HetIJslands voetbalelftal is een team vanvoetballers datIJsland vertegenwoordigt in internationale wedstrijden en competities, zoals de voorrondes voor hetwereldkampioenschap voetbal en hetEuropees kampioenschap voetbal mannen. IJsland speelt zijn thuisinterlands doorgaans in hetLaugardalsvöllur teReykjavik. Het land speelde in juli 1946 zijn eerste officiële interland. IJsland plaatste zich in september 2015 voor het eerst voor een eindtoernooi, hetEK 2016. Kwalificatie voor IJslands eerste wereldkampioenschap volgde twee jaar later, hetWK 2018.
IJsland, een van de kleinste landen in deUEFA-zone naar inwonertal, speelde in 1930 reeds zijn eerste officieuze interland, maar na de Tweede Wereldoorlog werd het nationaal elftal officieel en speelde het zijn eerste door de UEFA en de FIFA erkende wedstrijden. De vriendschappelijke interland tegenDenemarken op 17 juli 1946 was het debuut van het IJslands voetbalelftal en werd met 0–3 verloren. IJsland begon relatief laat met het opzetten van het nationaal elftal – dat bleek ook uit het gegeven dat de wedstrijd voor IJsland weliswaar zijn eerste was, maar Denemarken zijn 137ste interland speelde. In de eerste jaren speelde het land weinig wedstrijden; de wedstrijden die gespeeld werden, waren uitsluitend op vriendschappelijke basis en voornamelijk tegen de Scandinavische landen,Noorwegen,Zweden,Finland en Denemarken. HetVoetbalelftal van de Verenigde Staten was in 1955 de eerste tegenstander buiten Scandinavië in een officiële interland. In tien jaar tijd speelde IJsland vijftien interlands. De eerste competitieve wedstrijd speelde het op 2 juni 1957 in hetkwalificatietoernooi voor hetwereldkampioenschap voetbal 1958.Frankrijk won met 8–0, IJsland verloor alle wedstrijden in zijn poule. IJsland nam niet deel aan de daaropvolgende drie kwalificatietoernooien voor het wereldkampioenschap voetbal. Wel participeerde het in hetkwalificatietoernooi voor het Europees kampioenschap voetbal 1964, maarIerland schakelde IJsland in de eerste ronde ronde uit. IJsland nam ruim tien jaar later weer deel aan de kwalificatiecampagnes; in de tussenliggende periode speelde het nationaal elftal uitsluitend oefeninterlands en kwam het jaarlijks tussen de twee en vijfmaal in actie. In 1967 leed het IJslands elftal de grootste nederlaag uit haar geschiedenis, 14-2 tegen Denemarken.
Vanaf 1972 nam IJsland weer mee aan kwalificatie-toernooien, voor het WK van 1974 verloor het alle wedstrijden. Voor kwalificatie van het EK in 1976 eindigde IJsland ook op de laatste plaats, maar het zorgde voor uitschakeling vanOost-Duitsland door drie punten van de latere Olympische kampioen te pakken, Oost-Duitsland kwam één punt tekort ten opzichte vanBelgië om zich te plaatsen. Ook tegen Frankrijk werd er een punt gehaald: 0-0. Voor het WK van 1978 boekte het een overwinning opNoord-Ierland.
In de jaren 80 kende IJsland een stijgende lijn, een aantal spelers braken door in het buitenland, waarvan spelmakerÁsgeir Sigurvinsson vanVfB Stuttgart de bekendste was. In het WK-kwalificatietoernooi voor hetwereldkampioenschap voetbal 1982 eindigde het land voor het eerst niet op de laatste plaats in de kwalificatiegroep, nadat het de nummer laatst,Turkije, tweemaal versloeg. In dezelfde cyclus speelde het ook gelijk tegenTsjecho-Slowakije enWales. Hoewel IJsland zich niet kwalificeerde voor een eindtoernooi, behaalde het – in tegenstelling tot de voorgaande decennia – nu wel in elke editie meerdere punten. Voor EK 1984 speelde het gelijk tegenNederland en voor WK 1986 won het van Wales. In dekwalificaties voor het EK 1988 eindigde het in puntental gelijk met Frankrijk, na tweemaal winst op Noorwegen en twee maal een gelijkspel tegen Frankrijk en deSovjet-Unie.
