Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Naar inhoud springen
Wikipediade vrije encyclopedie
Zoeken

John Surtees

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
John Surtees
John Surtees op 77-jarige leeftijd tijdens de Goodwood Revival in 2011
John Surtees op 77-jarige leeftijd tijdens de Goodwood Revival in 2011
Volledige naamJohn Norman Surtees
GeborenTatsfield,11 februari1934
OverledenTooting,10 maart2017
NationaliteitVlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk
TeamNorton /MV Agusta
Kampioenschappen1956:500cc-klasse,

1958:350cc-klasse en 500cc-klasse,

1959: 350cc-klasse en 500cc-klasse,

1960: 350cc-klasse en 500cc-klasse.

Overwinningen38
Aantal podia45

John Surtees (CBE) was eenBritsmotor- enautocoureur die er als enige ooit in slaagde om zowel op de motorfiets (7x) als in eenFormule 1-auto (1x) wereldkampioen te worden[1]. Zijn beste seizoenen in de motorrace waren die van1958 en1959, waarin hij alle (25) wedstrijden waarin hij startte wist te winnen. In hetseizoen 1960 werd hij de eerste coureur die deSenior TT op heteiland Man drie jaar op rij had gewonnen. Zijn beste seizoen in deFormule 1 was dat van1964, toen hijwereldkampioen werd. Hij was de vader van autocoureurHenry Surtees. Deze verongelukte op 19 juli 2009 op het circuit vanBrands Hatch. John Surtees was ook de oprichter/eigenaar van deSurtees Racing Organisation.

Wegracecarrière

[bewerken |brontekst bewerken]
Norton Manx uit 1955
Norton Manx uit 1955
Bill Lomas (links), winnaar van de 350cc-race in de TT van Assen van 1956, feliciteert John Surtees, winnaar van de 500cc-race
Bill Lomas (links), winnaar van de 350cc-race in deTT van Assen van 1956, feliciteert John Surtees, winnaar van de 500cc-race
Onderweg naar de overwinning in Assen, 1959
Onderweg naar de overwinning inAssen, 1959
Surtees na zijn val in de 500cc-race van Assen in 1960
Surtees na zijn val in de500cc-race van Assen in 1960

Op 14-jarige leeftijd nam Surtees al deel aan een zijspanrace waarbij zijn vader Jack, een motorhandelaar uitLonden, deVincent-motorfiets bestuurde. Ze wonnen de race, maar werden gediskwalificeerd, omdat John te jong bleek[2]. Jack Surtees was een bekendgrasbaanracer. In 1948 was hij South Eastern Centrezijspankampioen. Toen John 15 was reed hij zijn eerste grasbaanrace en in 1950, op 16-jarige leeftijd, ging hij als leerling bij de Vincent-fabriek inStevenage werken. In 1951 onderscheidde hij zich toen hij de supersterGeoff Duke goed tegenstand bood op hetThruxton Circuit.

Wereldkampioenschap wegrace

[bewerken |brontekst bewerken]

In hetWK-seizoen 1952 scoorde Surtees zijn eerste WK-punt, toen hij met eenNorton Manx zesde werd in de500cc-race van deUlster Grand Prix. In hetseizoen 1953 kreeg hij twee fabrieks-aanbiedingen voor deTT van Man. Dr. Josef (Joe) Ehrlich bood hem een 125cc-EMC aan voor deLightweight 125 cc TT enJoe Craig, teammanager vanNorton, bood hem fabrieks-Manxen aan voor de350cc-Junior TT en de 500cc-Senior TT. Tijdens de training brak echter devoorvork van de EMC. Ter hoogte van het dorpjeBallaugh kwam Surtees ten val en brak hij een pols, waardoor hij de races moest laten schieten.

Norton

[bewerken |brontekst bewerken]

In hetseizoen 1954 reed hij alsprivérijder met Nortons, maar in hetseizoen 1955 kreeg hij weer fabrieksracers van Joe Craig. Het was het laatste jaar dat Norton als fabrieksteam optrad, want de Nortons waren al lang geen partij meer voor de 500cc-viercilinders vanGilera enMV Agusta en deMoto Guzzi Monocilindrica 350. Surtees werd de teamgenoot vanJohn Hartle enBob McIntyre, maar het werd een teleurstellend seizoen, hoewel hij wel podiumplaatsen haalde in de 350cc-GP van Duitsland en de 350cc-Ulster Grand Prix. Daar haalde hij ook zijn grootste succes van het jaar, door de 250cc-race te winnen met eenNSU Sportmax-productieracer.

MV Agusta

[bewerken |brontekst bewerken]
1956: eerste wereldtitel
[bewerken |brontekst bewerken]

