Al voor het jaar 1000 werd er in Guinee goud gewonnen, onder andere voor hetkoninkrijk Ghana. Het gebied maakte in de volgende eeuwen deel uit van de rijken vanMali enSonghai. Er was inwijking vanMalinke enFulbe die de oorspronkelijke bevolking naar de kustregio verdreven. Het Fouta Djalon-imamaat van de Fulbe voerde een heilige oorlog tegen de eveneens islamitische Malinke en tegenanimistische stammen.
In de 15e eeuw landden Portugezen als eerste Europeanen op de kust van Guinee. Er werden verschillende handelsposten langs de kust gesticht maar het gebied bleef gespaard van grootschalige slavenhandel door Europeanen.[4] In 1849 voltrok zich hetIncident aan de Rio Nuñez in het hedendaags Guinee. Hierbij wasBelgië betrokken.
In 1881 werdFouta Djalon een Frans protectoraat en vervolgens kwamen ook de gebieden in het zuiden onder Franse controle. In 1902 werdFrans-Guinee opgenomen in Frans-West-Afrika.
Guinee is een onafhankelijke staat sinds2 oktober1958. De eerste president was Sékou Touré, die een socialistisch georiënteerde politiek voerde. In 1978 wijzigde hij de officiële naam van het land in deRevolutionaire Volksrepubliek Guinee en dit zou zo blijven tot 1984. In 1984 werd Sékou Touré na een militairestaatsgreep opgevolgd door generaalLansana Conté. Tijdens diens bewind werden drie presidentsverkiezingen gehouden, in 1993, 1998 en 2003. Deze werden echter sterk bepaald door onregelmatigheden; een effectieve oppositie was er niet. Vanaf 2006 werd de macht van Conté bedreigd door stakingen en opstanden.
In de loop van 2009 werd echter steeds duidelijker dat Camara van plan was zichzelf tot president te laten kiezen. Toen de oppositie op 28 september 2009 een demonstratieve bijeenkomst hield in hetStade du 28 Septembre, een stadion inConakry, openden soldaten het vuur op de menigte. Er vielen tientallen doden en gewonden en er werd op grote schaal verkracht. HetInternationaal Strafhof te Den Haag stelde een onderzoek in naar deze gebeurtenis.
Op3 december2009 werd in een kazerne een aanslag gepleegd op Camara, die gewond werd overgebracht naar Marokko. Zijn plaatsvervanger Sekouba Konaté nam de leiding over van de militaire regeringsraad. Hij pakte het oorspronkelijke plan voor vrije verkiezingen weer op en benoemde oppositieleider Jean-Marie Doré tot premier. Op 21 december 2010 werdAlpha Condé gekozen als de nieuwe president van Guinee. President Condé werd op 5 september 2021 afgezet door een staatsgreep en kolonelMamady Doumbouya nam de macht over. Hij beloofde een terugkeer van een civiele regering, maar vier jaar na de coup stelde hij zich kandidaat in de presidentverkiezingen die in december 2025 worden gehouden.[5] Twee van de grootste oppositiepartijen, RPG en UFDG, zijn van deelname uitgesloten.
De oppervlakte van Guinee is 245.857 km², ongeveer even groot als hetVerenigd Koninkrijk. Guinee vormt een brede boog. Vanaf de Atlantische Oceaan, waar het land een kustlijn van 320 kilometer heeft, spreidt het land zich naar het noorden uit en vanaf daar naar het oosten en zuidoosten.
Het land grenst aanGuinee-Bissau,Senegal,Mali,Ivoorkust,Liberia enSierra Leone. De staatsgrens met Guinee-Bissau is 386 kilometer lang, die met Senegal 330 kilometer, met Mali 858 kilometer, met Ivoorkust 610 kilometer, met Liberia 563 kilometer, en die met Sierra Leone 652 kilometer. De kuststreek is vrijwel vlak, oplopend naar heuvelachtig en bergachtig in het oostelijke binnenland; het hoogste punt isMont Nimba (1752 meter).
Bestuurlijk is Guinee verdeeld in acht regio's, die weer zijn verdeeld in 33 prefecturen. De hoofdstad Conakry is een speciale zone. Lokale dorpshoofden en volksraden vormen de basis van de besturen in de dorpen.
Volgens degrondwet van 1991 is Guinee een presidentiële republiek met een sterke positie voor de president. Heteenkamerparlement, deNationale Vergadering, bestaat uit 114 leden die voor vijf jaar zijn gekozen. In 1991 werd tevens een meerpartijenstelsel ingevoerd. Van 1984 tot 1991 waren politieke partijen verboden.
