Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Naar inhoud springen
Wikipediade vrije encyclopedie
Zoeken

Kroatië

Coördinaten45° 15′ NB, 15° 28′ OL
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Republika Hrvatska
Kaart
Basisgegevens
Officiële taalKroatisch,Italiaans (in de provincieIstrië)
HoofdstadZagreb
Regerings­vormRepubliek
StaatshoofdPresidentZoran Milanović
Regerings­leiderPremierAndrej Plenković
ReligieRooms-katholiek 86,3%
Orthodox 4,4%
Oppervlakte56.594 km²[1] (-% water)
Inwoners4.284.889 (2011)[2]
4.227.746 (2020)[3] (0000074703 74,7/km² (2020))
Bijv. naamwoordKroatisch
Inwoner­aanduidingKroaat (m./v.)
Kroatische (v.)
Overige
VolksliedLijepa naša domovino
MunteenheidEuro(EUR)
UTC+1 (zomer+2)
Nationale feestdag25 juni
Web |Code |Tel..hr | HRV | 385
Voorgaande staten
Socialistische Federale Republiek Joegoslavië Socialistische Federale Republiek Joegoslavië1991
Detailkaart
Kaart van Kroatië
Portaal Portaalicoon  Kroatië
Portaal Portaalpictogram Landen & Volken

Kroatië (Kroatisch:Hrvatska,Italiaans:Croazia), officieelRepubliek Kroatië (Republika Hrvatska,Repubblica di Croazia), is eenland inZuidoost-Europa. Het grenst aanSlovenië enHongarije in het noorden,Bosnië enMontenegro in het zuiden enServië in het oosten. In het westen ligt deAdriatische Zee, waar de Kroatischeterritoriale wateren grenzen aan die vanItalië. Geografisch wordt het zuidelijke deel van Kroatië gezien als onderdeel van hetBalkanschiereiland. Het strekt zich uit van de uiterste oostelijke hellingen van deAlpen dePannonische Vlakte en deDonau in het oosten. Het centrale deel wordt bedekt door deDinarische Alpen. De hoofdstad isZagreb, andere belangrijke steden zijn onder meerSplit,Osijek,Rijeka,Zadar enDubrovnik.

De laatste officiëlecensus dateert van september 2021 (3,871,833 inwoners).[4] DeKroaten vormen met circa 91,6% de grootste bevolkingsgroep, deServiërs de belangrijkste minderheid met 3,2%. Andere minderheden zoalsBosniakken,Hongaren (zie:Hongaarse minderheid in Kroatië),Slovenen,Roma,Tsjechen enAlbanezen maken samen ongeveer 5,2% van de bevolking uit.

Kroatië werd eensoevereine staat nadat het op 25 juni 1991 zijnonafhankelijkheid uitriep. Vóór de onafhankelijkheidsverklaring maakte Kroatië deel uit van het voormaligeJoegoslavië als "Socialistische Republiek Kroatië".

Kroatië heeft deparlementaire republiek alsstaatsvorm; het is lid van deEuropese Unie, deVerenigde Naties, deRaad van Europa, deNAVO, deWereldhandelsorganisatie en stichtend lid van deMediterrane Unie. Ook is het land sinds 2023 lid van deSchengenzone.

Geschiedenis

[bewerken |brontekst bewerken]
Hetamfitheater van Pula
HetPaleis van Diocletianus inSplit.
ZieGeschiedenis van Kroatië voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Vroege geschiedenis

[bewerken |brontekst bewerken]

De omvangrijke collecties fossielen vanNeanderthalers van circa 130.000 jaar oud, gevonden in het noorden van Kroatië,[5] zijn het bewijs dat het huidige Kroatië al in deprehistorie werd bewoond.

In de klassieke oudheid was Kroatië onderdeel van een gebied dat Illyrië genoemd werd. Illyrië werd in het jaar 168 voor Christus een vazalstaat van hetRomeinse Rijk.[6] KeizerAugustus splitste dit gebied vervolgens in de provinciesPannonia enDalmatia.Istrië was in de bestuurlijke indeling van de Romeinen echter onderdeel vanItalia. Twee van de belangrijkste overblijfselen uit de Romeinse tijd zijn hetAmfitheater van Pula uit de 1e eeuw en hetPaleis van Diocletianus inSplit uit het begin van de 4e eeuw.

In de eerste helft van de7e eeuw werd het gebied geteisterd door invasies van deAvaren, een Turksnomadenvolk. De Romeinen die deze veroveringen overleefden trokken zich terug naar de kust om die beter te kunnen verdedigen. Vervolgens stichtten zij de beroemde stadDubrovnik.[7]

Koninkrijk Kroatië

[bewerken |brontekst bewerken]

DeKroaten, over wier oorsprong verschillende theorieën bestaan, arriveerden ook in de 7e eeuw in het gebied naSlavische expansie naar de Balkan.[8] Zij organiseerden zich in twee stamhertogdommen,Pannonisch Kroatië enDalmatisch Kroatië (Primorska Kroatië).

Het oudste bekende voorbeeld van hetGlagolitische schrift. Gevonden op het eilandKrk.

Grote delen van de kust hoorden destijds echter nog bij hetByzantijnse Rijk. Hier vanuit werd dekerstening van de Kroaten bewerkstelligd. HoewelKroatië in de volgende eeuwen door diverse machten zou worden veroverd, is het koninkrijk tot 1918 formeel blijven bestaan.

Personele Unie met Hongarije

[bewerken |brontekst bewerken]

In de oorlog tegen de Hongaren overleed de laatste Kroatische koningPetar Svačić waardoor in 1091Ladislaus I van Hongarije de koning van Kroatië werd. Omdat niet iedereen het hiermee eens was leidde het tot een oorlog van 10 jaar metHongarije, die werd beëindigd met een verdrag. Hierin werd beloofd dat Kroatië niet zou worden gekoloniseerd door Hongaren, werd zelfbestuur onder een Ban gegeven en werd een eigen koninkrijk met zijn eigen rechten en privileges toegestaan.

Vanaf1433 werd Kroatië geteisterd door Osmaans-Turkse invasies vanuit het zuiden. In1526 deSlag bij Mohács kwam de Hongaarse koningLodewijk II om, waardoor vervolgens de Kroaten deHabsburgers als de nieuwe leiders van het Koninkrijk Kroatië kozen. Het koninkrijk moest vervolgens troepen leveren tegen de islamitische overheersers en bleef door de Osmaanse veroveringen erg klein.[9]

Osmaanse Rijk

[bewerken |brontekst bewerken]
Beleg van Szigetvár, 1566

Grote delen van Kroatië werden onderdeel van hetTurkse Rijk, die werden opgedeeld in sanjaks. Deze sanjaks waren op hun beurt weer onderdeel van de Bosnische pasjaluk met als hoofdstad afwisselendSarajevo,Travnik enBanja Luka.

Gedurende deGrote Turkse Oorlog werdenSlavonië en andere delen van het Kroatische binnenland heroverd. De grens was echter onstabiel en grote delen, waaronderBosnië, bleven onder Turkse heerschappij.

In de 17e en 18e eeuw ontstond deKroatische Krajina, militaire districten tegen de Turkse bedreiging. In1717 werd het laatste Turkse gebied in het Dalmatische achterland met de plaatsImotski veroverd door de Venetianen, die al eeuwenlang onderdelen van de kust bezaten.[10] De term Turks Kroatië werd echter gebruikt door de Osmaanse en westerse kaartenmakers om deBosnische Krajina aan te duiden.[11][12]

Oostenrijk-Hongarije en Franse bezetting

[bewerken |brontekst bewerken]

De Habsburgse heerschappij bleek een efficiënt middel te zijn tegen de oprukkende Ottomanen en tegen het einde van de 18e eeuw was het grootste deel van Kroatië niet meer in handen van de Turken. Dalmatië was destijds echter in handen van de Venetianen.

Aan het eind van de18e eeuw waren de Kroatische vorsten deFranse Revolutie vijandig gezind. Na een korte overheersing van de Franse keizerNapoleon werd in1815 heel Kroatië deel van het Habsburgse rijk. Onder de Fransen is een eind gekomen aan derepubliek Ragusa (Dubrovnik). Deze republiek leefde van de handel en werd beschermd door deHabsburgers en deOsmanen tot 1808 toen het een onderdeel werd van de FranseIllyrische Provincies.

Josip Jelačić, 1848

In1868 werden hetkoninkrijk Kroatië en Slavonië verenigd en na de annexatie vanBosnië en Herzegovina leefden deKroaten weer in een staatkundige eenheid. Na de annexatie werden de militaire frontlinies in de krajina's afgeschaft. Gedurende de Oostenrijks-Hongaarse overheersing was Kroatië verdeeld: zo vielen het koninkrijk Kroatië en Slavonië onderHongarije en hetkoninkrijk Dalmatië (inclusief deBaai van Kotor) enIstrië (onderdeel van hetKüstenland) vielen onderOostenrijk.

1e Joegoslavië

[bewerken |brontekst bewerken]

Na het verlies van decentrale mogendheden, waaronderOostenrijk-Hongarije in deEerste Wereldoorlog verklaarde deSabor op 29 oktober 1918 zich onafhankelijk,[13] om vervolgens deStaat der Slovenen, Kroaten en Serven op te richten.

Op 1 december 1918 werd de staat verenigd met hetkoninkrijk Servië enMontenegro. Dit werd hetkoninkrijk der Serviërs, Kroaten en Slovenen, dat in 1929 werd omgedoopt totkoninkrijk Joegoslavië met koningAlexander I als staatshoofd. Vanaf dat moment was het land een dictatuur waarin deServiërs domineerden. In 1934 werd deze koning door middel van een samenzwering van deBinnenlandse Macedonische Revolutionaire Organisatie en de KroatischeUstašabeweging inMarseille vermoord.

Tweede Wereldoorlog

[bewerken |brontekst bewerken]

In1941 werdJoegoslavië vanuit diverse windrichtingen aangevallen doornazi-Duitsland,Italië en hun bondgenoten. Het koninklijke leger werd in 10 dagen verslagen en Kroatië werd metBosnië en Herzegovina enSyrmië verenigd in deOnafhankelijke Staat Kroatië, een fascistische vazalstaat onder deUstaša's vanAnte Pavelić, die zich hoofdzakelijk richtte op deServische bevolking. In Kroatië werden gedurende de Tweede Wereldoorlog 250.000 tot 500.000 Serviërs omgebracht.[14]

De Kroatisch-SloveensepartizanenleiderTito, voormalig president en stichter van deSocialistische Federale Republiek Joegoslavië.

Het brute regime van Pavelić genoot weinig populariteit onder de bevolking. Veel Kroaten steunden daarom de Joegoslavische Partizanen onderJosip Broz Tito, die Joegoslavië uiteindelijk bevrijdden van deAsmogendheden. Na de bevrijding werd er afgerekend met de Ustaša's. Het bekendste voorbeeld hiervan is hetBloedbad van Bleiburg, waarbij duizenden Kroaten, onder wie ook duizenden moslims, werden vermoord.

2e Joegoslavië

[bewerken |brontekst bewerken]

Na de overwinningen van de communistische partizanen werd hetJoegoslavië van voor de oorlog weer herenigd. Dit keer echter met een communistisch regime onder Tito, waarin Kroatië een deelrepubliek werd. Tito slaagde erin de volkeren van Joegoslavië bijeen te houden door middel van het onderdrukken van nationalisme. Een voorbeeld hiervan is het neerslaan van deKroatische Lente begin jaren zeventig. Enkele gearresteerde Kroatische emigranten afkomstig uitAustralië, die naar Joegoslavië zouden zijn teruggekeerd om daar het federale gezag te ondermijnen, werden in 1973 ter dood veroordeeld en geëxecuteerd wegensterrorisme.

Dr.Franjo Tudjman, de eerste president van de republiek Kroatië.

Onder het milde communisme van maarschalk Tito werd Kroatië een geliefde bestemming voor toeristen. Toen Tito in1980 overleed leefde hetnationalisme van de bevolkingsgroepen op en begonnen de Kroaten meerautonomie en later onafhankelijkheid na te streven.

Republiek Kroatië

[bewerken |brontekst bewerken]

Op25 juni1991 verklaarde Kroatië zich, tegelijk metSlovenië, onafhankelijk. Dit gebeurde onder presidentFranjo Tudjman, die in 1990 bij de eerste democratische verkiezingen sinds de Tweede Wereldoorlog werd gekozen als president van Kroatië.

