Jan Matejko, "Batory bij Pskov"De belegering van Pskov
DeLijflandse Oorlog van 1558 tot 1583, ook wel deEerste Noordse Oorlog genoemd, was de eerste fase in een langdurig militair conflict tussen hettsaardom Rusland en zijn westelijke buren over de macht in de gebieden die nuEstland enLetland vormen.
Toen de Lijflandse Confederatie bescherming zocht bij hetPools-Litouwse Gemenebest met hetVerdrag van Pozwoł, beschouwde tsaar Ivan IV dit alscasus belli tegen de Lijflandse Confederatie. Hij besloot over te gaan tot een invasie, met als doel toegang te krijgen tot deOostzee.
Erik XIV van Zweden enFrederik II van Denemarken zonden troepen om hun nieuwe gebieden te beschermen. In 1561 gaf de stadsraad vanReval in Estland zich over aan Zweden. Reval werd een bruggenhoofd voor de verdere Zweedse uitbreiding in de gebieden ten oosten van de Oostzee.
Tegen 1562 was Rusland in oorlog met de koninkrijkenPolen enZweden. De legers van de tsaar waren in eerste instantie succesvol. ZowelPolotsk (1563) alsPärnu (1575) werden ingenomen en het Groothertogdom Litouwen werd totVilnius onder de voet gelopen.
Na eerdere vredesvoorstellen afgewezen te hebben, bevond de tsaar zich in 1579 in een moeilijke positie. DeOpritsjnina (Опричнина) hadden de Russische economie danig verstoord. Litouwen (vanaf 1385 al inpersonele unie met Polen, deUnie van Kreva) had zich in deUnie van Lublin met Polen verenigd, waar in 1576 de energieke leiderStefan Batory de touwtjes in handen had genomen. Niet alleen heroverde Batory Polotsk, maar ookbelegerde hij Pskov (1579). In 1581 nam een huurlingenleger van Zweden onderPontus de la Gardie de strategische stadNarva in.
Uiteindelijk, in 1582, werd deVrede van Jam Zapolski getekend tussen Rusland en Polen waarbij Rusland zijn claim op Lijfland liet vallen. Het volgende jaar sloot de tsaar ook vrede met Zweden. Bij deVrede van Plussa verloor RuslandNarva en de zuidkust van deFinse Golf, zijn enige toegang tot de Oostzee.
.svg)