Na een grondwettelijk referendum, gehouden op 21 september 2025, werd de nieuwe tekst voor de grondwet goedgekeurd.[6] De nieuwe grondwet regelt een verlenging van de presidentiële termijn van vijf naar zeven jaar met een maximum van twee termijnen. Het parlement bestaat uittwee kamers met 147 afgevaardigden en 87 senatoren. Een derde de Senaat wordt benoemd door de president. De grondwet moderniseert ook het kiesstelsel zoals een bijgewerkte kiezersregistratie, regels voor kandidaatstelling, regels voor stemmen bij volmacht en betrokkenheid van lokale overheden.
Nationale Ballet van Guinee tijdens Afrika-Woche 1962.
In 2022 telde Guinee naar schatting 13,3 miljoen inwoners. Er is een kleine vrouwenoverschot. In 2022 was 43,7% van de bevolking jonger dan 15 jaar en slechts 3,5% was ouder dan 65 jaar.[7] De jonge bevolking is mede de oorzaak van een hoge jaarlijkse bevolkingsgroei, tussen 2015 en 2022 lag het gemiddelde groei percentage van de bevolking op 2,7%.[7]
Deurbanisatiegraad was 37% in 2022, het merendeel woont nog op het platteland.[7] De voornaamste steden zijn de hoofdstad Conakry met 2,1 miljoen inwoners,Siguiri (850.000),Kankan (595.000),Boké (570.000) enKindia (555.000).[7]
Er zijn ongeveer 24 etnische groepen. De grootste zijn deFulbe of Fula (46%), deMandinka of Mandingo in het oosten (30%) en deSusu of Soussou in het westen (20%). De officiële landstaal is Frans, maar alle etnische groepen spreken hun eigen taal.
Guinee is een van de minst ontwikkelde landen ter wereld. De economie drijft hoofdzakelijk op tropischelandbouw,visserij enmijnbouw. De landbouw levert inkomsten op voor 57% van de huishoudens op het platteland en biedt werk aan 52% van de beroepsbevolking.[6]
In 2023 produceerde het land 123 miljoen tonbauxiet en was daarmee de grootste exporteur ter wereld. Binnen de landsgrenzen ligt een kwart van 's werelds bauxietreserves.[8] De bauxietproductie is deels in particuliere handen. Een producent is Compagnie des Bauxites de Guinée (CBG), dit bedrijf werd in 1963 opgericht, maar het eerste bauxiet werd pas in 1973 geëxporteerd.[9] De aandelen van CBG zijn in handen van de staat (49%) en Halco Mining (51%). Halco Mining is een consortium met onder andereRio Tinto Group als aandeelhouder. CBG kan jaarlijks zo'n 19 miljoen bauxiet mijnen. Verder wordt ookijzererts,goud endiamanten gedolven.
In november 2025 werd het eerst ijzererts verscheept afkomstig uit deSimandou-mijn. In 2020 begon de aanleg van deze mijn en een spoorlijn, een project dat vijf jaar heeft geduurd en dat miljarden dollars aan investeringen heeft gevergd. De mijn is in particuliere handen, maar de staat heeft een minderheidsbelang.[10] De productie en export loopt in drie jaar op tot zo'n 100 miljoen ton per jaar en hiermee zal Guinee een van de grootste exporteurs worden. Het ijzererts is van hoge kwaliteit en de reserves zijn groot genoeg om de productie 25 jaar vol te houden.
Tussen 2019 en 2023 groeide de economie van het land gemiddeld met 5,1%. Door de hoge bevolkingsgroei kwam de groei per hoofd van de bevolking op ongeveer de helft uit. De bevolking is nog altijd arm, 52 procent leeft onder de internationale armoedegrens van US$ 3,65 per dag. Tussen 2019 en 2024 kwamen er 1,8 miljoen mensen bij die onder deze grens leven.
Het land ontvangt geen ontwikkelingshulp van Nederland of België; wel is Nederland na China en Frankrijk voor Guinee het derde importland.[12] De Nederlandse ambassade inDakar (Senegal) behartigt tevens de betrekkingen met Guinee; in Conakry is een honorair-consulaat gevestigd. Voor Guinee worden de betrekkingen behartigd door de ambassade vanIvoorkust in Den Haag. Er is een Guineese gemeenschap van ongeveer 4.000 personen woonachtig in Nederland.[13][14]