Het federale nationale leger van Joegoslavië, hetJoegoslavisch Volksleger JNA, dat voor het grootste deel alleen nog uitServiërs en Montenegrijnen bestond, accepteerde dit niet en viel Kroatië binnen. Dit leger, dat vanuit Belgrado werd geleid, streefde steeds meer eenGroot-Servië na en wilde de 650.000 Serviërs, die in deKrajina's woonden, bij overig 'Joegoslavië' voegen.

De Kroatische Serviërs hadden al in 1991 derepubliek Servisch Krajina uitgeroepen, waardoor Kroatië over een derde van zijn grondgebied geen gezag meer had.[15] Hier maakte het offensief van generaalAnte Gotovina een einde aan. InOperatie Storm veroverde hij grote delen van de Krajina wat resulteerde in een massale exodus van Serviërs.[16]

Kroatië is op 25 april 1996 lid van deRaad van Europa geworden en is sinds 1 april 2009 lid van deNAVO. Het land heeft zich sinds de onafhankelijkheid economisch ontwikkeld, werd in 2004 officieel kandidaat-lid van deEuropese Unie en werd op 1 juli 2013 als tweede land van het voormalige Joegoslavië en als 28e lidstaat lid van de EU. Kroatië behoort tot deSchengenlanden. Het land werd op 9 december 2022 lid van deEurogroep. Er werd nog tot 1 januari 2023 met dekuna betaald, toen voerde Kroatië de euro in.

Geografie

[bewerken |brontekst bewerken]
ZieGeografie van Kroatië voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Korčula-Stad op hetgelijknamige eiland in de Adriatische Zee

Kroatië is gelegen tussen Centraal-, Zuid- en Oost-Europa. Zijn vreemde vorm, die iets weg heeft van een halvemaan of een hoefijzer, zorgt voor vele buurlanden en lange grenzen: Slovenië, Hongarije, Servië, Bosnië en Herzegovina, Montenegro en via de Adriatische Zee ook Italië. Het vasteland is in het zuidoosten gescheiden door een miniem stukje kustlijn van Bosnië en Herzegovina vlak bijNeum. Hierdoor vormt het gebied rond Dubrovnik eenexclave tussen Bosnië en Herzegovina en Montenegro.

Het Kroatische landschap is gevarieerd en omvat onder meer:

  • graslanden, meren en heuvels in het continentale noorden en noordoosten (Centraal-Kroatië enSlavonië, deel van de Pannonische Vlakte);
  • dichtbebost berggebied bijLika en Gorski Kotar, deel van deDinarische Alpen;
  • rotsachtige kustlijn langs de Adriatische Zee (Istrië enDalmatië);
  • talloze eilanden in de Adriatische Zee. Op deze eilanden werd in 2021 het 21e seizoen van het TV-programmaExpeditie Robinson opgenomen omdat het vanwege de coronapandemie die in 2020 uitbrak dat jaar niet mogelijk was om hiervoor naar deFilipijnen af te reizen.

Kroatië telt een groot aantalnationale parken en natuurparken. Er zijn meer dan duizendKroatische eilanden, waarvanCres enKrk de grootste zijn. Het klimaat is gevarieerd. In het noorden en oosten heerst eenlandklimaat, langs de kust is het klimaatmediterraan.

Demografie

[bewerken |brontekst bewerken]
De bevolkingsontwikkeling van Kroatië (1992-2003) x 1000

De laatste officiële census dateert van 31 maart 2001 en telde 4.437.460 inwoners, 2.301.560 vrouwen en 2.135.900 mannen.

In 2021 is het bevolkingsaantal gedaald naar 3,9 miljoen. De oorlog in Kroatië tussen 1991 en 1995 zorgde voor massale verplaatsing van bevolkingsgroepen en bevorderde de emigratie.

De gemiddelde levensverwachting is 75,1 jaar (79,3 jaar voor vrouwen en 72,5 jaar voor mannen). 1,5% van de bevolking isanalfabeet. De gemiddelde leeftijd is 39,3 jaar (41 jaar voor vrouwen en 37,5 voor mannen).

In 2009 werden er 44.577 kinderen geboren tegenover 52.414 mensen die stierven, een negatieve groei van 7.837 personen. De natuurlijke bevolkingsgroei is negatief (minder dan ongeveer 1%), aangezien een halve eeuw geleden het aantal geboorten en sterfgevallen sterk is afgenomen. De oorlog bracht ook grote verplaatsing van volkeren met zich mee. Zo zijn de Serviërs in Kroatië in aantal afgenomen en hebben Kroaten uit overige delen van voormalig Joegoslavië zich in Kroatië gevestigd.

In 1996 had Kroatië een positief migratiesaldo. Er vestigden zich namelijk meer mensen in Kroatië dan er vertrokken. Ditzelfde was het geval in 2005 toen er zich 14.230 mensen in Kroatië vestigden (met name uit Bosnië en Herzegovina) en 6.012 mensen vertrokken, voornamelijk naarServië enMontenegro.[17]

De Kroatische diaspora over diverse delen van de wereld is relatief groot. Zo zijn er aanzienlijke aantallen Kroaten te vinden in Noord-Amerika, Australië, West-Europa en Centraal-Europa, met name in Duitsland en Oostenrijk.

Etniciteit

[bewerken |brontekst bewerken]
Etniciteiten in Kroatië
Etniciteiten 2021[18]
Kroaten3.547.614(91,63%)Slovenen7.729(0,20%)
Serviërs123.892(3,20%)Tsjechen7.862(0,20%)
Bosniërs24.131(0,62%)Roma17.980(0,46%)
Italianen13.763(0,36%)Montenegrijnen3.127(0,08%)
Hongaren10.315(0,27%)Slowaken3.688(0,10%)
Albanezen13.817(0,36%)Macedoniërs3.555(0,10%)

Kroatische Serviërs:

Het procentuele aantal Serviërs in Kroatische gemeenten.

