Montpellier werd voor het eerst vermeld in 985. De plaats ontstond uit een landbouwdomein dat gunstig lag op een verbindingsweg tussen de oudeRomeinse weg tussen Italië en Spanje in het noorden (Via Domitia) en deRoute du Sel in het zuiden. De plaats lag aan de Verdanson, een zijriviertje van deLez, en hing af van de graven vanMelgueil. Montpellier bloeide dankzij de handel, vooral van specerijen die werden aangevoerd via de haven vanLattes. De heren van Montpellier werden rijk en stegen snel in aanzien.[2]
Montpellier werd in de eerste helft van de 12e eeuw een gemeente bestuurd door consuls.[3] In de stad werden scholen opgericht waar rechten en geneeskunde werden onderwezen. In 1289, of mogelijk nog eerder, werd deuniversiteit van Montpellier opgericht, een van de oudste van Europa. In 1432 vestigdeJacques Cœur zich in Montpellier dat daarna uitgroeide tot belangrijk economisch centrum, totdatMarseille deze rol overnam in 1481.
In 1536 werd debisschopszetel vanMaguelone overgebracht naar Montpellier. De stad werd een centrum van de protestanten tijdens deHugenotenoorlogen en werd in hetEdict van Nantes in 1598 aangewezen als een der protestantseplaces de sûreté.[4] Maar na een lang beleg konkardinaal De Richelieu de stad innemen in 1622. Enkele jaren later liet hij de stadsmuren slechten, maar de citadel bleef behouden. De protestanten van Montpellier waren met 7.000 op een bevolking van 22.000. Zij konden nog enkele decennia lang hun geloof vrij belijden in hun twee kerken. Maar vanaf 1660 begon de repressie. In 1670 werd de Petit Temple gesloopt en in 1682 de Grand Temple.[5]Nicolas de Lamoignon de Basville,intendant van de koning in Montpellier tussen 1685 en 1718, voerdedragonnades in. 4.500 protestanten bekeerden zich tot het katholicisme en 2.500 vluchtten uit de stad. Tijdens zijn bewind werden 25 predikanten terechtgesteld in Montpellier.[6]
De stad kende in de 17e en 18e eeuw een nieuwe periode van welvaart dankzij de handel, de wijnbouw en haar rol als hoofdstad vanLanguedoc.[7]
In 1940 was het een van de belangrijkste opvangplaatsen voor de jonge Belgische reserverekruten, beter bekend als deCRAB's.
Montpellier heeft een historisch stadscentrum met smalle straten met winkels en bezienswaardigheden. Het belangrijkste plein in het centrum van Montpellier is Place de la Comédie. Hier zijn een aantal maal per week straatartiesten en muzikanten te vinden. In het midden ligt de Place de l'Oeuf, een ovaal plein op het eigenlijke plein. In het midden van dit ovale plein staat defontein Trois Grâces, oftewel drie gratiën. Aan de Place de la Comédie ligt ook de Opéra Comédie.
In de omgeving van Montpellier liggen diverse buitenverblijven,châteaux. In hetDomein Grammont bevindt zich het hulpgemeentehuis van Montpellier, met in het kasteelpark Zénith Sud, een van deZénith concertzalen.
Stadsvervoerbedrijf TAM exploiteert viertramlijnen en verschillende buslijnen.
De stad ligt op korte afstand van de kust tussenNîmes enNarbonne. Over de weg is de stad via de A9 te bereiken, dieOrange met deSpaanse grens bijPerpignan verbindt.
Montpellier kent, ingedeeld in hetklimaatsysteem van Köppen, eenmediterraan klimaat. In de maanden juli en augustus is het er met temperaturen van ongeveer 30 °C erg warm. Het is dan kurkdroog in Montpellier en in de omgeving. De winters zijn nat en mild.
Montpellier HSC is de professionele voetbal club van Montpellier en speelt in hetStade de la Mosson. De club speelt doorgaans inLigue 1, het hoogste Franse niveau. Montpellier HSC werd in 2012 verrassend kampioen van Frankrijk.
Montpellier was speelstad bij het WK rugby van 2007 en het WK voetbal van 1998. De wedstrijden werden gespeeld in het Stade de la Mosson.
Montpellier is 32 keer etappeplaats geweest in de wielerkoersRonde van Frankrijk. Dit was voor het laatst het geval in 2016. De FransmanGeorges Speicher won twee keer (in 1934 en 1935) in Montpellier.
Vanaf 1962 telde de stad een sterke bevolkingsgroei. Deze groei was mede een gevolg van de terugkeer van veel Fransen uitAlgerije na de onafhankelijkheid.[7]
Onderstaande figuur toont het verloop van het inwonertal (bron:INSEE-tellingen).