Kaliumchloride (KCl) is hetchloridezout vankalium. De stof is opgenomen in delijst van essentiële geneesmiddelen van deWHO.[1]
In vaste vorm is kaliumchloride een witte kristallijne stof met eenmolmassa van 74,55g/mol, eensmeltpunt van 776°C en eenkookpunt van 1500 °C. Kaliumchloride is goed oplosbaar in water en zendt in eenvlamproef een rood-paars licht uit. Het is eenzout (een verbinding van een metaal en een niet-metaal) dat van nature als een van de noodzakelijkeelektrolyten in het menselijk lichaam (maar ook in dat van vele dieren) voorkomt en speelt een cruciale rol bij het reguleren van het kloppen van hethart, de regulering van de vochtbalans en het functioneren van de spieren.
Zowel een te hoge concentratie (hyperkaliëmie) als een te lage concentratie (hypokaliëmie) kaliumchloride in het bloed kan gevaarlijk zijn. Een te hoge concentratie heefthartkloppingen tot gevolg, een te lage concentratie verlaging van de klopsnelheid (bradycardie).[2]
Het kan zonder probleem oraal gebruikt worden, en dient soms als gezonder alternatief voortafelzout. Het is dan vaak als een mengsel van natriumchloride en kaliumchloride in verhoudingen van ruwweg33%/66% tot25%/75% ('natriumarm zout') gebruikt, maar als tafelzout is het ook geheel (of nagenoeg) 'natriumvrij' verkrijgbaar. Sommige voedingssupplementen of ‑preparaten kunnen ook kaliumchloride bevatten – vanzelfsprekend bij kalium-supplementen tegen hypokaliëmie, of bijgevolg omdat gebruikte ingrediënten waarmee het supplement of preparaat is bereid inherent kalium bevatten (zoalszeewier ofbanaan). Het smaakt wel veelbitterder dan natriumchloride (tafelzout). Inname van een grote hoeveelheid kaliumzout – zijnde meer dan 18 gram ineens, of meer dan 18 gram in een dag zonder dat het teveel aan kalium(-ionen) afdoende wordt uitgescheiden (via de urine) – kan echter leiden tot (acute)hyperkaliëmie, met ernstige gevolgen alsspierverlamming enhartfalen, mogelijk met fatale afloop. Hoeveelheden vanaf 5 tot 7 gram kunnen echter ook al tot (ernstige) hartklachten leiden, al dan niet mede door een verminderdenierfunctie.[2]
Andere toepassingen zijn onder meer:
- Alsmeststof of bestanddeel daarvan.
- Alssmaakversterker bij voedselbereiding en -consumptie.
- Invaccins enmedicijnen als hulpstof, bij medicatie in capsules wordt kaliumchloride als droogmiddel gebruikt zodat de capsules niet of minder snel verweken.[3]
- Instrooizout, omdat de vriestemperatuur lager is dan die vanpekel (met natriumchloride), zodat een effectieverevriespuntsdaling wordt bewerkstelligd.
- Als bestanddeel vansmeltzout in de raffinage van metalen.
- Als bestanddeel voor de dodelijke injectie in de Verenigde Staten.
Bijonderzoek naar de chemische bodemvruchtbaarheid in het Nederlandse taalgebied wordt de zuurgraad gewoonlijk gemeten op een bodemextract met een een-molaire oplossing van KCl: de zogenaamde pH-KCl.[4]
Kaliumchloride wordt meestal uit hetmineraalsylviet gewonnen.
In het laboratorium kan het in een zeer exotherme reactie worden geproduceerd doorchloorgas langs elementairkalium te leiden:
![{\displaystyle {2\,\mathrm {K} {}+{}\mathrm {Cl} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}{}\mathrel {\longrightarrow } {}2\,\mathrm {KCl} }}](/image.pl?url=https%3a%2f%2fwikimedia.org%2fapi%2frest_v1%2fmedia%2fmath%2frender%2fsvg%2f782e7aaf98dd933d29e68115cf9f31bb482fcfd7&f=jpg&w=240)
Kaliumchloride ontstaat in de reactie tussenkaliumhydroxide enzoutzuur:
![{\displaystyle {\mathrm {KOH} {}+{}\mathrm {HCl} {}\mathrel {\longrightarrow } {}\mathrm {KCl} {}+{}\mathrm {H} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}\mathrm {O} }}](/image.pl?url=https%3a%2f%2fwikimedia.org%2fapi%2frest_v1%2fmedia%2fmath%2frender%2fsvg%2f3b2a3bc416e107273eedabb8647b57929fb2ede9&f=jpg&w=240)
- Bronnen
- Noten
- ↑Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt, vzw | Kruishoutem | België(via deWayback Machine, archiefdatum 29 juli 2013).
- Referenties