MV Agusta had sinds 1950 steeds in de schaduw gestaan vanGilera en Norton. Het had bijna altijd vertrouwd op Italiaanse coureurs, die in elk geval in het nadeel waren op deMountain Course op heteiland Man. Dit 60km-langestratencircuit was erg moeilijk om te leren kennen en ook het 12 km-langeDundrod Circuit in Ulster was niet eenvoudig. Gilera had daarom al jaren gebruik gemaakt van de kennis van Britse coureurs alsLes Graham,Reg Armstrong,Dickie Dale enGeoff Duke. Voor hetseizoen 1956 lagen de kaarten voor MV Agusta gunstig. Als gevolg van derijdersstaking tijdens de TT van Assen was bijna het hele Gilera-team voor een half seizoen geschorst. John Surtees werd bij MV Agusta als eerste rijder aangesteld, geholpen door oud-wereldkampioenUmberto Masetti, die niet aan alle races mocht deelnemen en duidelijk tweede viool moest spelen. Het seizoen begon dus zonder wereldkampioenGeoff Duke en tweedeReg Armstrong. Surtees won deSenior TT en werd vijfde in deJunior TT, maar hij werd gediskwalificeerd omdat hij voor de gloednieuweMV Agusta 350 4C benzine van een toeschouwer had gekregen. Surtees won vervolgens de 500cc-race van deTT van Assen, maar in de 350cc-klasse moest hij de eer laten aanBill Lomas (Moto Guzzi). Tijdens deBelgische Grand Prix waren de schorsingen voor de Gilera-coureurs voorbij, maarGeoff Duke, die desnelste ronde reed, enReg Armstrong vielen uit en Surtees won de 500cc-race en ook de 350cc-race. De grootste bedreiging in het 500cc-WK kwam dan ook niet vanGilera, maar vanWalter Zeller met zijnBMW RS500 metinjectie. Surtees verliet België met 24 punten in de 500cc-klasse en 14 punten in de 350cc-klasse. Tijdens de training van de 350cc-GP van Duitsland kwam Surtees echter ten val, waardoor hij voor de rest van het seizoen was uitgeschakeld. Er waren nog drie GP's te gaan, Armstrong won de 500cc-klasse en kon theoretisch nog op gelijke hoogte met Surtees komen. In de 350cc-klasse werd hij in Duitsland al gepasseerd doorAugust Hobl (DKW) en Bill Lomas. Tijdens de 500cc-Ulster Grand Prix van 1956 vielen zowel Zeller als Armstrong uit en daardoor was John Surtees zeker van zijn eerstewereldtitel. In de 350cc-klasse sloot hij het seizoen als vierde af.

1957, Gilera is terug
[bewerken |brontekst bewerken]

In hetseizoen 1957 konGilera weer het hele seizoen rijden. Het trad aan met een groot en sterk team, met als eerste rijderGeoff Duke en het huurdeBob McIntyre in om hem te ondersteunen. Maar het team bestond ook nog uitLibero Liberati enAlfredo Milani. Behalve deGilera 500 4C opende het met deGilera 350 4C ook de aanval op deMoto Guzzi Monocilindrica 350. MV Agusta stelde daar niet alleen een mager team tegenover met John Surtees,Terry Shepherd enUmberto Masetti, het stuurde Surtees ook nog alleen naar deTT van Man én het had grote problemen met de betrouwbaarheid, vooral met de MV Agusta 350 4C, maar ook met de 500 4C. Gilera verloor zijn eerste rijder al voor het seizoen, toen Duke geblesseerd raakte tijdens een voorjaarsrace opImola.Bob Brown werd zijn vervanger, maarLibero Liberati won de 350- en de 500cc-GP van Duitsland. Gilera stuurde weer geen Italianen naar de Isle of Man TT, maar daar won McIntyre voor Surtees deSenior TT. Hij won ook deJunior TT, waarin Surtees slechts vierde werd. Surtees won de 500cc-TT van Assen waardoor hij, McIntyre en Liberati gelijk op 14 punten stonden. In de 350cc-klasse stond Surtees na Assen slechts op de zevende plaats. Liberati won de 500cc-race van deGP van België, terwijl Surtees uitviel. Surtees viel ook in de 350cc-race uit. Liberati had in de 500cc-klasse nu 8 punten voorsprong op McIntyre en Surtees. In de 500cc-Ulster GP reed Surtees de snelste ronde, maar hij viel weer uit. Liberati won voor McIntyre en was nu zeker van de wereldtitel. Ook in de 350cc-race viel Surtees uit. In de laatste race, deGP des Nations, was Gilera oppermachtig. Liberati won de 500cc-race voor de eindelijk herstelde Duke enAlfredo Milani. Surtees werd slechts vierde. In de 350cc-race, gewonnen door McIntyre, viel Surtees weer uit. Tijdens deze race "dreigde" MV Agusta met twee nieuwe wapens:John Hartle (ingehuurd op advies van Surtees) verscheen met deMV Agusta 500 6C-zescilinder, maar hij startte er niet mee. John Surtees beëindigde het seizoen als derde in de 500cc-klasse en als tiende in de 350cc-klasse.

1958: tweede en derde wereldtitel
[bewerken |brontekst bewerken]

Op 26 september 1957 hadden Gilera, Moto Guzzi,Mondial en MV Agusta bekendgemaakt dat ze zich zouden terugtrekken uit alle snelheidssporten. Als belangrijkste reden werd aangevoerd dat de raceresultaten zich niet vertaalden in internationale verkopen. Dat was ook zo, weinig niet-Italianen kochten Italiaanse motorfietsen. Gilera had de peperdure 500cc-racers maar had voor de klanten slechts de 500cc-eencilinderGilera Saturno te bieden. Moto Guzzi had enorm veel uitgegeven om eerst deQuattro Cilindri (viercilinder) en later deMoto Guzzi Otto Cilindri (achtcilinder) te ontwikkelen, maar leverde de liggende eencilinderFalcone. Voor MV Agusta ging dat echter niet op: het leefde van de bouw vanvliegtuigen enhelikopters en de motorrace was niet meer dan een hobby van de eigenaar, graafDomenico Agusta. MV Agusta brak deze belofte echter. Alle concurrentie was immers verdwenen: in de 500cc-klasseNorton (gestopt in 1955),BMW (gestopt in 1957) en nu ook Moto Guzzi en Gilera, in de 350cc-klasse Moto Guzzi enDKW (gestopt in 1957) en in de 125- en 250cc-klasseNSU (gestopt in 1954) en Mondial. In deIsle of Man TT werd meteen duidelijk hoe de verhoudingen nu lagen. Hartle viel in beide races uit, maar Surtees won deSenior TT met ruim vijf minuten voorsprong opBob Anderson (Norton) en deJunior TT met ruim vier minuten voorsprong op Norton-rijderDave Chadwick. Surtees won ook in de volgende drie GP's al zijn races en was al zeker van beide wereldtitels, waardoor MV Agusta de verre reis naar deGP van Zweden kon overslaan (althans voor de zwaarste klassen). Het betekende ook dat MV Agusta voorlopig niets meer aan de ontwikkeling van haar motorfietsen hoefde te doen. Ook het zescilinder-project werd stilgelegd, hoewel Hartle er in deGP de Nations mee startte, maar uitviel.

