Eenmissionaris is eengeestelijke (missiepater) ofreligieus (missiezuster ofmissiebroeder), die naar andere volkeren trekt om die tot zijn of haar godsdienst tebekeren (traditionele vorm), ofwel om zich als gelovige dienstbaar te maken aan de plaatselijke cultuur (moderne vorm). Missionarissen zijn vooral binnen hetchristendom bekend. Bij andere religies is de bekeringsdrang minder aanwezig of uit zich op andere wijzen.
De woorden missionaris enmissie zijn afgeleid van hetLatijnse woordmissio, dat uitzending betekent. De plek waar een of meer missionarissen of missiezusters zijn gestationeerd wordt, is eenmissiepost. De studie van de verkondiging van het christelijk geloof aan niet-christenen ismissiologie of missiewetenschap.
Tegenover het katholieke begrippenpaar 'missie' en 'missionaris' staat hetprotestantse begrippenpaar 'zending' en 'zendeling'. In de vroegmoderne tijd (vóór 1800) werd echter nog geen scherp onderscheid gemaakt tussen protestantse en katholieke evangelisatie. Het is ook typisch Nederlands; in de Engelse taal (en in andere talen) bestaat dit onderscheid niet en spreekt men enkel vanmission / missionary, in alle kerkgemeenschappen.
Bij dekerstening van het gebied van het latere Nederland en België zijn talloze missionarissen betrokken geweest, die in die context ook geloofsverkondigers genoemd worden. De meesten zijn laterheilig verklaard. De bekendste geloofsverkondigers in de Nederlanden zijn:Servaas,Amandus,Willibrord,Bonifatius,Liudger,Lebuïnus enOdulphus.
Een tweede golf van missionarissen trok Europa uit in het kielzog vanontdekkingsreizigers, richting de 'Nieuwe Wereld'.Kolonisatie en missionarering gingen hand in hand. Het christelijk geloof speelde een belangrijke rol in de koloniale beschavingsidealen en de legitimatie van koloniale doelen. Met name in de negentiende en vroege twintigste eeuw waren tallozemissiecongregaties actief in Zuid-Amerika, Afrika en Azië. Deze golf zwakte in de tweede helft van de twintigste eeuw af, onder meer door desecularisering in Europa en de staatkundigedekolonisaties.