De Serviërs leven voornamelijk in deKrajina, het grensgebied met Bosnië en Herzegovina en delen vanBaranja en oostelijkSlavonië. Dit waren voormalige militaire grensdistricten, waar zij al eeuwen woonden. In 1991 werden meer dan 400.000 Kroaten en andere niet-Serviërs uit de overwegend Servische gebieden van het land verdreven door Kroatisch-Servische krachten, of vluchtten voor het dreigende geweld.Operatie Storm bracht in 1995 echter een verandering in de bevolkingssamenstelling van het gebied. Gedurende deze offensieven vluchtten meer dan 120.000 Kroatische Serviërs naarServië en deServische Republiek inBosnië en Herzegovina. Deze dorpen werden vervolgens gevuld met Kroatische vluchtelingen uit Bosnië en Herzegovina, met name uit deServische Republiek. Er woont in het gebied echter nog steeds een aanzienlijk aantal Serviërs, en sommigen keerden terug naar hun geboortestreek. In 2001 was 4,54% (201.631) van de bevolking Servisch; in 1991 (voor de oorlog) was dit 12,6% (581.663) en voor de Tweede Wereldoorlog Akrisie 18,45% (633.000).[19]

Istrische Italianen:

Bij de census van 2001 woonden er slechts 19.636 Italianen in Kroatië, deze zijn met name woonachtig in het uiterste noordwesten vanIstrië. Voor deTweede Wereldoorlog was Istrië een gemengd gebied waar Italianen, Kroaten, Slovenen en Vlachen samenwoonden en hun eigen taal spraken. In de exodus die duurde tot 1953, nadat Istrië definitief bij Joegoslavië kwam, vestigden de meeste Italianen zich onder dwang in Italië. Volgens Italiaanse bronnen 250.000/300.000[20][21][22] Er wonen aanzienlijke aantallen Italianen in onder andereGrožnjan (51%),Buje (39,6%) enBrtonigla (37%).[23]

Overigen:

De overige bevolkingsgroepen wonen vaak verspreid over Kroatië, met name in stedelijke gebieden.

Religie

[bewerken |brontekst bewerken]
De katholiekekathedraal van Sint-Domnius inSplit.

De grondwet voorziet ingodsdienstvrijheid. Het overgrote deel van de Kroatische bevolking (87,83%) iskatholiek. Minderheden omvattenorthodoxen (4,4%), voornamelijk etnische Serviërs. Of iemand Kroatisch of Servisch is, wordt namelijk in hoofdzaak bepaald door het aanhangen van de katholieke respectievelijk orthodoxe godsdienst. 1,3% issoennitisch moslim, voornamelijkBosniakken enAlbanezen. Er zijn ook een aantal Kroaten die agnost of uitgesproken atheïst zijn; dit is een resultaat van het vroegere communistische bewind. Depatroonheilige van Kroatië is deHeilige Jozef.

Religies in Kroatië
1.Katholieken3.897.332(87,8%)6.Jehova's getuigen6.094(0,1%)
2.Agnostici enatheïsten230.908(5,2%)7.Calvinisten4.053(0,1%)
3.Orthodoxen195.969(4,4%)8.Lutheranen3.339(0,1%)
4.Moslims56.777(1,3%)9.Adventisten3.001(0,1%)
5.Oosters-katholieken[24]15.566(0,3%)10.Baptisten1.981(<0,1%)

Taal

[bewerken |brontekst bewerken]

De officiële en meest gebruikte taal isKroatisch, dat geschreven wordt in hetLatijnse alfabet. Deze taal is de moedertaal van 96,12% van de inwoners.Italiaans is als officiële taal erkend in de provincie Istrië, waar het de moedertaal is van circa 20.000 inwoners.

Het Kroatisch is een Zuid-Slavische taal, in wezen identiek aan hetBosnisch,Servisch enMontenegrijns hoewel die hetCyrillische alfabet gebruiken. Deze talen samen werden voor het uiteenvallen vanJoegoslavië ook hetServo-Kroatisch of Kroato-Servisch genoemd. Er is eendialectcontinuüm tussen deze talen. Na de onafhankelijkheid is er een bewuste poging gedaan een Kroatische standaard te ontwikkelen die afwijkt van de taal die in Servië gebruikt wordt. In het Kroatisch zijn drie dialectgroepen: hetŠtokavisch (de standaardtaal),Kajkavisch enČakavisch. In deze dialectgroepen zijn diverse spraakvariëteiten te vinden, namelijk het (I)jekavisch, Ikavisch en Ekavisch.

Moedertalen in Kroatië (2001)[25]
1.Kroatisch*4.265.081(96,12%)9.Tsjechisch7.178(0,16%)
2.Servisch*44.629(1,01%)10.Kroato-Servisch*7.013(0,16%)
3.Italiaans20.521(0,46%)11.Slowaaks3.993(0,09%)
4.Albanees14.621(0,33%)12.Macedonisch3.534(0,08%)
5.Hongaars12.650(0,29%)13.Duits3.013(0,07%)
6.Sloveens11.872(0,27%)14.Roetheens1.828(0,04%)
7.Bosnisch*9.197(0,21%)15.Overige16.709(0,38%)
8.Roma7.860(0,18%)
  • Deze talen zijn onderling verstaanbaar en werden in Joegoslavië als één taal gezien.

Steden

[bewerken |brontekst bewerken]
ZieLijst van grootste Kroatische steden voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Bestuurlijke indeling

[bewerken |brontekst bewerken]
ZieBestuurlijke indeling van Kroatië voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
ProvincieKroatische naam
Centraal-Kroatië
Bjelovar-BilogoraBjelovarsko-bilogorska županija
KarlovacKarlovačka županija
Koprivnica-KriževciKoprivničko-križevačka županija
Krapina-ZagorjeKrapinsko-zagorska županija
MeđimurjeMeđimurska županija
Sisak-MoslavinaSisačko-moslavačka županija
VaraždinVaraždinska županija
ZagrebZagrebačka županija
ZagrebGrad Zagreb
Hrvatsko Primorje (Adriatische kust)
Dubrovnik-NeretvaDubrovačko-neretvanska županija
IstriëIstarska županija
Lika-SenjLičko-senjska županija
Primorje-Gorski KotarPrimorsko-goranska županija
Split-DalmatiëSplitsko-dalmatinska županija
Šibenik-KninŠibensko-kninska županija
ZadarZadarska županija
Slavonië
Brod-PosavinaBrodsko-posavska županija
Osijek-BaranjaOsječko-baranjska županija
Požega-SlavoniëPožeško-slavonska županija
Virovitica-PodravinaVirovitičko-podravska županija
Vukovar-SyrmiëVukovarsko-srijemska županija

Politiek

[bewerken |brontekst bewerken]

Staatsinrichting

[bewerken |brontekst bewerken]
ZiePolitiek en overheid van Kroatië voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
De zetel van hetKroatische parlement

Sinds de nieuwe Kroatische grondwet van 1990 is Kroatië eenparlementaire republiek.

