| Indeling van het Pleistoceen | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Internationaal[1] | Noordwest-Europa | ||||
| Serie | Subserie | Etage | Super-etage | Etage | Tijd (Ma) |
| Holoceen | Vroeg | Greenlandien | Holoceen | jonger | |
| Pleistoceen | Laat | (onbenoemd) | (onbenoemd) | Weichselien | 0,116 - 0,0117 |
| Eemien | 0,126 - 0,116 | ||||
| Midden | Chibaien | Saalien | 0,238 - 0,126 | ||
| Oostermeer | 0,243 - 0,238 | ||||
| (onbenoemd) | 0,324 - 0,243 | ||||
| Belvédère | 0,338 - 0,324 | ||||
| (onbenoemd) | 0,386 - 0,338 | ||||
| Holsteinien | 0,418 - 0,386 | ||||
| Elsterien | 0,465 - 0,418 | ||||
| Cromerien | diverse etages | 0,850 - 0,465 | |||
| Vroeg | Calabrien | ||||
| Bavelien | diverse etages | 1,07 - 0,85 | |||
| Menapien | diverse etages | 1,20 - 1,07 | |||
| Waalien | diverse etages | 1,45 - 1,20 | |||
| Eburonien | diverse etages | 1,80 - 1,45 | |||
| Gelasien | Tiglien | diverse etages | 2,40 - 1,80 | ||
| Pretiglien | diverse etages | 2,58 - 2,40 | |||
| Plioceen | Piacenzien | Reuverien | ouder | ||
| Tabel 1 - Indeling van het Pleistoceen Blauwe vakken: Glaciaal of Stadiaal - Roze vakken: Interglaciaal of Interstadiaal | |||||
Hetgeologisch tijdvakHolsteinien (Vlaams:Holsteiniaan) is eenetage van deseriePleistoceen, die duurde van 418 tot 386ka. Het Holsteinien is eeninterglaciaal dat volgt op hetElsterienglaciaal. Het gaat vooraf aan een onbenoemd glaciaal wat mogelijk overeenkomt metM.I.S. 10.
In het verleden werd deze periode hetNeedien genoemd. Deze naamgeving komt van deNeedse Klei, die te vinden is in deNeedse Berg. Vermoedelijk betreft dit afzettingen vanmeanderende rivieren in warme omstandigheden. Tegenwoordig wordt deze periode het Holsteinien genoemd, naar deDuitsedeelstaatSleeswijk-Holstein. In Groot-Brittannië wordt de etage van vergelijkbare ouderdomHoxnian genoemd.
Over de exacte ouderdom van het Holsteinien en correlatie met deMarine Isotope Stages bestaat nog onzekerheid. Waarschijnlijk valt het Holsteinien te correleren met MIS 9 (301-334ka), hoewel MIS 11 (427-364ka) ook een mogelijke correlatie is.
Tijdens het Holsteinien was hetklimaat vrij warm en oceanisch, vermoedelijk was het Holsteinien zelfs het warmsteinterglaciaal van de afgelopen 400.000 jaar.
Vanwege het warme klimaat lag dezeespiegel vrij hoog. De zee kon dan ook gemakkelijk de nog niet geheel opgevulde geulen uit hetElsterien in het noorden van Nederland binnendringen. DeRijn stroomde naar het noordwesten en mondde vermoedelijk ergens in Friesland in de zee uit. Vermoedelijk was de Rijn eenmeanderende rivier die naastzand ook veelklei afzette. Deze afzettingen worden tot deFormatie van Urk gerekend. Van deze afzettingen is echter relatief weinig bewaard gebleven vanwege grootschalige erosie in de volgendeglacialen. Een zeldzaam restant van deze afzettingen is dan ook deNeedse Klei in deNeedse Berg.
·
·
| Eonen: | Fanerozoïcum ·Proterozoïcum ·Archeïcum ·Hadeïcum |
| Era's (in Fanerozoïcum): | Cenozoïcum ·Mesozoïcum ·Paleozoïcum |
| Periodes (in Fanerozoïcum): | Kwartair ·Neogeen ·Paleogeen ·Krijt ·Jura ·Trias ·Perm ·Carboon ·Devoon ·Siluur ·Ordovicium ·Cambrium |
| Tijdvakken (in Cenozoïcum): | Holoceen ·Pleistoceen ·Plioceen ·Mioceen ·Oligoceen ·Eoceen ·Paleoceen |