1959: vierde en vijfde wereldtitel
[bewerken |brontekst bewerken]

Hetseizoen 1959 verliep nog voorspoediger. Hij startte in alle 350- en 500cc-races en won ze allemaal. In de 500cc-klasse werdRemo Venturi nu zijn teamgenoot, terwijl Hartle naar de 350cc-klasse verhuisde. Venturi werd echter niet naar Man gestuurd, daar reed Hartle de 500cc-versie van dezescilinder (er was ook een 350cc-exemplaar), maar viel opnieuw uit.

1960: zesde en zevende wereldtitel
[bewerken |brontekst bewerken]

Hetseizoen 1960 verliep met enkele kleine tegenvallers. In de 350cc-Franse GP werd Surtees doorontstekingsproblemen terug naar de derde plaats, maar zijn nieuwe teamgenootGary Hocking (Hartle was weerprivérijder met eenNorton Manx geworden) won die race. In deTT van Man kreeg Hartle vanwege zijn circuitkennis de 500- en 350cc-machines van Hocking, die op zijn beurt de nieuweMV Agusta 250 Bicilindrica in deLightweight TT mocht inzetten. Surtees won deSenior TT, maar werd in deJunior TT achter Hartle tweede omdat zijn derde versnelling wegviel. In deTT van Assen won Surtees de 350cc-race, maar in de vijfde ronde van de 500cc-race viel hij hard, waardoor hij zijn race moest staken. Hij won de 500cc-races inBelgië enDuitsland, waardoor hij al wereldkampioen in die klasse was. In de 500cc-Ulster GP moest hij door een mechanisch probleem een inhaalrace rijden, maar hij kon teamgenoot Hocking niet meer bedreigen. Hij won wel de 350cc-race en daardoor was hij ook 350cc-wereldkampioen. In de 500cc-GP des Nations was MV Agusta zo oppermachtig, dat alleen Surtees en zijn gelegenheids-teamgenootEmilio Mendogni in dezelfde ronde finishten. In de 350cc-race gaf Surtees op toen zijn MV Agustavermogen begon te verliezen, maar dat kwam eigenlijk goed uit voor Gary Hocking, die zich in het seizoen geconcentreerd had op de 250cc-klasse, maar door zijn overwinning zijn tweede plaats in de 350cc-klasse veilig wist te stellen.

Formule 1-carrière

[bewerken |brontekst bewerken]
John Surtees
John Surtees in zijn Ferrari tijdens de Britse Grand Prix van 1964
John Surtees in zijnFerrari tijdens de BritseGrand Prix van1964
Formule 1-carrière
Jaren actief1960-1972
TeamsLotus,Cooper,Lola,Ferrari,Honda,BRM (British Racing Motors),McLaren, Surtees
Races113 (111 starts)
Kampioen­schappen1 (1964)
Overwinningen6
Podiums24
Polepositions8
Punten180
Eerste raceMonaco (1960)
Eerste overwinningDuitsland (1963)
Laatste overwinningItalië (1967)
Laatste raceItalië (1972)
Portaal Portaalicoon  Autosport
Nürburgring 1965: John Surtees met ingenieur Mauro Forghieri bij de Ferrari 1512
Nürburgring 1965: John Surtees met ingenieurMauro Forghieri bij deFerrari 1512
1965: In een Ferrari 330P tijdens de 1000 km van de Nürburgring
1965: In eenFerrari 330P tijdens de 1000 km van de Nürburgring
Dutch GP 1969, in de BRM P138 op Zandvoort.
Dutch GP 1969, in deBRM P138 op Zandvoort.
John Surtees' eigen Surtees TS7 tijdens de Italiaanse GP van 1970 op Monza
John Surtees' eigenSurtees TS7 tijdens deItaliaanse GP van 1970 opMonza
Gijs van Lennep, ingeschreven door de Stichting Autoraces Nederland, in de Surtees TS9 krijgt instructies van John Surtees (Zandvoort, 1971)
Gijs van Lennep, ingeschreven door deStichting Autoraces Nederland, in deSurtees TS9 krijgt instructies van John Surtees (Zandvoort, 1971)

1960, Lotus-Climax

[bewerken |brontekst bewerken]

Al in 1959 testte John Surtees onder de ogen van teammanagerReg Parnell deAston MartinDBR1-sportwagen. Op 14 mei 1960, voor aanvang van hetWK-seizoen 1960, debuteerde hij voor hetTeam Lotus in deBRDC International Trophy opSilverstone[3], maar hij viel uit door een olielek. Op 26 mei, tussen de Motor-GP's van Frankrijk en Man in, reed hij zijn eerste echte Formule 1-GP, deGrand Prix van Monaco. Hij viel uit door transmissieproblemen. Op 3 juli racete hij weer met zijn motor, maar op 16 juli werd hij achterJack Brabham tweede in deBritse Grand Prix. Voor deGP van Portugal stond Surtees oppoleposition en hij reed ook desnelste ronde, maar viel uit door een defecteradiateur. Hij sloot het seizoen als twaalfde af.

1961, Cooper-Climax

[bewerken |brontekst bewerken]

In hetseizoen 1961 wasReg Parnell als teammager overgestapt naar hetYeoman Credit Racing Team dat voortkwam uit hetBritish Racing Partnership[4]. Men reed met deCooperT55 metClimaxFPF 2.5L4-motor. Surtees kwam in dit team metRoy Salvadori als teamgenoot. Surtees scoorde vijfde plaatsen in deGP van België en deGP van Duitsland en werd opnieuw twaalfde in de eindstand.

