Eenjamsessie (Engels: "jam session") is een min of meer spontane, onvoorbereide vorm van muzikaal samenspel, meestal in het jazzgenre of aanverwantepopgenres alshardrock,blues enrock. Jamsessies moeten niet verward worden met de vaak ellenlange soli van rockartiesten, zoals die van de musici in supergroepen alsBlind Faith,Emerson, Lake & Palmer en anderen.
Jam betekent "opstopping, opeenhoping, verstoring" ensession zoveel als "zitting, bijeenkomst". Vooral uit het woord jam kan enige zelfrelativering worden afgeleid; die zelfrelativering was ook van toepassing op het woordjazz, dat in zijn oorspronkelijke betekenis onder meer rotzooitje, rommeltje betekent.[1] Met de termjamming wordt vaak muzikaal samenspel aangeduid, tijdens het jammen ontstaan vaak creatieve invallen en niet minder vaak nieuw muzikaal materiaal.
Bij jamsessions worden vaakjazzstandards ten gehore gebracht, daar deze tot het algemeen gangbare repertoire van jazzmuzikanten behoren.
Een jamsessie kan twee vormen aannemen: een originele vorm of een vorm waarbij er covers van bestaande liedjes worden gespeeld. Tijdens een originele jamsessie wordt er soms muziek ten gehore gebracht die niet eenvoudig in een bepaald genre is thuis te brengen.
Vaak worden er op georganiseerde jamsessies echter bestaande nummers gespeeld, zodat de muzikanten weten waar ze aan toe zijn. Dit is voor het aanwezige publiek ook prettig doordat ze de nummers herkennen en kunnen meezingen. De originele jamsessies vereisen meer lef van de muzikanten doordat nummers alle kanten op kunnen gaan. Het vereist daardoor ook meer van de luisteraars die getuige zijn van hoe de muziek zich spontaan ontwikkelt. Het gevaar van jamsessies is dat muzikanten elkaar niet de ruimte geven en tegelijkertijd soleren, of dat alle muzikanten tegelijk op de voorgrond willen treden en er daardoor eenkakofonie van geluid ontstaat. Een originele jamsessie kan leiden tot muziek die niemand ooit had kunnen verzinnen of componeren en kan zo tot nieuwe nummers leiden. Er bestaan bands die zich geheel toeleggen op het spelen van originele jams. In het Engels heten zij jam bands.Galactic uitNew Orleans is zo'n band.
De uitdrukking "jam session" kwam tot stand in dejaren twintig in de Verenigde Staten, toen blanke en zwarte muzikanten samenkwamen na hun betaalde optredens om jazz te spelen die zij niet in dePaul Whiteman-stijl bands konden spelen. ToenBing Crosby deze sessies bijwoonde, zeiden de muzikanten over hem: "he is Jammin' the beat", omdat hij op de eerste en de derde tel mee klapte. Dus werden deze sessies bekend als jam sessions.[2]
De New Yorkse scène tijdens de Tweede Wereldoorlog was beroemd om zijn after-hours (na middernacht) jamsessies. Een van de beroemdste was de regelmatige after-hoursjam op de Minton's Playhouse in New York, die plaatsvond in de jaren veertig en de vroege jaren vijftig. De jamsessies op de Minton waren een vruchtbare ontmoetingsplaats en proving ground (plaats om jezelf te bewijzen) voor zowel gevestigde solisten zoalsBen Webster enLester Young, als de jongere jazzmusici die snel belangrijke exponenten van de bebop-beweging zouden worden, met inbegrip vanThelonious Monk (de huispianist van Minton), saxofonistCharlie Parker en trompettistDizzy Gillespie. De Minton-jam had concurrerende wedstrijden, waarin solisten met de huisband meespeelden en probeerden om elkaar te overtreffen in improvisatorische vaardigheden.[3]
Toen de instrumentale vaardigheid van pop- en rockmuzikanten verbeterde in de jaren zestig en begin zeventig, werd het op het podium jammen — vrije improvisatie — ook een vast onderdeel van rockmuziek; bands alsPink Floyd,Cream, TheJimi Hendrix Experience,Deep Purple,The Who,Grateful Dead,AC/DC,Led Zeppelin,Santana,King Crimson en deAllman Brothers Band speelden geïmproviseerde nummers die ergens tussen de 10 en 20 minuten konden duren. Deze nummers duurden vaak korter in de opgenomen versie.
Enkele opvallende opgenomen jam- en jam-geïnspireerde optredens in hetrockidioom zijn:
Hoewel deGrateful Dead vaak genoemd worden als eerste jamband, nam Cream al lange improvisaties in hun liedjes op sinds 1967. Nochtans, The Grateful Dead maakte de jamband tot een genre op zichzelf. Meer recente bands die in hun voetsporen traden zijnPhish, Moe., Umphreys Mcgee en Widespread Panic, die allemaal verlengde improvisatorische sessies spelen. Andere bands, zoals deRed Hot Chili Peppers, voeren ook regelmatig live jamsessies uit. De progressieve rockbandCoheed and Cambria eindigt vaak shows met een jamsessie tijdens hun liedjeThe Final Cut met verschillende instrumenten.
