| Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA) | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Algemene gegevens | ||||
| Partijvoorzitter | Steven Vandeput (ad interim) | |||
| Ondervoorzitter | Lieve Truyman | |||
| Actief in |  Brussel VlaanderenBrussels Hoofdstedelijk Gewest Wallonië | |||
| Aantal leden | 41.500(21/01/2022)[1] | |||
| Kleuren | geel en zwart | |||
| Mandaten | ||||
| Zetels Kamer | ||||
| Zetels Senaat | ||||
| Zetels Vlaams Parlement | ||||
| Zetels Brussels Parlement | ||||
| Zetels Europees Parlement | ||||
| Burgemeesters in Vlaamse gemeenten | ||||
| Fractieleiders | ||||
| Fractieleider Vlaams Parlement | Philippe Muyters | |||
| Fractieleider Brussels Hoofdstedelijk Parlement | Gilles Verstraeten | |||
| Fractieleider Senaat | Karl Vanlouwe | |||
| Fractieleider Europees Parlement | Johan Van Overtveldt | |||
| Ideologie en geschiedenis | ||||
| Richting | rechts[2] | |||
| Ideologie | Vlaams-nationalisme Separatisme Liberaal conservatisme Republicanisme[3] | |||
| Doelstelling | Vlaamse onafhankelijkheid | |||
| Opgericht | 11/09/2001 | |||
| Ontstaan uit | 1954:CVV 1954:Volksunie | |||
| Verwante organisaties | ||||
| Jongerenorganisatie | Jong N-VA | |||
| Europese fractie | ECR-fractie | |||
| Europese organisatie | EVA | |||
| Media | ||||
| Ledenblad | LEO | |||
| Website | n-va.be | |||
| ||||
DeNieuw-Vlaamse Alliantie, afgekort alsN-VA, is eenVlaams-nationalistische,liberaal-conservatievepolitieke partij met eind 2014 meer dan 41.000 leden.[4] De N-VA is qua zetels de grootste partij in deKamer, deSenaat en hetVlaams Parlement. In hetEuropees Parlement bezet ze drie zetels, in hetBrussels Hoofdstedelijk Parlement drie. De N-VA levert metBart De Wever de eerste N-VA Premier op het federale niveau in deregering-De Wever.Jan Jambon is vicepremier.Matthias Diependaele is de minister-president van Vlaanderen.
De N-VA was van 2014 tot 2018 vertegenwoordigd in de federaleregering-Michel I. Ze behoort tot de bestuurscoalitie in deprovincie Antwerpen en levertschepenen in decolleges van tal van steden en gemeenten.
In 2021 had de partij 41.500 leden. Daarmee stond ze in dat jaar op de tweede plaats in Vlaanderen wat het aantal partijleden betreft, naOpen Vld.[1]
Voorlopers van de N-VA waren deVolksunie (van 1954 tot 2001) en daarnaVU&ID (eenheidslijst vanVU eniD21) vanaf 1997 tot en met 2001.
In de herfst van 2001 ontstond de N-VA uit deVolksunie na interne onenigheid over hetLambermontakkoord. De Volksunie brak op in drie groepen: de Toekomstgroep (o.l.v. Bert Anciaux), Niet Splitsen enVlaams-Nationaal (o.l.v. Geert Bourgeois). Na een ledenreferendum viel het besluit dat de groepVlaams-Nationaal het grootste deel van het patrimonium van deVolksunie overerfde. Omdat de groepVlaams-Nationaal net geen 50% van alle leden kon bekoren, moest de naamVolksunie evenwel verdwijnen. Op 13 oktober 2001 keurde de partijraad de naamNieuw-Vlaamse Alliantie, de beginselverklaring van de N-VA en het manifest van de N-VA goed.
Onder leiding vanGeert Bourgeois ging de partij in 2003 voor de eerste maal naar de verkiezingen, maar enkel inWest-Vlaanderen slaagde de jonge partij erin om de nieuwekiesdrempel van 5% te halen. De kiesdrempels waren ingevoerd door de paars-groeneregering Verhofstadt I (1999-2003 metVLD,sp.a,Agalev (onthield zich bij de stemming),PS,MR enEcolo). De partij behield dus enkelGeert Bourgeois alsparlementslid, en was niet meer vertegenwoordigd in deSenaat.