De prestaties in de kwalificatietoernooien bleven in de rest van de twintigste eeuw onveranderd en dicht bij een eindtoernooi kwam IJsland niet. Wel zorgde het geregeld voor een verrassing.Spanje werd in september 1991 in een EK-kwalificatiewedstrijd met 2–0 verslagen, hetHongaars voetbalelftal verloor voor het WK in 1994 tweemaal. De resultaten voor de laatste kwalificatie-toernooien in de jaren negentig vielen tegen: voor het EK in 1996 eindigde men op de laatste plaats en voor het WK van 1998 won het alleen vanLiechtenstein. Voor euro 2000 deed tot na acht wedstrijden knap mee tegen gerenommeerde tegenstanders alsRusland,Oekraïne en wereldkampioen Frankrijk, het had evenveel punten als Rusland en Frankrijk en één punt achterstand op Oekraïne. Opvallende prestaties waren een 1-1 tegen Frankrijk, een 1-0 zege op Rusland en 1-1 gelijkspel inKiev. In de laatste twee wedstrijden ging het mis, IJsland verloor thuis met 0-1 van Oekraïne en met 3-2 van Frankrijk. De ploeg kwam nog terug van een 2-0 achterstand, maar moest in de 71e minuut een doelpunt vanDavid Trezeguet incasseren.
Een soort gelijk scenario speelde zich af voor kwalificatie voor het WK 2002, in de zevende speeldag won IJsland met 3-1 vanTsjechië en de ploeg was weer kansrijk voor een tweede plaats. In de laatste twee rondes leden de IJslanders twee kansloze nederlagen tegen Noord-Ierland (3-0) en Denemarken (6-0) en het eindigde op de vierde plaats.
Onder bondscoachÁsgeir Sigurvinsson (2003–2005) was IJsland dicht bij kwalificatie voor het Europees kampioenschap voetbal 2004. Voor de laatste speeldag stond IJsland met twee punten voorsprong opSchotland op de tweede plaats in zijn groep. In de laatste wedstrijd van het kwalificatietoernooi werd IJsland door hetDuits elftal verslagen, waarna Schotland met één punt meer zich boven IJsland kwalificeerde voor de play-offs.
In de periode tussen 2004 en 2012 kende het nationaal elftal een terugval: in de kwalificatietoernooien kwam het niet in de buurt van de prestatie in 2003 en elk jaar kende het meerdere grote nederlagen ( voor WK 2006 4–0 tegenKroatië en 5-0 tegenZweden, voor EK 2008 4–0 tegenLetland en 3–0 tegenLiechtenstein). Ook voor het WK 2010 en het EK 2012 waren de prestaties ondermaats: er werd alleen gewonnen vanMacedonië enCyprus.
Ólafur Johannessen, de bondscoach van IJsland tussen 2007 en 2011, werd na 39 interlands onder zijn leiding in oktober 2011 ontslagen. Hij werd opgevolgd door de ZweedLars Lagerbäck. IJsland begon de cyclus voor een WK-ticket in 2014 met een 2-0 zege opNoorwegen. De prestaties in de zes eerste wedstrijden waren wisselend, drie overwinningen en drie nederlagen, maar omdat alle ploegen achter het ongenaakbareZwitserland wisselvallig presteerden, was de ploeg kansrijk voor de tweede plaats. In de uitwedstrijd tegen Zwitserland maakte het een 4–1 achterstand goed, 4–4 met drie doelpunten van de bij AZ spelendeJóhann Berg Guðmundsson. Na twee zeges stond IJsland op de tweede plaats met één punt voorsprong opSlovenië. IJsland speelde met 1–1 gelijk tegen Noorwegen, maar omdat Slovenië niet won, waren de play-offs bereikt – een unicum voor het IJslandse voetbal. Over twee duels werd in de play-offs verloren van Kroatië, dat zo een plaats bemachtigde op het hoofdtoernooi. Het speelde 0–0 in de thuiswedstrijd, maar inStadion Maksimir inZagreb werd met 2–0 verloren door treffers vanMario Mandžukić enDarijo Srna, ondanks het feit dat Kroatië meer dan een helft lang met tien man speelde na de rode kaart voor aanvaller Mandžukić in de 38ste minuut.
