| Knikkende klaverzuring | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| soort | |||||||||||||||||||
| Oxalis pes-caprae L. (1753) | |||||||||||||||||||
| Afbeeldingen op | |||||||||||||||||||
| Knikkende klaverzuring op | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Deknikkende klaverzuring (Oxalis pes-caprae)[1] is een plant uit deklaverzuringfamilie (Oxalidaceae). Het is eeninvasieve soort die zich in tal van landen heeft weten te vestigen.
Het is eenoverblijvende, 5-15 cm hoge,bladrozetvormende plant met onderaardsebroedknolletjes aan een breekbare wortel. Debladeren zijn klaverbladachtig, langgesteeld en staan met twintig stuks in een rozet. De blaadjes zijn omgekeerd-hartvormig en diep uitgerand.
De plant bloeit van december tot mei. Debloemen groeien met zes tot twaalf stuks inbloemschermen. Debloemkroon is trechtervormig. De vijf kroonbladeren zijn 1,5–2 cm lang en citroengeel. In het midden van de bloem steken destijl en demeeldraden uit.
De soort vertoontheterostylie: er bestaan drievormen van, die zich nietgeslachtelijk kunnen vermeerderen doorbevruchting met dezelfde vorm. Als in een bepaald gebied maar een vorm voorkomt, is alleenvegetatieve vermeerdering door middel van broedknolletjes mogelijk. Dedoosvruchten worden dan niet gevormd.

De knikkende klaverzuring komt van nature voor inZuid-Afrika.[2] De eerste exemplaren werden ingevoerd inEuropa in 1757 inLonden. Vandaar verspreidde de soort zich naarSicilië (1796),Sardinië (1859) enKreta (1883). Nu is hij in te vinden in het heleMiddellandse Zeegebied, deCanarische Eilanden enFrankrijk. In het Middellandse Zeegebied is een aantal van de drie vormen ingeburgerd en er vindt geslachtelijke voortplanting plaats. Vorstgevoeligheid beperkt areaaluitbreiding naar het noorden en op hoogtes boven de 700 meter.
Buiten Europa heeft de soort zich gevestigd in onder meerAustralië enNieuw-Zeeland, hetNabije Oosten tot en metIndia enPakistan,Japan,China en deVerenigde Staten (Californië,Arizona,Florida) en westelijkZuid-Amerika.
De knikkende klaverzuring heeft een voorkeur voor warme, lichtebodems. Vaak is de soort massaal aanwezig opakkers en inboomgaarden, in het bijzonder als er wat schaduw van bomen is, zoals incitrus- enolijfgaarden. Op verlaten landbouwgrond neemt het aantal af, maar desondanks kan de soort er nog jaren aanwezig blijven.
De knikkende klaverzuring is een invasieve soort die de plaatselijke (in hetMiddellandse Zeegebied vaakendemische)vegetatie kan verdringen. In matige hoeveelheden is de soort goed eetbaar, maar hij bevat veeloxaalzuur en is schadelijk voor vee. VanSardinië enMenorca zijn gevallen bekend waarin er aanmerkelijke aantallen dieren zijn gestorven. Eenmaal gevestigd is de plant nauwelijks meer uit te roeien.