Deregering Verhofstadt II voerde vervolgens ook voor de Vlaamseparlementsverkiezingen in juni 2004 een kiesdrempel van 5% in.
ZieValentijnskartel voor het hoofdartikel over dit onderwerp.In de zomer van 2003 werden er gesprekken gevoerd metCD&V over de vorming van eenkartel, maar niet iedereen binnen de N-VA was daar even gelukkig mee. Op 2 september 2003 werd bekendgemaakt dat de gesprekken op niets uitgelopen waren, omdat deCD&V niet tegemoetkwam aan de eis van de N-VA om bij een regeringsvorming de vijf resoluties van het Vlaams parlement over de verderestaatshervorming in het Vlaams regeerprogramma op te nemen. Na het stuklopen van de onderhandelingen zag het er dus naar uit dat de N-VA alleen aan de verkiezingen zou deelnemen.
Op 14 februari 2004 zegde deCD&V toch toe om de 5 resoluties van het Vlaams parlement met het kartel te verdedigen. Samen met een slechte peiling volstond dit voor de N-VA-top om de partijraad van de N-VA over te halen en een kartel met CD&V tot stand te brengen. Onder de kartelnaamCD&V/N-VA - of 'Vlaams kartel' – namen beide partijen vervolgens deel aan deVlaamse parlementsverkiezingen van 2004. Hetkartel werd de grootste politieke formatie inVlaanderen met iets meer dan 1 miljoen stemmen, of 26%.
Bij deprovincie- engemeenteraadsverkiezingen van oktober 2006 trok CD&V/N-VA de lijn van de goede resultaten door. Met 31,7% voor de provincieraden boekte CD&V/N-VA een tweede verkiezingsoverwinning op rij. Opnieuw bleek het kartel CD&V/N-VA de grootste formatie van Vlaanderen. Het aantal gemeente- en OCMW-raadsleden van de N-VA nam sterk toe. In het Kempense Dessel behaalde een onafhankelijke N-VA-lijst zelfs eenabsolute meerderheid en werd Vlaams parlementslidKris Van Dijck opnieuw burgemeester.
Het kartel CD&V/N-VA werd op 30 november 2006 tijdelijk stopgezet na de komst vanJean-Marie Dedecker enBoudewijn Bouckaert naar de N-VA. CD&V kon zich niet verzoenen met deze beslissing, mede doordatJan Renders van hetACW, die traditioneel een grote invloed heeft op de partij, de komst van de donkerblauwe libertair Dedecker streng veroordeelde. N-VA overwoog daarop om alleen aan de federale verkiezingen van 2007 mee te doen, met Dedecker als kandidaat.
De gunstige peilingen voorspelden dat N-VA ook zonder kartel de kiesdrempel zou halen, maar intern was er geen consensus. Uit onvrede met de komst van Dedecker en vrezend dat de N-VA zou verrechtsen, maakte gewezenVolksunie-EuroparlementslidJaak Vandemeulebroucke bekend de partij te verlaten. Vandemeulebroucke was al enkele jaren niet meer politiek actief. Hij trok zijn besluit weer in toen Dedecker de partij verliet.
In de dagen na de breuk binnen het Vlaams kartel vonden discrete onderhandelingen plaats tussen de top van CD&V en de N-VA. Er werd versneld een voorstel van programma opgemaakt met het oog op de federale verkiezingen van 2007. Het bereikte akkoord tussen CD&V en de N-VA, dat normaal besproken zou worden op de partijraad van januari 2007, werd door de omstandigheden reeds aan departijraad van 9 december 2006 voorgelegd. CD&V had N-VA voor de keuze gesteld: een kartel zonder Dedecker op de gemeenschappelijke lijst, of geen kartel. Op die N-VA-partijraad van 9 december werd, op basis van het akkoord, beslist om voor de federale verkiezingen van 2007 een kartel te vormen met de CD&V. De beslissing werd genomen met een meerderheid van 62 van de 103 stemmen, met 10 onthoudingen. Dedecker, die dus niet op de verkiezingslijst zou mogen staan in weerwil van de eerdere toezegging vanBart De Wever, stapte daarop uit de N-VA. Uit onvrede met de gang van zaken tradFrieda Brepoels af alsondervoorzitter van de partij.
