De band startte in de formatie genaamdThe Circle.[1] Toen Robert Westerholt en Jeroen van Veen de band verlieten, ging The Circle verder onder de naamVoyage en nam een debuutalbum op getiteldEmbrace maar kort daarop viel Voyage uit elkaar.[2]
Robert Westerholt en Jeroen van Veen echter gingen verder onder de naamThe Portal, samen met de vriendin van Robert, Sharon den Adel. Hoewel er voor The Portal al een logo was ontworpen, werd voor het uitbrengen van de eerste liedjes de naam veranderd in Within Temptation.
De atmosferische metal van de eerste cd'sEnter enThe Dance deed het goed in deundergroundscene. In de jonge dagen van de band stonden zij opDynamo Open Air. Met de cdMother Earth in 2000 ging de band een nieuwe kant op, zij lieten degrunt achterwege en maakten meer bombastische Keltische rock dan metal. De eerste singleOur Farewell bleef nog veelal onopgemerkt. De volgende singleIce Queen werd geheel onverwacht wel een hit: nadat de band hun fans had opgeroepen om de single in de keuzelijst van de Nederlandse muziekzenderThe Box te krijgen en de clip daar vervolgens veelvuldig werd aangevraagd, koos het Nederlandse3FM hem, een half jaar nadat de single uitkwam, in januari 2002 alsMegahit en het balletje ging rollen.[3]
Within Temptation speelde op grote festivals zoalsRock Werchter en ook deed de singleMother Earth het goed in de hitlijsten. Na deze successen toerden ze op festivals en clubtournees door heel Europa en maakten sommige bandleden hun opleiding af, waardoor pas in 2004 de volgende cd uitkwam:The Silent Force. Inmiddels was getekend bij platenmaatschappijBMG en had Within Temptation ook een nieuw management: AT Productions.
De band won diverse prijzen (waaronderEdisons,TMF Awards,3FM Awards,Conamus Exportprijzen) en er werden professionele videoclips werden uitgebracht vanStand My Ground,Memories enAngels. Within Temptation brak hiermee door, ook in het buitenland, zoals Duitsland. Echter, eerdere liefhebbers vanEnter enThe Dance hadden zich van de band afgekeerd. Maar ook Within Temptation zelf had de keuze gemaakt voor hun nieuwe werk, door bij concerten alleen maar nummers te spelen vanMother Earth enThe Silent Force en bijna geen nummers van de cd's daarvoor. Hiermee werd Within Temptation populairder in bijvoorbeeld Duitsland dan in Nederland. Een hoogtepunt uit 2005 was het grootse optreden (in feite een mini-festival met deHeideroosjes,After Forever enOrphanage in het voorprogramma) op het Amsterdamse Java Eiland, waarbij de band een deel van de show in de oude bezetting ten tijde vanEnter enThe Dance speelde, en ook nog een keer nummers uit die periode.[4] Eveneens in 2005 tekende Within Temptation een contract met het van oorsprong NederlandseRoadrunner voor distributie van albums in Japan, Groot-Brittannië en Australië.
Op 9 maart 2007 kwam het albumThe Heart of Everything uit. Dit album werd voorafgegaan door de singleWhat Have You Done, een samenwerking met zangerKeith Caputo van de bandLife of Agony. Nadat het album was uitgekomen, volgde een tweede single,Frozen. In juli 2007 werd bekend dat het album in de Verenigde Staten werd uitgebracht.[5] Op 5 augustus 2007 kwam het album op nummer 1 binnen in de Amerikaanse Heatseeker Charts.[1][6] Ook werd hun hitWhat Have You Done vaak gedraaid door radiostations in de VS.
De band nam tevens het nummerThe Howling op dat exclusief voorThe Chronicles of Spellborn werd gebruikt, een computerspel dat in 2007 op de markt verscheen.[1][7] In 2004 waren zij ook al te horen in het computerspelKnights of the Temple.[7] Eind 2007 maakte de band bekend dat ze een nieuw album wilde schrijven. In 2008 vond een akoestische theatertournee plaats, die in 2010 werd doorgezet. In 2009 traden ze als band niet op, maar zaten ze in de studio. In een interview opNU.nl gaf de band te kennen dat in het najaar van 2010 waarschijnlijk het nieuwe studioalbum zou uitkomen.[8]
In Nederland stond Within Temptation op 16 augustus 2008 in het voorprogramma vanIron Maiden.[9][10] Op 19 maart 2009 kwam het nummerWhat Have You Done uit voorGuitar Hero: World Tour.[11]
Op 30 oktober 2009 werd hun nieuwe livealbumAn Acoustic Night at the Theatre voor het eerst uitgebracht. Dit is een registratie van een akoestisch concert dat op 30 november 2008 in Eindhoven werd gegeven.[12] Op dit album staat het in samenwerking metChris Jones opgenomen nummer "Utopia".[13]
Sharon den Adel was in het najaar van 2009 te gast op deNight of the Proms-concerten, gehouden in hetSportpaleis in Antwerpen,GelreDome enAhoy.[14] Samen met het orkest Il Novecento bracht ze enkele nummers in een klassieke versie.
