Metaal-organische raamwerken (Engels:metal-organic frameworks ofMOF's) zijn een klasse poreuze polymeren bestaande uitmetaalclusters, ook wel secundaire bouwstenen (SBU's) genoemd, die gecoördineerd zijn metorganischeliganden om een-, twee- of driedimensionale structuren te vormen. De organische liganden worden soms "struts" of "linkers" genoemd; een voorbeeld hiervan istereftaalzuur (H2bdc). MOF's worden geclassificeerd als reticulaire materialen.
Formeel gezien is een metaal-organisch raamwerk een potentieel poreuze uitgebreide structuur gemaakt van metaalionen en organische linkers. Een uitgebreide structuur is een structuur waarvan de subeenheden in een constante verhouding voorkomen en in een herhalend patroon zijn gerangschikt.
MOF's zijn een subklasse van coördinatienetwerken, wat een coördinatieverbinding is die zich uitstrekt, via herhalende coördinatie-entiteiten, in één dimensie, maar met dwarsverbindingen tussen twee of meer individuele ketens, lussen ofspiroverbindingen, of een coördinatieverbinding die zich uitstrekt via herhalende coördinatie-entiteiten in twee of drie dimensies.
Coördinatienetwerken inclusief MOF's behoren verder tot coördinatiepolymeren, wat een coördinatieverbinding is met herhalende coördinatie-entiteiten die zich uitstrekken in één, twee of drie dimensies. De meeste MOF's die in de literatuur worden vermeld zijnkristallijne verbindingen, maar er zijn ookamorfe MOF's, en andere ongeordende fasen.
In de meeste gevallen zijn de poriën van MOF's stabiel tijdens de eliminatie van de gastmoleculen (vaak oplosmiddelen) en kunnen ze worden bijgevuld met andere verbindingen. Vanwege deze eigenschap zijn MOF's interessant voor de opslag van gassen zoalswaterstof enkoolstofdioxide. Andere mogelijke toepassingen van MOF's zijngaszuivering, gasscheiding, waterzuivering,katalyse, als geleidende vaste stoffen en alssupercondensatoren.
De synthese en eigenschappen van MOF's zijn de primaire focus van de reticulaire chemie (naar hetLatijnsereticulum, "klein net"). In tegenstelling tot MOF's zijn covalente organische raamwerken (COF's) volledig gemaakt van lichte elementen (H, B, C, N en O) met uitgebreide structuren.
De scheikundigen Susumu Kitagawa, Richard Robson en Omar Yaghi kregen in 2025 deNobelprijs voor Scheikunde voor hun werk aan MOF's.