1962, Lola-Climax

[bewerken |brontekst bewerken]

In hetseizoen 1962 bleef Surtees bij hetzelfde team, dat van auto en van naam veranderde. Het werd nuBowmaker-Yeoman Credit Racing Team en reed met deLolaMk IV met Climax-motor. Surtees had een heel goed seizoen, met 2 vijfde en 1 vierde plaats, maar ook 2 tweede plaatsen. Hij sloot het seizoen als vierde af. TeamgenootSalvadori had juist een dramatisch seizoen. Hij finishte geen enkele keer.

1963, Ferrari

[bewerken |brontekst bewerken]

In hetseizoen 1963 ging Surtees naarScuderia Ferrari waar hij de vertrokkenPhil Hill verving. Ferrari had in 1962 een slecht seizoen gehad met als beste resultaat de tweede plaats voor Hill in deGP van Monaco. Het was slechts zesde in de constructeurskampioenschap geworden. Ook in 1963 ging het nog niet goed, maar Surtees scoorde de enige Ferrari-overwinning in deGP van Duitsland. In het wereldkampioenschap eindigde hij weer als vierde. Ferrari werd in het constructeurskampioenschap eveneens vierde.

1964, Ferrari, wereldtitel

[bewerken |brontekst bewerken]

Hetseizoen 1964 begon slecht voor Surtees, die in de eerste vier races drie keer uitviel, terwijlJim Clark (Lotus-Climax) twee keer won enGraham Hill (BRM) een keer. In de tweede helft van het seizoen keerden de kansen echter. Na nog een overwinning in deBritse GP scoorde Clark geen punten meer en ging de strijd tussen Hill en Surtees. Hill viel ook nog twee keer uit, terwijl Surtees twee overwinningen en twee tweede plaatsen scoorde. Hill had in totaal weliswaar 41 punten, maar hij moest een resultaat wegstrepen, waardoor hij op 39 punten kwam, 1 punt minder dan Surtees. Surtees reed zijn laatste twee races, deGP van de Verenigde Staten en deGP van Mexico niet in de rode huiskleur van Ferrari, maar in de blauw-witte "Cunningham Racing Stripes" van hetNorth American Racing Team. N.A.R.T. was opgezet doorLuigi Chinetti, die Ferrari in de VS vertegenwoordigde. Ferrari schreef onder zijn team in als protest tegen de Italiaanse autosportbond, waarmee het een dispuut had over dehomologatie van een auto metmiddenmotor.

1965, Ferrari

[bewerken |brontekst bewerken]

Surtees begon hetseizoen 1965 met deFerrari 158 metV8-motor, terwijl teamgenootLorenzo Bandini de nieuweFerrari 1512 met twaalfcilinderboxermotor gebruikte. Het seizoen begon met een overwinning vanJim Clark in deGP van Zuid-Afrika. Clark sloeg deGP van Monaco over omdatLotus koos voor deIndy 500, die Clark eveneens won. Ferrari kon van die afwezigheid niet profiteren en Clark won ook de volgende vijf GP's en werd wereldkampioen. Surtees stapte vanaf deBritse Grand Prix ook over op de Ferrari 1512, maar op 25 september raakte hij zwaargewond tijdens deGP van Canada (geen WK-race) opMosport Park inCanada door een gebroken voorwielophanging. Hij had een groot aantal botbreuken, waarschijnlijk veroorzaakt doordat zijnautogordels niet goed vast zaten of niet goed functioneerden. Hij sloot het seizoen als vijfde af.

1966, Ferrari en Cooper-Maserati

[bewerken |brontekst bewerken]

Nog voor het begin van hetWK-seizoen 1966 kwam Surtees terug in deBRDC International Trophy, waar hij achterJack Brabham tweede werd. In dit seizoen werden de nieuwe 3liter-motoren geïntroduceerd. Hij leidde vervolgens deGP van Monaco tot zijndifferentieel brak en won deBelgische Grand Prix op 12 juni.

Controverse met Ferrari

[bewerken |brontekst bewerken]

Op 18 en 19 juni 1966 vond de24 uur van Le Mans plaats. Men verwachtte de aanval vanFord met deFord GT40 op Ferrari, maar door stakingen in Italië kon Ferrari slechts twee auto's inzetten in plaats van de gebruikelijke drie. Als snelste rijder van het team verwachtte Surtees dat hij een plaats in het team zou krijgen. In de eerste line-up stond hij naastLudovico Scarfiotti. Hij stelde voor de eerste stint zelf op volle snelheid te rijden om de tegenstand van Ford te breken, maar Dragoni besloot Scarfiotti als eerste te laten rijden. Volgens Surtees was dat een vriendendienst voorFIAT-directeurGianni Agnelli, een oom van Scarfiotti, die op de tribune zou zitten. Dit besluit, in combinatie met het gebrek aan steun vanEnzo Ferrari, was een grote teleurstelling voor John Surtees, die het Ferarri-team onmiddellijk verliet. Het kostte Ferrari de wereldtitel in 1966.

Overstap naar Cooper

[bewerken |brontekst bewerken]

Surtees zette zijn seizoen voort bij hetCooper-Maserati-team, waar hij aanvankelijk in dienst zou rijden vanChris Amon. Uiteindelijk maakte Cooper het seizoen af met Surtees enJochen Rindt met een auto die niet zonder problemen was. De 3.0 Maserati-V12 was een omgebouwde 2,5liter-motor die oorspronkelijk in deMaserati 250F had gelegen, maar die groot, zwaar en dorstig was. DeCooper T81 moest dan ook speciaal voor dit grote motorblok worden gebouwd. Surtees viel drie keer met technische problemen uit, maar hij werd tweede in deGP van Duitsland, derde in deAmerikaanse Grand Prix en hij won deGP van Mexico. Hij sloot het seizoen als tweede af, achterJack Brabham met deBrabham-Repco.

In hetCan-Am-kampioenschap runde hij zijn eigenTeam Surtees. Tussen 11 september en 13 november won hij met eenLola-T70 Mk II-Chevrolet drie van de negen wedstrijden en werd daar kampioen.

1967, Honda

[bewerken |brontekst bewerken]

Eind 1966 tekende Surtees een contract metHonda, dat al sinds 1964 in de Formule 1 actief was, maar zonder overweldigende resultaten. Ook in hetseizoen 1967 ging het niet goed. Ondanks een veelbelovende derde plaats voor Surtees in deGP van Zuid-Afrika. Daarna volgden veel technische problemen met deHonda RA273, die in september werd opgevolgd door deHonda RA300. Surtees won meteen deGP van Italië, viel in de VS weer uit en werd vierde in deMexicaanse Grand Prix. Hij sloot het seizoen als vierde af en Honda werd vierde in het constructeurskampioenschap.

1968, Honda

[bewerken |brontekst bewerken]

In hetseizoen 1968 richtte Honda zich volledig op de Formule 1. Daarvoor stopte het met deelname aan hetwereldkampioenschap wegrace, hoewelMike Hailwood in 1967 nogwereldkampioen in de250- en de350cc-klasse was geworden. Het slaagde er met de 500cc-Honda RC 181 maar niet in om de hegemonie vanGiacomo Agostini met zijnMV Agusta 500 4C te doorbreken. Met de nieuweHonda RA301 verliep het Formule 1-seizoen nog slechter dan het jaar ervoor. Met allerlei technische problemen viel Surtees acht keer uit, scoorde slechts twee podiumplaatsen en eindigde in het wereldkampioenschap als zeventiende.

1969, BRM

[bewerken |brontekst bewerken]

In hetseizoen 1969 was Honda na demotorwegrace ook gestopt met deFormule 1. John Surtees stapte over naarBRM met als sponsor deOwen Racing Organisation. Zijn teamgenoot werd de MexicaanPedro Rodríguez. Na zijn uitvallen in deGP van Zuid-Afrika kreeg hij een nieuwe motor en na deNederlandse Grand Prix ook een nieuwchassis, maar het haalde allemaal niet veel uit. Met een beetje geluk werd Surtees derde in deGP van de Verenigde Staten en hij werd in de eindstand 11e.

Surtees Racing Organisation

[bewerken |brontekst bewerken]

In 1969 vroeg James Garner de steun van John Surtees voor de bouw vanFormule 5000-auto's voor zijn teamAmerican International Racing (AIR) om deel te nemen aan wedstrijden van deSports Car Club of America. Surtees bracht hem in contact met Len Terry, een freelance ontwerper die bezig was met tekeningen voor de auto's voor coureur/tuner Roger Nathan. Terry bouwde de auto's in zijn bedrijf in Surrey, waar in 1968 deBRMP126's gebouwd waren. De auto's werden voor tests verscheept naar deRiverside International Raceway bijLos Angeles, maar de tests vielen tegen en Garner stuurde de auto's terug. Surtees nam het project met zijnSurtees Racing Organisation zelf over en dit zou later deSurtees TS5 worden. De naam "TS" sloeg op de toenmalige naam van het team, "Team Surtees Racing and Development (TSR&D)". Behalve coureur was John Surtees nu dus ook teameigenaar en -manager geworden. Na de TS5-Formule 5000-auto liet hijLen Terry beginnen met de ontwikkeling van een auto voor deFormule 1, de TS7. In de volgende jaren zouden Surtees-auto's uitkomen in de F1, deF2 en de F5000, met motoren vanCosworth,Chevrolet enBMW en behalve Surtees zelf ook coureurs alsAndrea de Adamich,Derek Bell,Vittorio Brambilla,Mike Hailwood,Alan Jones,Rupert Keegan,Gijs van Lennep,Brett Lunger,Jochen Mass,Dave Morgan,Carlos Pace,Henri Pescarolo,Tim Schenken,Rolf Stommelen enJohn Watson. Het hield in 1978 op te bestaan.

1970, McLaren-Ford en Surtees-Ford

[bewerken |brontekst bewerken]

In hetseizoen 1970 had John Surtees zijn eigen team opgezet, maar hij begon nog niet met een eigen auto. Hij kochtMcLaren M7A metFord-motor (in feite eenCosworth DFV) waarmee hij het eerste deel van het seizoen reed en een punt scoorde tijdens deGrand Prix van Nederland. In juli was deSurtees TS7 raceklaar. De auto kreeg dezelfde motor en vanaf deBritse Grand Prix reed Surtees ermee. Hij scoorde nog twee punten in deGP van Canada en sloot het seizoen als 18e af. Surtees-Ford eindigde als achtste in het constructeurskampioenschap.

1971, Surtees-Ford

[bewerken |brontekst bewerken]

In 1971 kreeg Surtees sponsoring van Rob Walker, die het zich niet langer kon veroorloven zijn eigenRob Walker Racing Team, voort te zetten en zijnBrooke Bond-OXO-sponsoring nu overbracht vanLotus naar Surtees. Surtees reed nu met deSurtees TS9, die hij zelf samen metPeter Connew had ontwikkeld. Hij scoorde opnieuw niet meer dan drie punten en eindigde het wereldkampioenschap als 19e. Surtees Ford had echter in de constructeurstitel acht punten gescoord, waarmee het als achtste eindigde. Dat kwam omdat enkele andere teams de TS9 gebruikten.

1972, Surtees-Ford

[bewerken |brontekst bewerken]

John Surtees was in hetseizoen 1972 vooral manager en minder coureur.Tim Schenken begon het seizoen in de TS9B, maar vanaf deGP van Italië met de door Surtees zelf ontwikkeldeSurtees TS14. In die race startte Surtees zelf ook, maar beiden vielen uit. Toch was er een groot succes voor Surtees, wantMike Hailwood werd in een Surtees-Ford tweede. Dat zou het beste resultaat voor een Surtees-auto blijven. In het constructeurskampioenschap werd Surtees-Ford dan ook vijfde.

