Sachalin (Russisch: Сахалинская область,Sachalinskajaoblast) is eenoblast (bestuurlijke eenheid) vanRusland. Het is het enige Russische deelgebied dat zich alleen op eilanden bevindt. De oblast bestaat uit het eilandSachalin met twee kleine eilandjes in de buurt hiervan en de 56 eilanden en eilandjes van deKoerilen.
De regio heeft een oppervlakte van 87 100 km² en een (afnemende) bevolking van iets minder dan 550 000 mensen. Hoofdstad en grootste stad isJoezjno-Sachalinsk met circa 170 000 inwoners.
Het eilandSachalin werd bewoond vanaf hetneolithicum. Van oudsher woonden er de Chinese volkerenXianbei enXiazhe en de volkenAinu enNivchen, die hier mogelijk heen trokken vanaf het vasteland vanSiberië na de laatste ijstijd en die zich vooral bezighielden met devisserij. De Ainu hadden hun hoogtijdagen in de 13e en 14e eeuw.
Ten tijde van deMing-dynastie stond het eiland achtereenvolgens bekend alsKuyi (Chinees: 苦夷;pinyin:Kǔyí) enKuye (Chinees: 庫頁; pinyin:Kùyè). In het boekShengmu (Chinees: 聖武記; pinyin:Shèngwǔjì) wordt geschreven dat de Ming een leger van 400 man naar het eiland stuurden in1616, maar deze later weer terugtrokken toen duidelijk werd dat de Chinese autoriteiten geen gevaar hadden te verwachten van de inwoners van het eiland. Er bevindt zich nog steeds een grenssteen van de Ming op het eiland.
Ook deQing-dynastie eiste desoevereiniteit over het eiland op, waarna het eiland vervolgens onder Chinees bestuur kwam te staan vanaf deJin-dynastie. De Chinese autoriteiten hadden echter geen militairen gestationeerd op het eiland, watRusland enJapan ertoe zette om pogingen te ondernemen om het eiland te koloniseren. Een Japanse nederzetting werd opgezet met de naamOotomari in1679 (nuKorsakov). Cartografen van deMatsumae-clan tekenden een kaart van het eiland, dat zeKita-Ezo (Noordelijke Ezo) noemden, verwijzend naar de oude naam Ezo voor het eilandHokkaido. In1686 werd echter hetVerdrag van Nertsjinsk gesloten tussen Rusland en China, waarbij het eiland werd erkend als Chinees gebied. De Russen hielden zich echter niet aan dit verdrag en begonnen nederzettingen op te zetten op het eiland, bestaande uit veroordeelden.
InEuropa raakte het eiland bekend in de 17e eeuw door de reizen vanIvan Moskvitin enMaarten Gerritszoon de Vries (die beetgenomen werd door de Ainu) en later door die vanJean-François de La Pérouse (1787) enIvan Kruzenstern (1805). Beide laatsten beschouwden Sachalin echter nog als een schiereiland, daar zij geen weet hadden van deTatarensont. Deze werd pas ontdekt in 1809 door de Japanse ontdekkingsreizigerMamiya Rinzo, die deze deStraat van Mamiya noemde.
De eilanden, die pas in de19e eeuw door Rusland geannexeerd werden, waren lange tijd betwist gebied tussen Rusland en Japan. In1845 claimde Japan de autoriteit over het hele eiland. In1849 echter ontdekte de Russische zeevaarderGennadi Nevelskoj dat de Tatarensont bevaarbaar was, waarop de Russen, ondanks de claim van deMing-dynastie voor autoriteit over het eiland, het eiland ook begonnen te koloniseren. Vanaf1853 (toen het legerkamp Moeravjovski post (later Korsakov) werd gesticht bij Ootomari) begonnen zij met het opzetten van nederzettingen, bestuursposten, de stichting vansteenkoolmijnen, scholen, gevangenissen en kerken op het eiland. Hierbij werden de Xiazhes ofwel vermoord, ofwel gedwongen verbannen naar het Aziatische vasteland.
Bij hetVerdrag van Shimoda tussen Japan en het Russische Rijk in1855 werd verklaard dat beide landen het eiland mochten bewonen; de Russen in het noorden en de Japanners in het zuiden. Hierbij moest het Russische Rijk wel zijn militaire basis bij Ootomari opgeven. De verdeling van het eiland bleek echter een bron van conflict tussen beide landen.
