Deelgemeente inBelgië.svg) | |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Gewest |  Vlaanderen | ||
| Provincie |  Antwerpen | ||
| Gemeente |  Ranst | ||
| Fusie | 1977 | ||
| Coördinaten | 51° 13′ NB, 4° 36′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 13,08 km² | ||
| Inwoners (1/1/2020) | 4.846 (370 inw./km²) | ||
| Overig | |||
| NIS-code | 11035(B) | ||
| Detailkaart | |||
 | |||
| |||
Oelegem is eendeelgemeente van degemeenteRanst in deBelgischeprovincieAntwerpen (arrondissementAntwerpen). Oelegem was een zelfstandige gemeente tot aan degemeentelijke herindeling van1977.
Omstreeks 1960 werden resten uit deijzertijd gevonden (3e-1e eeuw v.Chr.). Opgravingen in 1977 en daarna uitgevoerd brachten overblijfselen van een Gallo-Romeinse nederzetting (1e-3e eeuw n.Chr.) aan het licht.
De oudste geschreven bron over Oelegem dateert uit 1161. De aanhankelijkheden Oelegem,Wijnegem en Allier (=Emblem) werden toen tezamen met het altaar vanBroechem door debisschop vanKamerijk aan deabdij van Tongerlo geschonken.[1]
Oelegem enGennegem zijn de gehuchten die waarschijnlijk een Frankische oorsprong hebben en waarvan het droger gelegen Oelegem uiteindelijk dominant werd. In 1559 werd de heerlijkheid Oelegem door de hertog uitgegeven aanJan van der Ryt. De heerlijkheid, welke zijn centrum inBroechem had, bleef tot omstreeks 1640 bij deze familie en werd in 1644 opnieuw door de hertog uitgegeven, aanFilips le Roy.
In 1760 werd de heerlijkheid gesplitst en kwam Oelegem los van Broechem en in bezit van de familiede Fraula.
In 1701 werd door de Fransen een linie aangelegd met vier forten, namelijkfort Bonnecroy,fort Mechelen,fort Brussel enfort Thijs.
De ontginning van de heidegrond begon pas omstreeks 1850. In 1903-1904 werd hetFort van Oelegem aangelegd en van 1937-1939 deAntitankgracht. Ook hetAlbertkanaal, direct ten zuiden van de kom, ontstond evenals een spaarbekken ten behoeve van de watervoorziening van Antwerpen. Langs het Albertkanaal ontstond een bedrijventerrein.
Oelegem was een zelfstandige gemeente tot einde1976. Op 1 januari 1977 werd het een deelgemeente van Ranst.
ZieLijst van onroerend erfgoed in Ranst voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De omgeving van het Bleyckhof en Vrieselhof plus de Antitankgracht, samen toch ongeveer 1/8ste van de Oelegemse oppervlakte, zijn beschermd als landschap. Beschermde monumenten zijn het kasteel Bleyckhof, de schuur van de Runtvoorthoeve, de Molen van Oelegem en de Onze-Lieve-Vrouwekerk. Verder zijn de omgeving van de oude brouwerij Den Bol en deze van de Rundvoorthoeve nog beschermd als dorpsgezicht.
Het Fort van Oelegem is historisch belangrijk, maar eveneens biologisch: het is het grootste vleermuizenreservaat van Vlaanderen.
Oelegem ligt in deKempen op een hoogte van 6-11 meter. De belangrijkste waterlopen zijn deTappelbeek en hetGroot Schijn. Verder is van belang hetAlbertkanaal met ten zuiden daarvan een spaarbekken en ten noorden daarvan de aftakking van de Antitankgracht.
De belangrijkste natuurgebieden liggen ten noorden van de kom:Vrieselhof en deVallei van het Groot Schijn.[2]
Jozef Simonskring: Amateurtheatergezelschap, genaamd naarJozef Simons, dat reeds meer dan 50 jaar actief is in Oelegem. Hun basis is het Stalteater.
DeE34 doorkruist het dorp. De lijnbus 61 rijdt tussen Oelegem en Antwerpen (Rooseveltplaats).
Herbstein (Hessen, Duitsland)