Na de Formule 1

[bewerken |brontekst bewerken]
Als teammanager (rechts) bij de Surtees TS19 in tijdens de BRDC International Trophy op Silverstone, 1976.
Als teammanager (rechts) bij deSurtees TS19 in tijdens deBRDC International Trophy opSilverstone, 1976.
Als voorzitter van het Britse team tijdens de A1GP van Durban in 2006.
Als voorzitter van het Britse team tijdens deA1GP vanDurban in 2006.
Goodwood 2014: met de Ferrari 158 uit 1964 tijdens het Goodwood Festival of Speed.
Goodwood 2014: met deFerrari 158 uit 1964 tijdens hetGoodwood Festival of Speed.
John Surtees met zijn tweede vrouw, Janis Sheara
John Surtees met zijn tweede vrouw, Janis Sheara

Nadat hij gestopt was bleef John Surtees nog tot 1978 als manager aan zijn eigenTeam Surtees verbonden. Daarnaast had hij in dejaren zeventig enige tijd een motorfietshandel in West Wickham (Kent) en eenHonda-dealerschap inEdenbridge (Kent). Hij was veelvoudig en enthousiast deelnemer aan races en demonstraties met klassieke motorfietsen, waarvan hij zelf een aantal bezat. Hij was voorzitter van het BritseA1GP-team van 2005 tot 2007. Nadat zijn zoonHenry in 2009 tijdens eenFormule 2-race inBrands Hatch verongelukte richtte John de Henry Surtees Foundation op, een liefdadigheidsinstelling met als doel het helpen van slachtoffers met hersenletsel en het veiliger maken van de auto- en motorsport.

Eerbewijzen

[bewerken |brontekst bewerken]

Persoonlijk leven

[bewerken |brontekst bewerken]

John Surtees trouwde drie keer. Van 1962 tot 1979 was hij gehuwd met Patricia Burke. In 1979 trouwde hij met Janis Sheara, waarvan hij in 1982 weer scheidde. In 1987 trouwde hij met Jane Sparrow, met wie hij drie kinderen kreeg: Leonora, Edwina enHenry.

Overlijden

[bewerken |brontekst bewerken]

John Surtees overleed doorrespiratoire insufficiëntie op10 maart2017 inSt George's Hospital inLonden. Hij was 83 jaar oud. Hij werd naast zijn zoonHenry begraven op het kerkhof bij St. Peter and St. Paul's Church inLingfield. Een eerbetoon aan Surtees werd gehouden tijdens de Goodwood Members Meeting op 19 maart 2017.

Wereldkampioenschap wegrace resultaten

[bewerken |brontekst bewerken]

(Races incursief geven desnelste ronde aan, punten (tussen haakjes) zijn inclusief streepresultaten)

JaarKlasseTeamMotorfiets123456789PuntenPlaatsWereldkampioen
1952500 ccPrivéNorton 30M ManxZWI
-
IOM
-
NED
-
BEL
-
DUI
-
ULS
6e
NAT
-
SPA
-
118eVlag van ItaliëUmberto Masetti,Gilera 500 4C
1953125 ccEMCEMC 125IOM
DNS[5]
NED
-
DUI
-
ULS
-
NAT
-
SPA
-
0-Vlag van DuitslandWerner Haas,NSU Rennmax
350 ccNortonNorton 40M ManxIOM
DNS[5]
NED
-
BEL
-
DUI
-
FRA
-
ULS
-
ZWI
-
NAT
-
0-Vlag van Verenigd KoninkrijkFergus Anderson,Moto Guzzi Monocilindrica 350
500 ccNorton 30M ManxIOM
DNS[5]
NED
-
BEL
-
DUI
-
FRA
-
ULS
-
ZWI
-
NAT
-
SPA
-
0-Vlag van Verenigd KoninkrijkGeoff Duke,Gilera 500 4C
1954350 ccPrivéNorton 40M ManxFRA
-
IOM
11e
ULS
-
BEL
-
NED
-
DUI
-
ZWI
-
NAT
-
SPA
-
0-Vlag van Verenigd KoninkrijkFergus Anderson,Moto Guzzi Monocilindrica 350
500 ccNorton 30M ManxFRA
-
IOM
15
ULS
-
BEL
-
NED
-
DUI
-
ZWI
-
NAT
-
SPA
-
0-Vlag van Verenigd KoninkrijkGeoff Duke,Gilera 500 4C
1955250 ccNSU SportmaxIOM
-
DUI
-
NED
-
ULS
1e
NAT
-
87eVlag van Bondsrepubliek DuitslandHappi Müller,NSU Sportmax
350 ccNorton40M ManxFRA
-
IOM
4e
DUI
3e
BEL
-
NED
-
ULS
3e
NAT
-
118eVlag van Verenigd KoninkrijkBill Lomas,Moto Guzzi Monocilindrica 350
500 cc30M ManxSPA
-
FRA
-
IOM
29e
DUI
DNF
BEL
-
NED
-
ULS
DNF
NAT
-
0-Vlag van Verenigd KoninkrijkGeoff Duke,Gilera 500 4C
1956350 ccMV Agusta350 4CIOM
DSQ[6]
NED
2e
BEL
1e
DUI
DNF[7]
ULS
DNS[8]
NAT
DNS[8]
144eVlag van Verenigd KoninkrijkBill Lomas,Moto Guzzi Monocilindrica 350
500 cc500 4CIOM
1e
NED
1e
BEL
1e
DUI
DNS[8]
241eVlag van Verenigd Koninkrijk John Surtees,MV 500 4C
1957350 cc350 4CDUI
DNF
IOM
4e
NED
-
BEL
DNF
ULS
DNF
NAT
DNF
310eVlag van AustraliëKeith Campbell,Moto Guzzi Monocilindrica 350
500 cc500 4CDUI
DNF
IOM
2e
NED
1e
BEL
DNF
ULS
DNF
NAT
4e
173eVlag van ItaliëLibero Liberati,Gilera 500 4C
1958350 cc350 4CIOM
1e
NED
1e
BEL
1e
DUI
1e
ZWE
DNS[9]
ULS
1e
NAT
1e
32 (48)1eVlag van Verenigd Koninkrijk John Surtees,MV 350 4C
500 cc500 4CIOM
1e
NED
1e
BEL
1e
DUI
1e
ULS
1e
NAT
1e
32 (48)1eVlag van Verenigd Koninkrijk John Surtees,MV 500 4C
1959350 cc350 4CFRA
1e
IOM
1e
DUI
1e
ZWE
1e
ULS
1e
NAT
1e
32 (48)1eVlag van Verenigd Koninkrijk John Surtees,MV 350 4C
500 cc500 4CFRA
1e
IOM
1e
DUI
1e
NED
1e
BEL
1e
ULS
1e
NAT
1e
32 (56)1eVlag van Verenigd Koninkrijk John Surtees,MV 500 4C
1960350 cc350 4CFRA
3e
IOM
2e
NED
1e
ULS
1e
NAT
DNF
22 (26)1eVlag van Verenigd Koninkrijk John Surtees,MV 350 4C
500 cc500 4CFRA
1e
IOM
1e
NED
DNF[7]
BEL
1e
DUI
1e
ULS
2e
NAT
1e
32 (46)1eVlag van Verenigd Koninkrijk John Surtees,MV 500 4C