Op 3 april 2010 werd in de Stadsschouwburg vanMiddelburg het eerste optreden gegeven van de tweede theatertournee van Within Temptation.[15][16] Na deze theatertournee zou drummer Stephen van Haestregt afscheid nemen van Within Temptation.[17] In november 2010 kondigde de band op hun website aan dat hun nieuwe albumThe Unforgiving zou gaan heten en in maart 2011 uitgebracht werd. Op 15 december 2010 werd een nieuwe nummer,Where Is the Edge, uitgebracht. De videoclip hiervan bestaat uit filmfragmenten van de filmMe & Mr. Jones. In januari 2011 verscheen het nummerFaster, de eerste single van het album.
Op 22 februari 2011 kondigde Within Temptation zijn nieuwe bandlid aan: Mike Coolen neemt het over van oud-drummer Stephen van Haestregt. Begin september 2011 kondigt de band aan dat medeoprichter Robert Westerholt zich voortaan zal richten op het schrijven van nieuwe songs en niet meer live zal optreden, om meer voor zijn drie kinderen, die hij met Sharon den Adel heeft, te zorgen. Zijn plek werd ingenomen door de Zweed Stefan Helleblad, die al betrokken was bij het maken van enkele albums van de band.
Op 8 november 2013 werd aangekondigd dat op 31 januari het zesde studioalbumHydra zou verschijnen. Dit album bevat gastoptredens van onder meerTarja Turunen (in het nummerParadise (What about us?)),Dave Pirner, Howard Jones enXzibit. Behalve een reguliere tournee werden er in Nederland in het voorjaar van 2015 ook enkele theaterconcerten gegeven. Ze ontwierpen daarvoor een nieuwe voorstelling waarbij ze een orkest hebben gefilmd dat in 3D-weergave werd geprojecteerd.[18]
Na de uitvoerige promotie en tournee voorHydra was de band uitgeblust. Bovendien was Sharon den Adel oververmoeid. De band nam daarom een rustpauze. Pas in februari 2019 verscheenResist, het zevende studioalbum van de band.Jacob Shaddix, Andres Fridén enJasper Steverlinck zijn gastzangers op het album. Anders dan op eerdere albums, hebben de teksten vanResist een meer uitgesproken politiek en maatschappelijk thema. De tournee van het album omvatte in Nederland onder meer een optreden in het park voorPaleis Soestdijk.
In april en mei 2020 had de band een tournee gepland samen met hun genregenoten vanEvanescence: de Worlds Collide Tour. Wegens deCOVID-19-pandemie moesten de concerten meerdere malen worden uitgesteld en vonden ze uiteindelijk plaats in november en december 2022. Tijdens de pandemie gaf de band op 15 en 16 juli 2021 wel twee onlineconcerten,The Aftermath, waarin ze in een virtuelepost-apocalyptische wereld optraden.[19]
Op 20 oktober 2023 kwam het achtste studioalbum van de band uit:Bleed Out, waarmee de band voor de derde keer eenEdison muziekprijs won, dit keer in de categorie rock.[20][21] In dit album valt de band weer meer terug op de gitaren, met nadruk op de zware riffs van Robert Westerholt.[22] Ook dit album gaat, meer nog danResist, over maatschappelijke thema's als oorlog, religie en mensenrechten.[23]
↑Een '-' betekent dat het nummer niet was genoteerd, een '×' betekent dat het nummer nog niet was uitgebracht en een vetgedrukt getal geeft de hoogste notering van een nummer aan.
↑2005 was het eerste jaar met een notering voor Within Temptation.
↑Roadrunner Records (08-02-2007).Within Temptation debut at #1 ons US Heatseekers Chart and announce tour. Geraadpleegd op 18-04-2010. (pagina niet meer beschikbaar)