ZieBelgische federale verkiezingen 2007 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Met een provocerende precampagne wou de partij deVlamingen wijzen op de gevolgen van het Belgisch beleid: eenVlaanderen dat steeds meer verstrikt dreigt te geraken. Als centraal beeld van de campagne introduceerde de partij dan ook een nieuw verkeersbord: een gevarenbord dat waarschuwt voorverst(r)ikking. Dit was een verwijzing naar deWaalseminister-presidentElio Di Rupo, die altijd eenvlinderdasje draagt.
Medio maart 2007 raakte bekend dat de directeur van deBank Card Company (uitgever vanVisa enMastercard),Jan Jambon zich kandidaat stelde voor de federale parlementsverkiezingen op de Antwerpse CD&V/N-VA-lijst. Jambon is sinds oktober 2006 schepen van financiën en lokale economie inBrasschaat. Samen metPeter De Roover bouwde hij in de jaren 90 deVlaamse Volksbeweging opnieuw uit tot een slagkrachtige organisatie binnen deVlaamse Beweging. Jambon leek aanvankelijk een rijzende ster binnen de N-VA, maar viel in de loop van 2014 van zijn voetstuk door een reeks ongelukkige uitspraken. Zo verklaarde hij dat werklozen eerst hun huis en andere bezittingen moeten verkopen vooraleer zij een werkloosheidsuitkering kunnen krijgen. Ook stelde hij dat het inschrijvingsgeld voor de universiteiten fors verhoogd zou moeten worden.
Het kartel was in 2007 de overwinnaar van de federale verkiezingen in Vlaanderen. De partij behaalde vijf rechtstreeks verkozenen in de Kamer en twee in de Senaat. Door opvolging telde de N-VA 6 leden in de Kamer. VoorzitterBart De Wever boekte een goed persoonlijk resultaat. Met ruim 41.000voorkeurstemmen werd hij de op twee na populairste politicus in dekieskringAntwerpen.
Op21 september2008 zei een massaal bijgewoond N-VA-ledencongres (1700 deelnemers) in het Gentse ICC het vertrouwen in de federaleregering Leterme I op. De N-VA weigerde deel te nemen aan nieuwe communautaire dialoog dieKris Peeters vanuit deVlaamse regeringPeeters I wilde opstarten, omdat de Vlaams-nationale partij daarin geen garanties zag op een doorbraak in destaatshervorming en, gezien de houding van de Franstalige partijen sinds juni 2007, geen enkel vertrouwen had in het welslagen van zo'n dialoog.
De daaropvolgende maandag22 september stapte ministerGeert Bourgeois uit deVlaamse regering. Tijdens eenpersconferentie verklaarde hij dat hij in de ministerraad moest vaststellen dat "alle collega-ministers wensen in te stappen in de dialoog, die vrijdag nog werd afgewezen. Op 5 september nog verbond de Vlaamse regering 'strikte en noodzakelijke' voorwaarden aan de start van deze dialoog. Zowel afgelopen vrijdag als vandaag opnieuw moet ik vaststellen dat aan die 'strikte en noodzakelijke' voorwaarden niet is voldaan."[5]
Op23 september bevestigde voorzitsterMarianne Thyssen van CD&V na een algemene vergadering van haar partij inZellik dat er wat CD&V betrof een kartelbreuk was op nationaal en Vlaams niveau, niet op lokaal en provinciaal niveau.[6]
ZieVlaamse verkiezingen 2009 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De N-VA behaalde een goede score (13% van de stemmen) en was daarmee de grote winnaar van de verkiezingen. De partij verhoogde haar aantal zetels in hetVlaams Parlement van 6 naar 16, behaalde een zetel in hetBrussels Hoofdstedelijk Parlement en een zetel in hetEuropees Parlement. Op 10 juli keurde een ledencongres inAffligem de deelname aan een Vlaamse regering met CD&V en sp.a goed. Deze Vlaamseregering Peeters II telt twee N-VA-ministers: Geert Bourgeois enPhilippe Muyters. Het Vlaams regeerprogramma bevat (zonder letterlijke verwijzing ernaar) de beginselen van de zogenaamdeMaddens-doctrine.