In1857 werd een gevangenenkolonie gesticht op het eiland door de Russen, die uiteindelijk uitgroeide tot deSachalin-katorga (1869-1906). In1875 moest Japan uiteindelijk ook het zuidelijk deel van het eiland opgeven bij hetVerdrag van Sint-Petersburg, waarbij het eiland werd uitgeruild tegen deKoerilen.
Aan het einde van deTweede Wereldoorlog lanceerde deSovjet-UnieOperatie Augustusstorm. Als onderdeel hiervan begon op11 augustus1945, ongeveer een maand voor deovergave van Japan,operatie Joezjno-Sachalin. Hierbij vielen het 56e geweerkorps, bestaande uit de 79e geweerdivisie, de 2e geweerbrigade, de 5e geweerbrigade en de 214e gepantserde brigade de Japanse 88e divisie aan. Hoewel hetRode Leger meer dan drie maal zoveel troepen in de strijd wierp, wisten ze niet op te rukken door de hevige Japanse tegenstand. Pas toen de 113e geweerbrigade en het 365e onafhankelijke marineinfanteriebataljon uitSovjetskaja gavan op16 augustus landde bij het Japanse vissersdorpjeTōrō (塔路; nuSjachtjorsk), wisten de Sovjettroepen de Japanse verdedigingslinie te verzwakken. Kleine gevechten duurden voort tot21 augustus. Van 22 op 23 augustus werd echter door de meeste Japanse troepen aangedrongen op een vredesverdrag. Op25 augustus was de verovering van Sachalin door de Sovjets voltooid met de inname van Toyohara. Volgens Japanse bronnen vielen bij de verovering meer dan 20.000 burgerslachtoffers. De naar schatting 400.000 Japanse inwoners werden verbannen naar Japan.
Op2 januari1947 werd het eiland geïntegreerd in de Sovjet-Unie als onderdeel van deRSFSR. In1951 zag Japan bij hetVerdrag van San Francisco van verdere claims op Karafuto af. Op Japanse kaarten wordt het gebied echter nog als "niemandsland" aangegeven.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden veel Koreanen gedwongen naar Sachalin te gaan om er te werken in de steenkoolmijnen voor de Japanners. Afstammelingen van deze Koreanen beschouwen zich nu vaak als Russen.
Op28 mei1995 vond eenaardbeving plaats met een kracht van 7,5 op deschaal van Richter, waarbij 2040 inwoners (bijna twee derde van de bevolking) uit de plaatsNeftegorsk werden gedood en het dorp van de kaart werd geveegd. Het gebied werd daarvoor niet als een groot risicogebied gezien en de huizen hadden geen enkele beveiliging tegen seismische activiteit.
Bij devolkstelling van 2002 werden 333 mensen geregistreerd als 'etnisch Japans'. Data over de Ainu werd niet geregistreerd, wat kan wijzen op ofwel dat ze onder de categorie 'anderen' werden opgenomen, of onder de categorie Japanners of dat ze zichzelf als Japanners hebben opgegeven.
In 1643 deed de Nederlandse zeevaarder Maarten Gerritszoon de Vries ook de Koerilen aan. Op dat moment leefden hier 3000 tot 3500 Ainu, die vooral leefden van de visserij, de jacht en de handel met een netwerk dat doorliep tot op deAleoeten enAlaska. De Ainu noemden de eilanden 'Kur', wat zoiets betekent als 'mens', 'volk' of 'volken'. Bij deRussische volkstelling van 1897 bleek dat er reeds 4.413 inwoners op de eilanden woonden. Veel van de Ainu waren toen al verdwenen door geïmporteerde ziekten en door andere oorzaken.
In de 18e en 19e eeuw trokken Russische en Japanse ontdekkingsreizigers naar de eilanden. In 1855 werd de grens tussen beide rijken getrokken tussen de eilandenEtorofu enUruppu (18 eilanden tussen Uruppu en Shimushu ten noorden van Etorofu) bij het Verdrag van Shimoda. De eilanden werden volledig onderdeel van Japan bij het Verdrag van Sint-Petersburg in 1875 in ruil voor Sachalin. Beide verdragen worden vaak door Japan aangehaald bij het huidigeKoeril-eilanden conflict.
Japan, dat de eilandengroepChishima-eilanden noemt, wist de eilandengroep tot1945 in bezit te houden. Toen startte de Sovjet-Unie echter Operatie Augustusstorm om ook deze eilanden te veroveren in augustus en september 1945. Op 13 april 1941 was hetNeutraliteitsverdrag gesloten tussen de Sovjet-Unie en Japan (na de Japansenederlagen bij Chasan enHalhin Gol), waarbij de beide landen elkaarsterritoriale integriteit erkenden. Op 5 april kondigde de Sovjet-Unie echter aan dit verdrag niet meer te zullen respecteren, waarmee het verdrag formeel op 25 april 1946 ongeldig zou worden. Op8 augustus verklaarde de Sovjet-Unie Japan de oorlog en begon haar offensief inMantsjoerije, Sachalin en de Koerilen.
