Nunavut neemt een groot deel in van het noorden van Canada, en het overgrote deel van deCanadese Arctische Eilanden. Zijn grote oppervlakte maakt hethet vijfde grootste landsdeel ter wereld en tegelijk het grootste landsdeel van geheelAmerika (ongeveer 18% groter danAlaska). De hoofdstadIqaluit (vroeger "Frobisher Bay"), in het oosten vanBaffineiland, werd verkozen door het Hoofdstadsreferendum van Nunavut in 1995. Andere belangrijke gemeenten zijn onder andere de regionale centraRankin Inlet enCambridge Bay. Binnen de grenzen van Nunavut ligt ook onder andere in het verre noordenEllesmere-eiland, in het westen de oostelijke en zuidelijke delen vanVictoria-eiland en in het verre zuidenAkimiski-eiland in deJamesbaai. Het is de enige geo-politieke regio in Canada die niet via de weg verbonden is met de rest van Noord-Amerika.
Nunavut is zowel het minst bevolkte gebied, als het grootste in oppervlakte van alle territoria en provincies van Canada. Het is een van de meest afgelegen en dunstbevolkte gebieden op aarde, en telde in 2011 31.906 inwoners.[3] De meesten hiervan zijnInuit, verspreid over een gebied dat even groot is alsWest-Europa,Mexico ofIndonesië. In Nunavut ligt ookde meest noordelijk gelegen permanente nederzetting op aarde, namelijkAlert. Een weerstation iets zuidelijker op het Ellesmere-eiland,Eureka, heeft de laagste gemiddelde jaartemperatuur van alle weerstations in Canada.[4]
Nunavut bestaat uit 1.877.787 km²[3] land en 160.935 km²[5] water in Noord-Canada. Het territorium bestaat uit delen van het vasteland, het overgrote deel van de Canadese Arctische Eilanden en alle eilanden die liggen in deHudsonbaai,Jamesbaai enUngavabaai (ook deBelchereilanden), die vroeger deel uitmaakten van deNorthwest Territories. Dit alles maakt het de vijfde grootstesubnationale regio ter wereld. Als Nunavut een land zou zijn, zou het op de 15e plaats staan in de lijst met grootste landen.[6]
Nunavut heeft zowel op het vasteland als op verschillende eilanden landgrenzen met de Northwest Territories. In het zuiden grenst het vasteland met de provincieManitoba, in het zuidwesten grenst het op één punt aanSaskatchewan en het heeft ook een heel klein stukje grens metNewfoundland en Labrador opKilliniq Island. Het heeft ook maritieme grenzen metQuébec, Ontario, Manitoba enGroenland.
Het hoogste punt van Nunavut is deBarbeau Piek (2.616 m) op Ellesmere-eiland. Dat is het hoogste punt van deArctische Cordillera, een enormecordillera die zich over onder meer Ellesmere-eiland,Devoneiland enBaffineiland uitstrekt. De bevolkingsdichtheid is 0,015 mensen per km², een van de laagste ter wereld. Als vergelijking: Groenland heeft ongeveer dezelfde oppervlakte en bijna dubbel zoveel inwoners.[7]
De regio die vandaag gekend is als Nunavut, is en was een woonplaats voor verschillendeinheemse volkeren gedurende de voorbije 4.000 jaar. De meestehistorici identificerenBaffineiland met hetHelluland beschreven in de Noorsesagas, dus het is mogelijk dat de inwoners van dit gebied occasioneel contact hadden met Noorse zeilers.