Depresident van de republiek (dePredsjednik, sinds 2020:Zoran Milanović) is hetstaatshoofd en wordt iedere vijf jaar democratisch gekozen. Naast het leiderschap van het Kroatische leger is de president, met toestemming van het parlement, verantwoordelijk voor het aanstellen van de minister-president. Ook heeft de president enige invloed op de buitenlandse politiek van Kroatië.

Het parlement van Kroatië (deSabor) werkt volgens eeneenkamerstelsel; dezewetgevende macht bestaat uit niet minder dan 100 en niet meer dan 160 vertegenwoordigers, allen gekozen voor een termijn van vier jaar. Tussen 15 januari en 15 juli en tussen 15 september en 15 december vinden de plenaire vergaderingen van de Sabor plaats.

Aan het hoofd van de Kroatische regering (deVlada) staat deminister-president (sinds 2016:Andrej Plenković). De regeringsleider heeft zelf twee vicepremiers en veertien ministers die aan het hoofd staan van verschillende ministeries. Deuitvoerende macht is verantwoordelijk voor het voorstellen van wetgeving en een begroting, het uitvoeren van wetten en het begeleiden van het binnenlandse en buitenlandse beleid van de republiek.

Derechtsprekende instanties van Kroatië bestaan uit drie lagen: het Hooggerechtshof, provinciale rechtbanken en lokale rechtbanken. De Constitutionele Rechtbank gaat over zaken betreffende de Grondwet.

Buitenlands beleid

[bewerken |brontekst bewerken]
ZieKroatië en de Europese Unie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
De Kroatische vlag en de EU-vlag naast elkaar op een overheidsgebouw in Zagreb

Sinds de onafhankelijkheid in 1991 is het land verwikkeld in eengeschil omtrent de territoriale en maritieme grenzen met het tegelijkertijd onafhankelijk geworden noordelijke buurland Slovenië, dat het op vreedzame wijze met arbitrage tracht te beslechten (zieSloveens-Kroatisch grensgeschil). Het gaat om deBaai van Piran en de noordelijke kuststrook van hetschiereilandIstrië. Op 4 november 2009 sloten de regeringen van beide staten een arbitrage-overeenkomst die voorziet in gezamenlijke besprekingen, die plaatsvinden inDen Haag.

De weg naar aansluiting bij de Europese Unie begon voor Kroatië op 29 oktober 2001, toen Kroatië hetStabilisatie- en Associatieverdrag met de EU tekende. Het tekenen van dit verdrag is noodzakelijk om erkend te worden als kandidaat-lidstaat. Op 21 februari 2003 diende Kroatië formeel het verzoek in toe te mogen treden tot de Europese Unie. DeEuropese Commissie gaf vervolgens op 20 april 2004 een positief advies, waarop deEuropese Raad Kroatië op 18 juni 2004 erkende als een officiële kandidaat-lidstaat. Er werd besloten de onderhandelingen te beginnen op 17 maart 2005. Een dag voor het begin van de onderhandelingen stelde de Europese Raad de onderhandelingen echter voor onbepaalde tijd uit, omdat Kroatië niet goed genoeg zou meewerken met hetJoegoslavië-tribunaal. Het feit dat de voormalige generaalAnte Gotovina nog steeds niet was opgespoord was de EU een doorn in het oog.

Onder druk van Oostenrijk werd er alsnog begonnen met de gesprekken. Oostenrijk dreigde detoetredingsonderhandelingen met Turkije namelijk stil te leggen. Op 4 oktober 2005 werd begonnen met onderhandelen. Het zogenaamdescreeningsproces begon op 20 oktober. Op 7 december 2005 werd Ante Gotovina op het eilandTenerife opgepakt. Op 9 december 2011 werd tijdens een EU-top in Brussel hettoetredingsverdrag getekend.[26] Op 1 juli 2013 trad Kroatië toe tot de Europese Unie.

Sinds 1 april 2009 is Kroatië lid van deNAVO.

Cultuur

[bewerken |brontekst bewerken]
Rijeka wasculturele hoofdstad van Europa in 2020

Door de geografische ligging van Kroatië en de verschillende staten die ooit over Kroatië regeerden zijn er diverse invloeden in de Kroatische cultuur te vinden. Beïnvloed door haar overheersers, deVenetianen,Hongaren,Turken,Fransen enOostenrijkers, is de Kroatische cultuur rijk aan diversiteit en invloeden. De Kroatische cultuur is onder te verdelen in een Centraal-Europese en mediterrane cultuur waarin ook kenmerken van deBalkan zijn verweven.

De Kroatische cultuur trekt een dertien eeuwen oude cultuur met zich mee. In deze tijd zijn er veel Kroatische monumenten en steden gekomen, waar vele genieën geboren zijn. Deze kennen invloeden uit de Oud-Griekse, Romeinse en Illyrische culturen. In Kroatië zijn zes monumenten van deWerelderfgoedlijst te vinden en acht nationale parken.

DrieNobelprijswinnaars hadden hun wieg in Kroatië staan, samen met vele belangrijke uitvinders en andere belangrijke personen - de eerstevulpen is in Kroatië uitgevonden. Kroatië verdient ook een plaats in de geschiedenis van kleding aangezien hier de oorsprong van destropdas (cravat) ligt, net zoals devulpen en deparachute.Nikola Tesla, een KroatischeServiër, ontwikkelde vele nieuwe elektrische componenten en verbeterde, op dikwijls radicale wijze, al bestaande verlichtingssystemen en dergelijke. Het land heeft een lange artistieke, literaire en muzikale traditie. Kroatië heeft ook een diversekeuken.

Nationale symbolen

[bewerken |brontekst bewerken]

Een van de belangrijkste nationale symbolen is hetšahovnica, het wit-rode schaakbord dat terug te vinden is in devlag en hetwapen van Kroatië. Dit symbool is tevens aanwezig op sportkleding, logo's en dergelijke. Het symbool wordt gebruikt door Kroaten over de gehele wereld.

Bezienswaardigheden

[bewerken |brontekst bewerken]
DeEufrasiusbasiliek in het historische centrum vanPoreč.
Zie ook deKroatische monumenten op de Werelderfgoedlijst.

Kroatische keuken

[bewerken |brontekst bewerken]
ZieKroatische keuken voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De keuken van Kroatië is veelzijdig en kent drie hoofdinvloeden. Aan de kust is de mediterrane invloed het grootst, te vergelijken met deItaliaanse enGriekse keuken. Zo worden veel vis en schaaldieren gebruikt en heeft Kroatië eigenpasta's enrisotto's(rižot). Bekend is ook de Dalmatische vorm vangerookte ham(dalmatinski pršut), die vaak met olijven als delicatesse wordt gegeten. Daarnaast heeft Kroatië diverse soorten witte, rode enprosecco-wijnen(prošek).

