Groot-Bulgaarse Rijk en aangrenzende gebieden, ca. 650 n.Chr.
HetGroot-Bulgaarse Rijk (Grieks (in Byzantijnse bronnen):Η παλαιά μεγάλη Βουλγαρία,I palaiá megáli Voulgaría,oud groot Bulgarije, alternatieve naam:Onogoeria) was een rijk dat bestond van de zesde tot de tiende eeuw in Zuid-Rusland, ten noorden van deKaukasus in de steppe tussen deDnjestr en de Beneden-Wolga.[1]
Het rijk werd gesticht doorKoebrat en werd bewoond door deBulgaren, een Turks volk, waaraan het rijk zijn naam dankt. Tussen de zevende en de dertiende eeuw maakten de in Rusland aan deWolga wonendeWolga-Bulgaren deel uit van het rijk.
Koebrat was van de koninklijkeDulo-clan[2] en de rechtmatige erfgenaam van de Bulgaarse troon. Hij bracht zijn adolescentie door in hetByzantijnse Rijk, waar hij zijn opvoeding kreeg en werd gedoopt,[3] terwijl zijn oom langs moederskantOrgana als regent over zijn stam was aangesteld.
Rond 628 keerde Koebrat terug naar zijn vaderland en nam het leiderschap over zijn volk over, zeer waarschijnlijk met de goedkeuring van deAvaarsekhagan. Hij slaagde er al snel in om het Avaarse juk af te werpen (632) en te profiteren van dynastische oorlogen in hetWestelijk Rijk der Göktürken na de dood vanTong Yabghu (630) om zich af te scheiden.
Doordat hij zijn jeugd inConstantinopel had doorgebracht, nam hij de Byzantijnse normen en waarden over. Hij werd zelfs een vriend van de Byzantijnse keizers en had zich, zoals gezegd, reeds in 619 bekeerd tot hetchristendom.
Tussen 630 en 635 slaagde Koebrat erin de twee voornaamste Bulgaarse stammen, deKutriguren enOnoguren, te verenigen onder één enkele heerser. Hij creëerde hiermee een machtig verbond dat door de middeleeuwse auteursOud Groot Bulgarije[4] werd genoemd en ook bekendstaat als Onoghuria. Sommige geleerden menen dat ook de verslagen Avaren tot zijn onderdanen behoorden en het rijk zich in het westen uitstrekte tot aan dePannonische vlakte. Men vermoedt dat de hoofdstad van dit rijk de oude stadPhanagoria op hetschiereiland Taman was.
Migraties van de Bulgaren na het uiteenvallen van het Groot-Bulgaarse Rijk
Na de dood van Koebrat viel het rijk uit elkaar. Een deel, de Zwarte Bulgaren, bleef in het gebied van de Beneden-Wolga, maar ze onderwierpen zich aan deChazaren.
Een ander deel, de Wolgabulgaren, verplaatste zich naar het gebied tussen deKama en deWolga. Ze bekeerden zich onder khan Almish in 922 tot de islam en groeiden uit tot een handelsmacht tussen hetKievse Rijk en de islamitische staten. Ze voerden in de twaalfde eeuw oorlog met het vorstendomVladimir-Soezdal, maar ze werden door de legers van het kanaat van deGouden Horde onder de voet gelopen. Onder de Gouden Horde, door de Russen collectief "Tataren" genoemd, ontstond uit Wolga-Bulgarije hetKanaat Kazan. In 1552 werd dit door hetgrootvorstendom Moskou veroverd, en uiteindelijk ontstond hieruit het huidigeTatarstan.
Weer een ander deel verplaatste zich naar deDonaudelta , waar ze in aanraking kwamen met het leger en de vloot van het Byzantijnse Rijk. Ze wonnen de oorlog onder leiding vanAsparoech van de troepen van het Byzantijnse Rijk en stichtten hetEerste Bulgaarse Rijk. De macht van de Donaubulgaren was op hun hoogtepunt tot kanKroem in 811 bijnaNikephoros I wist te vergiftigen. Uiteindelijk namen zij in de negende eeuw hetoosters christendom aan en gingen op in deSlavische bevolking.