Kwalificatie voor het EK van 2016 werd kansrijk na een flitsende start, de eerste twee wedstrijden werden tegen Turkije thuis en Letland uit met 3–0 gewonnen, waarna in oktober 2015 de nummer drie van het laatste WKNederland met 2–0 werd verslagen. De doelpunten werden gemaakt door de bijSwansea City spelendeGylfi Sigurðsson. IJsland nam na een zege opTsjechië in juni 2015 de leiding in de kwalificatiegroep over van de Tsjechen. Door een overwinning in en tegenNederland en een gelijkspel tegenKazachstan kwalificeerde IJsland zich in september 2015 voor haar eerste interlandtoernooi. Op hetEuropees kampioenschap 2016 was de start goed, 1–1 tegenPortugal,Birkir Bjarnason maakte het eerste doelpunt van de IJslanders op een internationaal toernooi ooit. Tegen Hongarije verspilde het in de slotfase de overwinning (1-1), maar het scoorde tegenOostenrijk wel vlak voor tijd de winnende treffer: 2–1. IJsland ontpopte zich als een sterk verdedigend team met een groot doorzettingsvermogen zonder grote sterren en het eiland stroomde leeg om de ploeg in Frankrijk aan te moedigen. In de achtste finale kwam IJsland tegenEngeland achter met 1–0, maar voor rust werd de achterstand omgebogen met twee treffers vanRagnar Sigurðsson en ex-AZ en Ajax-spelerKolbeinn Sigþórsson. IJsland maakte ook indruk door de overwinning met de fans te vieren met deHaka.[1] In de kwartfinale tegen Frankrijk stond IJsland voor rust met 4–0 achter, uiteindelijk werd de uitslag 5–2. IJsland was een van de verrassingen van het toernooi en de spelers werden in eigen huis onthaald als helden.[2].
Het volgende doel van IJsland was om zich voor de eerste keer te plaatsen voor een WK. IJsland bevestigde zijn reputatie als thuisspelende ploeg door wedstrijden tegen Turkije,Kroatië en Oekraïne te winnen, in uitwedstrijden tegen Kroatië enFinland werd verloren. Na acht wedstrijden stond IJsland in punten gelijk met Kroatië, met twee punten voorsprong op Turkije en Oekraïne. Op de voorlaatste speeldag won IJsland met 0–3 bij en van de Turken en door een gelijkspel van Kroatië tegen Finland had IJsland twee punten voorsprong. Een 2–0 overwinning op hekkensluiterKosovo was vervolgens genoeg voor kwalificatie voor hetWK 2018 inRusland. Daar wist de ploeg zich niet te onderscheiden. IJsland wistArgentinië in de eerste wedstrijd op een gelijkspel (1–1) te houden, maar verloor in groep D vervolgens vanNigeria (0–2) enKroatië (1–2), waardoor uitschakeling een feit was. BondscoachHeimir Hallgrímsson zwaaide af na het toernooi en pakte zijn oude baan als tandarts weer op. Hij werd opgevolgd doorErik Hamrén, de Zweed die eerder zijn eigen vaderland onder zijn hoede had in de periode 2009–2016.
IJsland miste nipt de kwalificatie voor het daaropvolgende EK. In de kwalificatiepoule eindigde IJsland als derde (van de zes landen in de poule) achterFrankrijk enTurkije en verloor vervolgens de noodzakelijke play-off met 2-1 vanHongarije (nadat het kort voor tijd nog met 0-1 voorstond).
Hierna werd het nationale team drastisch verjongd en ondanks een talentvolle lichting had dit wisselende resultaten tot gevolg en kwalificeerde IJsland zich niet voor het WK van 2022, het EK van 2024 en WK van 2026.