ZieBelgische federale verkiezingen 2010 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.In de aanloop naar de verkiezingen zetten alle andere partijen zich af tegen de N-VA. Bart De Wever sprak in dit verband over een nieuwcordon sanitaire. De partij pleitte in haar programma voor eenconfederalisme met maximale bevoegdheid en verantwoordelijkheid van dedeelstaten, waardoor regio's engemeenschappen voor een goed beleid beloond worden en gestraft voor een slecht beleid. Dit veronderstelde een fundamentele herziening van definancieringswet waardoor de overheveling van bevoegdheden in degezondheidszorg, dearbeidsmarkt en dekinderbijslag volgens de N-VA zinvol werden.
Een geheimgehouden kiespeiling voorspelde een hoge score van 26 % voor de N-VA. De groep met deze kiesintentie zou ook het grootste aantal kiezers hebben die beweren dat hun stem vaststaat.[7]
Op 6 mei 2010, op een verkiezingsmeeting van de partij, riep Bart De Wever alle Vlaamse partijen op om aan éénzeel te trekken na de verkiezingen en hetconfederalisme door te drukken. Ook vroeg hij alle Vlaamse formaties nooit nog een federale regering te vormen zonder Vlaamse meerderheid.[8]
Bij de federale verkiezingen van 13 juni 2010 won N-VA de verkiezingen met iets minder dan 28% van de Vlaamse stemmen in de Kamer (31% in de senaat), zo werd het de grootste partij van Vlaanderen en België. De partij verwierf daardoor 27 Kamerzetels. Daardoor is de N-VA de dominante politieke formatie in het Vlaamse politieke landschap geworden en neemt zij de plaats in die deCD&V decennialang bezette.
De populariteit van de N-VA, en dan voornamelijk die van partijvoorzitterBart De Wever, was volgens sommige media na de verkiezingsuitslag[9][10] het gevolg van De Wevers deelname aan het spelprogrammaDe Slimste Mens ter Wereld vanWoestijnvis. Het werd echter niet wetenschappelijk aangetoond dat deze deelname een rol speelde bij deverkiezingen van 7 juni 2009 (Vlaams Parlement) of een jaar later bij deverkiezingen van 13 juni 2010 (Federaal Parlement enSenaat). Mogelijk was het spelletje wel het begin van zijn naambekendheid bij het grote publiek.
Door deze overwinning krijgt de partij die net verhuisde naar een nieuw partijgebouw een grotere financiële armslag met 4,6 miljoen euro extra per jaar. Alzo kan men ook 63 nieuwe parlementaire medewerkers aantrekken en een studiedienst bemannen.[11]Samen met dePS is de N-VA de leidende politieke formatie geworden in België. Daardoor kwamen beide partijen aan zet bij de vorming van een nieuwe federale regering. Daarbij kwam het eind augustus 2010 tot een impasse.
Na het verkiezingssucces van 13 juni steeg het aantal leden aanzienlijk en bereikte in juni 2012 een 30 000 leden.
ZieBelgische lokale verkiezingen 2012 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.In de aanloop van de lokale verkiezingen van 2012 haalde N-VA een aantal voormalige leden vanVlaams Belang binnen voor de lokale lijsten. De komst van VB-afvalligen alsJurgen Ceder enKarim Van Overmeire lokten daarbij veel kritiek uit bij de tegenstanders. N-VA heeft het zelf over 40 mensen met een VB-verleden, Vlaams Belang heeft het over 50 mensen.[12]
N-VA werd bij de verkiezingen de grote overwinnaar in Vlaanderen. In 41 gemeenten werd het de grootste lokale partij, waaronder inAntwerpen, waar voorzitter Bart De Wever burgemeester werd. Op andere plaatsen werd de partij vaak ook een van de grootste partijen met percentages rond de 20 procent. Op provinciaal niveau werd N-VA de grootste partij met circa 28% van de stemmen. In Vlaams-Brabant, Antwerpen en Oost-Vlaanderen werd het de grootste partij; in Limburg en West-Vlaanderen tweede.[13][14] In zijn overwinningsspeech had De Wever het over een signaal voor deregering-Di Rupo. Hij bestempelde de overwinning van zijn partij en het verlies van alle regeringspartijen als teken dat de Vlamingen de "belastingsregering" niet lusten. Hij waarschuwde de Franstaligen om zich voor te bereiden opconfederalisme, waar de partij voor zal ijveren bij de volgende verkiezingen, in 2014.Di Rupo wimpelde de waarschuwing af door te wijzen op het lokale karakter van de verkiezingen.[15]
Na de verkiezingen werd gesproken over een "geel-zwarte zondag", hetgeen enerzijds verwijst naar de Vlaamse kleuren, maar anderzijds ook naarZwarte Zondag, de dag waarop het Vlaams Blok zijn eerste grote overwinning boekte bij defederale verkiezingen van 24 november 1991.
