HetLeven van Adam en Eva, ook wel bekend als deOpenbaring van Mozes, is een groepjoodsepseudepigrafische geschriften die gaat over de verdrijving vanAdam en Eva uit hetparadijs en wordt gerekend tot deapocalyptische literatuur. Hoewel de geschriften nooit zijn gerekend tot decanon van de Bijbel hebben ze, vooral door het verhaal over de val vanSatan, grote invloed gehad - tot in deKoran. De meeste verhalen worden gedateerd op de 3e tot de 5e eeuw, maar het vermoeden is dat ze teruggrijpen op een gezamenlijke bron in eenSemitische taal uit de 1e eeuw.
De Griekse versieApocalyps Mosis, "Openbaring van Mozes" kreeg deze naam van de Duitse BijbelwetenschapperKonstantin von Tischendorf, omdat in de eerste zin van het boek staat dat dit verhaal geopenbaard werd aanMozes, die verder echter niet in het verhaal voorkomt. Tischendorf reconstrueerde de tekst uit vier manuscripten en publiceerde deze in 1866.
De Latijnse versieVita Adami et Evae, "Leven van Adam en Eva" werd gereconstrueerd door W. Meyer in 1878. Hij gebruikt hoofdzakelijk drie manuscripten uit de 9e - 12e eeuw. Deze versies zijn waarschijnlijk later geschreven dan de Griekse. De verhalen komen slechts deels overeen en verschillen dan ook in de details.
Er zijn ook versies in hetOudkerkslavisch enArmeens.
HetLeven van Adam en Eva[1] overlapt deels met het paradijsverhaal inGenesis 3. In hetLeven van Adam en Eva isSatan eenengel inmenselijke gedaante, die los van deslang aanwezig is wanneer die Eva verleidt.
Eva laat zich in deze verhalen twee keer verleiden (tegenover één keer in Genesis). De eerste keer is wanneer Eva van deBoom van de kennis van goed en kwaad eet. Wanneer Adam en zij vervolgens uit deHof van Eden verbannen worden, vindt Adam dat ze boete moeten doen voor hunzonde. Hij zal daarvoor veertig dagen gescheiden van haar in derivierJordaan staan, zij veertig dagen in deTigris. Na achttien dagen benadert Satan Eva opnieuw in de gedaante van een engel. Hij vertelt haar dat ze isvergeven en dat ze eruit mag komen, waarop Eva uit de rivier stapt.
In een ander verhaal geboodGod al zijn engelen te buigen voor zijn grootsteschepping: Adam.Lucifer (Satan) weigert te buigen voor een mindere en latere schepping. Vervolgens bouwt hij eenaltaar in dehemel dat hoger is dan dat van God. Een woeste God verbant Satan daarop naar deHel.
Dit laatste verhaal staat ook in deKoran. In deislamitische versie is Adam gemaakt vanklei en bestaan er ook zogenaamdedjinns, gemaakt van 'vuur zonder rook'. Wanneer God alle engelen gebiedt te buigen voor Adam, gehoorzamen alle engelen en alle djinns, behalve Satan. De djinns worden geachtvrije wil te hebben en kunnen daardoor ongehoorzaam zijn aan God.