buurten | ||
| Amsterdamse code | 10836 | ||
| Website | www.ooststellingwerf.nl | ||
 Bevolkingspiramide (2023) | |||
| |||
Ooststellingwerf (uitspraakⓘ) (Stellingwerfs:Ooststellingwarf,Fries:Eaststellingwerf) is eengemeente in deNederlandse provincieFriesland. De gemeente telt per 1 januari 2024 25.825 inwoners (bron: CBS). Ooststellingwerf heeft een oppervlakte van 226,64km². Hoofdplaats isOosterwolde.
Ooststellingwerf maakt samen metWeststellingwerf deel uit van deStellingwerven. In Ooststellingwerf werd vanoudsStellingwerfs gesproken, maar nu ookFries enNederlands. Het riviertje deTjonger, in het noorden van de gemeente, is de taalgrens tussen Fries enNedersaksisch gebied. Uitzondering hierop zijn de verveningsdorpenRavenswoud enAppelscha waar, net als in de noordelijke dorpenDonkerbroek,Haule,Haulerwijk enWaskemeer, ook Fries gesproken wordt. Het Nederlands is de dominante taal in de gemeente, het Fries en Stellingwerfs volgen op plek 2 en 3.[2] De gemeente ligt aan de grens metDrenthe; op deze grens, ten zuidoosten van Appelscha ligt hetNationaal Park Drents-Friese Wold, waar uitgestrekte bossen liggen en eenzandverstuiving, die hetAekingerzand of de Kale Duinen wordt genoemd. Het hoogste punt in de gemeente is de op 26,6 m gelegen top van deBosberg, ook vlak bij Appelscha. Aan de oostkant van de gemeente, tussen Appelscha enVeenhuizen ligt hetFochteloërveen. De rivieren deLinde en de Tjonger ontspringen in deze gemeente.
De gemeente Ooststellingwerf telt dertien officiële kernen (dorpen). De Nederlandse namen zijn de officiële. De hoofdplaats isOosterwolde. De oudere dorpen hebben eenbrink enessen zoals dat ook in Drenthe gewoon is en hun eerdereSaksische karakter aangeeft. Ditzelfde geldt voor het kleinschalige agrarische karakter met weinig industriële ontwikkeling maar met nabuurschap.
Sinds devervening in de 19e eeuw is de gemeente langzamerhand ontsloten. De oudere dorpen hebben zich in de veertiende eeuw vanuit Drenthe aangesloten bij het welvarender Friesland. Het oude Stellingwerver boerderijtype lag in de lijn van deSaksische boerderijen. Alleen bij Donkerbroek staat nog een boerderij uit de17e eeuw van dit type.
De zandgronden met beekdalen van o.a. de Kuinder en hetGrootdiep liggen in het verlengde van de Drentse beekdalen. De beken doorklieven het Drents-Friese keileemplateau.
Op uit de voorlaatste ijstijd ontstane dekzandruggen langs de Tjonger zijn sites van laat-paleolitische jagers-verzamelaars van deHamburgcultuur enTjongercultuur/Federmessercultuur aangetroffen. Met name bijJardinga enLochtenrek tussenMakkinga enOosterwolde zijn doorgangskampjes uit het einde van de laatste ijstijd bekend.
Aantal inwoners per woonkern op 1 januari 2023:[3]
| Nederlandse naam | Stellingwerfse naam | Friese naam | Inwoners |
|---|---|---|---|
| Oosterwolde | Oosterwoolde | Easterwâlde | 9.825 |
| Appelscha | Appelsche | Appelskea | 4.875 |
| Haulerwijk | Haulerwiek | Haulerwyk | 3.195 |
| Donkerbroek | Donkerbroek | Donkerbroek | 1.930 |
| Oldeberkoop | Berkoop | Aldeberkeap | 1.535 |
| Makkinga | Makkinge | Makkingea | 1.030 |
| Waskemeer | Waskemeer | Waskemar | 830 |
| Elsloo | Else | Elslo | 675 |
| Haule | De Haule | De Haule | 580 |
| Ravenswoud | Raevenswoold | Ravenswâld | 405 |
| Fochteloo | De Fochtel | De Fochtel | 360 |
| Langedijke | Langedieke | Langedike | 325 |
| Nijeberkoop | Ni'jberkoop | Nijeberkeap | 275 |
Naast deze officiële kernen bevinden zich in de gemeente de volgendebuurtschappen met hun Stellingwerfse streeknaam:
|
|
|
| Aangrenzende gemeenten | ||||
|---|---|---|---|---|
Opsterland Opsterland | Noordenveld Noordenveld (Dr) | |||
 | ||||
Heerenveen Heerenveen | ||||
Weststellingwerf Weststellingwerf | Westerveld Westerveld (Dr) | Midden-Drenthe Midden-Drenthe (Dr) | ||
Degemeenteraad van Ooststellingwerf bestaat uit 21 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1998:
| Partij | 1998 | 2002 | 2006 | 2010 | 2014 | 2018 | 2022 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ooststellingwerfs Belang | - | - | 4 | 7 | 6 | 5[4] | 5 |
| PvdA | 8 | 7 | 8 | 5 | 4 | 2[5] | 3 |
| GroenLinks | 2 | 2 | 1 | 1 | 2 | 2 | 3 |
| CDA | 5 | 6 | 4 | 4 | 4 | 3 | 2 |
| VVD | 4 | 4 | 3 | 2 | 2 | 3 | 2 |
| Vrije Partij Ooststellingwerf | - | - | - | - | - | - | 2 |
| Lokaal Sociaal Ooststellingwerf | - | - | - | - | - | - | 2 |
| ChristenUnie | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| D66 | 1 | 1 | - | 1 | 1 | 1 | 1 |
| Stellingwerf Plus | - | - | - | - | 1 | 1 | - |
| Wij Lokaal | - | - | - | - | - | 2[6] | - |
| Lijst Ter Heide | - | - | - | - | - | 1[7] | - |
| Totaal | 21 | 21 | 21 | 21 | 21 | 21 | 21 |
In de provincieFriesland zijn doorgaans in alle gemeenten op het vasteland sinds15 maart2007 de Friese namen van de wateren de officiële namen. De gemeente Ooststellingwerf heeft gekozen voor zo veel mogelijk Stellingwerfse namen. De Nederlandse waternamen zijn afkomstig van de Topografische Dienst vanKadaster Geo-Informatie.
In de gemeente Ooststellingwerf bevinden zich de volgendekanalen,sloten en diversewatergangen:
|
|
In de gemeente Ooststellingwerf bevinden zich de volgendemeren enpoelen:
| Nederlandse naam | Officiële naam |
|---|---|
| Apenpoel | Aepemeer |
| Blauwe Stientjes | (Blauwe) Stientiespoele |
| Canadameer | Kannedemeer |
| Catspoele | Catspoele |
| Diakonieveen | Diakonievene |
| Grenspoel | Greenspoele |
| Haulerpoel | Hauler Poele |
| Schapepoel | Schaopedobbe |
| Stobbepoel | Stobbepoele |
Kranten
Radio
| 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2008 | 2010 | 2012 | 2014 | 2016 | 2019 | 2022 | 2023 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 26.760 | 26.683 | 26.491 | 26.125 | 26.399 | 26.235 | 25.858 | 25.672 | 25.571 | 25.498 | 25.687 | 25.825 |
In de gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten, en oorlogsmonumenten, zie:
·
·
| Dorpen: | Appelscha ·Donkerbroek ·Elsloo ·Fochteloo ·Haule ·Haulerwijk ·Langedijke ·Makkinga ·Nijeberkoop ·Oldeberkoop ·Oosterwolde ·Ravenswoud ·Waskemeer |
| Buurtschappen: | 't Hoogezand ·Aekinga ·Bekhof ·Bentemaden ·Boekhorst ·Bovenveld ·Bûterheideveld ·Buttinga ·Canada ·De Bult ·De Knolle ·De Koelanden ·De Monden (deels) ·De Riete ·Deddingabuurt ·Drie Tolhekken ·Elleboog ·Egypte ·Frankrijk ·Hoogeduurswoude ·Janssenstichting ·Jardinga ·Konijnenbuurt ·Koudenburg ·Klazinga ·Laagduurswoude ·Medhuizen ·Moskou (deels) ·Nanninga ·Nieuwe Vaart ·Oude Willem (deels) ·Petersburg (deels) ·Prandinga ·Rolpaal ·Schottelenburg ·Schrappinga ·Terwisscha ·Tronde ·Twijtel ·Veneburen ·Venekoten ·Weper ·Weperpolder ·Willemstad ·Zuidhorn Friesland:Steden en dorpen Nederland:Provincies ·Gemeenten |
· ·Achtkarspelen ·Ameland ·Dantumadeel ·De Friese Meren ·Harlingen ·Heerenveen ·Leeuwarden ·Noardeast-Fryslân ·Ooststellingwerf ·Opsterland ·Schiermonnikoog ·Smallingerland ·Súdwest-Fryslân ·Terschelling ·Tietjerksteradeel ·Vlieland ·Waadhoeke ·Weststellingwerf
Steden en dorpen ·Voormalige gemeenten ·Nederland:Provincies ·Gemeenten