Nadat in december 2018 de N-VA uit de regeringregering-Michel I stapte vanwege het niet-bindendeVN-Migratiepact, verloor de N-VA in mei 2019 voor de eerste keer de verkiezingen. Met een verlies van 20,4 procent van haar stemmentotaal ten opzichte van 2014 voor de Kamer, en een verlies van 21,5 procent in het Vlaams Parlement, leed de N-VA haar grootste verkiezingsnederlaag sinds het bestaan van de partij.[16][17][18]
Bij de federale verkiezingen van juni 2024 kwam de N-VA, tegen de voorspellingen in, als grootste uit de bus met 16,71% van de stemmen (16,03% in 2019). Voor het eerst nam de partij ook deel aan de stembusgang in de Waalse kieskringen resulterend in 40.716 stemmen goed voor ongeveer 1,92% van de uitgebrachte stemmen zonder dat dit echter zetels opleverde.
| Regering | Minister-president | Partijen | Periode | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Regering-Leterme I | Yves Leterme | CD&V-N-VA,sp.a-Spirit,VLD-Vivant | 2004-2007 | ||
| CD&V-N-VA,sp.a-Spirit,Open Vld | |||||
| Regering-Peeters I | Kris Peeters | CD&V-N-VA,sp.a-spirit/Vl.Pro,Open Vld | 2007-2008 | ||
| N-VA verdween uit Peeters I na de breuk van het kartel, Peeters I deed de rit uit tot 2009 | |||||
| Regering-Peeters II | Kris Peeters | CD&V,sp.a, N-VA | 2009-2014 | ||
| Regering-Bourgeois | Geert Bourgeois | N-VA,CD&V enOpen Vld | 2014-2019 | ||
| Regering-Homans | Liesbeth Homans | N-VA,CD&V enOpen Vld | 2019 | ||
| Regering-Jambon | Jan Jambon | N-VA,CD&V enOpen Vld | 2019-2024 | ||
| Regering-Diependaele | Matthias Diependaele | N-VA,Vooruit enCD&V | 2024-heden | ||
| Regering | Premier | Partijen | Periode |
|---|---|---|---|
| Regering-Michel I | Charles Michel (MR) | N-VA,CD&V,Open Vld enMR | 2014-2018 |
| Regering-De Wever | Bart De Wever (N-VA) | N-VA,CD&V,Vooruit,MR enLes Engagés | 2025-2029 |
| 2003 | 2007* | 2010 | 2014 | 2019 | 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Aantal stemmen | 201.399 | 1.135.617 | 1.366.397 | 1.086.787 | 1.167.061 | |
| Aandeel % | 3,06% | 17,40,% | 20,26% | 16,03% | 16,71% | |
| Zetels | 1 | 6 | 27 | 33 | 25 | 24 |
| 2004* | 2009 | 2014 | 2019 | 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Aantal stemmen | 537.040 | 1.339.946 | 1.052.252 | 1.045.950 | |
| Aandeel % | 13,06% | 31,88% | 24,83% | 23,88% | |
| Zetels | 6 | 16 | 43 | 35 | 31 |
| 2004* | 2009 | 2014 | 2019 | 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Aantal stemmen | 2.586 | 9.085 | 12.578 | 9.571 | |
| Aandeel % | 4,99% | 16,99% | 17,97% | 11,91% | |
| Zetels | 0 | 1 | 3 | 3 | 2 |
In 2015 publiceerde het Duitse weekbladDie Zeit een lijst van 39 succesvolle radicale partijen in Europa. Hierin werd N-VA naast economisch-liberaal, beschreven alsrechts-populistisch enseparatistisch doordat ze complexe problemen verengt tot territoriale vragen.[19] N-VA reageerde hierop dat buitenlandse media "de partij moeilijk kunnen plaatsen, waarop ze ons dan maar in de extremistische hoek stoppen."[20]
Van meet af aan heeft de N-VA zich geprofileerd als een Vlaams-nationale partij. "Vlaanderen, staat in Europa" is de basisfilosofie, hoewel de N-VA zich gaandeweg eurosceptischer is gaan opstellen. Volgens hun statuten zijn ze voor "een onafhankelijke republiek Vlaanderen".
