Denapoleontische tijd betreft de periode waarinNapoleon Bonaparte inFrankrijk aan de macht was, te weten de jaren vanaf1799 toen hij de macht greep tot aan zijn uiteindelijke nederlaag in deSlag bij Waterloo in1815.In het politiek-militaire leven van Napoleon zijn drie periodes te onderscheiden.
In1795 onderdrukt Napoleon Bonaparte als jong generaal een opstand van de royalisten.In1796 gaat Napoleon in opdracht van hetDirectoire op veldtocht naarItalië waar hij de onafhankelijke stadstaatjes tot Fransezusterrepublieken maakt. Napoleon behoedt het Directoire tegen opstand. Het blijkt echter een corrupt systeem te zijn dat weinig doet om de financiële problemen het hoofd te bieden.In1797 blijkt na de verkiezingen dat de positie van de royalisten versterkt is. Op5 september van dat jaar voert het leger een zuivering uit in het parlement, waarin de royalisten naar huis worden gestuurd.In het jaar1798 gaat Napoleon op veldtocht naarEgypte om controle te verwerven over de Rode Zee en zo een perspectief te creëren omBrits-Indië op termijn te veroveren. De veldtocht faalt, omdat Napoleon vanwege problemen in Frankrijk terug moet naar Frankrijk.
Na afloop van deze veldtocht in1799 laat Napoleon zich als een overwinnaar binnenhalen. Zijn populariteit stijgt. Op9 november (18 Brumaire) pleegt hij eenstaatsgreep en roept zichzelf uit tot eerste consul (in eentriumviraat metEmmanuel Joseph Sieyès enPierre-Roger Ducos, die niets te zeggen hebben). Hij wordt feitelijk de dictator van Frankrijk. De periode van het Consulaat wordt een relatief stabiele periode, die vooral gekenmerkt wordt op de zich bestendiging van de heerschappij vanFrankrijk overEuropa. DeFranse Revolutie wordt geacht hiermee ten einde te zijn gebracht.
Napoleon consolideert zijn macht door het invoeren van een autoritair staatsbestel dat werkt metprefecten, en beëindigt daarmee de labiele situatie die door interne twisten werd veroorzaakt. Napoleon laat de beginselen van de revolutie vaststellen in deCode Napoleon.
Met deze relatieve interne rust richtte Napoleon zich volledig op het buitenland. In1800 stak hij deGrote Sint-Bernhardpas over en versloeg deOostenrijkers bijMarengo, zodat hij Noord-Italië heroverde. In1801 tekenden de Oostenrijkers na hun verpletterende nederlaag bijHohenlinden deVrede van Lunéville op9 februari, en werd deRijn als grens van Frankrijk erkend.
Ook de religieuze twist werd opgeklaard. Napoleon sloot metpaus Pius VII hetConcordaat van 15 juli 1801.
Deze pacificatie en consolidatie van zijn macht werd op2 augustus1802 bevestigd door eenplebisciet, waarbij Napoleon tot consul voor het leven werd benoemd, mét erfopvolging. De dictatuur was nu compleet.
De benoeming tot keizer van Napoleon op18 mei1804 door de Senaat was nu nog maar een kleine stap. Hij werd tot keizer gekroond op2 december1804 en zo ontstond hetEerste Franse Keizerrijk.
Engeland nam echter de wapens op, en smeedde een monsterverbond vanGroot-Brittannië zelf,Rusland,Zweden enOostenrijk. AdmiraalNelson vernietigde de Franse vlootbij Trafalgar in1805, waarop Napoleon enkel kon reageren door Groot-Brittannië economisch onschadelijk te maken door een boycot, het zogenaamdeContinentaal Stelsel. Daartoe stichtte hij een reeks satellietstaten met familie van hem als vorsten, bijvoorbeeld hetkoninkrijk Holland met zijn broer Lodewijk. Uit protest tegen deRijnbond die ook een gevolg was van dit stelsel, slootPruisen zich aan bij het monsterverbond tegen Frankrijk.
Napoleon stond niet stil, en versloeg op2 december1805 Oostenrijk en Rusland bij deSlag bij Austerlitz. De hierop volgendeVrede van Tilsit betekende het hoogtepunt van Napoleons macht.
Oostenrijk nam in1809 revanche inAspern. Dit betekende een aantasting van het aura van onoverwinnelijkheid van Frankrijk. Rusland hield zich niet meer aan de bepalingen van hetContinentaal Stelsel enNapoleon organiseerde een strafexpeditie in1812 met 600.000 man, tegenover 200.000 Russische soldaten. Door het strenge Russische klimaat en acties van partizanen gehalveerd, trok ditGrande ArméeMoskou binnen, dat volgens detactiek van de verschroeide aarde inbrand werd gestoken. Terneergeslagen en zonder overwinning te hebben kunnen afdwingen verlaat NapoleonMoskou en komt met slechts 20 000 man terug.
Het hek was nu helemaal van de dam. Zweden, Pruisen en Rusland vormden een verbond. De Fransen versloegen dit verbond welbij Lützen enBautzen in mei1813, maarBeieren en Oostenrijk keerden zich nu ook definitief tegen Frankrijk. Napoleon werd verslagenbij Leipzig, terwijlArthur Wellesley, de hertog van Wellington, de Fransen in het zuiden aanviel. Napoleon weigerde de vrede, en heel Europa keerde zich tegen hem.
Parijs werd bezet op31 maart1814 en de Senaat verklaarde hem vervallen van de troon op5 april. Napoleon werd verbannen naarElba. De mogendheden begonnen nu te beslissen over de naoorlogse toekomst van Europa bij hetCongres van Wenen.
Maar Napoleon ontsnapte vanElba en landde inGolfe Juan op1 maart1815, verzamelde een leger en trok naar Parijs, waar hij feestelijk onthaald werd op20 maart. Uiteindelijk werd Napoleon definitief verslagenbij Waterloo op18 juni1815 waarna hij verbannen werd naarSint-Helena.
Napoleon bracht ingrijpende wijzigingen tot stand in Europa. Rond Frankrijk schiep hij een reeks vazalstaten, zoals de koninkrijkenHolland,Westfalen enBeieren. Ook in Italië en Spanje vestigde hij onderhorige regimes.
De oprichting van deRijnbond van een aantal Duitse staten onder bescherming van Napoleon leidde tot de ontbinding na duizend jaar van hetHeilige Roomse Rijk. Deze veranderingen van de Europese landkaart werden door hetCongres van Wenen slechts gedeeltelijk teruggedraaid.