Gemeente inDuitsland | |||
|---|---|---|---|
 | |||
  | |||
| Situering | |||
| Deelstaat |  Noordrijn-Westfalen | ||
| Kreis | Steinfurt | ||
| Regierungsbezirk | Münster | ||
| Coördinaten | 52° 23′ NB, 7° 36′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 99,83 km² | ||
| Inwoners (31-12-2020[1]) | 7.643 (77 inw./km²) | ||
| Hoogte | 40 m | ||
| Burgemeester | Winfried Pohlmann (SPD) | ||
| Overig | |||
| Postcode | 48496 | ||
| Netnummers | 05458, 05457 (Schale, Halverde) | ||
| Kenteken | ST, BF, TE | ||
| Gemeentekernen | 3Ortsteile | ||
| Gemeentenr. | 05 5 66 020 | ||
| Website | Officiële website | ||
| Locatie van Hopsten in Steinfurt | |||
 | |||
| |||
Hopsten is een plaats engemeente in deDuitsedeelstaatNoordrijn-Westfalen, gelegen in deKreis Steinfurt. De gemeente Hopsten telt 7.643 inwoners (31 december 2020)[1] op een oppervlakte van 99,78km².
_COA.svg)
| Ortsteil | Oppervlakte | Inwoners (31 dec. 2017) |
|---|---|---|
| Hopsten | 48,70 km² | 5.301 |
| Halverde | 17,17 km² | 1.052 |
| Schale | 33,95 km² | 1.248 |
| Totaal | 99,82 km² | 7.601 |
Het voormalige Hopstener gehuchtOstenwalde behoort niet meer tot Hopsten, maar totHörstel.Tot eind1974 waren deze drie plaatsen Halverde, Hopsten en Schale zelfstandige gemeentes binnen hetAmt Hopsten.
De overgrote meerderheid van de christenen in de gemeente is rooms-katholiek.
Hosten ligt in het noordwesten van de deelstaatNoordrijn-Westfalen op de grens metNedersaksen. Het door kleinestuwwallen uit de laatsteijstijden ietwat heuvelachtige landschap lijkt op dat in deNederlandse provincieDrenthe: zandgrond met akkerland en bos, afgewisseld doorhoogveen. Slechts 10 à 20 km zuidwaarts bevinden zich de westelijkste uitlopers van hetTeutoburger Woud. Door de gemeente stromen diverse beken, die allemaalAa heten.
De buurgemeentes in hetTecklenburger Land zijnHörstel,Recke enIbbenbüren. In het NedersaksischeEmsland liggen de buurplaatsenFreren enSchapen, gem. Spelle. In hetOsnabrücker Land liggen de buurgemeentesFürstenau enVoltlage, dat deel uitmaakt van deSamtgemeinde Neuenkirchen.
Economisch en onderwijskundig is Hopsten sterk op de grotere stedenIbbenbüren en vooralOsnabrück georiënteerd.
Het dorp Hopsten wordt doorsneden door een hoofdweg (geen Bundesstraße) vanLingen in het noordwesten viaBeesten, gem. Freren langsSchapen, gem. Spelle, en de andere richting op zuidoostwaarts naar deBundesstraße 65 bijIbbenbüren. In Hopsten kruist deze weg een secundaire weg vanuitHörstel en Dreierwalde, gem. Hörstel in het zuidwesten, en de andere richting op naar Halverde, gem. Hopsten in het noordoosten.In de zuidelijke buurgemeentes Hörstel en Ibbenbüren zijn afritten van deAutobahn A30, op 12 à 18 km van het dorp Hopsten vandaan.
Het openbaar vervoer in de gemeente is ronduit zwak ontwikkeld. Men kan van eenbelbus (ter plaatseTaxi-Bus geheten) naarRecke gebruik maken en daar de lijnbus naar o.a. Osnabrück nemen. Er zijn, op werkdagen en buiten de schoolvakanties, verder alleen in de ochtendspits en 's middags enige busdiensten voor scholierenvervoer.
In Hopsten is het hoofdkantoor alsmede de eerste van twee fabrieken gevestigd van een producent van o.a. zware, dikwandige stalen leidingen, tanks voor op vrachtauto's en goederentreinen e.d.. De andere fabriek van deze onderneming staat in het naburige Schapen, gemeenteSpelle. Een bijzonder probleem voor deze onderneming is het vervoer van het gereed product per vrachtauto naar de afnemers toe. Vaak moeten de vrachtauto's moeizaam door de kern van het dorp Hopsten manoeuvreren. De gemeente heeft speciaal daarvoor enige kleine aanpassingen aan de route laten uitvoeren, maar in een rondweg om het dorp is voorlopig niet voorzien. Intussen is het kijken naar de doortocht van een zwaar transport voor de jeugd van het dorp Hopsten tot een attractie geworden.
De in 1864 op initiatief vanWilhelm Emmanuel von Ketteler gestichte kerkkaarsenfabriek bestaat nog steeds.
Voor het overige draait de economie van de gemeente op de landbouw en daaraan gerelateerd midden- en kleinbedrijf. Veel inwoners van de gemeente zijn woonforensen, die (doorgaans met de auto of op de fiets) pendelen naar hun werkkring in steden in de omtrek.
Voor de plaatsnaamHopsten wordt de volgende verklaring gegeven: De eerste boeren, die zich hier vestigden troffen een drassig veenlandschap met daartussen enige hoger gelegen zandruggen en -heuveltjes aan. Ze moesten met hun boerderij auf einen "Hop seten", op een hobbel gaan zitten.
