| Hans Carossa | ||
|---|---|---|
| Hans Carossa | ||
 | ||
| Algemene informatie | ||
| Land | Duitsland | |
| Geboortedatum | 15 december1878 | |
| Geboorteplaats | Bad Tölz | |
| Overlijdensdatum | 12 september1956 | |
| Overlijdensplaats | Rittsteig | |
| Werk | ||
| Beroep | dichter, medisch auteur, schrijver | |
| Studie | ||
| School/ | Ludwig Maximilians-universiteit | |
| Militair | ||
| Conflict | Eerste Wereldoorlog | |
| Familie | ||
| Echtgenoot | Hedwig Carossa | |
| Persoonlijk | ||
| Talen | Duits | |
| Diversen | ||
| Lid van | Deutsche Akademie für Sprache und Dichtung, Bayerische Akademie der Schönen Künste | |
| Prijzen en onderscheidingen | Grote Kruis van Verdienste van de Orde van Verdienste van de Bondsrepubliek Duitsland, Goethe Prijs(1938), Paracelsus Medal of the German Medical Association(1956), Literaturpreis der Stadt München(1928),Gottfried-Keller-Preis(1931), Goethe-Medaille für Kunst und Wissenschaft(1932) | |
| Nominaties | Nobelprijs voor de Literatuur(1942),[1]Nobelprijs voor de Literatuur(1949),[1]Nobelprijs voor de Literatuur(1950),[1]Nobelprijs voor de Literatuur(1952),[1]Nobelprijs voor de Literatuur(1955),[1]Nobelprijs voor de Literatuur(1956)[1] | |
| De informatie in deze infobox is afkomstig van Wikidata. U kunt dieinformatie bewerken. | ||
Hans Carossa (Bad Tölz,15 december1878 - Rittsteig bijPassau,12 september1956) was een Duitse arts, dichter en schrijver.
Carossa werd in 1878 in Tölz geboren als zoon van Karl Carossa, de laterelongarts, en de lerares Maria Voggenreiter. Omdat zijn vader bij zijn geboorte nog student was, trouwden zijn ouders pas in 1883. De jonge Carossa werd regelmatig bij pleegouders ondergebracht. In 1895 erfde zijn moeder een villa inSeestetten, waar de familie Carossa ging wonen. Op wens van zijn ouders studeerde Carossa medicijnen inMünchen, waar hij metRainer Maria Rilke enFrank Wedekind bevriend raakte. Al een jaar na zijn promotie tot doctor in de medicijnen, in 1903, nam hij de praktijk van zijn vader inPassau over.
In 1906 stuurde hij een verzameling zelfgeschreven gedichten aanRichard Dehmel, waarna hij via hem in contact kwam metHugo von Hofmannsthal. Die bracht hem in contact met de uitgeverijInsel Verlag, waar vanaf toen al zijn werk verscheen. Carossa en zijn verloofde Valerie Endlicher werden in 1906 de ouders van Hans Wilhelm. Een jaar later trouwden ze. In 1913 verscheen zijn eerste prozaverhaalDoktors Bürgers Ende.
Carossa werd in 1914 arts in München. Aan het Oost- en Westfront werd hij inEerste Wereldoorlog als bataljonsarts ingezet. Aan het oostfront ontstond de dagboekbundelRumänisches Tagebuch. Tegen het eind van de oorlog raakte Carossa zwaar gewond en werd uit militaire dienst ontslagen.
In 1929 gaf Carossa zijn praktijk op en richtte zich geheel op het schrijverschap. Na de machtsovername van denazi's in 1933 bleef Carossa, anders dan de meeste andere schrijvers, in Duitsland. Hij ging net alsErich Kästner in de"innere Emigration". Omdat de nationaalsocialisten dePreusische Akademie für Sprache und Dichtung hadden overgenomen en omgedoopt tot Deutsche Akademie für Dichtung, wees Carossa zijn benoeming hierin af. Maar in het Derde Rijk werd hij toch een gerenommeerd schrijver.