De Koerilen vormden sinds 1940 de standplaats van de 7e Japanse divisie, met een marinehaven, meerdere en luchtmachtbasissen, waarvan de vliegtuigen meerdere malen slag leverden met Amerikaanse vliegtuigen van de Aleoeten. Op de noordelijkste eilandenShumushu enParamushiro bevonden zich alleen al 22.000 man troepen en 70 tanks. De Japanse legerleiders waren overigens op de hoogte van de grote troepenverplaatsingen nabij de grens metMantsjoekwo, de havens vanPrimorje, opKamtsjatka en Noord-Sachalin. Het Sovjetplan was in eerste instantie om de Koerilen en Hokkaido nog voor de capitulatie van Japan te veroveren, daar de Sovjet-Unie er niet zeker van was of deze gebieden wel onderdeel zouden worden van de Sovjetzone bij een naoorlogse geallieerdebezetting van Japan. Door de atoombommen opHiroshima enNagasaki verhinderde deVerenigde Staten dit plan echter midden augustus; in tegenstelling tot nazi-Duitsland, werd de Japan volledig bezet door de Verenigde Staten.
Door het onoverzichtelijke doel van de operatie en de tijdsdruk vielen bij de verovering vele doden. Het Sovjetmarinekorps trok op 18 augustus de nauwe straat tussen Kamtsjatka en het eilandShumushu over om de Japanse 91e divisie op het eiland aan te vallen. Met hulp van Amerikaanse landingsboten, die bij het geheimeProject Hula waren overgedragen aan de Sovjets werd het eiland bestormd. Ondanks de voorbereidingen vielen bij de strijd, die tot 21 augustus duurde, volgens sovjetbronnen 1567 Sovjet- en 1018 Japanse doden en volgens Japanse bronnen 3000 Sovjetdoden en gewonden en 600 Japanse doden en 500 tot 700 gewonden. In opdracht van het Japanse opperbevel begon daarop het Japanse 5e leger met onderhandelingen over vrede. De garnizoenen op Shumushu, Paramushiru enOnekotan kregen dit te horen op 19 augustus. Daarop werden de overige Japanse eilanden zonder verdere gevechten bezet tot 5 september: Etorofu op 29 augustus, Kunashiri, Shikotan en de sinds de 16e eeuw tot Japan behorende rotseilandengroepHabomai op 1 september. Op 20 september werden de beide grootste eilanden hernoemd tot Itoeroep en Koenasjir en geannexeerd.
De Japanse bevolking van enkele tienduizenden werd verdreven tot 1946 en veel mannelijke burgers en alle soldaten werden naar deGoelagkampen in Siberië gestuurd, waarvan slechts weinigen terugkeerden. Op2 februari1946 werden de eilanden tot staatsgebied van de Sovjet-Unie verklaard. Bij het Verdrag van San Francisco in 1951, dat overigens niet zelf door de Sovjet-Unie werd getekend, moest Japan afstand doen van de Koerilen. Hierbij werd echter niet gedefinieerd wat de grenzen van de Koerilen waren. De eilanden,Itoeroep,Sjikotan,Koenasjir en deChabomaj-eilanden (7 eilanden en 3 eilandengroepen) worden door Japan niet gezien als onderdeel van de Koerilen en worden daarom geclaimd als onderdeel van Japan.
Na de inname beloofde de communistische regering veel geld aan bewoners die zich er zouden vestigen, maar dit geld kwam er echter nooit. In2006 werd echter onder Ruslands eerste vicepremierDmitri Medvedev besloten tot een investering van omgerekend 630 miljoen dollar in het gebied.[1]
Hoewel de regering van Rusland in 2004 plannen had om Chabomaj en Sjikotan terug te geven, maar de bevolking van Rusland was hierop tegen.
Sinds hetuiteenvallen van de Sovjet-Unie is de bevolking drastisch gedaald. Bijna een kwart van de bevolking (23%) verliet het gebied tussen 1989 en 2002.
↑abcdefOp internationaal erkend grondgebied van Oekraïne, waarvan de annexatie in2014 en2022 tijdens de Russisch-Oekraïense oorlog geen internationale erkenning kreeg
.svg)
