Mastomys
Mastomys coucha
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Chordata (Chordadieren) Klasse: Mammalia (Zoogdieren) Orde: Rodentia (Knaagdieren) Familie: Muridae (Muisachtigen) Onderfamilie: Murinae (Muizen en ratten van de Oude Wereld) Geslachtengroep: Praomyini
Geslacht
Mastomys Thomas, 1915
Typesoort
Mus coucha Smith,1834
Afbeeldingen opWikimedia Commons
Mastomys opWikispecies
Portaal    Biologie Zoogdieren

Mastomys is eengeslacht vanknaagdieren uit demuizen en ratten van de Oude Wereld dat voorkomt in alle delen vanAfrika, behalve de droogste. Ze zijn daar zeer succesvol; ze leven in allerlei habitats en één soort is zelfs eencultuurvolger geworden. Dit geslacht is vroeger als een ondergeslacht vanRattus beschouwd; later werd het als een ondergeslacht vanPraomys beschouwd. Aan het tweede geslacht is het wel nauw verwant, aan het eerste niet, maar tegenwoordig wordtMastomys vrijwel altijd als een apart geslacht beschouwd. De grenzen van het geslacht zijn nog niet volledig duidelijk.

Het zijn nauwelijks gespecialiseerde ratten met een korte, zachte vacht die van boven bruin of grijs en van onder grijs of wit is. Uiterlijk lijken ze veel opechte ratten (Rattus). De kop-romplengte bedraagt 6 tot 17 cm, de staartlengte 5 tot 15 cm en het gewicht 12 tot 70 gram. Vrouwtjes hebben zeer veelmammae, tot 24 bij sommige soorten (meer dan alle andere knaagdieren), waar ze hun Engelse naam "multimammate mice" en de Duitse naam "Vielzitzenmäuse" aan te danken hebben. Andere soorten, zoalsM. shortridgei, hebben echter maar 10 mammae.

Het natuurlijke habitat van deze ratten beslaatsavannes,halfwoestijnen en drogewouden. Sommige soorten zijn gespecialiseerd en leven nog maar in kleinere gebieden.Mastomys natalensis heeft zich tot een cultuurvolger ontwikkeld en is berucht als overbrenger van ziekten. Ze eten fruit, zaden en ongewervelde dieren. Meestal worden er 10 tot 12 jongen per keer geboren, maar soms wel 22. Meestal brengen de vrouwtjes twee worpen per jaar voort.

Dit geslacht is in Afrika bekend sinds het Laat-Plioceen. Uit hetPleistoceen vanIsraël zijn driefossiele soorten bekend:Mastomys galilensis,Mastomys levantinus enMastomys batei.

Er zijn acht soorten:^[1]

• Mastomys angolensis (Angola)
• Mastomys awashensis (Ethiopië)
• Mastomys coucha (Midden-Namibië totZimbabwe enZuid-Afrika)
• Mastomys erythroleucus (Marokko totTunesië;Senegal totEthiopië enBurundi)
• Mastomys huberti (Zuid-Mauritanië tot Noord-Nigeria) (vroegerhildebrandtii)
• Mastomys kollmannspergeri (Noord-Niger en Noordoost-Nigeria tot Noord-Kameroen enZuid-Soedan) (vroegerverheyeni)
• Mastomys natalenis – Veeltepelmuis (Afrika ten zuiden van de Sahara, behalve het zuidwesten)
• Mastomys shortridgei (Noordwest-Botswana, Noordoost-Namibië en Oost-Angola)

• Stenocephalemys-divisie