In het binnenland is de keuken meer Centraal-Europees georiënteerd, te vergelijken met deHongaarse enOostenrijks-Weense keuken. Kenmerkend zijn de diverse variaties vangoulash(gulaš) en een groot aanbod van taarten en gebak.

Daarnaast zijn typische Balkangerechten erg populair, deze gerechten kennen grote Turkse invloeden. Hieronder horenċevapčiċi (Balkanversie van kebab), vaak gegeten in een pita metajvar ofkajmak,burek ensarma. Ook wordt vaakTurkse koffie gedronken en is de lokale alcoholische drankrakija. Ook is de Kroatische keuken vanuitBosnië en Herzegovina in hoge mate door de Turkse/Osmaanse keuken beïnvloed.

Muziek

[bewerken |brontekst bewerken]
Eengaidaspeler uitTrogir.

De muziek uit Kroatië is net als veel andere culturele uitingen te verdelen in een Centraal-Europese, mediterrane en Balkantak. In Kroatië is zowelpop- alsrockmuziek erg populair. Beide genres zijn echter vaak beïnvloed door volkselementen uitSlavonië enDalmatië. Dit is ook op te merken in de liedjes die Kroatië inzendt voor hetEurovisiesongfestival.

Onder volksmuziek verstaat men onder andere ganga, linđo en de Dalmatische klapa. Hierbij kunnen traditionele muziekinstrumenten worden gebruikt als detamburica,mandoline,gusle engaida.

Linđo, een dans uit Zuid-Dalmatië.

Tegenwoordig is Kroatische popfolk en turbofolk een populair muziekgenre. Dit genre is voor sommige Kroaten controversieel omdat het uitServië afkomstig is en zich gedurende de oorlog heeft ontwikkeld.

Kroatië kent, met name in de zomer, veel verschillende festivals waar muziek en dans centraal staan. Populaire zangers of groepen zijn op dit moment o.a.Jelena Rozga, Colonia,Severina, Thompson,Neda Ukraden enTony Cetinski.

Sport

[bewerken |brontekst bewerken]

De populairste sport in Kroatië isvoetbal. Daarnaast zijn ooktennis,waterpolo,handbal enskiën geliefd. Dit komt mede omdat Kroatië als klein land hier grote successen in geboekt heeft. Sinds de onafhankelijkheid van Kroatië heeft hetnationale voetbalelftal slechts éénWK en éénEK gemist. In hetWereldkampioenschap voetbal in1998 wist Kroatië de derde plaats te halen en werdDavor Šuker topscorer van het toernooi.[27] Kroatië haalde ook de finale in het WK van 2018. Landelijke clubs, waaronderDinamo Zagreb enHajduk Split, nemen het tegen elkaar op in deEerste Kroatische voetballiga.

Het Kroatische handbalteam is tweemaal olympisch kampioen (1996 en 2004) geworden en heeft 3 zilveren medailles gewonnen op de wereldkampioenschappen in1995,2003 en2009.

De basketbal- en waterpoloploegen hebben door de jaren heen aanzienlijke successen geboekt. HetKroatisch nationaal basketbalteam won een zilveren medaille op hetOlympische basketbaltoernooi van 1992, een bronzen medaille op hetWereldkampioenschap basketbal 1994 en een bronzen medaille opEurobasket 1993 enEurobasket 1995. Kroatische basketbalclubs waren bij de mannen vijfmaalEuroLeague-kampioen:KK Split in 1989, 1990 en 1991, enKK Cibona in 1985 en 1986. Kroatische basketballers alsDrazen Petrovic,Krešimir Ćosić enToni Kukoč behoorden tot de eerste succesvolle buitenlanders in deNBA.

Janica Kostelić is de succesvolstealpineskiër in de geschiedenis van deOlympische Winterspelen. Haar broerIvica Kostelić heeft 3 zilveren medailles gewonnen en werd in 2003 wereldkampioen in de slalom.

Economie

[bewerken |brontekst bewerken]
Kroatische Nationale Bank

De Kroatische economie bestaat veelal uit verschillendedienstensectoren en enkele, voornamelijk lichteindustrie.Toerisme is een belangrijke bron van inkomsten. In 2023 was het geschattebruto nationaal product per hoofd van de bevolking uitgedrukt in koopkrachtpariteit $45,910 oftewel 76% van het gemiddelde van deEuropese Unie in datzelfde jaar.

De Kroatische economie is postcommunistisch. Aan het einde van de jaren tachtig voerde Kroatië economische hervormingen door, haar positie was gunstig maar het land werd getroffen doordeïndustrialisatie en oorlogsschade.

Het belangrijkste probleem is de structurelewerkloosheid, tezamen met onvoldoende economische hervormingen. Het rechterlijke systeem werkt vaak tegen; voorts is het bestuur inefficiënt, vooral op het gebied van grondbezit.

Recentelijk heeft het land een snellereeconomische groei gekend en is in 2013 als achtentwintigste land toegetreden tot de EU. Dit nadat het in februari 2005 destabilisatie- en associatieovereenkomst van deEU aangenomen had.

Kroatië exporteert het meeste naar landen van deEU, waarvanItalië enDuitsland de belangrijkste afzetmarkten zijn. De voornaamsteexportgoederen zijn scheepsbouwgoederen, transportbenodigdheden, chemische producten, petroleum en nucleaire brandstof.

De landen van de EU, met name Italië en Duitsland, zijn tevens belangrijkeimportpartners. Daarnaast nemen ookRusland enChina een belangrijke plaats in. De voornaamsteimportgoederen zijn machines, transportbenodigdheden, chemische producten en voedingsmiddelen.

Sinds 1 januari 2023 is deeuro de munteenheid van Kroatië.

