Gemeente inBelgië.svg) | |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Geografie | |||
| Gewest |  Vlaanderen | ||
| Provincie |  Vlaams-Brabant | ||
| Arrondissement | Leuven | ||
| Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere | 34,7 km²(2023) 69,63% 16,34% 14,03% | ||
| Coördinaten | 50° 53' NB, 4° 32' OL | ||
| Bevolking (bron:Statbel) | |||
| Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid | 21.165(01/01/2024) 49,46% 50,54% 609,9 inw./km² | ||
| Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder | (01/01/2024) 21,16% 58,84% 20% | ||
| Buitenlanders | 13,15%(01/01/2024) | ||
| Politiek en bestuur | |||
| Burgemeester | Alexandra Thienpont (Team Burgemeester) | ||
| Bestuur | Team Burgemeester, Uniek | ||
| Zetels Team Burgemeester N-VA Uniek Pro Kortenberg Groen | 27 13 7 4 2 1 | ||
| Economie | |||
| Gemiddeldinkomen | 26.948 euro/inw.(2022) | ||
| Werkloosheidsgraad | 4,22%(jan. 2019) | ||
| Overige informatie | |||
| Postcode 3070 3071 3078 3078 | Deelgemeente Kortenberg Erps-Kwerps Everberg Meerbeek | ||
| Zonenummer | 02 - 016 | ||
| NIS-code | 24055 | ||
| Politiezone | HerKo | ||
| Hulpverleningszone | Vlaams-Brabant West | ||
| Website | www | ||
| Detailkaart | |||
 | |||
| ligging binnen het arrondissement Leuven in de provincie Vlaams-Brabant | |||
| Foto's | |||
 | |||
| Abdij van Kortenberg | |||
| |||
Kortenberg is een plaats engemeente in deprovincieVlaams-Brabant inBelgië. De gemeente telt ruim 21.000 inwoners en ligt ongeveer halverwege tussenBrussel enLeuven.
Op het grondgebied van deelgemeenteErps-Kwerps is eenRomeinse villa opgegraven. Tevens vond men op de site eenbegraafplaats van deFranken.
In 1095 erkende Gualgericus, bisschop vanKamerijk, het bestaan van de religieuze gemeenschap op de Curtenbergh. Daarom wordt 1095 als stichtingsdatum van Kortenberg aanvaard. De kloosterlingen verhuisden in 1222 van deze heuvel naar het dal aan het Minneveld waar nu nog steeds deabdij van Kortenberg is gevestigd.
Van oudsher is het de woonplaats van de heren van Cortenberg, die een belangrijke rol speelden in de geschiedenis van hethertogdom Brabant. Ook was Kortenberg de plaats waar deStaten van Brabant werden samengeroepen. Zo ook op27 september1312, toen hetCharter van Kortenberg in de abdij van Kortenberg door hertogJan II van Brabant werd getekend. Daarmee werd de eerste keure op het Europees vasteland van die aard bezegeld, als tweede charter over de rechten van de burgers na deMagna Carta.[1]
Erps was, zeker sinds 1286, de hoofdplaats van eenmeierij.
De aanleg van een steenweg van 1706 tot 1709 was een belangrijke gebeurtenis in de groei van de gemeente, evenals de aanleg van de spoorweg in 1866. Op het einde van de negentiende eeuw bouwen in Kortenberg en Erps-Kwerps de nieuwe burgerij heel wat villa's inbelle-époquestijl, met veelal typische torentjes.
Op 27 augustus 1914 staken de Duitse troepen bij hun inname van Kortenberg een lokale brouwerij, een aantal villa's en een kasteeltje in brand.
Naast Kortenberg zelf bestaat de gemeente nog uit dedeelgemeentenErps-Kwerps,Everberg enMeerbeek. In het zuiden van Everberg ligt het gehuchtjeVrebos. Tussen Kwerps en Meerbeek ligt in de buurt van het station het gehuchtSchoonaarde. De gemeente ligt in delandstreekDijleland.
| # | Naam | Opp. (km²) | Inwoners (2020) | Inwoners per km² | NIS-code |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Kortenberg | 4,26 | 7.593 | 1.784 | 24055A |
| 2 | Erps-Kwerps | 16,00 | 6.237 | 390 | 24055B |
| 3 | Everberg | 9,28 | 4.010 | 432 | 24055D |
| 4 | Meerbeek | 5,16 | 2.448 | 474 | 24055C |
.jpg)
ZieLijst van onroerend erfgoed in Kortenberg voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Kortenberg ligt op een hoogte van 46 meter (kerk). Het hoogste punt is deEikelenberg van 80 meter, gelegen in het zuiden. Kortenberg is min of meer verstedelijkt door de nabijheid van de Brusselse agglomeratie enBrussels Airport.
Ten zuiden van Kortenberg stroomt de Wasbeek/Molenbeek en ligt hetWarandebos, dat onderdeel is van het goed vanKasteel de Merode.
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
| Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden | ||
|---|---|---|
| jaar | Aantal[4] | Evolutie: 1992=index 100 |
| 1992 | 16.094 | 100,0 |
| 1993 | 16.377 | 101,8 |
| 1994 | 16.634 | 103,4 |
| 1995 | 16.689 | 103,7 |
| 1996 | 16.818 | 104,5 |
| 1997 | 17.012 | 105,7 |
| 1998 | 17.027 | 105,8 |
| 1999 | 17.174 | 106,7 |
| 2000 | 17.355 | 107,8 |
| 2001 | 17.439 | 108,4 |
| 2002 | 17.631 | 109,6 |
| 2003 | 17.681 | 109,9 |
| 2004 | 17.907 | 111,3 |
| 2005 | 18.134 | 112,7 |
| 2006 | 18.299 | 113,7 |
| 2007 | 18.424 | 114,5 |
| 2008 | 18.667 | 116,0 |
| 2009 | 18.795 | 116,8 |
| 2010 | 18.937 | 117,7 |
| 2011 | 19.132 | 118,9 |
| 2012 | 19.391 | 120,5 |
| 2013 | 19.386 | 120,5 |
| 2014 | 19.557 | 121,5 |
| 2015 | 19.647 | 122,1 |
| 2016 | 19.714 | 122,5 |
| 2017 | 19.979 | 124,1 |
| 2018 | 20.214 | 125,6 |
| 2019 | 20.279 | 126,0 |
| 2020 | 20.289 | 126,1 |
| 2021 | 20.425 | 126,9 |
| 2022 | 20.462 | 127,1 |
| 2023 | 20.920 | 130,0 |
| 2024 | 21.165 | 131,5 |
Burgemeester wasChris Taes (CD&V). Hij leidde een coalitie bestaande uit CD&V en N-VA. Samen vormden ze de meerderheid met 16 op 25 zetels. Eerste schepen was N-VA'er en Vlaams ParlementslidBart Nevens.
Bij de verkiezingen van 14 oktober 2018 werd CD&V opnieuw de grootste partij in Kortenberg. De partij sloot ditmaal een coalitie met Open VLD. Samen vormden ze een meerderheid van 16 op 27 zetels. Alexandra Thienpont (CD&V) werd de nieuwe burgemeester.
Bij de verkiezingen van 13 oktober 2024 werd Team Burgemeester, een verruimde lijst van CD&V, de grootste partij. De partij ging in zee met UnieK, een bredere Open Vld-lijst. Beide partijen vormden een meerderheid van 17 op 27 zetels. Alexandra Thienpont (Team Burgemeester) bleef burgemeester.
| Functie en bevoegdheden | Naam | Partij | |
|---|---|---|---|
| Burgemeester Algemene coördinatie van het beleid, Politie en veiligheid, brandweer, burgerzaken, communicatie en participatie, kerkfabrieken en begraafplaatsen | Alexandra Thienpont | Team Burgemeester | |
| Eerste schepen Afvalbeleid, onderhoud en beheer gebouwen, onderhoud openbaar domein, onderhoud begraafplaatsen, lokale economie, toerisme en dierenwelzijn | David Haelterman | UnieK | |
| Tweede schepen Ruimtelijke ordening, erfgoed en monumentenzorg en personeelsbeleid | Kristien Goeminne | Team Burgemeester | |
| Derde schepen Onderwijs, kinderopvang, klimaat en milieu, duurzaamheid, ICT en archief, bibliotheek, Vlaamse aangelegenheden | Stijn Dekelver | Team Burgemeester | |
| Vierde schepen Financiën, infrastructuurprojecten, mobiliteit en landbouw | Harold Vanheel | Team Burgemeester | |
| Vijfde schepen Sport, jeugd, cultuur, evenementen en vrije tijd | Gabriëla Langmans | Team Burgemeester | |
| Zesde schepen en voorzitter van hetBijzonder comité voor de sociale dienst Sociaal beleid, gezondheidszorg en preventie, senioren en zorg, lokaal dienstencentrum, welzijnsprojectwerking, Huis van het Kind, gelijkekansenbeleid en ontwikkelingssamenwerking | Wim Moons | Team Burgemeester | |
| Partij of kartel | 10-10-1976[5] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[6] | 14-10-2012[7] | 14-10-2018 | 13-10-2024 | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stemmen / Zetels | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 27 | % | 27 | |
| Kortenberg Neutrale Visie KNV1/ Vooruit Pro KortenbergB | - | - | - | - | - | - | 6,141 | 1 | 6,91 | 1 | 9,6B | 2 | |||||||
| SP1/ sp.a2/ Vooruit Pro KortenbergB | 11,111 | 2 | 33,361 | 8 | 23,061 | 6 | 18,081 | 4 | 11,251 | 2 | 11,362 | 2 | 6,222 | 1 | 4,82 | 0 | |||
| Agalev1/ Groen2 | - | - | 8,631 | 1 | 13,281 | 2 | 15,241 | 4 | 11,382 | 2 | 11,942 | 3 | 13,32 | 3 | 6,92 | 1 | |||
| PVV1/VLD2/Open Vld3/ UnieK4 | 25,391 | 6 | 20,741 | 5 | 20,851 | 5 | 27,092 | 7 | 27,682 | 8 | 27,472 | 7 | 15,623 | 4 | 18,93 | 5 | 15,74 | 4 | |
| CVP1/ CD&V+N-VAA/ CD&V2/ Team Burgemeester3 | 50,521 | 13 | 33,041 | 8 | 38,711 | 10 | 33,451 | 9 | 27,791 | 8 | 34,12A | 10 | 30,782 | 9 | 32,72 | 11 | 43,43 | 13 | |
| VU1/VU&ID2/CD&V+N-VAA/N-VA3 | 12,981 | 2 | 10,011 | 2 | 7,621 | 1 | - | 8,012 | 1 | 24,043 | 7 | 23,33 | 7 | 24,33 | 7 | ||||
| Vlaams Blok1/Vlaams Belang2 | - | - | - | - | 10,031 | 2 | 15,672 | 4 | 5,252 | 0 | - | - | |||||||
| JONG | - | - | - | 8,11 | 1 | - | - | - | - | - | |||||||||
| Anderen(*) | - | 2,85 | 0 | 1,13 | 0 | - | - | - | - | - | - | ||||||||
| Totaal stemmen | 9121 | 10175 | 10872 | 11337 | 11831 | 12578 | 12611 | 13324 | 9545 | ||||||||||
| Opkomst % | 94,59 | 92,68 | 92,13 | 93,77 | 91,15 | 92,2 | 64,6 | ||||||||||||
| Blanco en ongeldig % | 3,43 | 4,76 | 4,05 | 5,92 | 4,28 | 4,50 | 2,92 | 4,0 | 1,6 | ||||||||||
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde coalitie staanvetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
(*)1982: GEMBEL /1988: PW2000
De gemeente wordt doorkruist door de autosnelwegA3/E40. Hoewel op het grondgebied van de gemeente wel de parking Everberg van deze snelweg is gelegen, zijn er geen op- of afritten in de gemeente zelf. Afrit 21 inSterrebeek en afrit 22 inBertem zijn de dichtstbijgelegentoegangspunten. De belangrijkstegewestweg is deN2.
Kortenberg heeft eenspoorwegstation aan de lijnBrussel-Luik (lijn 36). Ook de kern Erps-Kwerps heeft eenspoorwegstation op diezelfde lijn. Bij uitrol van hetgewestelijk expresnet zullen deze stations een hogere bedieningsfrekwentie krijgen.
Kortenberg wordt ook bediend door heel wat buslijnen vanDe Lijn. De lijnen R90 en R92 verbinden via verschillende routes Leuven via Kortenberg met de Brusselse agglomeratie. Lijn 225 verbindt Kortenberg met Vilvoorde. Het gehucht Vrebos wordt apart verbonden met Brussel dankzij lijn 318. Lijn 271 van Brussel naar Kampenhout doet de kern van Erps-Kwerps aan. DeSTART-lijnen 651 en 652 verbonden tot begin 2024 Leuven via Kortenberg metBrussels Airport en de bedrijvenzoneBrucargo. Sinds 2024 wordt deze verbinding gerealiseerd door buslijn 91.
De Lijn heeft als "extra dienst" een aantal specifieke schoolbuslijnen vanuit Kortenberg naar scholen in Leuven (576), Haacht (516), Zaventem (530) en Heverlee (bij Leuven) (521, 522, 523). Er zijn ook meerdere scholen die met eigen buslijnen leerlingen elke dag oppikken.
Degemeente richt in elk van de vier kernen zelfbasisonderwijs in:
De oudste nog bestaande school in de gemeente is devrije basisschool Mater Dei in de kern Erps-Kwerps.De Vlaamse Gemeenschap richt ook onderwijs in: degemeenschapsschool Hertog-Jan heeft een basisschool. Deacademie vanZaventem heeft een filiaal in Kortenberg, zodat ookdeeltijds kunstonderwijs wordt aangeboden.
De meerderheid van leerlingen in Kortenberg die secundair/voortgezet onderwijs volgen, doen dit in de gemeenten in de regio met een groter aanbod, zoalsLeuven,Zaventem,Rotselaar,Haacht enTervuren.
Personen die in Kortenberg geboren of overleden zijn, geruime tijd in Kortenberg verbleven hebben, of er nog wonen.
Parcé in Bretagne (Frankrijk)
Blauwgrond (Suriname)Nossegem,Moorsel,Everberg,Erps
·
·
Aarschot ·Affligem ·Asse ·Beersel ·Begijnendijk ·Bekkevoort ·Bertem ·Bever ·Bierbeek ·Boortmeerbeek ·Boutersem ·Diest ·Dilbeek ·Drogenbos ·Geetbets ·Glabbeek ·Grimbergen ·Haacht ·Halle ·Herent ·Hoegaarden ·Hoeilaart ·Holsbeek ·Huldenberg ·Kampenhout ·Kapelle-op-den-Bos ·Keerbergen ·Kortenaken ·Kortenberg ·Kraainem ·Landen ·Lennik ·Leuven ·Liedekerke ·Linkebeek ·Linter ·Londerzeel ·Lubbeek ·Machelen ·Meise ·Merchtem ·Opwijk ·Oud-Heverlee ·Overijse ·Pajottegem ·Pepingen ·Roosdaal ·Rotselaar ·Scherpenheuvel-Zichem ·Sint-Genesius-Rode ·Sint-Pieters-Leeuw ·Steenokkerzeel ·Ternat ·Tervuren ·Tielt-Winge ·Tienen ·Tremelo ·Vilvoorde ·Wemmel ·Wezembeek-Oppem ·Zaventem ·Zemst ·Zoutleeuw
België:Provincies ·Gemeenten