Wereldkampioenschap Formule 1 resultaten

[bewerken |brontekst bewerken]

(Races invet zijnpolepositions; races incursief geven desnelste ronde aan)

JaarTeamAutoMotor12345678910111213PuntenPlaatsWereldkampioen
1960LotusLotus18ClimaxFPF 2.5L4ARG
-
MON
DNF[10]
500
-
NED
-
BEL
-
FRA
-
GBR
2e
POR
DNF[11]
ITA
-
VST
DNF[12]
612eVlag van AustraliëJack Brabham,Cooper-Climax
1961Yeoman-CooperCooperT55MON
11e
NED
7e
BEL
5e
FRA
DNF[12]
GBR
DNF[13]
DUI
5e
ITA
DNF[12]
VST
DNF[14]
412eVlag van Verenigde StatenPhil Hill,Ferrari
1962Bowmaker-Yeoman-LolaLolaMk IVNED
DNF[12]
MON
4e
BEL
5e
FRA
5e
GBR
2e
DUI
2e
VST
DNF[14]
ZAF
DNF[14]
194eVlag van Verenigd KoninkrijkGraham Hill,BRM
LolaMk IVAITA
DNF[14]
1963FerrariFerrari156Ferrari178 1.5V6MON
4e
BEL
DNF[15]
NED
3e
FRA
DNF[16]
GBR
2e
DUI
1e
ITA
DNF[14]
VST
9e
MEX
DSQ[17]
ZAF
DNF[14]
224eVlag van Verenigd KoninkrijkJim Clark,Lotus-Climax
1964Ferrari158Ferrari205B 1.5V8MON
DNF[18]
NED
2e
BEL
DNF[14]
FRA
DNF[14]
GBR
3e
DUI
1e
OOS
DNF[19]
ITA
1e
401eVlag van Verenigd Koninkrijk John Surtees,Ferrari
N.A.R.T.VST
2e
MEX
2e
1965FerrariZAF
2e
MON
4e
BEL
DNF[14]
FRA
3e
175eVlag van Verenigd KoninkrijkJim Clark,Lotus-Climax
Ferrari1512Ferrari207 1.5F12GBR
3e
NED
7e
DUI
DNF[18]
ITA
DNF[20]
VST
DNS[21]
MEX
DNS[21]
1966Ferrari312/66Ferrari218 3.0V12MON
DNF[13]
BEL
1e
282eVlag van AustraliëJack Brabham,Brabham-Repco
CooperCooperT81Maserati9/F1 3.0V12FRA
DNF[22]
GBR
DNF[10]
NED
DNF[23]
DUI
2e
ITA
DNF[24]
VST
3e
MEX
1e
1967HondaRA273RA273E 3.0V12ZAF
3e
MON
DNF[14]
NED
DNF[25]
BEL
DNF[14]
FRA
-
GBR
6e
DUI
4e
CAN
-
204eVlag van Nieuw-ZeelandDenny Hulme,Brabham-Repco
RA300ITA
1e
VST
DNF[26]
MEX
4e
1968ZAF
7e
1217eVlag van Verenigd KoninkrijkGraham Hill,Lotus-Ford
RA301RA301E 3.0V12SPA
DNF[18]
MON
DNF[18]
BEL
DNF[19]
NED
DNF[26]
FRA
2e
GBR
5e
DUI
DNF[27]
ITA
DNF[12]
CAN
DNF[18]
VST
3e
MEX
DNF[28]
1969Owen-

BRM

BRMP138BRM P101 3.0V12ZAF
DNF[14]
611eVlag van Verenigd KoninkrijkJackie Stewart,Matra-Ford
BRM P142 3.0V12SPA
5e
MON
DNF[18]
NED
9e
FRA
-
BRMP139GBR
DNF[19]
DUI
DNS[29]
ITA
DNC[30]
CAN
DNF[14]
VST
3e
MEX
DNF[18]
1970SurteesMcLarenM7AFord Cosworth-DFV 3.0V8ZAF
DNF[14]
SPA
DNF[18]
MON
DNF[31]
BEL
-
NED
6e
FRA
-
318eVlag van OostenrijkJochen Rindt,Lotus-Ford
SurteesTS7GBR
DNF[31]
DUI
9e
OOS
DNF[14]
ITA
DNF[23]
CAN
5e
VST
DNF[14]
MEX
8e
1971Brooke Bond-OXO-SurteesSurteesTS9ZAF
DNF[18]
SPA
11e
MON
7e
NED
5e
FRA
8e
GBR
6e
DUI
7e
OOS
DNF[14]
ITA
DNF[14]
CAN
11e
VST
17
319eVlag van Verenigd KoninkrijkJackie Stewart,Tyrrell-Ford
1972SurteesSurteesTS14ARG
-
ZAF
-
SPA
-
MON
-
BEL
-
FRA
-
GBR
-
DUI
-
OOS
-
ITA
DNF[22]
CAN
-
VST
-
0-Vlag van BraziliëEmerson Fittipaldi,Lotus-Ford