Transport

[bewerken |brontekst bewerken]
DePetar Hektorović van Jadrolinija inVis

Op het vasteland van Kroatië verplaatst men zich het snelst over de auto(snel)wegen. De bouw van hetKroatische autosnelwegnet is in de Joegoslavische periode begonnen, maar is sinds het eind van de jaren negentig sterk versneld. Kroatië heeft ruim 1200 kilometer snelweg, vooral in het noorden, en is verbonden met de snelwegnetwerken van Slovenië, Hongarije en Servië. De meeste snelwegen zijntolwegen. DeA1 verbindt Zagreb met Split en het zuiden van het land. Echter, even voorbijMali Prolog stopt de autosnelweg. Wil men van daar verder naar het zuiden, dan moet men via een brede autoweg kustwaarts, om bijPloče aan te sluiten op de bochtige kustweg richting Dubrovnik. Om Dubrovnik te kunnen bereiken, moest men tot in de zomer van 2022 enkele kilometers doorBosnië en Herzegovina rijden. Door middel van een nieuwe verbinding via het schiereilandPelješac kan men de kustweg volgen richting Dubrovnik zonder Kroatië te verlaten.

Het spoorwegnetwerk is in het noorden van Kroatië vrij uitgebreid. In Dalmatië en Istrië liggen tamelijk weinig spoorlijnen, die bovendien weinig gebruikt worden. Hetstation van Split, dat de tweede grootste stad van het land bedient, ontvangt dagelijks maar enkele doorgaande treinen. Het openbaar vervoer in en naar Dalmatië vindt voornamelijk met bussen plaats. Kroatië kent een dicht net van korte- en langeafstandsbussen, verzorgd door particuliere maatschappijen. Er gaan vele buslijnen naar Balkanbestemmingen buiten Kroatië.

Kroatië heeft drie belangrijke internationale luchthavens, in Zagreb, Split en Dubrovnik. Andere belangrijke vliegvelden zijn er in Zadar, Krk, Osijek, Bol, Lošinj en Pula.Croatia Airlines is de nationale luchtvaartmaatschappij.

De vele eilanden en eilandjes in de Adriatische Zee worden door middel van de veerboten vanJadrolinija met de kuststeden verbonden. Jadrolinija verzorgt ook veerdiensten naar de Italiaanse stedenAncona enBari.

Bekende Kroaten

[bewerken |brontekst bewerken]

Zie ook:Lijst van heersers van Kroatië

Nobelprijswinnaars

Literatuur

  • Marko Marulić - schrijver
  • Miroslav Krleža - romanschrijver
  • Antun Gustav Matoš - dichter
  • August Šenoa - schrijver
  • Ivan Dživo Gundulić - dichter

Wetenschap

Bekende kunstenaars

Bekende topsporters

Bekende acteurs

Bekende staatslieden

  • Franjo Tuđman - politicus, soldaat
  • Ante Starčević - politicus
  • Nikola Šubić Zrinski - politicus, soldaat
  • Fran KrstoFrankopan - politicus, schrijver
  • Ban Josip Jelačić - politicus, soldaat
  • Stjepan Radić - politicus

Bekende televisiepersoonlijkheden

  • Robert Herjavec, zakenman

Fotogalerij

[bewerken |brontekst bewerken]

Zie ook

[bewerken |brontekst bewerken]

Literatuur

[bewerken |brontekst bewerken]

Aminatta Forna,Het huis met de schaduw: fictieroman over de burgeroorlog in 1991

Externe link

[bewerken |brontekst bewerken]
Op andereWikimedia-projecten

Bronnen, noten en/of referenties
  1. (en)Verenigde Naties 2013
  2. ab(en)Laatste census 1 april 2011 (via V.N.)
  3. Niet-officiële schatting CIA Factbook juli 2020, berekend door US Bureau of the Census (gearchiveerd)
  4. (en)Croatia Demographics Profile, op indexmundi, juli 2014.Gearchiveerd op 23 juni 2023.
  5. (de)Homo neanderthalensis - Krapina C, op Die Evolution des Menschen.Gearchiveerd op 25 januari 2020.
  6. (en)J.D. Montagu,Battles of the Greek and Roman Worlds: A Chronological Compendium of 667 Battles to 31BC, from the Historians of the Ancient World, Greenhill Historic Series, 2000 ,p. 47,ISBN 1853673897
  7. (en)A.A. Paton,Researches on the Danube and the Adriatic, or contributions to the Modern History of Hungary and Transylvania, Dalmatia and Croatia, Servia and Bulgaria, Brockhaus, Leipzig, 1861.
  8. (en)De Administrando Imperio, Byzantine Emperor Constantine VII Porphyrogenitos,
  9. (hr) Milan Kruhek: Cetin, grad izbornog sabora Kraljevine Hrvatske 1527, Karlovačka Županija, 1997, Karlovac
  10. (en) Naklada Naprijed,The Croatian Adriatic Tourist Guide, pg. 308, Zagreb (1999),ISBN 953-178-097-8
  11. (en)Magaš, Branka, Žanić, Ivo (2001). The War in Croatia and Bosnia-Herzegovina 1991-1995.Taylor & Francis, p. 11. ISBN 0-7146-8201-2.
  12. (en)Bosnia and Herzegovina. 1911 Encyclopædia Britannica. LoveToKnow. Gearchiveerd op24 december 2013. Geraadpleegd op22 december 2013. “Donji Kraj, the later Krajina, Kraina or Turkish Croatia, in the north-west”
  13. (en)Povijest saborovanja. Sabor.hr. Gearchiveerd op7 juli 2010. Geraadpleegd op16 mei 2010.
  14. (en)Yugoslavia,Holocaust Encyclopedia, United States Holocaust Memorial Museum
  15. (en)Eastern Europe and the Commonwealth of Independent States.Routledge (1998), 272–278. ISBN 1-85743-058-1. Geraadpleegd op16 december 2010.
  16. (en)Dean E. Murphy, "Croats Declare Victory, End Blitz", August 8, 1995. Geraadpleegd op18 december 2010.
  17. (hr)De meeste mensen uit Bosnië en Herzegovina zijn vorig jaar naar Kroatië geëmigreerd en de meesten zijn naar SiCG verhuisd. Gearchiveerd op4 september 2023.
  18. XLS-documentPopulation by Ethnicity, Age and Sex, 2021 Census. Gearchiveerd op31 januari 2023.
  19. Population of Croatia 1931-2001.Gearchiveerd op 4 september 2023.
  20. (it)Summary of Ermanno Mattioli's book andSummary of historian Enrico Miletto's book
  21. (en)Election Opens Old Wounds In Trieste
  22. (en)History in Exile: Memory and Identity at the Borders of the Balkans
  23. See census data from Croatia athttp://www.dzs.hr → released data → census 2001 → tables → population by mother tongue by towns/municipalities → (scroll down) County of Istria
  24. (hr)Vlado Čutura:Uskočki vapaj za spasom, Glas Koncila 1670 (2006)
  25. SAS Output. Gearchiveerd op20 maart 2014. Geraadpleegd op12 mei 2011.
  26. Kroatië is 28ste land van de Europese Unie,Gazet van Antwerpen, 9 december 2011 (gearchiveerde versie van 27 september 2013)
  27. fantasyeuro2008.sbs.com.au - Fantasy Euro2008, gepubliceerd door The World Game
·Overleg sjabloon ·Sjabloon bewerken
Landen inEuropa

