Jared Diamond (Boston (Massachusetts),10 september1937) is eenAmerikaansegeograaf,fysioloog,evolutionairbioloog,biogeograaf,milieuwetenschapper enaardwetenschapper.
Sinds juni 2002 is hijhoogleraar in degeografie aan deUCLA (deUniversiteit van Californië - Los Angeles). Eerder was hij daar al hoogleraar in de fysiologie aan de geneeskundigefaculteit.
Diamond werd geboren inBoston,Massachusetts. Zijn beide ouders waren afkomstig uit Oost-Europese, Joodse gezinnen. Zijn vader Louis K. Diamond was een arts en zijn moeder, Flora Kaplan, was lerares, taalkundige en concertpianiste. Jared zelf speelde vanaf zijn zesde jaar piano. Hij volgdemiddelbaar onderwijs aan de Roxbury Latin School en haalde vervolgens in 1958 eenBachelor of Arts aan hetHarvard College. In 1961 verkreeg hij de titel vanDoctor of Philosophy (Universiteit van Cambridge,UK) in defysiologie en debiofysica op grond van zijn studie aancelmembranen van degalblaas.
Na het behalen van zijn doctorsgraad keerde Diamond terug naar Harvard, waar hij in 1965 een aanstelling alsJunior Fellow kreeg. In 1968 werd hij hoogleraar in de fysiologie aan deUCLA. In 1964 bezocht hij voor het eerstNieuw-Guinea. Hij raakte gefascineerd door deavifauna en de mensen van Nieuw-Guinea en de omliggende eilanden waaronder deSalomonseilanden. Hij bezocht dit gebied daarna meer dan 25 keer. Hij ging er 22 keer heen als leider van een expeditie, gericht op het doen van onder andereornithologisch enecologisch onderzoek in opdracht van deNational Geographic Society. Zodoende ontwikkelde zich parallel aan zijn hoogleraarschap in de fysiologie een loopbaan in de ecologie en de vogelkunde. Toen hij in de vijftig werd kwam daar een derde carrière bij als onderzoeker op het gebied van demilieuwetenschappen (environmental history) ensociale geografie. In het jaar dat hij 65 jaar werd, kreeg hij een benoeming als hoogleraaraardrijkskunde (Professor of Geography) aan de universiteit waar hij al doceerde, de UCLA.[1]
In juni 2013 stond op zijnCV dat hij de auteur is van negen boeken, tweemonografieën, 604 artikelen in wetenschappelijke tijdschriften waarvan 131 inNature.
Diamond begon zijn wetenschappelijke carrière alsfysioloog. Hij schreef in totaal 196 artikelen in fysiologische vakbladen. Hij specialiseerde zich in het transport van water,ionen enniet electrolytische moleculen door celmembranen. Zijn verdienste op dit onderzoekgebied leidde ertoe dat hij werd gekozen tot lid van deAmerican Academy of Arts and Sciences. Ook verwierf hij belangrijke onderzoekprijzen van deAmerican Physiological Society en deAmerican Gastroenterological Association.
De expedities die Diamond leidde hadden als doel het onderzoek naar de ecologische samenhang binnen verschillende gemeenschappen van diersoorten en hoe bepaalde factoren zoals uitsterven en immigratie de soortendiversiteit bepaalden. Diamond publiceerde hierover samen met de bekende evolutiebioloogErnst Mayr. Een bijproduct van deze onderzoekingen is de herontdekking van degeelkuiftuiniervogel (Amblyornis flavifrons) in 1982 rond de top van hetFoja-gebergte inPapoea. Sinds 1895 waren er geen waarnemingen van deze uiterst zeldzame prieelvogel meer geweest. Verder beschreef Diamond een nieuwe vogelsoort, derovianaral (Gallirallus rovianae) en 20 ondersoorten van andere vogels uit die regio.[2] Hij schreef 122 artikelen in ecologische vaktijdschriften.
