| Kanaal door Walcheren | ||||
|---|---|---|---|---|
| Kanaol deu Walchren (Zeeuws) | ||||
 | ||||
| Lengte | 14,5 km | |||
| Scheepsklasse | Va | |||
| Jaar ingebruikname | 1873 | |||
| Van | Veerse Meer bijVeere | |||
| Naar | Westerschelde bijVlissingen | |||
| Loopt door | Zeeland Zeeland | |||
 | ||||
Stationsbrug in Middelburg | ||||
 | ||||
Het kanaal, gezien vanaf deGrote kerk in Veere | ||||
| ||||
HetKanaal door Walcheren is een waterwegverbinding tussen deWesterschelde bijVlissingen en hetVeerse Meer bijVeere, in deNederlandseprovincieZeeland. De aanleg vond plaats tussen 1870 en 1873 en droeg bij aan heteconomisch herstel vanMiddelburg.Koning Willem III opende op 8 september 1873 het kanaal en op diezelfde dag ook de nieuwe haven van Vlissingen.[1] Naast het kanaal werd tussen Middelburg en Vlissingen eenjaagpad aangelegd.
De haven van Middelbrug kampte met problemen, de monding van het oude kanaal in de Oosterschelde was moeilijk open te houden. In 1839 werd een aanvraag gedaan voor het graven van een kanaal naar Vlissingen.[2] Het duurde tot 1865 voor een besluit werd genomen om hetSloe af te dammen en de aanleg van het Kanaal door Walcheren was hiervan een direct gevolg. Door de aanleg van deSloedam ten behoeve van het spoor was het Sloe alsvaarroute niet meer te gebruiken.
Ten noorden van Middelburg volgt het kanaal voor een gedeelte het tracé van hetnieuwe havenkanaal van Middelburg aangelegd in 1817. Deze werd over een lengte van vier kilometer verbreed. Voor de laatste drie kilometer werd het oude havenkanaal op verzoek van de gemeente Veere verlegd in noordelijke richting en langs Veere geleid. Met de bouw van de sluizen in Veere werd in februari 1868 begonnen. Dit deel van het kanaal kwam als eerst gereed en op 9 september 1872 kon de vaart tussen Veere en Middelburg worden opengesteld.
Het kanaal snijdt te Middelburg een sectie van de oudestadswallen af. Aldaar moest voor de aanleg deVlissingse poort worden gesloopt, zodat de (Oude) Vlissingseweg niet meer doorliep tot in de binnenstad. In Middelburg kwam een kade, voor het laden en lossen van de schepen, de Loskade.
Tussen Middelburg en Vlissingen werd een geheel nieuw kanaal gegraven. In Vlissingen werd deRammekenspoort gesloopt om plaats te maken voor het kanaal. Net als bij Veere werden bij Vlissingen ook sluizen aangelegd.
Het graven van het kanaal gebeurde met de hand en de schop omdat machines ontbraken.[3] Grondwerkers, de zogenaamde polderjongens, deden het meeste graafwerk en woonden in barakken. Dit was zwaar werk met lange werkdagen, van vijf uur in de ochtend tot zeven uur in de avond. De duizenden werklieden kwamen overal vandaan waaronder België. In de nacht van 25 op 26 april 1869 brak een grote staking uit onder de Nederlandse polderjongens gericht tegen de Belgische polderwerkers.[3] De Belgen namen genoegen met minder geld en de Nederlanders zagen dit als oneerlijke concurrentie. Veel Belgen vertrokken en op 29 april was de rust hersteld en de werkzaamheden hervat.[3]
Op 8 september 1873 opende Koning Willem III de nieuwe haven van Vlissingen, het Kanaal door Walcheren en de spoorwegwerken.[4] Hij passeerde met zijn stoomjachtLeeuw en diverse andere schepen voor de eerste maal de sluis bij Vlissingen en voer tot Middelburg het kanaal op.
In 1992 is het eigendom van het kanaal overgegaan van Rijkswaterstaat naar de provincie Zeeland.
Voor het kanaal is het waterpeil vastgesteld opNAP +0,90 m en kan verder licht variëren tussen NAP +0,75 en +0,95 m.
Het kanaal heeft een waterhuishoudkundige functie. Het overtollige water in omliggende polders wordt viaGemaal Boreel, op het kanaal geloosd. Sinds het najaar van 2008 loost hetGemaal Poppekinderen ook overtollig polderwater in het kanaal. Dit gemaal kan 300 m³ per minuut uitslaan. Waterverlies treedt vooral op bij de schutsluizen in Veere en Vlissingen.
Voor de nautische functie is het kanaal geschikt voor vaartuigen tot en metCEMT-klasse Va.[5] Het kanaal speelt een bescheiden rol in deberoepsvaart, maar het is vooral voor depleziervaart van belang. Tussen Middelburg en Veere takt hetArnekanaal af naarArnemuiden enNieuw- en Sint Joosland.
Het water van het kanaal is relatief zout, waardoor het 's winters zo goed als nooit dichtvriest. Hierdoor komen in de winter roeiverenigingen hier trainen als elders in het land vaarwegen zijn dichtgevroren.
De volgende sluizen bevinden zich in het kanaal:
| Km.: | Naam: | Soort: | Traject: | Afbeelding: |
|---|---|---|---|---|
| 1,0 | Sluis Vlissingen | voetpad over sluisdeuren | Vlissingen | |
| 1,7 | Keersluisbrug | verkeersbrug (ophaalbrug) | Vlissingen (Prins Hendrikweg) |  |
| 2,8 | Sloebrug | verkeersbrug (ophaalbrug) |  Vlissingen -Westkapelle (Sloeweg) |  |
| 3,6 | Draaibrug Souburg | fiets- en voetgangersbrug (draaibrug) | Oost-Souburg - Vlissingen (Draaibrugpad) |  |
| 7,2 | Schroebrug | verkeersbrug (twee ophaalbruggen) | Middelburg (Schroeweg/De Loper) |  |
| 7,6 | Stationsbrug | verkeersbrug (draaibrug) | Middelburg (Stationsstraat) |  |
| 8,7 | Dampoort-aquaduct | aquaduct |  Rotterdam - Middelburg (Dampoort) | |
| 14,0 | Sluis Veere | voetpad (voetpad over sluisdeuren) | Veere |  |
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