In september 2008 rapporteerden onderzoekers over eerder en recent gevondenarcheologische vondsten, zoalsgaren gesponnen vanhazenhaar, ratten,kerfstokken, een uit hout gesnedenmasker met Europide kenmerken, en mogelijk ook bouwmateriaal. Dezeartefacten werden gevonden in vijf seizoenen vanopgravingen bij Kaap Tanfield, vlak bijKimmirut. Archeologen zagen hierin bewijs dat Europeanen nog voor het jaar 1000 handel dreven en zich misschien zelfs vestigden opBaffineiland. Ze lijken te bewijzen dat er durend contact was tot misschien zelfs 1450. De oorsprong van dit contact met deOude Wereld is onduidelijk. In het artikel staat (vrij vertaald vanuit het Engels): "Door het dateren van een deel van het garen en andere artifacten, die vermoedelijk doorVikingen op Baffineiland werden achtergelaten, zijn we bij jaartallen uitgekomen die teruggaan tot meerdere eeuwen vòòr de periode van de Vikingen. Dus [...] moeten we de mogelijkheid in acht nemen, hoe klein die ook lijkt, dat deze vondsten bewijs leveren voor contact met Europeanen nog voor de Vikingen voet zetten op Groenland."[9]
De eerste geschreven vermeldingen van het hedendaagse Nunavut zijn uit het jaar 1576, door een Engelseontdekkingsreiziger. TerwijlMartin Frobisher op zoektocht was naar deNoordwestelijke Doorvaart, dacht hij dat hij gouderts had ontdekt in een baai die vandaag bekendstaat als deFrobisherbaai opBaffineiland.[10] Deze erts bleek uiteindelijk waardeloos te zijn, maar Frobisher maakte het eerste vastegelegde contact met deInuit. Andere ontdekkingsreizigers die op zoek waren naar de Noordwestelijke doorvaart volgden in de 17e eeuw, zoalsHenry Hudson,William Baffin enRobert Bylot.
Cornwallis en de Ellesmere-eilanden spelen een rol in de geschiedenis van deKoude Oorlog in de jaren 1950. Omdat ze bewust waren van de strategische geo-politieke locatie van het gebied, dwong de federale overheid derelocatie van een groep Inuit van de Hoogarctische gebieden vannoordelijk Québec naar de in Nunavut gelegen nederzettingenResolute enGrise Fiord. In deze vijandige en hun onbekende omstandigheden verhongerden ze,[11] maar ze werden gedwongen er te blijven.[12] Veertig jaar later bracht deKoninklijke Commissie voor Inheemse Volkeren een rapport uit getiteld:The High Arctic Relocation: A Report on the 1953–55 Relocation (De Hoogarctische relocatie: Een rapport op de relocatie van 1953-55).[13] De overheid betaalde schadevergoedingen aan de getroffenen en hun nageslacht, maar ze verontschuldigde zich nooit.[14]
In 1976 werd er, als deel van de landopeisingsonderhandelingen tussen deInuit Tapiriit Kanatami (toen de "Inuit Tapirisat van Canada") en deOverheid van Canada, gediscussieerd over de opsplitsing van de Northwest Territories om zo een apart territorium te creëren voor deInuit. Op 14 april 1982 werd eenReferendum over de opdeling van de Northwest Territories gehouden in de hele Northwest Territories. Een meerderheid van de inwoners was voorstander en de federale overheid gaf een gedeeltelijke goedkeuring zeven maanden later.[15]
Het akkoord werd gesloten in september 1992 en daarna goedgekeurd in hetReferendum over de creatie van Nunavut door bijna 85% van de mensen die woonden in wat Nunavut zou worden. Op 9 juli 1993 werden de "Nunavut Land Claims Agreement Act"[2] en de "Nunavut Act"[1] goedgekeurd door hetParlement van Canada. De transitie om het Nunavutterritorium te creëren werd voltooid op 1 april 1999.[16] De creatie van Nunavut had als gevolg een groei in de hoofdstadIqaluit, er trad een sterke bevolkingsgroei op van 5.200 mensen in 2001 tot bijna 6.700 mensen in 2011.
Volgens deCanadese volkstelling van 2011 telde Nunavut 31.906 inwoners, dit is een stijging van 8,3% vergeleken met 2006. 24.640 mensen (83,6%) identificeerden zichzelf alsInuit, 100 mensen (0,3%) alsFirst Nations, 130 mensen (0,4%) alsMétis en 4.410 (15,0%) als niet-inheems.
Het bevolkingsgroeicijfer van Nunavut is al verschillende decennia hoger dan het Canadese gemiddelde, grotendeels omdat de geboorteratio ver boven het Canadese gemiddelde ligt. Deze trend zet zich voort. Nunavut heeft weliswaar een groot netto verlies van bevolking omdat veleInuit het gebied verlaten voor betere economische opportuniteiten elders.
