| Sint-Hubertus | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
Beeld uit 1689 van Sint-Hubertus met hert door deLuikse beeldhouwerJean Del Cour in deSint-Jacobskerk te Luik | ||||
| Geboren | 655 teVoerstreek ofToulouse[1] | |||
| Gestorven | 30 mei727 te's Gravenvoeren (ofTervuren) | |||
| Verering | Rooms-Katholieke Kerk enOosters-Orthodoxe Kerk | |||
| Heiligverklaring | 744[1] door reliekenverheffing | |||
| Naamdag | 3 november | |||
| Beschermheilige voor | de jacht | |||
| Lijst van christelijke heiligen | ||||
| ||||
De heiligeHubertus van Luik, soms Huibrecht (655-727), was volgens de traditie de laatstebisschop vanMaastricht en de eerste vanLuik.
Over het leven van Hubertus bestaan zeven min of meer eigentijdsehagiografieën.[bron?] Hieruit heeft zich in de loop der eeuwen de legende van Sint-Hubertus gevormd.[1] In deiconografie is de legende van Sint-Hubertus nauw verweven met die vanSint-Eustachius.
Hubertus was een zoon vanBertrand, broer vanBoggis, dehertog van Aquitanië en leidde eenwerelds leven. Hij ging naar hetNeustrische hof vanTheuderic III in Parijs, maar ging net als veel edelen, vanwege hofmeierEbroin, naar hetAustrasische hof inMetz. Daar werd hij hartelijk door hofmeierPepijn van Herstal ontvangen en kreeg ook hier een hoge functie. Na de dood van zijn vrouw Floribanne, bij de geboorte van hun zoon Floribertus, trok hij zich terug in deArdennen, waar hij zich aan het jagen overgaf. OpGoede Vrijdag van het jaar 683 ging hij op jacht, hoewel dat een zeer oneerbiedige activiteit was op die dag. Hubertus bespeurde een groothert, en joeg erachteraan met zijn honden. Toen hij het hert bijna te pakken had en het dier zich naar hem toekeerde wilde hij het neerschieten. Op dat moment verscheen er een lichtend kruis tussen het gewei. Een stem zei hem naarLambertus van Maastricht te gaan. Sint Hubertus staat nu bekend alspatroonheilige van dejacht. Deze legende werd pas vanaf de 15e eeuw met het leven van Hubertus verbonden.
_De_bekering_van_Sint-Hubertus_Saint-Hubert_(1846)_Basiliek_van_Sint-Hubertus_24-02-2021.jpg)
Hubertus ging in de leer bij de heiligeLambertus van Maastricht, op dat moment de bisschop van die stad. Hubertus' broerOdo de Grote werd Floribertus' voogd. Tijdens Hubertus' afwezigheid, hij was op pelgrimage naar Rome ompaus Sergius I te ontmoeten, werd Lambertus door volgelingen van Pepijn vermoord. Hubertus volgde Lambertus op. Maastricht enTongeren waren in die tijd onveilig, daarom verplaatste hij zowel debisschoppelijke zetel als het gebeente van de heilige Lambertus naar Luik (rond718).[2] Boven het graf van Lambertus werd deSint-Lambertuskathedraal opgericht, die in 1794 werd verwoest. Hubertus verkondigde het geloof inBrabant en deArdennen, vandaar dat in het zuiden van Nederland en in heel België veel kerken naar hem zijn vernoemd. In sommige streken lijkt het soms wel alsof er maar twee heiligen zijn: Hubertus en Lambertus.
Nadat Hubertus in 727 overleed, volgde zijn zoonFloribertus hem op (in die tijd konden gehuwden nog geestelijke worden, al scheidden ze in dat geval wel vaak van tafel en bed: de vrouw werd meestalkloosterlinge).
In de vita van Sint-Hubertus wordt zijn overlijden gepreciseerd in de plaats genaamd "Fura", gelegen op 30 mijl (ongeveer 45 km) van Luik. Het valt dan ook te betwijfelen dat dit deVlaams-Brabantse gemeenteTervuren is, zoals een plaatselijke traditie beweert.[3] Wellicht dient Fura in deVoerstreek te worden gezocht.[4]
Op30 september825 werd zijn stoffelijk overschot van Luik naar deabdij vanAndage overgebracht. Hierdoor werd Andage al spoedig eenbedevaartsoord en de plaatsnaam veranderde na enige tijd inSaint-Hubert. Debasiliek die bij de abdij werd opgericht, werd naar Hubertus van Luik vernoemd: deBasiliek van Sint-Hubertus. Zijn kist verdween tijdens deReformatie.
Omdat hij eens een man vanhondsdolheid genas, wordt hij speciaal aangeroepen tegen deze ziekte. Daartoe wordt ook het zogenaamdehubertusbrood gezegend. Zijnnaamdag wordt gevierd op3 november.Andere patroonheiligen van de jagers zijnSint-Eustatius/Sint-Eustachius (20 september),Sint-Gilles/Sint-Egidius (1 september) enSint-Bavo/Sint-Baaf (1 oktober).
De nalatenschap van Hubertus is enorm. Honderden kerken, kapellen, kloosters, scholen, verenigingen en andere instellingen zijn naar hem genoemd. Ook veel topografische namen en straatnamen verwijzen naar Sint-Hubertus. Daarnaast zijn er talloze schilderingen, beeldhouwwerken, literaire werken en muziekstukken aan hem gewijd. Ook in de populaire cultuur is in zijn invloed naspeurbaar. Enkele voorbeelden:
| Voorganger: Lambertus | Bisschop van Maastricht en Luik ±706 - 727 | Opvolger: Floribertus |
