Ian Holm, geborenIan Holm Cuthbert (Goodmayes,12 september1931 –Londen,19 juni2020) was eenEngelsfilm- entheateracteur.
Ian Holm werd in 1931 geboren in eenpsychiatrische inrichting, waar zijn vader werkte alspsychiater en hoofdinspecteur. Toen hij zeven jaar oud was, zag hij een theatervoorstelling vanLes Miserables metCharles Laughton in de hoofdrol. Dit inspireerde hem om later acteur te worden. In 1950 werd hij lid van deRoyal Academy of Dramatic Art teLonden, waar hij zelfs samen optrad met Laughton. Vier jaar later werd hij lid van deRoyal Shakespeare Company.
In 1956 speelde Ian Holm voor het eerst opWest End in het stukLove Affair. Datzelfde jaar maakte hij een Europese tournee met het doorLaurence Olivier geproduceerdeTitus Andronicus. Hierna keerde hij weer terug naar de Royal Shakespeare Company. In 1967 maakte hij zijn debuut opBroadway alsLenny in het stukThe Homecoming, waar hij eenTony Award voor zou winnen. In 1973 zou Holm deze rol nog een keer spelen in de op het stuk gebaseerde televisiefilm.
Ian Holms filmcarrière begon in 1958 toen hij een kleine,uncredited rol speelde in komedieGirls at Sea. In de ruim veertig jaar die hierop volgde speelde de Engelsman personages in meer dan honderd televisie- en filmproducties, waaronder die van dehobbitBilbo Balings (Engels:Bilbo Baggins) in de doorPeter Jackson verfilmde boekenThe Lord of the Rings enThe Hobbit. Saillant detail is dat Ian Holm jaren eerder (1981) de rol van Frodo Baggins speelde in een door de BBC geproduceerde hoorspelversie vanThe Lord of the Rings.
Een van zijn eerste grote filmrollen was inThe Bofors Gun uit 1968, waarvoor hij eenBAFTA ontving voor beste bijrol. In de jaren daarna speelde hij in verscheidene Britse films en miniseries, waaronderMary, Queen of Scots uit 1971. In 1976 stopte Holm voor enkele jaren met toneelspelen nadat hij tijdens een voorstelling vanThe Iceman Cometh werd getroffen door een ernstige aanval vanplankenkoorts.
In 1978 speelde hijHeinrich Himmler in de miniserieHolocaust (televisieserie).
In 1979 was Ian Holm te zien als Ash deandroïde in de filmAlien. VoorChariots of Fire uit 1981 kreeg Holm eenOscarnominatie, alsmede een BAFTA en een prijs op hetfilmfestival van Cannes. In 1981 was Ian Holm te zien als Napoleon inTime Bandits vanTerry Gilliam. Met deze regisseur werkte hij in 1985 weer samen voor de filmBrazil. Enkele jaren later was hij te zien in enkeleShakespeareverfilmingen, waaronderHenry V vanKenneth Branagh. In 1989 werd hij voor een BAFTA genomineerd voor zijn hoofdrol inGame, Set and Match, eenBBC-serie naar boeken vanLen Deighton.
In de jaren negentig was Holm zowel in de film als op toneel actief. Hij speelde in toneelstukken alsMoonlight (1993) enKing Lear (1997). Voor zijn rollen in beide toneelstukken ontving Holm zowel eenLondon Critics Circle Theatre Award als deLondon Evening Standard Theatre Award voor beste acteur. In 1997 speelde hij in twee belangrijke films,The Fifth Element vanLuc Besson (een van de succesvolste films van dat jaar) enThe Sweet Hereafter vanAtom Egoyan. Voor de laatste film, waarin Holm een advocaat speelt die een klein stadje wil bijstaan nadat dit is getroffen door een ernstig schoolbusongeluk, kreeg hij zeer goede kritieken. Ook inThe Madness of King George had hij een belangrijke rol en een nieuw publiek bereikte Holm in 2001, toen hij te zien was inThe Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring, het eerste deel van deThe Lord of the Rings-trilogie als de Hobbit Bilbo Baggins. Die rol speelde hij nog een keer in het laatste deel van de trilogie,The Lord of the Rings: The Return of the King.
In 1989 werd Holm benoemd totCommandeur in deOrde van het Britse Rijk. In juni 1998 werd Ian Holm vanwege zijn verdiensten als acteur doorKoningin Elizabeth geridderd en ging sindsdien door het leven alsSir Ian Holm.
Ian Holm was viermaal getrouwd. Van 1955 tot 1965 met Lynn Mary Shaw, van 1982 tot 1986 met Sophie Baker, van 1991 tot 2001 met actricePenelope Wilton en vanaf december 2003 met Sophie de Stempel. Ook heeft hij een langdurige relatie gehad met fotografeBee Gilbert, van 1965 tot 1976. Hij kreeg vijf kinderen: Jessica en Sarah-Jane met Lynn Mary Shaw, Barnaby en Melissa met Bee Gilbert en Harry met Sophie Baker.
In 2001 werd Ian Holm behandeld voorprostaatkanker. In 2020 stierf hij aan de gevolgen van deziekte van Parkinson.
Ian Holm speelde onder andere in de volgende televisie- en filmproducties:
- Gedurende zijn lange carrière speelde Holm driemaal de rol vanNapoleon Bonaparte: inNapoleon in Love (1972),Time Bandits (1981) enThe Emperor's New Clothes (2001).
- Daarnaast speelde hij tweemaal voormeteoroloog in de bekende filmsThe Day After Tomorrow (2004) enThe Aviator (2004).
- Holm heeft drie keer een Hobbit gespeeld in een bewerking vanJ.R.R. Tolkiens meesterwerkIn de ban van de ring. in de jaren 80 was hij te horen in eenBBC-radioproductie alsFrodo Baggins, en in 2001 en 2003 speelde hij Frodo's oomBilbo Baggins in de trilogie van Peter Jackson. In 2012 was hij daarna te zien inThe Hobbit.