Eeninternetencyclopedie is eenencyclopedie die toegankelijk is opinternet via hetwereldwijd web. Er bestaan professionele en wetenschappelijke uitgaven, zoals EngelseBritannica en NederlandseWinkler Prins online, naslagwerken geschreven en gecontroleerd door (leken-)vrijwilligers, zoalsWikipedia en mengvormen alsCitizendium en deWorld History Encyclopedia, waar eenieder kan bijdragen maar inzendingen worden nagekeken en zo nodig verbeterd door een professionele redactie. De digitale online encyclopedie werd voorafgegaan door digitale werken opcd-rom ofdvd zoals de Medische Encyclopedie vanPhilips Media uit 1996.[1]
In 1991 begonnen de deelnemers van deUsenetnieuwsgroepalt.fan.douglas-adams hun project om eenThe Hitchhiker's Guide to the Galaxy te maken, een fictieve digitale encyclopedie, naar de gefantaseerde encyclopedie in de boeken vanDouglas Adams. Dit project heetteProject Galactic Guide. Eerst zou het uitsluitend feitelijke lemma's bevatten, maar later werden ook gefantaseerde artikelen toegestaan. Project Galactic Guide bevat meer dan 1700 lemma's, maar viel na 2000 stil, mogelijk vanwege de oprichting vanh2g2, een gelijksoortig project. Het idee voor een gemeenschappelijk geschreven, vrij toegankelijk naslagwerk op internet gaat ten minste terug tot het voorstel voorInterpedia in1993; een vroeg concept voor een encyclopedie waaraan iedereen kon bijdragen.[bron?] Dit project werd nooit uitgevoerd.
In het jaar 2000 startte het Amerikaanse internetbedrijf Bomis Inc. de eerste online encyclopedie,Nupedia. Professionele medewerkers werkten hier samen onder leiding vanLarry Sanger.[2] CEO's van het bedrijf warenJimmy Wales, Tim Shell en Michael Davis. Doelstelling was een doorzoekbare open-inhoud encyclopedie te maken die vrij beschikbaar is op internet, en goedkoop op andere mediadragers. Het zou méér inhoud hebben dan welke encyclopedie ooit.[3] Uit dit project is door de inzet van de toen nieuwe samenwerkingssoftwareWiki-Wiki en het daaraan ten grondslag liggende concept vanswarm-intelligence, Wikipedia ontstaan.[4]
Met de ontwikkeling van de digitale technologie werden bestaande gedrukte encyclopedieën steeds meergedigitaliseerd. Aanvankelijk op digitale dragers als cd-rom. Met de opkomst van internet als medium verschenen vanaf circa 2000 steeds meer online uitgaven. In januari 1995 begon hetProject Gutenberg met de publicatie van deASCII-tekst van de elfde druk van deEncyclopædia Britannica uit 1911, waarvan delen van de inhoud bekritiseerd worden vanwegeetnocentrisme enracisme.[5][6] Door onenigheid over de methode bleef dit project steken bij het eerste deel. Vanwege hetmerkenrecht kreeg het de naam van Gutenberg Encyclopedia.[bron?]
In 2002 werd door anderen de ASCII-tekst van alle 28 delen op de website1911 encyclopedia.org geplaatst, voorzien een beperking van kopierecht die waarschijnlijk niet bindend was.[bron?] Project Gutenberg hervatte later[(sinds) wanneer?] de digitalisering en controle van deze encyclopedie. De website bestaat niet meer. Er is een digitale kopie van de encyclopedie uit 1911 in delen beschikbaar op de website archive org.[7] Op de EngelstaligeWikisource[8] bestaat een project om de gehele 11e druk van de Encyclopædia Britannica te digitaliseren en over te zetten (uploaden) naar Wikimedia servers zodat de inhoud onder de Wikimedia-copyrightregels ter beschikking wordt gesteld.[9][10] Hierbij moeten deelnemers het resultaat van deOCR-scan van een artikel nauwkeurig controleren.
In de tussentijd hadden de uitgevers van de laatste druk van de Encyclopædia Britannica deze zelf gedigitaliseerd, verkocht op cd-rom en op internet gepubliceerd; dit vanwege concurrentie met deEncarta.[bron?] Andere digitaliseringsprojecten zijn Easton's Bible Dictionary (1897) op de website van de Christian classics Ethereal Library[11] en de Bartleby-internetversie van de zesde druk van deColumbia Encyclopedia (2000), die in 2000 werd gedigitaliseerd en sindsdien regelmatig wordt bijgehouden.
Baidu Baike — grootste Chinese internetencyclopedie, op de website van de grote Chinese zoekmachineBaidu
Bestor —Belgian Science and Technology Online Resources, encyclopedie die wikisoftware toepast over de Belgische wetenschap gedurende de laatste twee eeuwen[12]
Citizendium — project gestart in maart 2007 door Larry Sanger, nadat hij zich had gedistantieerd van Wikipedia
WikiPilipinas — Engelstalige encyclopedie over de Filipijnen
Wikipedia — online encyclopedie op basis van wiki-samenwerkingssoftware, inhoud en redactie door vrijwilligers, met Baidu Baike de grootste wat betreft lemma's en bezoekers, in ongeveer 300 talen.
Wikisage - (afkorting van "Wiki Second Age") Opgericht in 2008. Kleinschalig project met een Nederlandstalige en Engelstalige versie. Wikisage stelt dat het bij de "vrije encyclopedie van de eerste generatie, waarvan Wikipedia het bekendste voorbeeld is" "experts (...) met alle denkbare middelen het bijdragen onmogelijk [werd] gemaakt" en dat er daarom een andere benadering nodig was.[15]
World History Encyclopedia — encyclopedie over wereldgeschiedenis waar iedereen kan bijdragen, naam voorheen "Ancient History Encyclopedia"[16]