Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Naar inhoud springen
Wikipediade vrije encyclopedie
Zoeken

Jalisco

Coördinaten20° 34′ NB, 103° 41′ WL
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Estado Libre y Soberano de Jalisco
Staat vanMexico  Vlag van Mexico
Kaart van Estado Libre y Soberano de Jalisco
Coördinaten20°40'35"NB, 103°20'45"WL
Algemeen
Oppervlakte80.386 km²
Inwoners
(2020)
8.348.151
(103,9 inw./km²)
Politiek
GouverneurPablo Lemus Navarro (MC)
(sinds 2018)
Overig
PostcodeJal.
HoofdstadGuadalajara
TijdzoneUTC−6
Ontstaan in1531
Staat sinds16 juni 1823
WebsiteOfficiële website
Foto's
Portaal Portaalicoon  Jalisco

Jalisco is een van de 31staten vanMexico. Jalisco grenst aan deGrote Oceaan in het westen, aanNayarit in het noordwesten, aanZacatecas,Aguascalientes enSan Luis Potosí in het noorden, aanGuanajuato in het oosten, en aanColima enMichoacán in het zuiden. Jalisco heeft een oppervlakte van 80.386 km² en 8.348.151 inwoners (2020). De hoofdstad en eveneens de grootste stad van Jalisco isGuadalajara. Andere grote steden in Jalisco zijnZapopan,Chapala,Ciudad Guzmán, en de badplaatsPuerto Vallarta.

Geografie

[bewerken |brontekst bewerken]

Verschillende toppen van deWestelijke Sierra Madre en deTrans-Mexicaanse Vulkanengordel verheffen zich in Jalisco. Met 4330 meter is deColimavulkaan de hoogste top van de staat. Diverse rivieren doorsnijden de staat, waarvan deRío Lerma,Río Ameca en deRío Grande de Santiago de bekendste zijn. In het oosten van de staat bevindt zich hetChapalameer, het grootste natuurlijke meer van Mexico.

Het klimaat van de staat issubtropisch en Jalisco heeft dan ook een groen uiterlijk.

Bevolking

[bewerken |brontekst bewerken]

Volgens de census van 2020 had de staat 8.348.151 inwoners, waarmee het de op twee na bevolkingsrijkste staat van Mexico was. Slechts 0,4% van de bevolking van Jalisco spreekt een indiaanse taal, voornamelijkHuichol en in mindere mateNahuatl enPurépecha. Twee derde van de bevolking woont in deagglomeratie Guadalajara. Jalisco is de economische motor van het westen van Mexico. Belangrijkste inkomstenbronnen zijn delandbouw (incl. tequila en chocola), zware industrie,ICT en financiële dienstverlening.

Inwoners van Jalisco worden in het SpaansJalisciences genoemd.

Geschiedenis

[bewerken |brontekst bewerken]

Jalisco komt van hetNahuatlXalixco, wat zoiets betekent als "plaats waarzand op de grond ligt". Tijdens deMeso-Amerikaanse Oudheid was Xalixco een koninkrijk. In1122 had het de onafhankelijkheid op deTolteken bevochten, en vervolgens werden het vijanden van deTarasken. Aangezien de Tarasken vijanden van deAzteken waren onderhield Xalixco goede banden met de Azteken. In1539 werd Xalixco door deSpaanse veroveraarNuño Beltrán de Guzmán onderworpen. Door het wrede bestuur van "bloederige Guzmán" kwam de oorspronkelijke bevolking al snel in opstand. In1541, tijdens de opstand die bekendstaat als deMixtónoorlog, wist de indiaanse leiderTenamaxtli de Spanjaarden bijna geheel uit Xalixco te verdrijven. Guadalajara kon hij echter niet innemen en aan het einde van het jaar was de opstand de kop ingedrukt. Xalixco werd alsNieuw-Galicië onderdeel van hetonderkoninkrijkNieuw-Spanje. Vrede werd het evenwel niet, nog vijftig jaar lang hadden de Spanjaarden hun handen vol aan de opstandigeChichimeken.

Tijdens deMexicaanse Onafhankelijkheidsoorlog in1810 wistMiguel Hidalgo Guadalajara in te nemen. Een jaar later werd hij echter vernietigend verslagen, en Jalisco kwam terug in Spaanse handen. Na de onafhankelijkheid van Mexico werd Jalisco in1824 een deelstaat van Mexico. Op last vanBenito Juárez werd in1867 het territorium vanTepic van Jalisco afgescheiden, dat later de staat Nayarit zou worden. Jalisco is sinds de onafhankelijkheid regelmatig het toneel geweest van gevechtshandelingen, meestal tussen deantiklerikale regering en de gelovige bevolking. Onder andere tijdens deHervormingsoorlog in het midden van de 19e eeuw is in Jalisco hevig gevochten, evenals tijdens decristero-opstand van de jaren 1920.

In de twintigste eeuw groeide Jalisco uit tot een belangrijk economisch centrum, maar zoals de rest van Mexico kwam Jalisco in de politieke greep van deInstitutioneel Revolutionaire Partij (PRI). Eenexplosieramp in Guadalajara in1992 en de moord op kardinaalJuan Jesús Posadas Ocampo van Guadalajara in1993 zorgden er samen met de economische crisis voor dat de PRI in Jalisco als een van de eerste staten van Mexico zijn machtspositie verloor. In1994 werdAlberto Cárdenas, van de conservatieveNationale Actiepartij (PAN) tot gouverneur gekozen. Deze partij leverde drie opeenvolgende gouverneurs, waarvanEmilio González Márquez (2007-2013) de laatste was. In 2013 leverde de PRI wederom de gouverneur. In 2018 werd Enrique Alfaro Ramírez van dePartij van de Burgerbeweging tot gouverneur gekozen. Hij werd opgevolgd in 2024 door zijn partijgenoot Pablo Lemus Navarro.

Cultuur

[bewerken |brontekst bewerken]
HetPlaza de Armas en de kathedraal van Guadalajara

Veel dingen die als typisch Mexicaans beschouwd worden, zoalstequila, desombrero enmariachis, komen oorspronkelijk uit Jalisco. Jalisco staat in Mexico bekend als eenconservatief bolwerk waar deRooms-Katholieke Kerk nog veel invloed heeft. De stad Zapopan is een pelgrimsoord vanwege de Maagd van Zapopan.

In Jalisco zijn twee monumenten opgenomen op de lijst vanWerelderfgoed, hetHospicio Cabañas in Guadalajara en hetAgavelandschap en de oude industriële faciliteiten van Tequila.

Gemeenten

[bewerken |brontekst bewerken]

Jalisco bestaat uit 125 gemeenten, zieLijst van gemeenten van Jalisco.

Externe link

[bewerken |brontekst bewerken]
·Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet) ·Sjabloon bewerken
Vlag van Mexico
Staten van Mexico

Aguascalientes ·Baja California ·Baja California Sur ·Campeche ·Chiapas ·Chihuahua ·Coahuila ·Colima ·Durango ·Guanajuato ·Guerrero ·Hidalgo ·Jalisco ·Mexico ·Michoacán ·Morelos ·Nayarit ·Nuevo León ·Oaxaca ·Puebla ·Querétaro ·Quintana Roo ·San Luis Potosí ·Sinaloa ·Sonora ·Tabasco ·Tamaulipas ·Tlaxcala ·Veracruz ·Yucatán ·Zacatecas

Mexico-Stad

Mediabestanden
Zie de categorieJalisco vanWikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jalisco&oldid=68601753"
Categorie:
Verborgen categorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp