Eenheraut was een aankondiger en opzichter bij middeleeuwse toernooien en oorspronkelijk deheraldus ofwel legeraanvoerder.[1] Herauten waren ongewapend en onschendbaar en ze genoten vrijstelling van belastingen.
Gekleed in een herkenbare tabberd deden zij dienst als boodschapper van hun heer. Herauten waren verantwoordelijk voor de organisatie vantoernooien. Vanaf het begin van de 13e eeuw kondigden zij de deelnemers ervan aan en verklaarden de wapens als boodschapper en ceremoniemeester. Een belangrijk deel van dat proces was het bekendmaken van de identiteit van de deelnemers.
In oorlogstijd konden zij door hun kennis van dewapenschilden een inventaris maken van alle strijdende partijen. Zij verklaarden de oorlog en sloten vrede. Zij moesten ook de eis tot overgave overbrengen. Tot hun takenpakket behoorde ook voor de veldslag de testamenten opmaken en nadien de gesneuvelden te identificeren en begraven. Ten slotte regelden de herauten ook de betaling van hetsaldo van delosgelden van de gevangengenomen krijgers. In 1173, bij deslag van Drincourt inNormandië, kan men uit bronnen voor het eerst de aanwezigheid van een heraut aantonen.[2]
Daarnaast waren de herauten vervaardigers vanwapenboeken met afbeeldingen vanwapens, scheppers van de bijbehorende vaktaal en blazoenering. Het woordheraldiek stamt af van "heraut" of het archaïsche 'herault'. Vanaf de 14e eeuw zijn drie klassen herauten bekend;persevant (leerling), heraut enwapenkoning. Colleges werden in deze tijd gevormd, die voor het grootste deel op hetcontinent werden afgeschaft na deFranse Revolutie. In Engeland bestaat nog altijd hetCollege of Arms en in Schotland hetLyon's Court.[3]
Herauten zijn nog steeds in functie. In Engeland en Schotland treden zij op bij grote plechtigheden en zijn zij betrokken bij het ontwerpen en toekennen van wapenschilden. Hierbij gaven zewapenbrieven af. Herauten werden bijgestaan door hun leerlingen, ook bekend alspersevanten (van het Franse "poursuivant", dat "volger" betekent).
Bij de inhuldiging van koningin Beatrix in 1980 waren er herauten die de inhuldiging van de vorstin symbolisch verkondigden aan het op de Dam verzamelde volk. Zij droegen bij die gelegenheid nog wel een herautenstaf, maar geen herautenrok of tabberd meer.
Bij deinhuldiging van koning Willem-Alexander bekleedden natuurkundigeRobbert Dijkgraaf, amazoneAnky van Grunsven en de secretaris-generaal van Buitenlandse ZakenRenée Jones-Bos de functie van wapenheraut, de eerste kondigde als heraut van wapenen op deDam voor deNieuwe Kerk inAmsterdam de inhuldiging aan.[4]
Heraldischer Atlas; eine Sammlung von heraldischen Musterblättern für Künstler, Gewerbetreibende, sowie für Freunde der Wappenkunde is de titel van een in 1899 in Stuttgart verschenen boek over heraldiek van de hand van de Oostenrijkse wapenkennerHugo Gerard Ströhl. In dit werk vindt men afbeeldingen van herauten van de 14e tot de 17e eeuw.
Heraut gebruikt men in de communicatie ook in overdrachtelijke betekenis. Bijvoorbeeld in de zegswijzede herauten van de vrede waarmee men bedoelt: de uitdragers of verkondigers van de vrede.
_Schatkamer_Hofburg_Wenen_7-06-2023.jpg)
_te_Utrecht.jpg)
·
·
Soeverein ·Grootmeester ·Kanselier ·Kapittel ·Grootprior ·Baljuw ·Heraut ·Wapenkoning ·Ordeketen ·Bijzondere Klasse ·Grootkruis ·Grootlint ·Grootofficier ·Commandeur ·Officier ·Ridder Grootkruis van Eer en Devotie ·Rechtsridder ·Ridder van Obediëntie ·Ridder van Eer en Devotie ·Ridder van Gratie en Devotie ·Ridder van Magistrale Gratie ·Eredame ·Dame ·Ridder ·Lid ·Expectant ·Medaille