Dit artikel beschrijft moreel gedrag. Voor de morele mentale toestand ziemoreelMoraal ofzeden is deopdeling van handelingen ofgedragingen, binnen eensamenleving, in twee soortengedragsregels. Enerzijds zijn er de handelingen die als correct of wenselijk worden gezien, en anderzijds zijn er detaboes: handelingen die dat niet zijn.
Voorbeelden:seksuele zeden of seksuele moraal versus seksuele taboes, bijvoorbeeldincest;etiquette versus ongemanierdheid;humanitaire principes versusonmenselijkheid.
Hetfilosofisch vakgebied van deethiek stelt de vraag: 'wat is een goede moraal?' In het dagelijks spraakgebruik is 'ethiek' min of meer synoniem voor moraal. In de filosofie betekent ethiek 'moraalfilosofie', waaronder valt de verdediging van een bepaalde moraal ofzedenleer. Een handeling is immoreel als ze ingaat tegen de wetten van de moraal, en moreel als ze eraan voldoet. Iets is amoreel als het goed noch slecht is.
In verhalen is vaak sprake van een moraal of 'zedenles'. De moraal is dan hetmotief van een verhaal, de achterliggende gedachte of aanleiding. Motieven worden in elk soort literatuur gebruikt, ingebed in de tekst, en zijn vaak pas na een nadere tekstontleding als zodanig te herkennen. Voorbeelden zijn deparabel en hetsprookje, maar ook in recentere verhaalvormen, zoalsstripverhalen, wordt een moraal ingebracht. De verhalen vanSuske en Wiske gaan tussen de regels door dikwijls over de natuur en haar bescherming.
Moraal wordt in hoge mate bepaald door traditie en denormen en waarden van een samenleving.Antropologen bestuderensamenlevingen wereldwijd, en beschrijven de verschillen en overeenkomsten in zeden en moraal. Wat 'immoreel' is in de ene samenleving kan 'normaal' gedrag zijn in de andere.
AntropologeCelia Green onderscheidde een 'tribale' (stammen-) en een 'territoriale moraal'. Laatstgenoemde bevat tal van verbodsbepalingen die het grondgebied en het individueleeigendom en 'territorium' (grondgebied) afbakenen en beschermen.
Territoriale moraal is tolerant, zolang een persoon zich niet bemoeit met het eigendom van een ander.
Tribale moraal is normatief, het legt de normen van hetcollectief op aan hetindividu.
Tribale normen zijn arbitrair,cultureel afhankelijk en 'flexibel'; territoriale moraal richt zich op regels dieuniverseel en absoluut zijn, zoalsKants 'categorische imperatief'.
