Dekraj Kamtsjatka (Russisch: Камчатский край,Kamtsjatski kraj) is sinds1 juli2007 eenkraj vanRusland. De kraj is het resultaat van een referendum op 23 oktober 2005, waarbij een meerderheid van de bevolkingen van deoblast Kamtsjatka enKorjakië aangaven samen te willen gaan. De kraj is genoemd naar het gelijknamigeschiereiland.
De bevolking bestaat uit ongeveer 360.000 mensen (2002) en is sterk aan het dalen. Ze bestaat voornamelijk uitRussen. De grootste minderheidsgroep zijn deKorjaken. De 13.000 Korjaken wonen vooral in het voormalige autonome districtKorjakië in het noorden van Kamtsjatka.
De meeste bewoners leven in het bestuurlijke centrumPetropavlovsk-Kamtsjatski. Werkgelegenheid wordt vooral verschaft door devisserij,houtkap,toerisme (een groeiendeindustrie) en hetleger. Er is nog steeds een grote militaire aanwezigheid op het schiereiland.
Rusland claimde het schiereilandKamtsjatka in de17e eeuw. Diverse Russische ontdekkingsreizigers waaronder de KozakkenIvan Kamtsjaty,Semjon Dezjnjov enIvan Roebetz maakten reizen naar het gebied en keerden terug met verhalen over eenland van vuur, rijk aan vis en bont.
In1697 leiddeVladimir Atlasov een groep Kozakken om het schiereiland te verkennen en te koloniseren. Hij bouwde twee forten langs de rivier deKamtsjatka, die handelsposten werden voor Russische bonthandelaren.
De Kozakken voerden een genadeloos bewind over de oorspronkelijke bewoners. Het liep zo uit de hand dat de overheden inJakoetsk Atlasov terugstuurden om het gezag te herstellen. Hij werd echter in1711 gedood door de Kozakken, waardoor Kamtsjatka een zelf-besturende regio werd met minimale Russische invloed. Tegen die tijd leefden er ongeveer 500 Kozakken in het gebied.
De wreedheid van de Kozakken leidde tot een opstand van de lokale bevolking, die bloedig werd neergeslagen. De lokale bevolking werd door al deze ontberingen flink gedecimeerd, en zou spoedig in aantal overvleugeld worden door het stijgende aantal Russische kolonisten.Door de stichting van Petropavlovsk-Kamtsjatski in1740 door de Deense ontdekkingsreizigerVitus Bering werd Kamtsjatka voor verdere kolonisatie geopend.
Tijdens deKrimoorlog vielen de Fransen en de Britten in1857 de stad Petropavlovsk-Kamtsjatski aan. Tot hun verrassing hielden de verdedigers, die met 988 mensen en slechts 68 kanonnen in de minderheid waren tegenover 6 schepen met 206 kanonnen en 2540 soldaten, hardnekkig stand. Ondanks deze heroische strijd werd Petropavlovsk als strategische post verlaten. Bij een nieuwe aanval in het volgende jaar troffen de vijandelijke troepen slechts een verlaten stad aan. Uit frustratie schoten zij de stad helemaal in gruzelementen.
De volgende vijftig jaren waren moeilijke jaren voor Kamtsjatka. De militaire vloot werd verplaatst naarNikolajevsk aan de Amoer, en in1867 werdAlaska aan deVerenigde Staten verkocht. Hierdoor werd Petropavlovsk overbodig als overslagpunt voor handelaren en reizigers op weg naarAmerika. In1875 werden deKoerilen metJapan geruild voorSachalin.
Petropavlovsk werd tijdens deRussisch-Japanse Oorlog in1905 gebombardeerd door twee Japanse oorlogsschepen. De stad werd opnieuw verlaten als onverdedigbaar. De Japanners verlieten het schiereiland uiteindelijk in1927. DeTweede Wereldoorlog had nauwelijks invloed op Kamtsjatka, behalve dat het als vertrekpunt werd gebruikt voor de verovering van de Koerilen in1945.
Na de oorlog werd Kamtsjatka uitgeroepen tot militaire zone, en bleef voor gewone Russen verboden gebied tot1989. Een jaar later werd het gebied ook opengesteld voor buitenlanders.
Op 23 oktober 2005 stemden de bewoners van oblast Kamtsjatka enKorjakië door middel van een referendum in met de bestuurlijke samenvoeging van de beide gebieden.
Naast Russen en Oekraïners wonen er ook een aantal groepen minderheden. Van deze groepen spreekt een aantal aparte dialecten of talen. Veel van deze talen worden echter niet erkend door de Russische overheid en dreigen alzo mogelijk te verdwijnen. Een aantal van deze minderheden wonen ook in andere gebieden binnen Rusland.
Van de Aleoeten is bekend dat ze vooral leven op deKomandorski-eilanden in hetdistrict Aleoetski en dat er bijna geen echte sprekers van de Aleoetische taal meer zijn. De Aleoeten spreken nu vooralRussisch.
↑(ru) Корякский автономный округ - Общая информация о Корякском автономном округе: Административно-территориальное устройство op www.koryak-ao.ru (niet meer beschikbaar)
↑abcdefOp internationaal erkend grondgebied van Oekraïne, waarvan de annexatie in2014 en2022 tijdens de Russisch-Oekraïense oorlog geen internationale erkenning kreeg