Kerstening is hethistorischebekeren van niet-christelijke volkeren tot hetchristendom door aanhangers van het christelijk geloof en hun wereldlijke bondgenoten. Dat gebeurde vaak massaal en ook door systematisch gebruik van geweld of het inzetten van zware straffen. Synoniem aan kerstening zijn de termenchristianisatie en het modernereevangelisatie.
Aan het einde van de3e eeuw behoorden het huidigeTurkije,Cyprus,Kreta, deNijldelta en de gebieden rondCarthago (Donatisme) enCyrene tot de gebieden waar veel bewoners tot het christendom waren toegetreden. Vanaf de vierde eeuw was het christendom het officiële geloof in hetRomeinse enByzantijnse Rijk.[1] Het merendeel van de Europese volkeren werd gekerstend in deMiddeleeuwen. Tegen het einde van de6e eeuw waren grote delen van Europa ten zuiden en ten westen van deDonau en deRijn gekerstend. Tijdens de8e en de9e eeuw is ook het gebied tussen Rijn, Donau enOder gekerstend met dwang en geweld.
In deLage Landen ten zuiden van deRijn zouden deFranken zich rond 500 massaal gekerstend hebben, naar het voorbeeld van de Frankische vorst Chlodovech (Clovis). Het deel boven degrote rivieren is vanaf het midden van de 8e eeuw gekerstend met "ijzeren tongen" (het zwaard). Daarbij boden vooral deSaksen onder leiding vanWidukind enkele decennia weerstand aan de Frankische machthebbersKarel Martel enKarel de Grote. Naast dwang door de heerser in bepaalde gebieden en overtuiging door rondtrekkende monniken, was er echter ook een meer pragmatische aanpak waarbij bepaalde gewoonten of heilige plaatsen verchristelijkt werden. Op sommige heilige plaatsen werden kapellen gebouwd. Bepaalde "heidense" feestdagen werden gekoppeld aan christelijke feestdagen. "Heidense" gewoonten werden overgenomen in de kerk, een gebruik dat tijdens dereformatie totaal werd uitgebannen uit de kerk.
Karel de Grote had een pakt gesloten met de Rooms-Katholieke Kerk en moest ervoor zorgen dat alle Saksen christen werden, hij voerde onder andere oorlogen om dat te bereiken. Naar de nieuwe leer werd de macht van de keizer beschouwd als direct door deGod gegeven die de katholieke kerk aanbad.[2] De opvatting dat godsdienstig geloof een persoonlijke levenskeuze is, paste niet in deze zienswijze. Hij liet iedereen vermoorden die weigerdegedoopt te worden, vlees at in de door de kerk voorgeschrevenvastentijd of bijvoorbeeld een dodecremeerde.
In Noord-Europa dringt de kerstening langzaam door vanaf de8e eeuw. Uit overleveringen blijkt dat van alleScandinavische volkeren deZweden het moeilijkst te kerstenen waren: zij werden een halve eeuw later gekerstend dan deDenen, die in948 gekerstend werden.
IJsland ging officieel in het jaar1000 over tot het christendom, maar de eigen verteltraditie bleef nog lang in stand. Dichters (skalden) droegen generatie op generatie de oude gedichten over goden en helden over.Twee eeuwen later werden belangrijke gedichten en verhalen uit deze traditie op schrift gesteld: dit waren dePoëtische Edda en deProza-Edda.
DePolen en deHongaren werden omstreeks het jaar1000 gekerstend. Het warenCyrillus enMethodius die rond die tijd deSlavische volkeren in de gebieden rond deDnjestr tot het christendom bekeerden. Zij schonken hun ook een schrift: hetcyrillisch schrift. In 988 ging hetKievse Rijk over tot het christendom.[2]
DeFinnen werden gekerstend in de12e en de13e eeuw, gelijktijdig met deOude Pruisen. DeLitouwers zijn de laatste Europese bevolkingsgroep die werd gekerstend, namelijk tijdens de14e eeuw.
HetSaamivolk bood weerstand tegen de kerstening tot de18e eeuw.
Niet alleen Europa werd gekerstend. DeEuropese mogendheden trachtten ook hun geloof op te leggen aan de door hen gekoloniseerde gebieden. Dekatholieke missie is vooral inLatijns-Amerika en deFilipijnen succesvol geweest. Ook inAfrika bezuiden deSahara is het christelijke geloof wijdverbreid.
·
·