De strategie om dit doel te bereiken is ‘evolutie, geen revolutie’. Deze strategie gaat ervan uit dat door opeenvolgende bevoegdheidsoverdrachten van het federale niveau naar enerzijds de deelstaten en anderzijds de Europese Unie, de Belgische staat beetje bij beetje zal oplossen in de Europese realiteit. Door het vrij verkeer van goederen, personen, kapitaal en diensten neemt de Europese Unie de rol van de Belgische staat over. Aan de andere kant staat de federale staat door het voortdurende staatshervormingsproces ook steeds meer bevoegdheden af aan de deelstaten.
Concreet vermeldt het partijprogramma dat de N-VA voorconfederalisme met financiële verantwoordelijkheid en responsabilisering voor de deelstaten is, als voorwaarde voor desolidariteit tussen de regio's. Deze solidariteit moet expliciet en transparant zijn en kunnen gekoppeld worden aan voorwaarden en omschreven doelstellingen. Hiervoor verwijst de N-VA naar instellingen zoals hetIMF, die ook voorwaarden koppelen aan het verstrekken van geld.
Daarnaast vraagt de partij een fundamentele herziening van de Belgischefinancieringswet (de wet die de federale dotaties aan de regio's bepaalt). Daarbij moeten de deelstaten allepersonenbelastingen innen, zo stelt de N-VA, en dan bij afspraak doorstorten naar het federale niveau.
De N-VA is een gemeenschapspartij. Ze gaat ervan uit dat het individu en de gemeenschap niet aan elkaar zijn tegengesteld, ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Participatie in de gemeenschap is de beste garantie om de individuele vrijheid te beschermen. Door deel te nemen aan het gemeenschapsleven – in zijn meest uiteenlopende vormen – beseffen individuen dat hun eigenbelang gelijkloopt met dat van andere individuen. En het is in die onderhandeling van individuele eigenbelangen, dat het algemeen belang ontstaat. De N-VA is een actieve promotor van deVlaamse identiteit.
Een individu kan dus enkel vrij zijn als hij verantwoordelijkheid neemt, als hij beseft dat hij deel uitmaakt van een groter geheel, van iets dat hem overstijgt. Daarom ook dat er voor de N-VA geen rechten kunnen bestaan zonder plichten.
Economisch neemt N-VA een rechts-liberaal standpunt in. De N-VA kent de staat de regie in sociale aangelegenheden toe en wil dat ze zo nodig rechtstreeks tussenkomt. De partij gelooft dat mensen zichzelf economisch kunnen organiseren en reguleren en dat de overheid hen daar enkel toe moet aanzetten.
Hun economisch programma deelt enkele streefdoelen met dewerkgeversorganisatieVOKA.[21][22][23]
De belangrijkste programmapunten zijn:
Op Europees niveau stemde de N-VA tegen een minimumtarief van 20% voor devennootschapsbelasting, die eenrace to the bottom qua belastingstarief tussen Europese lidstaten moet voorkomen. De N-VA stemde ook en tegen een minimumbelasting voor multinationals en tegen de ondersteuning van internationale onderhandelingen over een gemeenschappelijk minimumbelastingniveau. Verder stemde de N-VA tegen hogereminimumlonen in de EU, tegen een betere bescherming voor werknemers in deplatformeconomie en tegen de uitbreiding van de zwarte lijst vanbelastingparadijzen.[24][25]
In het algemeen wordt de N-VA op ethisch vlak als vrijzinnig beschouwd. Zo is de partij een voorstander van euthanasie geworden, na eerst tegen een versoepeling te stemmen. Abortus enholebi-rechten worden gesteund door deze partij. De partij is reeds enkele jaren vertegenwoordigd op degay pride en heeft ook voor het homohuwelijk gestemd en voor adoptie door holebi-koppels. Volgens politicoloogDave Sinardet is het meestappen in de Gay Pride en het hijsen de regenboogvlag vooral marketing. De N-VA heeft namelijk ook conservatieve standpunten op vlak vanlgbt: N-VA is van oordeel dat politieagenten geen specifieke opleiding moeten volgen om correct om te gaan met holebi’s die het slachtoffer zijn van geweld. Ook vindt het dat woonzorgcentra voor ouderen niet verplicht moeten worden om homoseksualiteit met de bewoners bespreekbaar te maken. N-VA vindt voorts dat homoseksuele relaties niet aan bod moeten komen in de kleuterklas. De partij is ook tegen meervoudig ouderschap.[26][27]
Begin 2019 omarmde de N-VA het zogenaamdeecorealisme als haar antwoord op de steeds urgenter wordende klimaatproblematiek. Dit ecorealisme gaat uit van een optimistische kijk op de technologische vooruitgang om de gevolgen van de klimaatverandering op te vangen, vereist dat oplossingen betaalbaar moeten zijn en moeten stoelen op een gezonde economie en bepleit het behoud van kernenergie.
De N-VA stemde echter op Europees niveau tegen de fundamenten van deEuropese Green Deal, namelijk tegen een uitbreiding vanEuropees systeem voor emissiehandel naar meer sectoren en tegen een Europese koolstofgrenstaks.[28] Op Vlaams niveau is de N-VA en de Vlaamse regering voor een uitstootvermindering van 40% tegen 2030, dit terwijl Europa een vermindering van 47% vraagt, een doelstelling waartoe Brussel en Wallonië zich wel engageren.[29]
De N-VA is georganiseerd op drie werkingsniveaus: (lokale) afdelingen, (vijftien) arrondissementen en het nationale niveau (Vlaanderen plus Brussel). Op nationaal niveau is er de (in principe maandelijkse) partijraad, het (in principe wekelijkse) partijbestuur en het dagelijks bestuur.
Het partijbestuur bestaat uit de volgende leden (leden in cursief hebben enkel raadgevende stem):
Andere vooraanstaande leden:
| Voorzitters N-VA | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Voorzitter | Periode | Opmerkingen | |||||||
| Geert Bourgeois | 17 september 2001 - 22 juli 2004 | Voorlopig voorzitter tot 5 mei 2002. Op 5 mei 2002 officieel verkozen tot voorzitter. | |||||||
| Bart De Wever enFrieda Brepoels | 26 juli 2004 - 23 oktober 2004 | Waarnemende voorzitters. | |||||||
| Bart De Wever | 23 oktober 2004 - 3 februari 2025 | Verkozen op 23 oktober 2004. Herkozen op 8 maart 2008, 19 maart 2011, 15 november 2014, 18 november 2017 en 14 november 2020. | |||||||
| Steven Vandeput | 3 februari 2025 - heden | Waarnemend voorzitter. | |||||||
In hetEuropees parlement maakt de N-VA deel uit van de fractieEuropese Conservatieven en Hervormers, een fractie die voornamelijk uit rechtse tot extreemrechtse, nationalistische en populistische partijen bestaat.