Evenals voor de meeste dorpen in de omgeving geldt, dateert de eerste vermelding van Hopsten uit het jaar890, toen deAbdij van Werden i.v.m. heffing vantienden of andere belastingen een uitgebreid register van bezittingen opstelde. Het gebied van de huidige gemeente behoorde vanaf1236 tot hetGraafschap Tecklenburg, dat het (met uitzondering van het dorp Schale) tijdens een oorlog in het jaar1400 verloor aan hetPrinsbisdom Münster, dat er sindsdien een wig tussen het noorden en het zuiden van de graafschappen Tecklenburg enLingen bezat. Het dorp Schale had van 1278 tot deDertigjarige Oorlog een nonnenklooster van decisterciënzers. De -in 1899 ingrijpend gerestaureerde- dorpskerk is hiervan nog een overblijfsel.
Hopsten behoort, evenals onder andereSpelle enMettingen, tot deTödden-dorpen. In de periode van ca. 1680-1860 (in Hopsten slechts tot 1818) warenTödden handelaren in textiel en andere goederen, die jaarlijks als marskramers naarNederland en elders reisden om daar hun waren uit te venten. Deze handel bracht vele van deze Tödden economische voorspoed. Zij konden zich grote huizen met fraai gedecoreerde gevels permitteren, en zij konden in de18e eeuw het geld voor een kerk met interieur inbarokstijl bijeenbrengen. Rond1750 was 10% van de 2.000 zielen tellende bevolking "reizende", d.w.z. ambulant handelaar. EenTödde is in het dorpswapen afgebeeld.
Een van de Töddenfamilies (Poggemann) kon het zich permitteren, een oud kasteel te kopen, dat de naam Poggenburg kreeg. In de 19e eeuw werd dit huis door een familie Nieland gekocht. Het Haus Nieland werd vanaf 1912 tot 1925 trefpunt van een in geheel Duitsland bekende literaire kring met de naamBund der Werkleute auf Haus Nyland. Dit, omdat veel dichters binnen de kring (weliswaar geromantiseerd, want de boeken en gedichten waren gericht op de hogere kringen) over het leven van arbeiders schreven.Josef Winckler (1881-1966) was de bekendste van de schrijvers en dichters uit deze kring.
Na 1818 ontstond in Hopsten en omgeving grote armoede door economische teruggang. Een in die tijd geliefde dorpspastoor was graaf Wilhelm Emmanuel von Ketteler. Hij deed veel voor de armen in het dorp en liet er, teneinde werkgelegenheid te creëren, onder andere een kerkkaarsenfabriek oprichten. Deze Von Ketteler werd later bisschop vanMainz, in welke hoedanigheid hij probeerde binnen deRooms-Katholieke Kerk organisaties ter behartiging van de belangen van de arbeiders op te richten. Hij was tegenstander van descheiding van kerk en staat en als politicus met deDeutsche Zentrumspartei verbonden.
In 1938 werd in het grensgebied van Hopsten en Dreierwalde, gemeente Hörstel, deFliegerhorst Hopsten, een militair vliegveld, aangelegd, met een in noord-zuidrichting lopende start- en landingsbaan van drie kilometer lengte. Bijna alle door hetDerde Rijk gebruikte vliegtuigtypen hebben de basis tijdens deTweede Wereldoorlog gebruikt. De DuitseLuftwaffe wist door goed geplaatsteFlak (luchtafweergeschut)-opstellingen te verhinderen, dat degeallieerden het vliegveld ernstig beschadigden. De basis werd aan het eind van de oorlog door de Britten veroverd.
Het terrein bleef verlaten tot het in 1959 als militaireNAVO-basis in gebruik werd genomen. Onder andere waren er vliegtuigen van deUnited States Air Force metkernbommen gestationeerd. Na de val van deBerlijnse Muur in 1989 nam de luchtmachtactiviteit snel af. In 1999 werd nog wel een nieuwe, 23 meter hoge,verkeerstoren gebouwd. Tussen 2002 tot 2005 waren er alleen nog militaire lesvluchten vanaf de basis en in 2006 werd ze officieel gesloten. Daarna heeft het terrein, vooral de startbaan, nog dienst gedaan als rijvaardigheidstrainingsparcours voor vrachtwagenchauffeurs in spe, en als parkeerterrein voor een fabriek van auto- en tractor-aanhangers. De startbaan werd later opgebroken. Op het terrein, dat gedeeltelijk bebost is, zal volgens planning in de periode 2020-2030 een ziekenhuis, een zonne- en windenergiepark en een 'duurzaam' bedrijventerrein verrijzen.
Na 1945 vestigden zich in Hopsten enigeHeimatvertriebene uit het aanPolen afgestane gebied.Op 18 juni 2007 werd Hopsten getroffen door een buiten de gemeentegrenzen gebeurde ramp. Op deAutobahn A14 verongelukte bijKönnern een touringcar, die leden van de plaatselijke boerenbond naarDresden zou vervoeren. Daarbij werden 13 mensen gedood en 36 gewond. Bijna al deze slachtoffers kwamen uit de gemeente Hopsten.
![Josef Winckler, ca. 1925[3]](/mt/?noimg=&dark=on&url=https%3a%2f%2fnl.wikipedia.org%2fwiki%2fBestand%3aWinckler_1925.jpg)