In het in 2000 uitgebrachte rapport van Ian Martin van deUniversiteit van York (Aajiiqatigiingniq Language of Instruction Research Paper) staat dat er "overal een bedreiging op lange termijn bestaat van hetEngels tegenover deInuittalen en dat de huidige schoolgang deze bedreiging mee in de hand zou werken als de Nunavutse scholen het model van de Northwest Territories ook zouden volgen". Hij heeft een 20-jaren taalplan gemaakt om tegen 2020 van Nunavut een "volledig functionele tweetalige maatschappij in het Engels en Inuktitut te maken". Het plan heeft verschillende modellen, waaronder:
hetQulliq-model, voor de meeste gemeenten in Nunavut, met het Inuktitut als hoofdtaal in de scholen.
hetInuinnaqtun-onderdompelingsmodel, voor het terugwinnen en revitaliseren van het Inuinnaqtun als een levende taal.
hetGemengde-bevolkingsmodel, vooral voor Iqaluit (mogelijks ook voor Rankin Inlet), omdat de 40%Qallunaat (niet-Inuit) andere vereisten hebben.
Van de 29.065 antwoorden bij de volkstelling over de "moedertaal" waren de resultaten:
De economie van Nunavut bestaat uit: mijnbouw; exploratie van olie-, gas- en mineralenreserves; het maken van traditionele kunst; jagen; vissen; walvisjacht; toerisme; transport; educatie (Nunavut Arctisch College); huizenbouw, het leger en onderzoek (zoals het nieuwe Canadees Hoogarctisch Onderzoekscentrum CHARS dat gepland is in Cambridge Bay en het Alert Bay Station in het hoge noorden). In Iqaluit wordt jaarlijks in april het Nunavut Mining Symposium gehouden, dit is een handelsshow die de vele economische activiteiten die zich afspelen in Nunavut belicht.
De enige mijn die op dit moment (2013) in werking is, is Agnico-Eagle Mines Ltd - Meadowbank Division. Meadowbank is een kuilmijn 70 km ten noorden vanBaker Lake met een geschatte levensduur van 2010 t.m. 2018 en stelt 678 mensen te werk. De kosten om één ons (~31 gram) goud te produceren zijn $913.[20] In het noorden van Nunavut liggen grote reserves van steenkool, aardolie en aardgas en deze gebieden worden steeds meer bekeken om in de toekomst te exploiteren.
Het enige transportbedrijf is deNorthern Transportation Company, eigendom van Norterra, een holding die ook gedeeltelijk eigendom is van deInuvialuit van de Northwest Territories en de Inuit van Nunavut.
De open oceaan in Noord Canada (foto uit Nunavut), absorbeert meer zonneschijn, terwijl zee-ijs meerreflecteert, waardoor het bevriezen versnelt.
Op dit moment hebben de meeste mensen in Nunavutdieselolie als energiebron[21] om hun generators te doen werken en hun huizen te verwarmen, metfossiele brandstof die geleverd wordt vanuit Zuid Canada per vliegtuig of boot omdat er weinig tot geen wegen en geen spoorwegen naar de regio zijn.[22] Er is een inspanning van de overheid om meerhernieuwbare energiebronnen te gebruiken,[23] die meestal positief onthaald worden door de gemeenschap.[24]
Dit positieve onthaal is er vooral omdat Nunavut de gevolgen van deopwarming van de Aarde begint te voelen.[25][26] “Klimaatverandering treft ons allen,” zei de Nunavutse premierEva Aariak. “Het beïnvloedt onze jagers, de dieren, het verdunnen van het ijs is een grote zorg, net als de erosie door het smelten van hetpermafrost.” In de regio gebeurt deopwarming van de aarde ongeveer dubbel zo snel als in de rest van de wereld, volgens hetIntergovernmental Panel on Climate Change van de VN. Op Ellesmere-eiland zijn gemummificeerdeMetasequoiabomen die tot 45 miljoen jaar oud zijn, wat bewijs is voor een vroeger warmer klimaat.
Nunavut verkiest één lid voor hetCanadese Lagerhuis. Dit maakt van Nunavut het grootste politieke gebied ter wereld dat slechts een parlementslid levert voor het nationale parlement.