| Naam | Fractie |
|---|---|
| Kris Van Dijck | Europese Conservatieven en Hervormers |
| Assita Kanko | Europese Conservatieven en Hervormers |
| Johan Van Overtveldt | Europese Conservatieven en Hervormers |
| Naam | Functie |
|---|---|
| Bart De Wever | Premier |
| Jan Jambon | Federaal vicepremier Federaal ministerFinanciën,Pensioenen, belast met Nationale Loterij en de Federale Culturele Instellingen |
| Theo Francken | Federaal ministerDefensie, belast metBuitenlandse Handel |
| Anneleen Van Bossuyt | Federaal ministerAsiel en Migratie en Maatschappelijke Integratie, belast met hetGrootstedenbeleid |
Jean-Marie Dedecker werd bij de verkiezingen van 9 juni 2024 verkozen als onafhankelijk lijsttrekker op de N-VA-lijst in West-Vlaanderen voor het federaal parlement. Hij maakte als onafhankelijke deel uit van de N-VA-Kamerfractie, maar bij de eedaflegging van de regering-De Wever verliet hij de N-VA-fractie.[30]
| Type | Naam |
|---|---|
| Deelstaatsenator | Inge Brocken |
| Deelstaatsenator | Arnout Coel |
| Deelstaatsenator | Koen Dillen |
| Deelstaatsenator | Andries Gryffroy |
| Deelstaatsenator | Sander Loones |
| Deelstaatsenator | Andy Pieters |
| Deelstaatsenator | Nadia Sminate |
| Deelstaatsenator | Karl Vanlouwe (fractievoorzitter) |
| Gecoöpteerd senator | An Capoen |
| Gecoöpteerd senator | Gilles Verstraeten |
ZieLijst van fractievoorzitters van N-VA in het Vlaams Parlement voor het hoofdartikel over dit onderwerp.| Naam | Functie |
|---|---|
| Matthias Diependaele | Minister-president van de Vlaamse Regering Vlaams minister van Economie, Innovatie, Industrie, Buitenlandse Zaken, Digitalisering en Facilitair Management |
| Ben Weyts | Viceminister-president Vlaams minister van Begroting en Financiën, Vlaamse Rand, Onroerend Erfgoed, Dierenwelzijn |
| Zuhal Demir | Vlaams minister van Onderwijs, Werk, Justitie en Handhaving |
| Annick De Ridder | Vlaams minister van Mobiliteit, Openbare Werken, Havens en Sport |
| Cieltje Van Achter | Vlaams minister van Brussel en Media |
| Kieskring | Naam |
|---|---|
| Brussel | Cieltje Van Achter |
| Mathias Vanden Borre |
Voor een volledig overzicht van biografieën zie categorieN-VA-politicus.
·
·
.svg)
| Partijvoorzitters: | Geert Bourgeois ·Bart De Wever |
| Fractievoorzitters: | Kamer:Axel Ronse ·Senaat:Karl Vanlouwe ·Vlaams Parlement:Philippe Muyters ·Brussels Hoofdstedelijk Parlement: - ·Europees Parlement:Johan Van Overtveldt (voor deECH-fractie) |
| Ministers: | Federale regering:Bart De Wever (premier) ·Jan Jambon ·Theo Francken ·Anneleen Van Bossuyt Vlaamse Regering:Matthias Diependaele ·Ben Weyts ·Zuhal Demir ·Annick De Ridder ·Cieltje Van Achter |
| Andere belangrijke functies: | Voorzitter Kamer:Peter De Roover Ondervoorzitters:Steven Vandeput ·Lieve Truyman |
| Voorgangers: | Volksunie ·VU&ID |
| Nevenorganisatie: | Jong N-VA |
· ·
| Nederlandstalig: | Parlementair vertegenwoordigd:CD&V ·Groen ·N-VA ·Open Vld ·PVDA ·Team Fouad Ahidar ·Vooruit ·Vlaams Belang |
| Niet parlementair vertegenwoordigd:B.U.B. ·BoerBurgerBelangen ·DierAnimal ·LSP ·L'Unie ·Partij BLANCO ·SAP ·UF ·Volt ·Voor U ·Vista | |
| Franstalig: | Parlementair vertegenwoordigd:DéFI ·Ecolo ·Les Engagés ·MR ·PS ·PTB |
| Niet parlementair vertegenwoordigd:B.U.B. ·Chez Nous ·Collectif Citoyen ·DierAnimal ·GA ·L'Unie ·Mouvement Demain ·Nation ·PCB ·PSL ·RWF ·Volt | |
| Duitstalig: | Parlementair vertegenwoordigd:CSP ·Ecolo ·PFF ·ProDG ·SP ·Vivant |