In 1941 stierf zijn vrouw Valerie en in oktober accepteerde hij zijn benoeming tot president van de nationaalsocialistischeVereniging van Europese SchrijversEuropäische Schriftsteller-Vereinigung inWeimar. Zijn rol in hetDerde Rijk is hevig bekritiseerd vanwege zijn politieke activiteiten. Onder meer gaf hij in 1934 een lezing voor deHitlerjugend en hij bezocht deReichsparteitag van deNSDAP. In 1944 steldenAdolf Hitler enJoseph Goebbels een ‘Gottbegnadeten-Liste’ samen, met daarop de belangrijkste kunstenaars van het Derde Rijk. Hans Carossa werd op een bijbehorende afzonderlijke lijst (‘Sonderliste der Unersetzlichen Künstler’) opgevoerd als een van de zes grootste Duitse schrijvers.
In een rede voor hetGoethe-Gesellschaft in Weimar in 1938 verklaarde hij zich nog voorstander van een "rijk van de geest en het hart" en niet van een Führerstaat en de verovering van andere landen. Na de oorlog probeerde hij zich te rechtvaardigen met een autobiografisch geschriftUngleiche Welten. Carossa trouwde in 1943 met Hedwig Kerber, die hij in 1927 had leren kennen en met wie hij al een 13-jarige dochter had. In 1948 werd hij ereburger van de stadLandshut en van Passau. In 1956 stierf zijn tweede vrouw Hedwig; in september overleed Carossa zelf in Rittsteig. Zijn graf bevindt zich op het kerkhof van het Passauer stadsdeel Heining.
Het oeuvre van Carossa omvat, naast meer dan tien vooral autobiografische romans en verhalen, veel gedichten, essays en reisverslagen. In zijn werk zijn veelBeiersemythen,folklore en mensen verwerkt, zoals in de autobiografieënEine Kindheit enVerwandlungen einer Jugend. In zijn werk, waarin hij naar eigen zeggen de traditie vanGoethe voortzet, komt zijnhumanistische opvoeding duidelijk naar voren. Carossa schreef vier autobiografische werken en leverde daarmee een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van de autobiografische roman in Duitsland. Carossa wilde ondanks het bestaan van het kwade, de wereld als een geordende en helende schepping van een goede God voorstellen. Deze opvatting schijnt ook door in zijn kijk op de politieke ontwikkeling van deWeimarrepubliek. De politiek interesseerde hem, zoals hij inUngleiche Welten formuleerde, minder dan zijn persoonlijke doelen. Later echter werd zijn werk door deze opvatting tot een literaire niche, waarin een vreedzame wereld existeert die met de realiteit van het nazi-regime niets gemeenschappelijks had.
In 1913 verscheen Carossa's eerste prozaDoktors Bürgers Ende. In de vorm van dagboekaantekeningen wordt verteld over dokter Bürger, die verliefd wordt op zijntuberculosepatiënte, die ondanks Bürgers behandeling sterft. Daarop pleegt hij zelfmoord. In dit werk richtte hij voor zijn vrouw Valerie een literair monument op in de figuur van Hanna Cornet. Vanwege de immense tragedie wordt dit werk ook wel "Carossa'sWerther" genoemd. Zijn autobiografieEine Kindheit verscheen in 1922. In 1924 volgde hetRumänisches Tagebuch, waarin Carossa zijn belevenissen als bataljonsarts aan het oostfront verwerkte. Hij beschreef de oorlog als rampzalig, maar onontkoombaar, ondanks zijn vreselijke ervaringen. In 1928 publiceerde hij zijn tweede autobiografieVerwandlungen einer Jugend, waarvoor hij de schrijversprijs van de stad München kreeg. De romanDer Arzt Gion verscheen in 1931. Ook hier is de hoofdpersoon een arts die verliefd wordt op een stervende vrouw. Hij kreeg hiervoor deGottfried-Keller-Preis. Carossa's romanGeheimnisse des reifen Alters verscheen in 1936. In 1938 kreeg hij de FrankfurterGoethepreis der Stadt Frankfurt am Main, waardoor hij ook in het buitenland bekend werd, en een jaar later inItalië de San-Remo-prijs. In 1941 verscheen zijn derde autobiografieDas jahr der schönen Täuschungen en in 1946Aufzeichnungen aus Italien, waarin hij zijn indrukken en ervaringen van zijn Italië-reizen in de jaren 1925 tot 1943 beschreef. Tot zijn oeuvre behoren verderGesammelte Gedichte (1910),Der volle Preis (1945),Tagebuch eines jungen Arztes (1955) enDie Frau vom guten Rat (1956).