Wegens kritiek op het beleid van voormaligPremierPaul Okalik, zette deze een adviesraad op bestaande uit 11 ouderen, wiens functie erin bestaat om te helpen met de incorporatie van de"Inuit Qaujimajatuqangit" (Inuitcultuur en traditionele kennis, vaak door Engelstaligen naar verwezen als "IQ") in de politieke en gouvernementele beslissingen binnen het territorium.
Wegens Nunavuts enorme grootte, is het doel van de overheid om het bestuur te decentraliseren uit de hoofdstad. Drie regio's – deKitikmeotregio,Kivalliqregio enQikiqtaalukregio – zijn de basis voor een meer lokale administratie, alhoewel deze regio's zelf geen bestuur hebben.
Het territorium heeft een jaarlijks budget van 700 miljoenCanadese dollar, bijna volledig verstrekt door de Canadese overheid. Voormalig Canadees premierPaul Martin stelde steun aan Noord Canada als een van zijn prioriteiten voor 2004, met een extra 500 miljoen Canadese dollar die verspreid zou worden over de drie territoria.
In 2001 werkten de regeringen vanNew Brunswick, de federale overheid en het technologiebedrijfSSI Micro omQiniq te lanceren. Qiniq is een uniek netwerk datsatellietlevering gebruikt ombreedband internettoegang te verstrekken aan 24 gemeenten in Nunavut. Als resultaat werd het territorium in 2006 als een van 's werelds "Smart 25 Communities" (Slimme 25 Gemeenschappen) benoemd door hetIntelligent Community Forum, een wereldwijde organisatie die vooruitgang in de breedbandtechnologie bekroont.
Deautokentekenplaat van Nunavut is oorspronkelijk gecreëerd in deNorthwest Territories in de jaren 1970. Deze nummerplaat was jarenlang wereldberoemd omdat het in plaats van de gewoonlijke vorm van een rechthoek de vorm van eenijsbeer had. Nunavut moest van de Northwest Territories dezelfde kentekenvorm gebruiken bij de invoering van eigen kentekenplaten in 1999 toen het zelf een territorium werd,[30] maar het nam in maart 2012 zijn eigen kentekendesign aan dat werd gelanceerd in augustus 2012. Het is een rechthoekige plaat waarop het noorderlicht, een ijsbeer en eeninuksuk staan.[30][31]
In november 2006 maakte hetNational Film Board of Canada (NFB) en de Inuit Broadcasting Corporation de start van het Nunavut Animation Lab bekend, dat animatietraining geeft aan jonge artiesten uit Nunavut in workshops in Iqaluit, Cape Dorset en Pangnirtung.[36] Een van de bekendste films van het Nunavut Animation Lab isLumaajuuq uit 2010 van Alethea Arnaquq-Baril. Deze film won de Best Aboriginal Award en deGolden Sheaf Awards en werd ook het beste Canadese Kortdrama genoemd op hetimagineNATIVE Film + Media Arts Festival.[37]
In november 2011 maakten de regering van Nunavut en het NFB tezamen de lancering van een dvd en ook een online collectie bekend getiteldUnikkausivut (Inuit voor "het delen van onze verhalen"). In deze collectie zullen meer dan 100 NFB films die door en overInuit gemaakt zijn beschikbaar zijn in het Inuktitut,Inuinnaqtun en andere Inuittalen, en ook in het Engels en Frans. De regering van Nunavut levertInukkausivut ook aan iedere school in Nunavut.[38][39]
Susan Aglukark is een Inuitse zangeres en liedschrijfster. Ze heeft zes albums uitgebracht en heeft al meerdereJuno Awards gewonnen. Ze vermengt het Inuktitut en hetEngels met hedendaagse popmuziek en vertelt daarin de verhalen van haar volk, de Inuit van de Arctische gebieden.
Op 3 mei 2008 bracht hetKronos Quartet, in samenwerking met deInuitse keelzangeresTanya Tagaq, een stuk uit, genaamdNunavut, en gebaseerd op een Inuits volksverhaal. Tanya is ook wereldwijd gekend omwille van haar samenwerking met hetIJslandse popidoolBjörk.
.jpg)
.svg)