Vlag van Albanië Albanië ·Vlag van Andorra Andorra ·Vlag van Armenië Armenië ·Vlag van Azerbeidzjan Azerbeidzjan ·Vlag van België België ·Vlag van Bosnië en Herzegovina Bosnië en Herzegovina ·Vlag van Bulgarije Bulgarije ·Vlag van Cyprus Cyprus ·Vlag van Denemarken Denemarken ·Vlag van Duitsland Duitsland ·Vlag van Estland Estland ·Vlag van Finland Finland ·Vlag van Frankrijk Frankrijk ·Vlag van Georgië Georgië ·Vlag van Griekenland Griekenland ·Vlag van Hongarije Hongarije ·Vlag van Ierland Ierland ·Vlag van IJsland IJsland ·Vlag van Italië Italië ·Vlag van Kazachstan Kazachstan ·Vlag van Kosovo Kosovo ·Vlag van Kroatië Kroatië ·Vlag van Letland Letland ·Vlag van Liechtenstein Liechtenstein ·Vlag van Litouwen Litouwen ·Vlag van Luxemburg Luxemburg ·Vlag van Malta Malta ·Vlag van Moldavië Moldavië ·Vlag van Monaco Monaco ·Vlag van Montenegro Montenegro ·Vlag van Nederland Nederland ·Vlag van Noord-Macedonië Noord-Macedonië ·Vlag van Noorwegen Noorwegen ·Vlag van Oekraïne Oekraïne ·Vlag van Oostenrijk Oostenrijk ·Vlag van Polen Polen ·Vlag van Portugal Portugal ·Vlag van Roemenië Roemenië ·Vlag van Rusland Rusland ·Vlag van San Marino San Marino ·Vlag van Servië Servië ·Vlag van Slovenië Slovenië ·Vlag van Slowakije Slowakije ·Vlag van Spanje Spanje ·Vlag van Tsjechië Tsjechië ·Vlag van Turkije Turkije ·Vlag van Heilige Stoel Vaticaanstad ·Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk ·Vlag van Wit-Rusland Wit-Rusland ·Vlag van Zweden Zweden ·Vlag van Zwitserland Zwitserland

·Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet) ·Sjabloon bewerken
Europese Unie
Lidstaten:Vlag van België België ·Vlag van Bulgarije Bulgarije ·Vlag van Cyprus Cyprus ·Vlag van Denemarken Denemarken ·Vlag van Duitsland Duitsland ·Vlag van Estland Estland ·Vlag van Finland Finland ·Vlag van Frankrijk Frankrijk ·Vlag van Griekenland Griekenland ·Vlag van Hongarije Hongarije ·Vlag van Ierland Ierland ·Vlag van Italië Italië ·Vlag van Kroatië Kroatië ·Vlag van Letland Letland ·Vlag van Litouwen Litouwen ·Vlag van Luxemburg Luxemburg ·Vlag van Malta Malta ·Vlag van Nederland Nederland ·Vlag van Oostenrijk Oostenrijk ·Vlag van Polen Polen ·Vlag van Portugal Portugal ·Vlag van Roemenië Roemenië ·Vlag van Slovenië Slovenië ·Vlag van Slowakije Slowakije ·Vlag van Spanje Spanje ·Vlag van Tsjechië Tsjechië ·Vlag van Zweden Zweden
Ultraperifere gebieden:Frankrijk:Vlag van Frans-Guyana Frans-Guyana ·Guadeloupe ·Martinique ·Mayotte ·Réunion ·Sint-Maarten

Portugal:Azoren ·Madeira

Spanje:Canarische Eilanden Canarische Eilanden
Kandidaat-lidstaten:Vlag van Albanië Albanië ·Vlag van Bosnië en Herzegovina Bosnië en Herzegovina ·Vlag van Georgië Georgië ·Vlag van Noord-Macedonië Noord-Macedonië ·Vlag van Moldavië Moldavië ·Vlag van Montenegro Montenegro ·Vlag van Servië Servië ·Vlag van Turkije Turkije ·Vlag van Oekraïne Oekraïne
·Overleg sjabloon ·Sjabloon bewerken
Vlag van Kroatië
Kroatische eilanden
Istrië:Brioni ·Crveni Otok
Kvarner:Cres ·Dolin ·Goli otok ·Ilovik ·Krk ·Lošinj ·Oruda ·Prvić ·Rab ·Susak ·Sveti Grgur ·Sveti Petar ·Trstenik ·Unije ·Vele Srakane ·Veti Orjule ·Zeca
Noord-Dalmatië:Dugi otok ·Gangarol ·Ist · ·Jadra ·Kakan ·Kaprije ·Kornaten ·Kurba ·Lavdara ·Lavrnaka ·Lavsa ·Maun ·Molat ·Murter ·Olib ·Pag ·Pašman ·Planik ·Premuda ·Prvić ·Riva ·Sestrunj ·Silba ·Škarda ·Škrda ·Tijat ·Tramerka ·Ugljan ·Veli Arta ·Veli Smokvica ·Vir ·Vrgada ·Zlarin ·Zmajan ·Zverinac ·Žirje ·Žižanj ·Žut
Centraal-Dalmatië:Biševo ·Brač ·Brusnik ·Budihovac ·Čiovo ·Hvar ·Mali Drvenik ·Ravnik ·Stipanska ·Svetac ·Sveti Klement ·Šcedro ·Veli Drvenik ·Vis
Zuid-Dalmatië:Badija ·Crkvine ·Daksa ·Goleč ·Jakljan ·Koločep ·Kopište ·Korčula ·Kosmec ·Lastovo ·Lokrum ·Lopud ·Mljet ·Misjak ·Olipa ·Palagruža ·Proizd ·Ruda ·Sveti Andrija ·Šipan ·Tajan ·Vrnik

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kroatië&oldid=69977370"
Categorie:
Verborgen categorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp