Nedersaksen (Duits:Niedersachsen,Nedersaksisch:Neddersassen,Saterfries:Läichsaksen) is eendeelstaat in het noordwesten vanDuitsland. De hoofdstad van Nedersaksen isHannover. De deelstaat telt 8.003.421 inwoners (31 december 2020) op een oppervlakte van 47.709,75km². De deelstaat heeft daarmee van de zestien Duitse deelstaten op drie na de meeste inwoners en op één na de grootste oppervlakte. Op 31 december 2020 had 10,72% van de inwoners een niet-Duitsstaatsburgerschap (857.895 niet-Duitsers)[4] en hadden 29.725 inwoners hetNederlandse staatsburgerschap[5].
Nedersaksen ligt grotendeels in deNoord-Duitse Laagvlakte, en wordt doorsneden door deWezer, deEems en deElbe. Het noorden en westen van Nedersaksen zijn daardoor vlak, net als het aangrenzendeNederland. Sommige delen liggen onder zeeniveau. Slechts op deLüneburger Heide verheft het landschap zich op enkele plaatsen tot circa 150 meter (hoogste punt: 169,2 m).
In het uiterste zuiden ligt hetTeutoburgerwoud, dat tot maximaal 446 m reikt. Oostelijk van Hannover verheft zich deHarz, waar de Wurmberg met 971 m boven zeeniveau het hoogste punt van Nedersaksen vormt. DeBrocken, het hoogste punt van de Harz, bevindt zich net in Saksen-Anhalt. In het uiterste zuidoosten, rondGöttingen, bevindt zich hetNedersaksisch Bergland, een gezamenlijke benaming voor de twee gebiedenWeserbergland enLeinebergland.
Na een referendum werden in 1993 het historisch tot Hannover behorendeAmt Neuhaus en een deel van de gemeenteGarlitz vanMecklenburg-Voor-Pommeren afgescheiden en bij Nedersaksen gevoegd.
Dewetgevende macht van Nedersaksen ligt in handen van deLanddag, het deelstaatparlement dat zetelt in hetLeineschloss teHannover. Nedersaksen heeft sinds 1951 een eigengrondwet. De grondwet bepaalt onder meer dat de Landdag ten minste 135 leden kent en in principe voor vijf jaar wordt gekozen. Nedersaksen heeft een kiessysteem waarbij de kiezers twee stemmen hebben: met de eerste stem wordt de kandidaat voor het kiesdistrict gekozen, de tweede stemmen bepalen de uiteindelijke verhouding in het parlement. Om tot die verhouding te komen kan het aantal van 135 zetels middelsÜberhangmandate worden uitgebreid. Sinds de meest recente verkiezingen in 2022 telt het parlement 146 afgevaardigden.
De huidige minister-president van Nedersaksen isStephan Weil (SPD). Dat is hij sinds 2013. Hij leidt sinds 2022 een rood-groene regeringscoalitie van SPD en de Groenen. Tussen 2017 en 2022 leidde hij eengrote coalitie tussen SPD en CDU.
Nedersaksen was onderverdeeld in vierRegierungsbezirke (bestuurlijke regio's), die echter in 2004 zijn afgeschaft. Tegenwoordig is het onderverdeeld in 37Landkreise en 8kreisfreie Städte.
↑abVanwege geheimhoudingsredenen (§ 16 Bundesstatistikgesetz) worden de statistieken van buitenlanders vanaf 2016 alleen nog maar afgerond weergegeven (veelvoud van vijf).
↑Vanwege geheimhoudingsredenen (§ 16 Bundesstatistikgesetz) worden de statistieken van buitenlanders vanaf 2016 alleen nog maar afgerond weergegeven (veelvoud van vijf).
Nedersaksen wordt gewoonlijk zonder koppelteken geschreven (minder gebruikelijk:Neder-Saksen). Het vormt hiermee een uitzondering op de regel. Andere tweeledige samengestelde buitenlandse aardrijkskundige namen worden met koppelteken geschreven, ook andere samenstellingen metSaksen: Neder-Oostenrijk, Neder-Silezië, Opper-Karabach, Achter-Pommeren, Midden-Saksen, Opper-Saksen, Zuidwest-Saksen.
De aandelenbelangen van de deelstaat worden gehouden in een aparte aandelenondernemingen genaamd "Hannoversche Beteiligungsgesellschaft Niedersachsen mbH (HanBG)".[14] Per 31 december 2020 had HanBG de volgende aandelenbelangen:
In het jaar 1991 nam de HanBG het aandeel van 50% over van de deelstaat Nedersaksen. In 1998 werd 15% van het aandelenkapitaal inFlughafen Hannover-Langenhagen GmbH van de hand gedaan. De HanBG had vanaf dat moment 35% van het aandelenkapitaal in bezit. De rest van de aandelen zijn in handen van de deelstaat hoofdstadHannover (35%) en iCON Flughafen GmbH (30%). iCON Flughafen GmbH heeft haar aandelen van 30% in 2018 overgenomen van Fraport AG voor een bedrag van € 109,2 miljoen.
In 2019 behaalde het vliegveld nog een positief resultaat van 0,17 miljoen euro. In 2020 daarentegen leed het vliegveld een verlies van in totaal 46,1 miljoen euro, vanwege de beperkende maatregelen voor het vliegverkeer als gevolg van decoronapandemie. Men verwacht dat pas in het jaar 2025, het aantal passagiers weer hetzelfde niveau bereikt heeft als voor decoronapandemie. Met deze vaststelling verwacht HanBG dat het vliegveld langdurig geen dividend kan uitkeren, vanwege slechte resultaten en een negatief eigen vermogen. In 2020 heeft HanBG daarom besloten om de deelneming inFlughafen Hannover-Langenhagen GmbH ter waarde van € 31.029.155,98 volledig af te boeken.
In het jaar 1993 nam de HanBG het aandeel van 49,832% van de deelstaat Nedersaksen over. Op 1 november 2010 verwierf de HanBg een aandeel van 0,168% van deVrije Hanzestad Bremen kosteloos erbij. De HanBG had vanaf dat moment 50% van het aandelenkapitaal van de Deutsche Messe in bezit. De rest van de aandelen zijn in handen van de deelstaathoofdstadHannover (49,871%) en deRegio Hannover (0,129%).
De HanBG is sinds 23 december 2019 aandeelhouder in Nord/LB. Daarvoor was de HanBG door middel van een "Treuhandmodel" in de Nord/LB betrokken. De daarvoor gesloten "Treuhandovereenkomsten" tussen de deelstaat Nedersaksen en de HanBH zijn per 23 december 2019 opgeheven.
Aandelenbelang Eisenbahnen- und Verkehrsbetriebe Elbe-Weser GmbH (EVB)
Sinds 24 juli 2014 is de HanBG met 8,5 miljoen euro aan stamkapitaal in de EVB betrokken. De HanBG heeft daarmee 59,45% van het totale stamkapitaal (14,3 miljoen euro) van de EVB in handen.
De winstgevendheid van de EVB groep is in het jaar 2019 met een positief resultaat van 3,3 miljoen euro en in 2018 met een positief resultaat van 4,5 miljoen euro goed.