Diamond is vooral bekend geworden als auteur van populaire wetenschapsboeken op het gebied vanantropologie,biologie engeschiedenis. InZwaarden, paarden en ziektekiemen (Engelse titel:Guns, Germs and Steel) laat hij zien dat ontwikkelde delen van de wereld hun 'positie' danken aan een speling van de natuur. Hij verdedigt op die manier nadrukkelijk een niet-racistisch standpunt. Dat sommige culturen verder ontwikkeld zijn, danken zijniet aan genetisch bepaalde raskenmerken, maar aan geografische, klimatologische en bacteriologische factoren. Die vormden de belangrijkste oorzaak waardoor westerse beschavingen 'sneller' konden groeien dan andere beschavingen. In zijn boekOndergang (Engelse titel:Collapse) stelt hij juist de vraag waarom sommige beschavingen ten onder zijn gegaan; slechte omgang met het (leef-)milieu is volgens hem een van de hoofdredenen, naast een verslechterend klimaat en minder gunstige betrekkingen met buurvolkeren en handelspartners. In 2012 verscheenThe World until Yesterday: What Can We Learn from Traditional Societies? (Nederlandse vertaling:De wereld tot gisteren later onder de titelErfenis) waarin hij uitlegt wat mensen uit de Westerse wereld kunnen leren van traditionele samenlevingen, zoals verschillende manieren van conflictbeheersing, omgaan met ouderen, kinderzorg en religie, voordelen van meertaligheid en lagere zoutinname.
- The Avifauna of the Eastern Highlands of New Guinea. Nuttall Ornithological Club monograph no. 12, Boston (1972).
- (met M.L. Cody als mederedacteur)Ecology and Evolution of Communities. Belknap Press, Harvard University Press, Cambridge, Mass (1975).
- (met M. LeCroy)Birds of Karkar and Bagabag Islands, New Guinea. Bull. Amer. Mus. Nat. Hist. 164: 469-531 (1979).
- The Avifaunas of Rennell and Bellona Islands. The Natural History of Rennell Island, British Solomon Islands 8: 127-168 (1984).
- (met T.J. Case als mederedacteur)Community Ecology. Harper and Row, New York (1986).
- (met B. Beehler, T. Pratt, D. Zimmerman, H. Bell, B. & J. Coe) Birds of New Guinea. Princeton University Press, Princeton (1986).
- The Third Chimpanzee: The Evolution and Future of the Human Animal (1992)ISBN 0-06-098403-1
- Guns, Germs, and Steel: The Fates of Human Societies (1997)ISBN 0-393-31755-2, (2003)ISBN 1-58663-863-7
- Why Is Sex Fun?: The Evolution of Human Sexuality (1997)ISBN 0-465-03126-9
- (metErnst Mayr)The Birds of Northern Melanesia: Speciation, Ecology, and Biogeography. Oxford University Press, New York (2001).
- Collapse: How Societies Choose to Fail or Succeed (2004)ISBN 0-670-03337-5
- Natural Experiments of History (with James A. Robinson) (2010)ISBN 0-674-03557-7,ISBN 978-0674035577.
- The World until Yesterday: What Can We Learn from Traditional Societies? (2012)ISBN 978-0-141-02448-6 enISBN 9780713998986
- Upheaval: How Nations Cope with Crisis and Change (2019).
Jared Diamond ontving veel waardering voor zijn werk. Hij werd gekozen tot bestuurslid van vier prestigieuze verenigingen op het gebied van onderzoek en ontving tientallen erelidmaatschappen eneredoctoraten overal ter wereld. Zo kreeg hij in 2008 een eredoctoraat van deKatholieke Universiteit Leuven.[3] Zijn onderzoek was goed voor 13 prijzen voor belangrijk onderzoek en zijn boeken leverde hem negen prijzen op, waaronder in 1998 dePulitzerprijs voor zijn boekGuns, Germs, and Steel. In Nederland kreeg hij in 2004 deGroeneveldprijs.
Bronnen, noten en/of referenties
- Externe links