Externe links

[bewerken |brontekst bewerken]
Bronnen
Voetnoten
  1. (en)Surtees.html John Surtees[dode link], www.formula1.com, geraadpleegd op 28 maart 2016
  2. "50 Years of Moto Grand Prix"
  3. De race werd verreden met hetFormule 1-reglement, maar telde niet mee voor het wereldkampioenschap
  4. hetBritish Racing Partnership was opgericht door de vader vanStirling Moss,Alfred Moss en zijn voormalige manager,Ken Gregory
  5. abcTijdens de training met de 125cc-EMC brak devoorvork waarbij Surtees viel en een pols brak. Daardoor kon hij niet starten in de wedstrijden,
  6. Gediskwalificeerd wegens hulp (benzine) van een toeschouwer
  7. abval
  8. abcSurtees werd voor de rest van het seizoen uitgeschakeld na een val in de350cc-race in Duitsland
  9. Teambeleid
  10. abTransmissie
  11. Radiateur
  12. abcdeOngeluk
  13. abDifferentieel
  14. abcdefghijklmnopqrMotor
  15. Injectie
  16. Benzinepomp
  17. Duwstart
  18. abcdefghiVersnellingsbak
  19. abcWielophanging
  20. Koppeling
  21. abSurtees was tijdens deGP van Canada-race opMosport Park ernstig gewond geraakt en miste de laatste twee GP's.
  22. abBrandstofsysteem
  23. abElektrisch probleem
  24. Brandstoflekkage
  25. Gaspedaal
  26. abAlternator
  27. Ontsteking
  28. Oververhitting
  29. Surtees zag af van zijn start omdat hij geen vertrouwen had in zijnwielophanging op de hobbeligeNordschleife
  30. Niet geklasseerd
  31. abOliedruk
Mediabestanden
Zie de categorieJohn Surtees vanWikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
·Overleg sjabloon ·Sjabloon bewerken
Formule 1-wereldkampioenen
·Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet) ·Sjabloon bewerken
12 uur van Sebring-winnaars
Zesvoudig winnaar:Tom Kristensen
Vijfvoudig winnaar:Rinaldo Capello
Viervoudig winnaar:Frank Biela ·Pipo Derani ·Allan McNish
Drievoudig winnaar:Mario Andretti ·Hans-Joachim Stuck ·Marco Werner
Tweevoudig winnaar:Bob Akin ·Sébastien Bourdais ·Geoff Brabham ·Derek Daly ·Loïc Duval ·Andy Evans ·Juan Manuel Fangio ·Juan Manuel Fangio II ·Olivier Gendebien ·Hurley Haywood ·Hans Herrmann ·Phil Hill ·Al Holbert ·Jacky Ickx ·Stefan Johansson ·Nicolas Lapierre ·JJ Lehto ·Alex Lynn ·Felipe Nasr ·Johannes van Overbeek ·Emanuele Pirro ·Eric van de Poele ·Brian Redman ·Jordan Taylor ·Fermín Vélez ·Andy Wallace ·Phil Walters
Enkelvoudig winnaar:Laurent Aïello ·Jack Aitken ·Michele Alboreto ·Wayne Baker ·Mauro Baldi ·Earl Bamber ·João Barbosa ·Dick Barbour ·Jean Behra ·Timo Bernhard ·Lucien Bianchi ·Jonathan Bomarito ·Jo Bonnier ·Gary Brabham ·Ed Brown ·Eugenio Castellotti ·Emmanuel Collard ·Peter Collins ·Eric Curran ·Chuck Daigh ·Yannick Dalmas ·Anthony Davidson ·Louis Delétraz ·Romain Dumas ·George Dyer ·Bob Earl ·Vic Elford ·Marcel Fässler ·John Cooper Fitch ·Christian Fittipaldi ·John Fitzpatrick ·A.J. Foyt ·Marino Franchitti ·Brad Frisselle ·Bob Garretson ·Jo Gartner ·Marc Gené ·Ignazio Giunti ·Harry Gray ·Peter Gregg ·Dan Gurney ·Jim Hall ·Mike Hawthorn ·Dave Helmick ·Johnny Herbert ·Colton Herta ·Hans Heyer ·Ryan Hunter-Reay ·Neel Jani ·Oliver Jarvis ·Pierre Kaffer ·Michael Keyser ·Larry Kulok ·Gérard Larrousse ·Bruce Leven ·Bill Lloyd ·Klaus Ludwig ·Arie Luyendyk ·Umberto Maglioli ·Jochen Mass ·Rob McFarlin ·Bruce McLaren ·Charles Mendez ·Ken Miles ·Steve Millen ·Allan Moffat ·Gianpiero Moretti ·John Morton ·Stirling Moss ·Jim Mullen ·Jörg Müller ·Mauricio de Narváez ·Kees Nierop ·Johnny O'Connell ·Jackie Oliver ·Jim Pace ·Olivier Panis ·Mike Parkes ·John Paul jr. ·John Paul sr. ·Christian Pescatori ·Philipp Peter ·Scott Pruett ·Bobby Rahal ·Chip Robinson ·Memo Rojas ·Lloyd Ruby ·Ludovico Scarfiotti ·Hap Sharp ·Scott Sharp ·Jo Siffert ·Alexander Sims ·John Surtees ·Nick Tandy ·Ricky Taylor ·Wayne Taylor ·Didier Theys ·Harry Tincknell ·Benoît Tréluyer ·Nino Vaccarella ·Laurens Vanthoor ·Tristan Vautier ·Bob Wollek ·Roy Woods ·Alexander Wurz
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=John_Surtees&oldid=68893774"
Categorieën:
Verborgen categorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp