Het middenrif of diafragma. Onderaanzicht in doorsnede
Hetmiddenrif ofdiafragma is in deanatomie een grote platte koepelvormigespier met een centraal peesblad die de scheiding vormt tussenborst- enbuikholte.
Boven het middenrif liggen delongen en hethart, eronder delever, demaag, demilt endarmen. In het middenrif bevinden zich twee peesbladen met een opening, hetforamen venae cavae waardoor devena cava inferior loopt, en dehiatus aorticus, een opening gevormd door het crus dexter en het crus sinister, waar deaorta doorheen gaat, metdorsaal daarvan deductus thoracicus, een kanaal dat allelymfe van de buik en de onderste ledematen vervoert. Het peesblad zorgt ervoor dat de openingen niet dicht kunnen gaan door het samentrekken van het middenrif. Het spiergedeelte bevat een opening voor deslokdarm, dehiatus oesophageus. Dorsaal enventraal van de slokdarm lopen detruncus vagalis posterior entruncus vagalis anterior van denervus vagus mee door deze opening. Bij samentrekking van het middenrif zal dehiatus aorticus verbreden, omdat de gotische boog gevormd wordt door de crurae spiervezels naar craniaal te trekken. De slokdarm wordt echter wel vernauwd bij contractie.
Het diafragma is de belangrijkste spier bij deademhaling. Aanspanning ervan doet de grootte van de borstholte toenemen, ten koste van de buikholte. Doordat de longen de beweging van het diafragma volgen neemt ook het volume van de longen toe, waardoor er een onderdruk wordt gecreëerd in de longen. Hierdoor wordt lucht van buiten aangezogen. Denervus phrenicus is de zenuw die het middenrif doet samentrekken. Deze is kwetsbaar en raakt daarom nog weleens beschadigd, wat leidt tot een gehele of gedeeltelijkediafragmaverlamming.
Dehik is een periodieke onwillekeurige contractie van het middenrif.
Geoefende sprekers, zangers en bespelers vanblaasinstrumenten, maken gebruik van het middenrif om de lucht nauwkeurig te kunnen doseren. Dit wordt "ademsteun" genoemd.